运金运银
Qab Nix Qab Jenb
Lol wix haib lol sos, | 唱呀唱呀唱到啦, |
Lol wix gid qat lis, | 唱到运金运银歌, |
Gid qab liangl jit jes. | 运金运银来西方。 |
Qab nix lol diot mais, | 运银子来给妈妈, |
Qab jenb lol diot mais. | 运金子来给妈妈。 |
Nix lol ghab bat wangs, | 银子运来百把万, |
Jenb lol ghab bat wangs, | 金子运来百把万, |
Ghab hsangb liangl jit jes. | 百把千两上西方 [1] 。 |
Gongb xex yil dot dins, | 青年用银来成家, |
Baib laix nal ait dlas, | 爹妈拿金来致富, |
Nal tid zaid diut dongs, | 爹妈盖的六柱房, |
Dib nix khad lot dongs, | 柱头要用银皮包, |
Dlub max zaid git hvik, | 房屋枋子白花花, |
Hfud guf sul lot ngangs, | 屋脊两头如鹅喙, |
Qud dongl sul dak gas. | 翘起好比鸭翅膀。 |
Ob dial dail hvib fangx, | 我俩哥哥人聪明, |
Ob dial hnit hniub nax, | 我俩哥哥播稻种, |
Hnit diot dol diub lix. | 播在那些肥田里。 |
Ghed Lol dail hvib fangx, | 耇劳是个聪明人, |
Nenx lol hnit hniub nix, | 他来播种银种子, |
Hnit diot dol ghab gox; | 播在那些岩石里; |
Ghed Lol hnit hniub jenb, | 耇劳来播金种子, |
Hnit diot dol ghangb vib. | 播在那些岩石中。 |
Ghed Lol hnit hniub nix, | 耇劳播种银子种, |
Dot hniub nangl deis dax? | 银种是从哪里来? |
Ghed Lol hnit hniub jenb, | 耇劳播种金子种, |
Hniub gangl nangl deis fangb? | 金种是从哪里来? |
Hfud qend dliel dangb denx, | 悠悠远古那时候, |
Ghet Bod mongl dib bax, | 有个保公去打桩, |
Dangt dongs nil fangb waix, | 打银造柱撑天上, |
Laib nix dail dliat niox, | 留下一些碎银子, |
Hniub nix bet nend lol, | 银种就从那里来, |
Hniub jenb bet nend lol. | 金种就从那里来。 |
Nix bongx laib nangl deis? | 银子出自哪里呀? |
Jenb bongx laib nangl deis? | 金子出自哪里呀? |
Nix bongx nangl Zat Sos, | 银子出自苏岩崖 [2] , |
Jenb bongx nangl Zat Gas. | 金子出自尕岩崖 [3] 。 |
Nix bongx bil Zat Sos? | 银子出自苏岩坡? |
Bil dios bil Zat Sos. | 不是出自苏岩坡。 |
Jenb bongx bil Zat Gas? | 金子出自尕岩坡? |
Bil dios bil Zat Gas. | 不是出自尕岩坡。 |
Nix bongx laib nangl deis? | 银子出自哪里呀? |
Jenb bongx laib nangl deis? | 金子出自哪里呀? |
Nix bongx ongd Yut Jes, | 银子出自幼鸠塘 [4] , |
Jenb bongx ongd Yut Jes. | 金子出自幼鸠塘。 |
Ongd dlaib dab al jas, | 幼鸠塘泥黑黢黢, |
Dlaib dab sul ghad ngangs, | 塘泥乌黑如鹅屎, |
Sul eb nix ded dens. | 像蓝靛水染绸缎。 |
Lol hxid ongd Yut Jes, | 来看那个幼鸠塘, |
Not xus ment lol yis, | 多少水井来灌养, |
Not xus gongb lol bus, | 多少水沟来汇流, |
Jef diangl ongd Yut Jes? | 汇流成个幼鸠塘? |
Jex laib ment lol yis, | 九个水井来灌养, |
Jex jox gongb lol bus, | 九条水沟来汇流, |
Jef diangl ongd Yut Jes. | 汇流成个幼鸠塘。 |
Ongd Yut Jes bongx nail, | 幼鸠塘里产鱼虾, |
Yut Jes dot bongx liangl. | 幼鸠塘不出金银。 |
Nix bongx hangd deis lol, | 银子出自哪里呀? |
Jenb bongx hangd deis lol? | 金子出自哪里呀? |
Nix bongx diongx vib linl, | 银子出自岩洞里, |
Jenb bongx diongx vib linl. | 金子出自岩洞里。 |
Nix bongx diongx vib linl, | 银子出自岩洞里, |
Jenb bongx diongx vib linl. | 金子出自岩洞里。 |
Diongx vib jus deix seil, | 岩洞实在太冷呵, |
Seil hxangt dlinf niox mongl, | 冷得没法说了呀, |
Ait deis bongx nix liangl! | 金银怎会冒出来! |
Nix bongx hangd deis lol? | 银子出自哪里来? |
Jenb bongx hangd deis lol? | 金子出自哪里来? |
Nix bongx zat lenf lol, | 银子出自岩层来, |
Jenb bongx zat lenf lol. | 金子出自岩层来。 |
Nix bongx zat lenf lol, | 银子是从岩层来, |
Jenb bongx zat lenf lol. | 金子是从岩层来。 |
Ghangb zat yaf vix bel, | 岩脚底下八层刺, |
Guf zat yaf vix liul, | 岩头顶上八道坎, |
Hsangb bat lenf wangx ghangl, | 千百道关在阻拦, |
Nix ait deis bongx lol, | 银子怎会出得来, |
Jenb ait deis bongx lol? | 金子怎会出得来? |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公是个热心人, |
Gol dangx dol hlongt dut, | 叫喊大家聚拢来, |
Jex laix jex ghangt tait, | 九个人抬九挑炭, |
Yux nix zaid zat tit, | 烧化银家大岩门, |
Yux jenb zaid zat tit. | 烧化金家大岩门。 |
Ghet Bod dail bad lul, | 保公是个热心肠, |
Ghangb fangb ib ghait niel, | 寨脚去敲一槌锣, |
Guf fangb ib ghait niel, | 寨头去敲一槌锣, |
Gol dangx dol hlongt lol, | 叫喊大家聚拢来, |
Jex laix jex ghangt dul, | 九个人抬九挑柴, |
Yux jenb zaid tit vongl, | 火烧金家大楼门, |
Yux nix zaid tit vongl. | 火烧银家大楼门。 |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公是个热心肠, |
Gol dangx dob hlongt dut, | 他喊大家聚拢来, |
Jex laix jex ghangt tait, | 九个人抬九挑炭, |
Yux nix zaid zat tit, | 火烧金银家岩门, |
Yangx mongl hnaib mongl hmangt, | 成天成夜放火烧, |
Yangx mongl ghab dul det, | 山林树木都烧完, |
Yux penb sul was pet, | 炭火灰飞如下雪, |
Yux ax lol zat tit, | 岩石大门烧不化, |
Nix hlieb lol dot leit, | 银子也就出不来, |
Jenb hlieb lol dot leit. | 金子也就出不来。 |
Hxub Niux dail vut hxut, | 修狃有副好心肠, |
Gangl gid nangl hlongt dut, | 匆匆跑来自东方, |
Laib niux dad xongs dlot, | 它的喙子七拃长, |
Xix vib linl tiat tiat, | 啄着岩石嗒嗒响, |
Zux vib linl pent pent, | 岩石碎落纷纷扬, |
Nix hlieb lol dot leit, | 银子还是出不来, |
Jenb hlieb lol dot leit, | 金子还是出不来, |
Nix genx hveb al zeit, | 银子哭呀哭得惨, |
Jenb genx hveb al zeit, | 金子哭呀哭得惨, |
Bub mongl nangl deis vut! | 哭着不知去哪好! |
Nix yangt waix dlub mongl, | 银子飞到天上去, |
Jenb yangt waix dlub mongl, | 金子飞到天上去, |
Nix hxet wangx hob dlangl, | 银住雷公大王家, |
