搜索
   登录

目录

杀猪待客好气象
所属图书:《宾主情谊:苗汉对照》 出版日期:2015-03-01 文章字数:2559字

杀猪待客好气象

Nal Dib Ghex Dangl Khat

Hlat maix laib lil vut,

妈妈家有喜临门,

Hlat dliangx hveb lol dent,

捎来口信把我邀,

Bib diux hxub longl leit.

我们做客赶紧到。

Bib laix naib lal hxut,

妈妈心肠真是好,

Wais bib longx lol leit,

只因我们赶到了,

Hxub dax dib dail bat.

杀猪迎客礼最高。

Wil naib zaid not khut,

妈妈家中银钱多,

Yis maix ib mail bat,

圈里养满猪一窝,

Ghex nongx diel deis vut,

喂猪用啥好饲料,

Ghex hlieb gol xel tat?

猪儿呼呼尽长膘?

Ghab hfat mongl yis diot,

精糠碎米来喂养,

Ghex hlieb gol xel tat,

猪儿呼呼快成长,

Ghex hlieb lol pail khat.

长大陪客在桌上。

Nal yis bat lox dab,

妈妈楼脚养大猪,

Ghab hfat mongl dax yis,

米糠细细饲料稠,

Nal mongl hlait jox diub,

妈妈手把猪背抚,

Jox diub dliangt lax diub.

鬃毛光滑似抹油。

Jid dad liek ghangx hlab,

猪身长长如抬杠,

Ghab hfud liek ninx tiab,

猪头雄健似牛头,

Ghab daid liek vongx eb.

猪尾摇摆像龙游。

Dail dal ghet vangx hvib,

不忘咱的老祖宗,

Dol lul hot deix hveb:

他们时刻来教导:

“Xet bil dat nongx hsab,

“不要杀猪独自享,

Dangl dol khat dax sos,

等待他日宾客到,

Dat jenk diel diux hxub.”

宰猪待客礼节好。”

Hnaib nongd khat dax sos,

今日大喜客登临,

Longl leit nal diux hlieb,

来到妈妈家大门,

Nal mongl ghangb lox dab,

妈妈赶忙楼下行,

Ngit tongl bat seix diangs,

但见猪儿肥又壮,

Hlat mongl kot xex yilb [1]

随即唤来年轻人:

“Wil bat dat ghax nioxb

“快把肥猪杀了吧,

Dad lol jenk diux hxub!”

杀猪来敬贵宾们!”

Hsangk deis dut bil fangd [2]

谁人手巧福寿全?

Lol luf dius ghex ghod [3]

杀猪宰牲由他干,

Zenx xend [4] dut bil fangd,

有福之人最殷勤,

Lol luf dius ghex ghod,

杀猪由他来操办,

Lol dib dius niux jud [5]

还得动手把鸡宰,

Luf dib dius box ongd [6] .

杀鸭也得将他喊。

Zat bib denb jud hmad,

三盏美酒酌满满,

Liek bib laib niel bod,

如像三个元宝样,

Sot diot guf dax dad,

稳稳放在桌中央,

Bongt leit fangb waix zaid.

美酒醇香飘天上。

Fangb waix ghongl hfud hxid,

天公闻香低头望,

Fangb dab ait diel xid?

人间这在做哪样?

Nal maix lail lil vut,

原来妈妈办喜事,

Nal dib ghex dangl khat,

杀猪待客好气象,

Dangl diux hxub longl dut.

迎宾到来喜洋洋。

Haib nongd hnaib wangx hnaib,

今日皇家吉祥日,

Hxib nongd hxib wangx hxib,

此刻皇家吉祥时,

Wangx zaid ghangb jox hvib,

皇家今天心情好,

Wangx bod wangx seix pab.

劈开皇钱来赏赐。

Deix jid wangx seix baib,

送过皇钱送子嗣,

Baib lol jex dail jangs,

送来九个好儿郎,

Jib daib dial vut nios.

面容俊俏男孩子。

Nix lol diel xid jis?

银钱来了用啥装?

Nix lol longl git jis.

银钱来了大柜装。

Seb lol diel xid dus?

子嗣来了谁分派?

Seb lol hfud dangk dus,

子嗣来了桥头派 [7]

Hfud jux lul dus jangs.

祖桥分派子孙们。

Dlas lol diel not jens,

滚滚财富来千万,

Bib ob dangl xit dus.

宾主分享半对半。

Ghaib ed dangl ait deis?

主人拿走哪一端?

Hxub ed dangl ait deis?

客人拿走哪一半?

Ghaib ed dangl mik nais,

主拿秤杆头毫星,

Hxub ed dangl mik sais,

客拿秤杆末星现,

Ob dangl xit dangf sais,

首末两端毫星同,

Ob dangl xit dangf dlas.

两头富贵难分辨。

Dlas ait nend ghax nioxb

如此富贵最是好,

Xangf ait nend jangx ghaib,

如此繁昌最是妙,

Dot dlas nal laix hsab,

不止妈妈得荣华,

Nongt dlas mongl dangx dob,

大家富贵一同到,

Bib xit dad jangx ghaib.

家家致富福星照。


[1] 苗歌有严整的“押调”格律,歌唱中一旦遇到不押调的词,那么歌唱者就改变该词的声调,使整首歌或整段歌的押调格律能够贯彻下去,称“临时变调”。如yil(年轻人)一词的声调是第四调(l),但在唱歌时听起来是第一调(b)的调值,于是我们记作yilb,把“临时变调”的调号置于音节本调的右上角,表示这里有变调。本书都用这个办法处理歌唱中的临时变调问题。

[2] dut bil fangd:本意为“宽宽长长的脚手”,这里指福寿双全的人。

[3] ghex ghod:猪,同义复合词,非口语词。

[4] zenx xend:同dlenx xend,圆满、无缺。用于人,指健康长寿、子女双全者,即福人;用于择吉,则指吉日良辰。

[5] niux jud:一般称jud niux,此处为押调而颠倒,本意为喙儿尖尖,这里借代鸡。

[6] box ongd:本意为“塘里浮萍”,这里借代鸭子。据歌手Ghet Dangk Sangb Mal称,有一种水生植物,浮在水面,叶圆,大如小斗笠,也用此名。据考可能是大叶睡莲。

[7] 苗族信奉桥,犹如汉族信奉送子观音,认为子嗣通过自家架设的桥来投胎,故说“子嗣来了桥头派”。每年农历二月初二举行暖桥活动(tob jux),即敬桥节。修葺旧桥、建架新桥、得子谢桥等活动都在这天。桥木必用再生能力强的杉树,最好是从丛生的杉木中选取粗壮梢美者。

宾主情谊:苗汉对照