兄妹结婚
Vangb Ed Dod Tit Bens
Kib bil ghax das det, | 野火烧山千树死, |
Yangb nangl ghax los zat; | 洪水滔天万山崩; |
Das jul gangb jul nait, | 昆虫死尽狈 [1] 死绝, |
Los jul vib jul zat; | 千山岩石全崩尽; |
Bex jul hniub gad lit, | 水稻粮种尽埋没, |
Das dangx dol jul khait; | 人类都死个干净; |
Guf bax vib liul lal, | 在块光平石板上, |
Leif Vangb ob dod dial; | 只剩姜央兄妹俩; |
Ob jid ad niangb dlangl, | 兄妹两个留世上, |
Niangb jox fangb gid nangl. | 就居住在那东方。 |
Fangb waix ghax jul nongs, | 天上雨水已下完, |
Fangb dab ghax jul sangs, | 天下人类已死绝, |
Ax maix ghab mul sangs, | 没有平辈表兄妹, |
Hat naix hlieb yel nios! | 愁死人啦我的哥 [2] ! |
Vangb zaid ob jid ad, | 姜央兄妹两个人, |
Niangb fangb dab nongd hxud, | 就在大地上生活, |
Ax maix ghab mul hved, | 没有老表做夫妻, |
Jox fangb seil gud yud, | 地方寂寞好冷落, |
Vangb hxat hvib gid hvid. | 姜央心里忧忡忡。 |
Jangx Vangb nongt ed bens, | 姜央想要娶妻子, |
Nenx khad gad mongl vangs, | 他包饭团到处寻, |
Mongl diot nangl diot jes, | 走遍东来走遍酉, |
Ax jas dail ait bens, | 没遇个人可作妻, |
Jangx Vangb ghax hxat das, | 姜央心里愁死啦, |
Ax bub gid ait deis! | 不知咋做才好呀! |
Zeb hlod nal hxut gas, | 水竹善良又聪明, |
Zeb hlod nal hot Lak: | 水竹子来劝央腊 [3] : |
“Vangb vangs vax jas bens, | “姜央找不到妻子, |
Jangx Vangb nongt jul dis, | 姜央就空过一生, |
Kib khob hfud gas mas, | 老得脑壳颤巍巍, |
Dlub dliub hfud gik hvik. | 飘飘长发白花花。 |
Vangb vangs vax jas bens, | 姜央找不到妻子, |
Mongx ed Nil Jit Deik, | 你就娶那妮姬妲 [4] , |
Mongx ed dod tit bens.” | 你娶妹妹来作妻。” |
Vangb fal zangl but dlus, | 姜央愤怒猛一跳, |
Nenx qeb diangb sat genk, | 捡把柴刀在手上, |
Maf zeb zab diut ghok, | 把竹砍成五六截, |
Zab diut ghaid ait nens. | 五六截儿丢一堆。 |
Jangx Vangb mongl vangs bens, | 姜央出门找妻子, |
Ob juf hniut vax xol, | 二十岁了没找到, [5] |
Bib juf hniut vax xol, | 三十岁也没找到, [6] |
Bit ot ghab diux nal. | 单身孤独在老家。 |
“Zeb hlod nal jis hot, | “水竹那样来劝说, |
Zeb vud lol dios wat, | 水竹说的真对呀, |
Wil diangd mongl hsenk diot.” | 我转回去焊接它。” |
Jangx Vangb dail gas hxut, | 姜央手巧又精明, |
Maib ghud lol hsenk ghut, | 拿个箍儿来接好, |
Hsenk ghab ngol bas dliat, | 每个节儿都焊接, |
Zeb diangd bongl liongl dliangt, | 竹子仍旧溜溜平, |
Bongl liongl dangf khangd ghot. | 溜溜平如当初样。 |
Jangx Vangb daib bad lul, | 那个姜央老大人, |
Dangt jit diot niux nangl: | 想个巧计哄妹妹: |
“Xenb gid ib pit mus, | “妹妹扛着一扇磨, |
Khab gid ib pit mus, | 哥哥扛着一扇磨, |
Mongl hfud bil diof mus, | 爬上山巅滚磨石, |
Ob hxid mongl tat was, | 两扇磨石若分开, |
Nil ed nil mongl vangs, | 妹要嫁人自去找, |
Dial ed dial mongl vangs, | 哥要娶妻自去寻, |