Jenb hxet wangx hob dlangl, | 金住雷公大王家, |
Hxet hob zaid diux nongl, | 住在雷公家仓里, |
Hob dad tit lix mongl. | 雷公把门来关紧。 |
Vongx eb dail vut hxut, | 一条水龙心肠好, |
Dad jil gib mongl ghat, | 用只龙角去狠撬, |
Mongl yax haib mongl yuk, | 又去搬来又去取, |
Mongl yax diangb ghangl tit, | 去搬那根闩门杠, |
Nix hlieb jef lol leit, | 大块银子才出来, |
Jenb hlieb jef lol leit. | 大块金子才出来。 |
Jul dail ob liul zat, | 还有两块岩石头, |
Hsangb liul vib langl tit, | 千块岩石把门拦, |
Nix hlieb lol ax leit, | 大块银子出不来, |
Jenb hlieb lol ax leit. | 大块金子出不来。 |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公是个聪明人, |
Maib dex niul tit zenk, | 他用生铜作龙鞭 [5] , |
Yangl nox bib yangl hxangt, | 一节绿的三节绛, |
Yangl fangx bib yangl ghent, | 一节黄来三节花, |
Liongx dlial dlial diot ent, | 阵阵对龙挥鞭子, |
Vongx bongx liul cat cat, | 水龙心中喜滋滋, |
Vongx hfaid jid but dlut, | 水龙忽然翻身起, |
Dad hfud mongl diut zat, | 用犄角去撬岩壁, |
Nix jenb jef lol leit. | 金子银子才来到。 |
Vongx eb dail vut hxut, | 水龙聪明心肠好, |
Maib dlongx bil tit det, | 用泡桐木造样子, |
Jeb tangb mongl but zat, | 造梯架在岩壁上, |
Nix jenb vuk lol leit. | 金子银子才来到。 |
Nix jenb vuk lol leit, | 金子银子来到啦, |
Nix mongl nangl deis vut, | 银子去住哪里好, |
Jenb mongl nangl deis vut? | 金子去住哪里好? |
Dangx ib dol zek hfut, | 大家都是昏昏然, |
Jangx ghab nangl zek jent. | 如坠山谷般昏暗。 |
Nix mongl laib wangl ment, | 银子去住清水塘, |
Jenb mongl laib wangl ment, | 金子去住清水塘, |
Wangl nox eb al hset. | 塘中之水绿幽幽。 |
Lol hxid laib wangl lis, | 来看那个金银塘, |
Wangl nix dob val jas. | 银子水塘深幽幽。 |
Hxangb fangb waix lol yis, | 天上雨水来生养, |
Maib eb vongx lol bes, | 塘里龙水来孵抱, |
Jef diangl laib wangl lis, | 才生这个金银塘, |
Wangl nox eb val hsek. | 金银塘水绿幽幽。 |
Nix niangb dliel gid niangs, | 银子住在塘里面, |
Jenb niangb dliel gid niangs. | 金子住在塘里面。 |
Zab diangb hsod diel ghongs, | 五把锄头去挖掘, |
Ob laib denb dul duk, | 两盏灯火来照明, |
Jex laib hxed liol was, | 九架车轮去摇转, |
Genx wub wub mongl niangs, | 呜呜响着往里钻, |
Seik nix jenb lol sos. | 迎接金银走出来。 |
Diongl hangd deis bongx eb, | 何处山冲水迸流, |
Bil hangd deis dax hnaib? | 太阳出在哪山头? |
Diongl diongl seix bongx eb, | 冲冲也有水迸流, |
Bil bil seix dax hnaib, | 山山都见太阳出。 |
Bil hangd deis bongx jenb, | 哪个山里出金子, |
Bongx lol diangb bax jenb, | 冒出来块金碑 [6] 子, |
Yangt mongl diub waix dlub? | 一飞飞到天上去? |
Laib wangl lis bongx jenb, | 金银水塘冒金子, |
Bongx lol diangb bax jenb, | 冒出来块金碑子, |
Yangt mongl diub waix dlub. | 一飞飞到天上去。 |
Niongx bongl dail fangx hvib, | 锦鸡懒心又无肠, |
Zaid fangd ngil ax niangb, | 宽敞房屋懒得住, |
Qed dad ngil ax kab, | 长田大坝任丢荒, |
Vob gad ngil ax tiongb, | 美食菜饭吃不香, |
Jit hxit mongl vangx hvib, | 成天高山去浪荡, |
Nangl pangb ud linx dib, | 穿件绸子花衣裳, |
Ngangl dol gad gux gangb, | 吃些蚂蚱当饭菜, |
Tid dol zaid mox dangb, | 盖些芭茅小草房, |
Lal ghad longd ax ab, | 铺盖稻草锃锃亮, |
Bongf laib bil dax hnaib, | 它见山头出太阳, |
Bongf laib wangl bongx jenb, | 见个冒金大水塘, |
Bongx lol diangb bax jenb, | 冒出大块金碑子, |
Yangt mongl diub waix dlub. | 径直飞去蓝天上。 |
Xangb Ghed Lol fangx hvib, | 香耇劳 [7] 是热心肠, |
Gangl gid nangl longx lob, | 匆匆跑来自东方, |
Ghab dlad diuk nix bab, | 腰间别着一把刀, |
Guf jil gid yex zeb, | 长长竹竿肩上扛, |
Dib dlel dlel waix dlub, | 咚咚直捅蓝天上, |
Baix lol diangb bax jenb, | 大块金碑掉地上, |
Lif dlinl dlinl waix dlub. | 天空闪闪晃金光。 |
Nix bongx dail xid bongf, | 银子冒出谁得见, |
Jenb bongx dail xid bongf? | 金子冒来谁得瞧? |
Nix bongx Ghed Lol bongf, | 银子冒出耇劳意, |
Jenb bongx Ghed Lol bongf. | 金子冒出耇劳见。 |
Ghed Lol dad jil dif, | 耇劳急忙提只桶, |
Dad laib haib mongl yuf. | 拿把瓢儿就去舀。 |
Diel nangl genf jangx haib, | 汉人凿成个瓢儿, |
Dad lol heik nix vib, | 凿瓢来把银子舀, |
Daib Diel sangf bex teb, | 汉人造成了木桶, |
Dad lol jis nix vib, | 拿木桶来装银子, |
Baid jil dif ghax niangb, | 每只桶儿都装满, |
Diel nangl maf ghangx zangb, | 汉人制造木扁担, |
Dad lol ghangt nix vib, | 拿扁担去挑银子, |
Ghangt leit nal diux qangb. | 银子挑到妈家来。 |
Wangx dliangb dail hvib bal, | 鬼王是个坏心肠, |
Longl bil diot ghangb wangl, | 把手伸进水塘底, |
Niangs nix bib haib mongl, | 偷偷舀去三瓢银, |
Bub dad ait diel xil! | 不知拿去怎么用! |
Lot hot wangx hvib bal, | 错怪鬼王心不好, |
Vat vat wangx hvib lal, | 恰恰鬼王好心肠, |
Hxat hvib jil gib nangl, | 他是担心东天角, |
Zat heib ax bil wenl, | 岩缝粘贴不太牢, |
Niangs nix jit waix mongl, | 才偷银子上天去, |
Hent jil gib dangl nangl, | 补焊东边一只角, |
Ax baib zat baix lol. | 不让岩石往下落。 |
Nix bongx ait diel xid, | 银子拿来作啥用? |
Jenb bongx ait diel xid? | 金子拿来作啥用? |
Nix bongx dangt ful ghongd, | 银子拿来打项圈, |
Dangt bangx geb yangl hfud; | 打银花来嵌银帽; |
Jenb bongx ait liangl hxad, | 金子拿去作钱花, |
Ait bangx geb yangl hfud. | 银花拿来作头饰。 |
Not nix ait diel xid? | 银子多了怎么办? |
Xus nix ait diel xid? | 银子少了怎么办? |
Not jenb ait diel xid? | 金子多了怎么办? |
Xus jenb ait diel xid? | 金子少了怎么办? |
Not nix dangt ful ghongd, | 银子多了打项圈, |
Dangt hliongt baib dail ad, | 打造手镯姑娘戴, |
Nes jit fangb nongx gad; | 妹妹出嫁找饭吃 [8] ; |
Xus nix ait liangl hxad, | 银子少了作钱花, |
Not jenb ait liangl hxad, | 金子多了作钱花, |
Xus jenb dangt seix ud, | 金子少了打金泊, |
Daib xenb jit mongl ud, | 姑娘嵌在袖子上, |
Jit leit diub xangx hvad, | 来到集市上赶场, |
Vut yangs neif dangx fangd. | 美丽标致赛一方。 |
Ob ngit Jenb Vob diangl, | 我俩来看娲今 [9] 生, |
Vob diangl hnaib xenx sail, | 娲出生在辰巳日, |
Laib bit xens ax wenl, | 名分藐小又轻贱, |
Ghab Vob ait niux nangl; | 这才称娲作姑娘; |
Jenb dangt hmangt yenx mol, | 今出生在寅卯日, |
Laib bit naf ax lial, | 名分高贵人器重, |
Ghab Jenb ait liex dial. | 这才称今作儿郎 [10] 。 |
Laib nend Vob Jenb diangl, | 这是阿今阿娲生, |
Hfab hxid nix jenb diangl, | 回头来看金银生, |
Nix diangl hnaib hmangt nongs, | 银子出生夜雨天, |
Jenb diangl hnaib hmangt nongs, | 金子出生夜雨天, |
Hnaib hxud hxid dangt lis. | 毛毛雨天生金银。 |
Ob ngit Jenb Vob diangl, | 我们来看娲今生, |
Vob diangl denb dul bongf, | 阿娲出生灯火见, |
Jenb diangl denb dul bongf. | 阿今出生灯火瞧 [11] 。 |
Eb yux wangl al waif, | 一盏灯油满盈盈, |
Denb cox longl val dif, | 油中灯草拨不停, |
Ghax jangx denb dul bongf. | 这就叫作灯得见。 |
Laib nend Jenb Vob diangl, | 那是娲今的出生, |
Lol hxid nix jenb diangl, | 来看金银的出生, |
Nix diangl hnaib nangl bongf, | 银子出生太阳见, |
Jenb diangl hnaib nangl bongf. | 金子出生太阳瞧。 |
Bif bit Jenb Vob diangl, | 好比娲今出生时, |
Vob diangl dail hleik duk, | 阿娲出生要割脐, |
Jenb diangl dail hleik duk, | 阿今出生要割脐, |
Maib hlod nal hleik duk, | 用竹片来割脐带 [12] , |
Xenb dongx jed val wangt, | 割得整整齐齐的, |
Ghab hsangb niul val hset, | 割得伤口鲜鲜的, |
Niul liek gangb ot yangt, | 鲜亮得像油虼螂, |
Gangb wax wul hlat diut. | 六月飞时叫哇呜。 |
Hfab hxid nix jenb diangl, | 回头来看金银生, |
Nix jenb diangl hleik duk. | 金银出生割脐带。 |
Maib vib linl hleik duk, | 用石刀来割脐带, |
Xenb dongx jed val wangt, | 割的口子齐斩斩, |
Ghab hsangb niul val hset, | 割的口子鲜生生, |
Niul sul gangb ot yangt, | 鲜亮得像油虼螂, |
Gangb wax wul hlat diut. | 六月飞时哇呜叫。 |
Jenb hlangb mongl dangl dongt, | 阿今胎盘埋柱脚 [13] , |
Jangx dail daib ghend set; | 后来变个断案人; |
Vob hlangb mongl dangl sot, | 阿娲胎盘埋灶房 [14] , |
Jangx dail daib ced hfat. | 后来变成簸糠人。 |
Hfab hxid nix jenb diangl, | 回头来看金银生, |
Nix hlangb mongl jid zek, | 银子胎盘丢深潭, |
Jenb hlangb mongl jid zek, | 金子胎盘丢深潭, |
Mongl jangx dail liuk was, | 以后变成只团鱼, |
Jangx dail beb jid niangs, | 变只潭里老乌龟, |
Jid nox eb val hsek. | 住在绿水深潭里。 |
Ob ngit Vob Jenb diangl, | 我俩来看娲今生, |
Vob Jenb diangl xid fangt? | 娲今出生用啥敬? |
Vob Jenb ed git fangt, | 今娲出生用蛋敬, |
Dib gheib lad but lot, | 杀鸡涂抹小嘴唇 [15] , |
Vob Jenb jef pot hsot. | 这样今娲才长肥。 |
Laib nend Vob Jenb diangl, | 那是今娲的出生, |
Hfab hxid nix jenb diangl. | 回头来看金银生。 |
Nix jenb ed dend fangt, | 金银出生戥子敬 [16] , |
Wenx hxub lad but lot, | 硼酸涂抹它嘴唇 [17] , |
Nix jenb jef pot hsot. | 这样金银才长肥。 |
Ob ngit Vob Jenb dangt, | 我俩来看今娲生, |
Vob Jenb bib dat leit, | 今娲出生三天后, |
Fangt Vob Jenb gux hxid, | 要抱娲今出门看 [18] , |
Jenb bongf Jenb dail liod, | 今看见一头黄牛, |
Kab kak niangb max zaid; | 看见犁耙挂梁枋; |
Vob bongf Vob jel hsaid, | 阿娲看见个碓子, |
Vob ghax diek dlub hmid. | 阿娲笑得现白牙。 |
Hfab hxid nix jenb dangt, | 回头来看金银生, |
Nix jenb bib dat leit, | 金银出生三朝后, |
Fangt nix jenb gux hxid, | 要抱金银出门看, |
Nix jenb bongf ongd dad, | 金银看见长水塘, |
Nix jenb diek dlub hmid. | 金银露出白牙笑。 |
Ob ngit Vob Jenb diangl, | 我俩来看今娲生, |
Vob Jenb ed ud bes, | 今娲生来要衣包, |
Langl hsenb khad nes nios. | 包男裹女用棉布。 |
Laib nend Vob Jenb diangl, | 那是今丹阿娲生, |
Hfab hxid nix jenb diangl. | 回头来看金银生。 |
Nix jenb ed ud bes, | 金银出生用衣包, |
Vob dub khad dail lis. | 用青苔来包金银。 |
Lol ngit Vob Jenb ud, | 来看娲今的衣服, |
Maib songx ghod yel dok, | 要用栗木机织布, |
Maib vas hlod nal xak, | 要用竹梳子梳理, |
Max val penb val penk, | 拍呀砰呀砰的织, |
Jef xob Vob Jenb ud. | 才得今娲的衣服。 |
Laib nend Vob Jenb ud, | 那是今娲的衣服, |
Hfab hxid nix jenb ud. | 来看金银的衣服。 |
Maib songx vib linl dok, | 要用岩石机来织, |
Maib eb seil lol xak, | 要用凉水来梳理, |
Jef xob nix jenb ud. | 才得金银的衣服。 |
Lol hxid ud nios nes, | 来看男女的衣服, |
Ud dial ud kheib hxek, | 男子衣服拴腰带, |
Ud nil ud deit dlok, | 女子衣服翘领子, |
Maib dlangd yel ait yangs, | 要用飞鹰作样子, |
Jef xob ud nios nes. | 缝得男女婴儿衣。 |
Laib nend ud nios nes, | 那是男女婴儿衣, |
Hfab hxid nix jenb ud. | 回头看看金银衣。 |
Ud nix jenb xit sos, | 金银穿的纸钱衣, |
Dlob ghot gid vut yangs. | 衣角溜圆真是美。 |
Lol ngit Vob Jenb mos, | 来看今娲的帽子, |
Maib jib yel liek yangs, | 要用菌子作样子, |
Hxangb hfed diel ghenk jens. | 用丝线来扭成线。 |
Laib nend Vob Jenb mos, | 那是今娲的帽子, |
Hfab hxid nix jenb mos. | 来看金银的帽子。 |
Maib ghad hmad liek yangs, | 用水泡来作样子, |
Jef xob nix jenb mos. | 才制成了金银帽。 |
Lol hxid Vob Jenb dliek, | 来看今娲的胸兜, |
Maib ghob yenl ait yangs, | 用椅子来作样子, |