Ob hxid mongl xit ghuk, | 如若两扇相重叠, |
Ob ghax lol ait bens.” | 兄妹两个就成亲。” |
Jangx Vangb dail hxut gas, | 姜央这个机灵人, |
Nenx gid ib pit mus, | 他扛去了一扇磨, |
Xenb gid ib pit mus, | 妹妹扛去一扇磨, |
Ghab vangx bil jit sos, | 爬到高高山岭上, |
Jit vangx bil diof mus. | 爬上山岭去滚磨。 |
Ngal dab lol vangs mus, | 兄妹下山来寻找, |
Jas ob pit xit ghuk, | 见到两扇磨重合, |
Vangb ed dod ait bens. | 姜央就要妹作妻。 |
Niangx nil dail hxut gas, | 妹妹是个聪明人, |
Niangx nil dail ent nenk, | 妹妹忸怩不愿意, |
Dail ent nenk niut des. | 忸怩不愿嫁哥哥。 |
Niangx nil mongl ghangt ment, | 妹妹出门去挑水, |
Ghenx eb lol hot bet. | 挑水回家来煮饭。 |
Jangx Vangb daib bad lul, | 这个姜央老大人, |
Jangx Vangb mongl diot ful, | 姜央去安个圈套, |
Jeb ful ghab but ment. | 圈套安在水井边。 |
Niangx xenb lol gos tot, | 妹去挑水遭套住, |
Niangx fix ghongd lent lent: | 头颈高吊悬空中: |
“Dail xid daid hxut gas, | “哪个有副好心肠, |
Dail xid lol dliuk nangs, | 哪一个来救救命, |
Mongx dliuk wil hvit vongs, | 快快过来救我吧, |
Ax dliuk wil nongt das!” | 不来解救我死啦!” |
Vangb hot Nil Jit Deik: | 姜央问妹妮姬妲: |
“Mongx ed wil dliuk nangs, | “你要我来救你命, |
Mongx gol wil ait deis? | 你要称我是什么? |
Mongx gol wil ait bens, | 你若称我是丈夫, |
Wil ghax lol dliuk nangs. | 我就过来救你命。 |
Ax gol wil ait bens, | 你不喊我做丈夫, |
Wil vax lol dliuk nangs, | 我就不来救你命, |
Senx mongx ghax nongt das!” | 让你在那吊死吧!” |
Niangx nil dail hxut gas: | 妹妹也是聪明人: |
“Wil gol mongx ait bens, | “我就喊你作丈夫, |
Mongx dliuk wil hvit vongs, | 你快过来救我吧, |
Ax dliuk wil nongt das!” | 不来救我要死啦!” |
Jangx Vangb dail hxut gas, | 姜央这个聪明人, |
Mongl dliuk Nil Jit Deik, | 就去解救妮姬妲, |
Ob dod dial ait bens. | 兄妹二人作夫妻。 |
Vangb ed dod ait bongl, | 姜央娶妹作妻子, |
Yis dail daib ghol dol, | 生养个崽疙瘩儿, |
Ghot dof liek dliex dul, | 圆不溜秋像火把, |
Liek dliex ghaib khad nail, | 像个裹鱼茅草包, |
Dangt laib lot nongx wel, | 也长嘴巴去吃奶, |
Ax dot lob diex gongl. | 没生双脚来走路。 |
Jangx Vangb vib sat ghongl, | 姜央拿把弯柴刀, |
Laib daib khaib det yel, | 一个小小栎木砧, |
Hsat dieb dieb ghangb nongl, | 轻轻剁在仓脚下, |
Hsat dot jex khaib diel, | 剁得九个小砧板, |
Zas diot jex laib bil, | 撒在九个大山坡, |
Dangt dot jex dob yil, | 生出九批小女男, |
Jef yis zab gangx nal, | 后来养五对爹娘, |
Diut niuf mais nangx bil, | 六对爹妈来跋山, |
Hlat jit jes nongx lal. | 西迁寻找好生活。 |
[1] 狈:兽的一种,这里用来代指兽的总类。
[2] 哥:暗指姜央。
[3] 腊:苗语Lak译音,姜央的另一个名,一说是姜央之弟。
[4] 妮姬妲:姜央妹妹的名字。
[5] 苗族过去早婚,一般人十七八岁就结婚,二十岁没结婚就算老了!三十岁就更不用说啦!
[6] 苗族过去早婚,一般人十七八岁就结婚,二十岁没结婚就算老了!三十岁就更不用说啦!