Jef xob Vob Jenb dliek. | 制得今娲的胸兜。 |
Laib nend Vob Jenb dliek, | 那是今娲的胸兜, |
Hfab hxid nix jenb dliek. | 来看金银的胸兜, |
Maib was wul ait yangs, | 用漩涡来作样子, |
Jef xob jenb nix dliek. | 制得金银的胸兜。 |
Ob ngit Vob Jenb diangl, | 我俩来看娲今生, |
Vob Jenb diangl bit kent. | 娲今出生睡竹篮 [19] 。 |
Bad gid vangl vut hxut, | 寨邻叔伯好心肠, |
Maib hlod nal pat jent, | 砍来竹子划篾条, |
Laik jox mongl gik hxik, | 划的篾条细又细, |
Jef dad lol nenk ghenk, | 这才拿来拧和扭, |
Heib jangx jil kent niak, | 编成一只娃娃篮, |
Xuk Vob Jenb mongl bit, | 抱起娲今篮里睡, |
Bit dangx kangb val zeit. | 甜甜睡着打酣声。 |
Laib nend Vob Jenb kent, | 那是娲今的篮子, |
Hfab hxid nix jenb kent. | 来看金银的篮子。 |
Xangb Ghed Lol vut hxut, | 香耇劳公心肠好, |
Maib dub niul tit jent, | 拿着青苔当篾条, |
Nenk jangx jil kent niak, | 编织成只娃娃篮, |
Xuk nix jenb mongl bit, | 拎着金银去睡觉, |
Bit dangx kangb val zeit. | 甜甜睡着打鼾声。 |
Ob ngit Vob Jenb diangl, | 我俩来看娲今生, |
Vob Jenb diangl ngas liak. | 娲今生时皮包骨。 |
Daib Diel lol hsent hmangt, | 汉人来帮算生辰, |
Bax hnaib lal vut vut, | 算好日子才平安, |
Jenb Vob ed hliongt diot, | 娲今要戴银手镯, |
Jenb Vob jef bongt hlongt, | 娲今健康好成长, |
Ghab bongb sul bat ghent. | 活泼就像花猪样。 |
Laib nend Jenb Vob diangl, | 这是娲今的出生, |
Hfab hxid nix jenb diangl. | 来看金银的出生。 |
Nix jenb diangl ngas liak, | 金银生时皮包骨, |
Xangb Ghed Lol vut hxut, | 香耇劳他好心肠, |
Ghed Lol mongl hsent hmangt, | 耇劳去卜算生辰, |
Bax hnaib lal vut vut, | 卜算生辰才平安, |
Nix jenb ed hliongt diot, | 金银也要手镯戴, |
Nix jenb diangl bongt hlongt, | 金银健康好成长, |
Ghab bongb sul bat ghent. | 活泼就像花猪样。 |
Dot mos dot jangx jul, | 金银帽儿也得了, |
Dot dliek dot jangx jul, | 金银胸兜也得了, |
Dot jis hxet vax zel. | 得全了来坐等着。 |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呵看着那样子, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样子要向前走, |
Nongt qangt jes dax dail, | 就要有一番轰动 [20] , |
Qangt leit diux daib nenl, | 轰动传到舅舅家, |
Dod mus seix bub jul. | 舅妈也都知道了。 |
Daib nenl dad dail gas, | 舅舅拿来一只鸭 [21] |
Dod mus dad liul dens, | 舅妈拿来一块绸 [22] , |
Dad dlox jud neif bais, | 提来一罐醪糟酒 [23] , |
Dax kub Vob al dias, | 急忙来亲吻阿娲, |
Dax kub Jenb al dias. | 急忙来亲吻阿今。 |
Laib nend Jenb Vob diangl, | 那是娲今的出生, |
Hfab hxid nix jenb diangl. | 来看金银的出生。 |
Nix daib nenl bok vas, | 银的舅家在尖山, |
Jenb daib nenl bok vas, | 金的舅家在尖山, |
Daib nenl dad dail gas, | 舅爷拿来一只鸭, |
Dod mus dad liul dens, | 舅妈拿来一块绸, |
Dad dlox jud neif bais, | 拿来一罐醪糟酒, |
Dax kub nix al dias, | 急急来亲来吻银, |
Dax kub jenb al dias. | 急急来亲来吻金。 |
Ob ngit Jenb Vob diangl, | 我俩来看娲今生, |
Jenb Vob diangl hek wel. | 娲今生来要吃奶, |
Vob hek jil pit mais, | 娲吃胸前一只奶, |
Jenb hek jil pit mais. | 今吃胸前一只奶。 |
Eb wel lol hvit sos, | 胸前奶水来得快, |
Jenb Vob dlub git hvik. | 娲今长得白生生。 |
Laib nend Jenb Vob diangl, | 那是娲和今出生, |
Hfab hxid nix jenb diangl. | 来看金和银出生。 |
Nix jenb diangl hek wel, | 金银生来要吃奶, |
Nix hek jil pit mais, | 银吃胸前一只奶, |
Eb wel lol hvit sos, | 胸前奶水来得快, |
Nix dlub mangl git hvik; | 银子长得白生生, |
Jenb hek jil pit guf, | 金吃背后一只奶, |
Eb wel lol dot dluf, | 背上奶水来不快, |
Jenb fangx mangl al leif. | 金子脸色黄央央。 |
Hsongd ngangl ghat diangs duf, | 脚杆架起桥来踩 [24] , |
Dad bil det mos dlef, | 手指戴着垂沿帽 [25] 。 |
Nix jenb hek wel leif. | 金银吃奶吃不完。 |
Nenx dol ob dail yus, | 他们两位男子汉 [26] , |
Ob laix jus dail mais, | 两位共同一个妈, |
Jus laix naib lol yis, | 一个妈妈来生养, |
Ob laix hlieb jul zenk. | 两个一起来长大。 |
Ghet Des seix hlieb jil, | 狄公公的肩头大 [27] , |
Wuk Nos seix hlieb wel, | 诺婆婆的乳房大, |
Hmangt yis nenx ob dail, | 夜里生下他两个, |
Ob daib seix hlieb jul. | 他俩一起都长大。 |
Jul dail nal Mut Wus, | 有个妈妈叫妹娲 [28] , |
Jul dail bad Ghet Deis, | 有个爹爹叫 [29] 耇代, |
Nenx nangl ud ait deis, | 他们穿的啥衣服, |
Nenx nongx gad ait deis, | 他们吃的什么饭, |
Nenx niangb zaid ait deis, | 他们住的啥房屋, |
Gid waix gheix xid mes, | 房屋盖的啥样子, |
Gid dab gheix xid jangs? | 屋基垫的啥东西? |
Nenx nangl ud xit nos, | 他们穿的麻纸衣, |
Nongx gad hxangb dul yis, | 吃的饭菜是香火, |
Niangb zaid vib linl mes, | 住的就是石板房, |
Gid dab dab del jangs. | 屋基脚下垫黑土。 |
Niangx nongd pid xit sos, | 如今是焚烧纸钱, |
Pid hxangb dud daib mongs, | 烧香烧纸气馨香, |
Ghax diangl nal Mut Wus, | 就生妹娲老妈妈, |
Ghax diangl bad Ghet Deis. | 就生耇代老爹爹。 |
Niangx denx pid hsangt lis, | 从前焚烧铅金银, |
Pid nex yel daib mongs. | 焚烧栎叶气馨香。 |
Wuk Wet dail hxut gas, | 娥 [30] 婆是个聪明人, |
Jeb jux dliel lot dlongs, | 架桥在那山坳上, |
Diangl dail nal Mut Wus, | 生个妹娲老妈妈, |
Diangl dail bad Ghet Deis. | 生个耇代老爹爹。 |
Jul dail dail hsat zuk, | 还有最小的一个, |
Dail ghangb vil vut ghak, | 那个老幺最活泼, |
Nenx ax bil dot mais, | 他还没有个妈妈, |
Bil xob wel hek was. | 没有奶水给喝足。 |
Nix niul dail hsat zuk, | 银子是个小幺崽, |
Niangb dliel ghab zat ngas, | 它就住在干岩上, |
Ghab vib linl ait bak, | 它喊石头叫爸爸, |
Gol vib linl ait mais, | 它喊石头叫妈妈, |
Zat ngas baix eb lol, | 岩石滴水来洗它, |
Tangt gos nenx laib mangl, | 淋洗它的小脸蛋, |
Pot hsot ax tob lol. | 它才长得胖嘟嘟。 |
Jenb Vob hlieb nil jil, | 娲今长大要谈情, |
Vob niangb ghab wangx bil, | 阿娲站在园子上, |
Jenb niangb ghab wangx bil, | 阿今走到园边来, |
Ghaib det nangs jex jil, | 九枝李树下谈情, |
Guf det nangs jex liul. | 九桠李树上玩耍。 |
Laib nend Jenb Vob nil, | 这是娲和今谈情, |
Lol hxid nix jenb nil. | 来看金和银谈情。 |
Nix Jenb ghangb tongd nil, | 金和银在风箱谈 [31] , |
Niangb ghangb tongd nil jil, | 在风箱里谈恋爱, |
Los sangs ghangb tongd lol. | 风箱里去结伴侣。 |
Hxid Jenb Vob senl bongl, | 来看娲和今成亲, |
Vob hlieb Ongd Nios mongl, | 阿娲长大嫁瓮料 [32] , |
Jenb hvab Ongd Nios bangl, | 阿今妻子瓮料娶, |
Juf diut vux gheib ghol, | 用了十六笼公鸡, |
Jef dot nenx xob lol. | 才得她来作妻子。 |
Nix niangb ghangb tongd lol, | 银妻来自风箱里, |
Jenb niangb ghangb tongd lol, | 金妻来自风箱里, |
Juf ob nix vib liangl, | 花了十二两白银, |
Juf ob vux gheib ghol, | 用了十二笼公鸡, |
Jef dot nenx xob lol. | 才得她来作妻子。 |
Vob niangb ghab xil hfat, | 阿娲楼廊招手帕 [33] , |
Jenb niangb hfud bil bit, | 阿今坡上吹木叶 [34] , |
Vob maib qub liul hfat, | 阿娲用花巾招手, |
Jenb maib nex zal bit, | 今用札木叶 [35] 吹奏, |
Wex ob daib lol hxet. | 他俩相邀来谈情。 |
Laib nend Jenb Vob nil, | 那是娲和今谈情, |
Lol hxid nix jenb nil. | 来看金与银谈情。 |
Nix niangb ghangb tongd hfat, | 银在风箱里招手, |
Nix maib wab liangl hfat, | 银用坩埚来招手, |
Jenb niangb ghangb tongd bit, | 金在风箱里吹奏, |
Jenb maib ib dul bit, | 金用烟火来吹奏, |
Weix ob daib lol hxet. | 金银相邀来谈情。 |
Bad gid vangl fangx hvib, | 寨子叔伯有心计, |
Jil ghab hmid dax xenb, | 他用牙齿来决断, |
Ngangl bad gas nox khob, | 宰只公鸭来吃了 [36] , |
Senl bongl diot Vob Jenb. | 允许娲今俩成亲。 |
Laib nend Jenb Vob senl, | 那是娲今俩成亲, |
Hfab hxid nix jenb senl. | 来看金银俩婚配。 |
Gheik dul dail fangx hvib, | 是那火钳有胆量, |
Nongx dail dlad dax songb, | 吃了一只长鬃狗 [37] , |
Ngangl dail ok wix nieb, | 吃了一只歪冠鸭 [38] , |
Senl bongl diot nix jenb. | 允许金银俩成亲。 |
Nix ed hved wenx hxub, | 银要硼酸作妻子, |
Jenb ed hved wenx hxub, | 金要硼酸作妻子, |
Gas liek kod vongx denb, | 妻子美如龙灯宝, |
Hsaid jid bit bangx geb. | 生的崽子叫银花。 |
Jul dail laib kod gil, | 还有一个旱螺蛳, |
Laib gib gox khangd wangl, | 旱地螺蛳爬泥塘, |
Gib gax juf ghaid ghongl, | 螺蛳爬行十一转, |
Juf jex gongb gid dol. | 就有十九里路长。 |
Ob qangd laib kod gil, | 我俩说是旱螺蛳, |
Wab nix daib bad lul, | 实是坩埚老伯伯, |
Laib gib gax khangd wangl. | 像个螺蛳爬泥塘 [39] 。 |
Dlut hxangt niangs Bangx Xangb, | 扯榜香公根胡子, |
Daf diot ghab wangx dab, | 随手丢在园子下, |
Lal leit ghab gix eb, | 水冲漂流到沟里, |
Jef dangt dius nex gib. | 才生那个旱螺蛳。 |
Gib ninx ait bil dad, | 用水牛角作手把, |
Mox gheib ait yangl tongd, | 用鸡毛来做活塞, |
Khaib nox ait tait pid, | 青冈木材作炭烧, |
Bongt dax ib bongt diangd, | 鼓起风来鼓风回 [40] , |
Bongt longx ib bongt ted, | 再鼓风到鼓风退 [41] , |
Bongt ninx dangf bongt liod, | 水牛黄牛在喷气, |
Bongt cub dab val pend, | 嘭嘭喷吹地面上, |
Yux nix heib jenb dlend. | 熔银化金在炉堂。 |
Dail leif nix gangb zol, | 还剩一些银滓渣, |
Ghent waf nenx lob bil, | 它的手脚黑花花, |
Dliet def nenx laib mangl, | 脸上净是麻子眼, |
Diut juf ax hongb xol, | 六十岁还不成家, |
Bat yaf ax hongb senl, | 一百八十不婚配, |
Ax sangt nix gangb zol, | 个个不娶银滓渣, |
Dens dot nenx das lul! | 势必老死在娘家! |
Maib ghangb tongd tent dlinf, | 风箱使它变美了, |
Nix dlub mangl gongt dongf, | 银子脸面白生生, |
Dangx ib dol xit luf, | 大家争夺白银花, |
Yenx hnaib mongl at dlinf! | 天长地久这样呀! |
Nix jenb hlieb bongl dlongl, | 金银很快长大了, |
Nix jenb nongt dlod nangl, | 金银就要向东流, |
Nongt vuk langs dax mongl, | 要随波浪漂流走, |
Jit jes dangf gax bel, | 上滩好比拖刺丛, |
Nix nat ves ax zal, | 银子漂流心忧愁, |
Jenb nat hvib ax ghail. | 金子漂流好心忧。 |
Nix jenb dlod nangl mongl, | 金子银子东流去, |
Vuk langs dangf jix mal, | 乘浪如同骑马跑, |
Cent liek diangb niangx lal, | 就像乘船水上行, |
Ib bax ib put xol, | 一划就过一个滩, |
Ob bax ob put xol, | 两划就过两个滩, |
Bib bax dluf Gud Ngul, | 三划就到固俄 [42] 地, |
Dluf diub haix gid nangl. | 就到东方大海里。 |
Nix diot jox deis mongl? | 银从哪边走出去? |
Jenb diot jox deis mongl? | 金从哪边走出去? |
Diot diux hlieb lol mongl, | 若从大门走出去, |
Diux hlieb not wid niul, | 大门边上妇女多, |
Not mais ghangs dax dil; | 很多妇人要阻拦; |
Diot ghangb lox lol mongl, | 若从楼下走出去, |
Ghangb lox not ghad mal, | 楼脚底下马粪多, |
Not dlad diel niangb ghangl; | 太多狗儿把路拦; |
Diot wangx vob lol mongl, | 若从菜园走出去, |
Wangx vob not ghab langl, | 园子菜叶多又多, |
Denf seix hxib lod langl; | 也怕菜叶遭踩落; |
Diot bongx zeb lol mongl, | 若从竹林走出去, |
Bongx zeb not ghab dail, | 竹林里头竹子多, |
Denf seix hxib lod ngol. | 也怕竹节遭踩折。 |
Bub diot jox deis mongl? | 不知哪边出去好? |
Diot lix yib lol mongl, | 若从秧田走出去, |
Lix yib not ghab dail, | 秧田里头秧苗多, |
Denf seix hxib lod dail. | 也怕踩断稻秧苗。 |
Bub diot jox deis mongl? | 不知哪边出去好? |
Diot jox waix lol mongl, | 若从上边走出去, |
Jox waix not vongl bel, | 山坡上面刺蓬多, |
Not vib vux dil ghul, | 乱石堆来把路拦, |
Bub diot jox deis mongl? | 不知哪边出去好? |
Nix diot diux diongb mongl, | 银从中门 [43] 走出去, |
Jenb diot diux diongb mongl, | 金从中门走出去, |
Fat diongx jib lol mongl, | 要从火坑旁边过, |
Hsab diongx jib bel xel, | 火坑旁边响卟窣, |
Qangt diongx jib gangl fangl. | 火坑旁边震荡荡。 |
Nix jenb nongt dlod nangl, | 金银要流去东方, |
Nongt vuk langs dax mongl. | 要乘波浪东流去。 |
Nix mongl nix hot mais, | 银子走时对妈说, |
Jenb mongl jenb hot mais: | 金子走时对娘讲: |
“Mongx niangb nongd yet mais, | “你老人家请坐吧, |
Wil mongl wil dangt jens, | 我要去打造首饰, |
Xob liangl lol diot mais, | 赚得钱来给妈妈, |
Nal dad mongl ait dlas, | 拿给妈妈去致富, |
Tid laib zaid diut dongs, | 盖幢六柱 [44] 大房屋, |
Mongx niangb khangd qut ngas, | 你得住个干净处, |
Mongx hxud ghab bat sangs.” | 你老要活百把代 [45] 。” |
Nix jenb mongl dal qut, | 金银去了留房屋, |
Dal ghab daix zaid ghot, | 留下老房旧屋基, |
Dal laib lix bad ghet, | 留下一丘祖父田, |
Niox qangb nangl zol hxet, | 留下房屋老鼠住, |
Nenx songx nangl zol bit, | 它的床铺老鼠睡, |
Gangb hmangb diod dul diot, | 萤火虫来家烧火, |
Yenb dlaib zaid val jat. | 熏得满屋黑黢黢。 |
Nix jenb mongl dal jens, | 金银去了留物件, |
Nix dal qub hxangt hniangk, | 银子留张揩汗巾, |
Jenb dal diangb det nias, | 金子留根手拐杖, |
Jox hvib vax dot ngas, | 心头总是耿耿然, |
Ib mangl diangd xongs dias, | 一次看望七回头, |
Jex mangl diangd wangs xongs. | 九望回头七万次。 |
Nix dal qub hxangt hniangk, | 银子留下揩汗巾, |
Dub niox dliel lot jis, | 就搁在那柜子口, |
Ghab gib longl pit niangs; | 一个箱子角里面, |
Jenb dal diangb det nias, | 金子留根手拐杖, |
Dub niox dliel lot dlongs. | 就搁在那坳口上。 |
Nix dal qub hxangt hniangk, | 银子留下揩汗帕, |
Mongl jangx dail liuk was, | 后来变成只团鱼, |
Dail beb hfaid pit niangs, | 水里爬行的乌龟, |
Jid nox eb vel hsek. | 在那深绿水潭里。 |
Jenb dal diangb det nias, | 金子留根手拐杖, |
Dub niox dliel lot dlongs, | 搁在那个坳口上, |
Mongl jangx bongl det yongs, | 后来变一棵直树, |
Ghab dail hlieb pit bes, | 棵儿半抱粗大树, |
Ghab langl hlieb xit mos, | 叶子就大如斗笠, |
Xab jul ib pit bangs, | 遮盖荫凉大半坡, |
Diel lol Diel hxet ves, | 汉人树下来休息, |
Mal lol mal jok nais. | 马到树下好拴鼻。 |
Nix jenb nongt dlod nangl, | 金银漂流向东方, |
Dangx dob nongt mongl jul. | 大家 [46] 一起要走光。 |
Naib niet nief genx lul, | 妈妈蹲着哭到老, |
Bad niet nief genx lul, | 爹爹蹲着哭到老, |
Ghens ghaf jangx mob lul. | 蹲久拱背如老猫。 |
Hsat zuk dail hvib lal, | 最小幺儿好心肠, |
Jit hliat vangx hvib gol, | 忽爬高山岭上喊, |
Vuk hliat vangx hvib lol, | 忽从高山跑下来, |
Hxib hmangt lol pib dinl, | 晚上来为妈烘席, |
Hxib dat lol tob jenl, | 早上来为爹煨茶, |
Qet mais jox hvib lal, | 安慰妈妈心欢喜, |
Qet bad jox hvib lal, | 安慰爹爹心喜欢, |
Mais baib lix ghangb vangl, | 妈妈送他寨脚田 [47] , |
Bad baib lix ghangb vangl. | 爹爹送他寨脚田。 |
Nix jenb nongt dlod nangl, | 金银要流向东方, |
Dangx dol nongt mongl jul. | 大家一起要走光。 |
Dail leif dail daib ngil, | 还剩一个懒惰崽, |
Bit diongb hnaib ax fal, | 睡到晌午不起床, |
Angt hniub mais ax gul. | 眼睛泡肿鼓凸凸。 |
Hsab nix dail yus ngil, | 钢是一个大懒汉, |
Bit diongb hnaib ax fal, | 睡到晌午不起来, |
Angt hniub mais ax gul. | 眼睛泡肿鼓凸凸。 |
Nix jenb dlod mongl nangl, | 金银漂流向东方, |
Ib langs fat jex xol, | 一浪漫过九个滩, |
Jex langs fat diut diongl. | 九浪漂过六个冲。 |
Menf senf dail hvib lal, | 门神 [48] 是个好心肠, |
Gangf ob diangb bad jangl, | 拿着两把大角尺, |
Fangf diux hlieb bil dil, | 牢牢拦住大门口, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 看见金银向东流, |
Tat mongx fangb nongd dlongl, | 骂你这方人太蠢, |
Ax bub gid hxad liangl, | 金银都不晓得用, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Nix jenb dlod nangl mongl, | 金银纷纷东流去, |
Ghaif lix daib bad lul, | 是燕子这个好汉, |
Nenx diub diot nangl lol, | 它从东方飞过来, |
Yangt hvib hvib gal gal, | 高高飞来低低飞, |
Yangt dob dob nil nil, | 深深飞去浅飞回。 |
Yangt wix ib dangl diongl, | 一飞飞到半山冲, |
Dak max eb bol bol, | 翅膀卟卟拍水面, |
Yangt haif mongl hvangb bil, | 径直飞到对门去, |
Xongt diaf hal ghangb nongl, | 在妈仓脚盖新屋, |
Was jox dab pet ngil, | 房子从下面盖瓦, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 它见金银向东流。 |
Nix jenb dlod nangl mongl, | 金银纷纷东流去, |
Vas nix daib bad lul, | 那个蜘蛛好汉子, |
Niangb ax pob hfud nongl, | 仓檐上面呆呆坐, |
Niangb ax pob dliangd liol, | 呆呆坐着摇纺车, |
Was jox hxangb hfed diel, | 摇车在纺青丝线, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 它见金银东流去。 |
Wuk Guk daib bad lul, | 务古这个好汉子, |
Xongt jos niox ghangb nongl, | 仓脚下面架炉子, |
Xongt jos liub dlox wil, | 架起炉来铸鼎锅, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 看见金银东流去。 |
Nix jenb jus dlod nangl, | 金银纷纷东流去, |
Ghet Bod daib bad lul, | 保公真是个好汉, |
Dat dat jeb nes zeil, | 朝朝都在安麻雀, |
Jeb nes ceit ghangb vangl, | 寨脚下安土画眉, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 看见金银东流去。 |
Nix jenb dlod nangl mongl, | 金银纷纷东流去, |
Ghet Bod daib bad lul, | 保公真是个好汉, |
Diangb ghab daib hsod diel, | 手上一把小锄头, |
Hnaib hnaib khab gid gongl, | 天天都在修道路, |
Khab gongb lix dlod yangl, | 开沟引水好灌田, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 他见金银东流去。 |
Kak liax daib bad lul, | 喜鹊真是个好汉, |
Nangl dlub ax niut nangl, | 白布衣服不愿穿, |
Nangl dlaib ax niut nangl, | 黑布衣服也不爱, |
Gongb gongb nangl dob diel, | 单单爱穿汉布 [49] 衣, |
Nangl dob nox xit sul, | 穿些蓝色布相杂, |
Nenx diub maix fangb yangl, | 他有先知心会算, |
Hvangb aib hvangb nongd gol, | 这边去叫那边喊, |
Tat mongx fangb nongd dlongl, | 骂你这方人笨蛋, |
Ax bub gid hxad liangl, | 金银也不晓得用, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Gangb pend daib bad lul, | 蚂蚁真是个好汉, |
Jit det yux yangb mongl, | 爬上油桐树去玩, |
Vuk det yux yangb lol, | 又从油桐树下来, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 它见金银东流去。 |
Ak wol daib bad lul, | 乌鸦是个好汉子, |
Nenx diub diot nangl lol, | 它从东方飞过来, |
Mangs jil hlinb hlieb ful, | 戴着一只大项圈, |
Denf dut mais lix wul, | 两脚踩踏妈妈田, |
Yangt hvib hvib gal gal, | 高高飞来低低飞, |
Yangt dob dob nil nil, | 深深飞去浅飞回, |
Yangt baix lob bol bol, | 吊着长长双脚飞, |
Yangt haif mongl hvangb bil, | 径直飞到对门坡, |
Ghok det yux yangb gol: | 站在桐油树上叫: |
“Hat dol fangb nongd dlongl, | “可怜这方人太笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 也不晓得用金银, |
Dliat nix jenb dlod nangl!” | 白让金银东流去!” |
Ngix dab daib bad lul, | 一个好汉大野猪, |
Niangb ghab vangx hfud bil, | 住在山岭山头上, |
Diangb daib kab laid yenl, | 有架短短小犁儿 [50] , |
Kab lix ghab hfud diongl, | 翻犁那丘山冲田, |
Jex kab jus gid gongl, | 九次犁着一道沟, |
Juf kab jus gid gongl, | 十次犁着一道沟, |
Kab kab niangb nongd dail, | 犁来犁去都一样, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 它见金银向东流。 |
Niongx jib daib bad lul, | 那个好汉大锦鸡, |
Nangl ud dad dens lial, | 穿件绸缎长袍衫, |
Ud hmub juf ghaid dail, | 衣上花纹十一条, |
Juf ob vix ghab mongl, | 一十二层花衣袖, |
Niangb ax pob hfud diongl, | 呆呆坐在山冲头, |
Qab laib dangx zend yel, | 刨个土坪找板栗, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 它见金银向东流, |
Tat jox fangb nongd dlongl, | 骂这方人是笨蛋, |
Ax bub gid hxad liangl, | 都不晓得用金银, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Dlangd nix daib bad lul, | 那个好汉是老鹰, |
Nenx diub diot nangl lol, | 它从东方飞回来, |
Yangt hvib ax yangt gal, | 只飞高来不飞低, |
Yangt waix dlub lial lial, | 全是展翅高飞行, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 它见金银东流去, |
Tat jox fangb nongd dlongl, | 骂这地方人太笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Dlief dliangx diot nangl lol, | 山喳鸟从东方来, |
Maf ngix ghab hfud bil, | 站在山头上砍肉, |
Diuk maf diuk nongx niul, | 边用刀砍边生吃, |
Xok but lot vax lial, | 嘴皮血柒红彤彤, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 它见金银向东流, |
Hlab jox fangb nongd dlongl, | 骂这方人是笨蛋, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Dliongt nix daib bad lul, | 鸱鸺鸟儿是好汉, |
Vuk vangx vuk bil lol, | 高山岭上走下来, |
Diex lob diot jil yel, | 大步跨上栎枝头, |
Xok mais jangx denb dul, | 两眼红红如灯火, |
Nios mais jangx ghangb wil, | 脸上花纹锅底黑, |
Def bongt sul hob nul, | 哼起声来像雷鸣, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 它见金银东流去, |
Diek jox fangb nongd dlongl, | 笑这方人是笨蛋, |
Ax sux bub hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Yangs nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Ngix hmongb daib bad lul, | 那个獐子是好汉, |
Jit det nongx zend mil, | 爬上树枝吃柿子, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 看见金银向东流, |
Diek jox fangb nongd dlongl, | 笑这方人是笨蛋, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Lox menx daib bad hliod, | 地神是个聪明人, |
Xongx vangx vangs ghad xed, | 沿着山岭寻虎屎, |
Vangs nangb nox git bud, | 寻找青蛇蛋占卜 [51] , |
Bongf nix jenb dlod yangd, | 看见金银流下滩, |
Tat jox fangb nongd died, | 骂这方人是笨蛋, |
Ax bub gid hxad ed, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod yangd. | 白让金银流下滩。 |
Liax lib daib bad lul, | 那个好汉是蝉儿, |
Niangb mangx dlub hfud diongl, | 坐在山冲白枫树, |
Hvangb aib hvangb nongd gol, | 这边叫来那边喊, |
Genx lib lib lial lial, | 呖呖啷啷叫不停, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 看见金银东流去, |
Tat jox fangb nongd dlongl, | 骂这方人真蠢笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Eb hob daib bad lul, | 那个好汉是云雾, |
Eb hob diot xid yil, | 云雾拿盐来撒放, |
Diot diangx gab hfud bil, | 用油烹炒众山头, |
Nenx diub dax jenl dail, | 它这才来栽树子, |
Jenl mangx dlub ghongl dongl, | 栽那枫树白生生, |
Ghat qangt mongl ob diongl, | 树枝架搭两山冲, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 它见金银向东流, |
Diek jox fangb nongd dlongl, | 笑这方人真是笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Gangb hmangb dax duk dul, | 萤火虫来点灯火, |
Duk laf mongl hvangb bil, | 点蜡烛去对门坡, |
Duk zot yif fangx nangl, | 油柴火把亮堂堂, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 看见金银向东流, |
Diek jox fangb nongd dlongl, | 笑这方人真是笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Nangl nix daib bad lul, | 那个好汉是老鼠, |
Qet qut ghad longd mangl, | 铺床只用稻麦秆, |
Bit benk ghangb lix dangl, | 睡在田坎下等待, |
Bongf nix jenb lol mongl, | 看见金银走过来, |
Diek jox fangb dlongl liul, | 笑这方人是笨蛋, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Jit hseib daib bad lul, | 翡翠鸟儿是好汉, |
Nangl dlub ax niut nangl, | 白布衣服不愿穿, |
Nangl dlaib ax niut nangl, | 黑布衣服也不爱, |
Gongb gongb nangl dob diel, | 单单爱穿汉布衣, |
Nangl dens nox xit sul, | 穿些绿绸相掺杂, |
Xongx jox eb jit bil, | 沿着江河走上来, |
Laib ghab daib ghat ghongl, | 带着—个小钓钩, |
Diangb ghab daib nent nail, | 小小一根钓鱼竿, |
Ib hnaib zab diut dail, | 一天钓鱼五六条, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 看见金银向东流, |
Hat jox fangb nongd dlongl, | 可怜这方人蠢笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb mongl nangl. | 白让金银向东流。 |
Gangb hseib daib bad lul, | 那个好汉是知了, |
Waix xux nenx diangd mongl, | 冬天一到它转去, |
Hlat zab nenx diangd lol, | 一到五月它又来, |
Niangb diot ghab dangd xol, | 安家住在河坎下, |
Ghab seix eb gid nangl, | 水滩东南那一面, |
Genx yib yib yal yal, | 咿咿呀呀来叫唤, |
Genx seib seib yal yal, | 兮兮呀呀叫得欢, |
Bongf nix jenb lol mongl, | 看见金银东流去, |
Diek jox fangb dlongl liul, | 笑这方人真蠢笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银东流去。 |
Nix jenb nongt dlod nangl, | 金银漂漂向东流, |
Hvib yangd yul ghax yul, | 心儿跳动唷呀唷 [52] , |
Eb dlod bol ghax bol, | 泊呀泊 [53] 呀像水淌, |
Dlab ait jus deix mongl, | 说是假走也要走, [54] |
Jus ait jus deix mongl. | 道是真去更要去。 [55] |
Mongl leit ghab jid niel, | 去到一个深水潭, |
Jux hlieb daib bad lul, | 大桥是个凶猛汉, |
Fangf jox eb bil dil, | 死死来把江河拦, |
Gheis lot hlieb ngex mal, | 嘴巴大得像马厩, |
Hxangt niangs hlieb ghangx dul, | 胡子粗大如扁担, |
Bongf nix jenb dlod nangl. | 看见金银向东流。 |
Nix jenb hxat ax ghail: | 金子银子忧忡忡: |
“Dlab bub wil xet lol, | “如早知道我不来, |
Wil niangb wil qut nal, | 我就住在爹妈家, |
Wil niangb wil qut hul!” | 我在我家也就罢!” |
Hxab eb daib bad lul, | 那个好汉是水獭, |
Niangb diot ghab dangd xol, | 安家住在河坎下, |
Yenx hnaib yenx hmangt gol, | 成天成夜在叫唤, |
Gol dol hveb gheik ghangl, | 叫声古怪真难听, |
Gol dol hveb jit lil, | 叽哩叽哩怪声音, |
Bongf nix jenb dlod nangl, | 看见金银东流去, |
Tat jox fangb nongd dlongl, | 骂这方人多么笨, |
Ax bub gid hxad liangl, | 花销银钱都不会, |
Dliat nix jenb dlod nangl. | 白让金银向东流。 |
Cat nix daib bad lul, | 鱼篓 [56] 是个凶猛汉, |
Bit diot ghab dangd xol, | 睡卧在那河坎下, |
Laib lot hlieb ngex mal, | 嘴巴大得像马厩, |
Seix baib eb dlod nangl, | 它让水儿东流去, |
Ax baib lis lol mongl, | 不让金银随水走, |
Ait yangs ait yangx yul, | 看呵看着那样子, |
Nongt hek lis dax dail! | 就要吞食金银啦! |
Lis hxat hvib ax ghail: | 金银见了忧忡忡: |
“Dlab bub wil xet lol, | “如早知道我不来, |
Wil niangb wil qut nal, | 我就住在爹妈家, |
Wil niangb wil qut hul!” | 我在我家也就罢!” |
Vongx eb daib bad lul, | 水中龙王大力汉, |
Niangb ghab vangx hfud bil, | 住在高岭坡上头, |
Lob hfab hxib dliangd liol, | 脚踏车轮滚动转, |
Det hfab lix dliangd diongl, | 大树滚滚下山冲, |
Denf laib vib dliangd lol, | 踩个大石滚下来, |
Langl jox eb bil dil, | 死死来把河阻拦, |
Hsangd hvib ax hsangd gal, | 阻拦高高很不低, |
Denk denk nix ghongd ngangl, | 恰恰高齐银腘窝, |
Denk denk jenb ghongd ngangl, | 恰恰高齐金腘窝, |
Dief seix hxib lod ngangl, | 要跨过去怕腿断, |
Maf seix hxib dangd jangl. | 要砍大石怕刀弯。 |
Nix hxat hvib ax ghail, | 银子见了忧忡忡, |
Jenb hxat hxib ax ghail: | 金子见了忧仲仲: |
“Dlab bub wil xet lol, | “如早知道我不来, |
Wil niangb wil qut nal, | 我就住在爹妈家, |
Wil niangb wil qut hul!” | 我在我家就算啦!” |
Hxub Niux daib bad lul, | 修狃是个英雄汉, |
Nenx diub diot nangl lol, | 它从东方跑过来, |
Jil hab hlieb yas diel, | 一只鞋子撮箕大, |
Jil lob hlieb dongs nongl, | 脚杆大如仓柱呀, |
Laib niux hlieb jangd jel, | 喙子碓杆一般粗, |
Xongx eb jit jes lol, | 沿着江河向西行, |
Diex khab eb dlial dlial, | 踩踏江河水断流, |
Pat det nongx gangb dul, | 劈开树子吃蛀虫, |
Pat zat nongx vib linl, | 劈破岩石吃石块, |
Xix laib vib hsangd gongl, | 它来敲断拦河石, |
Nix jenb jas gid mongl. | 金银才有道路走。 |
Nios jent daib bad lul, | 大风是个英雄汉, |
Nenx diub diot nangl lol, | 大风跑从东方来, |
Diux hseib hlieb jil ngangl, | 弓箭粗大如脚杆, |
Od diux hseib bet ghenl, | 拉开弓来嗯一声, |
Dlinf dlinf jit waix mongl, | 箭头乎乎射上天, |
Leit hmangt gos ax sel, | 天色昏黑如傍晚, |
Waix dlub nongt dliangd lol, | 天上就要塌下来, |
Diot nix jenb khad dlel, | 金银吓得掉下来, |
Nix jenb dangx jid niel, | 金银沉下深水潭, |
Jid nox eb gel sel. | 只见潭水绿幽幽。 |
Bul mongl dail hmut yangs, | 别个下水试着下, |
Nix jenb ax hmut yangs, | 金银就不试着下, |
Nenx dliangd bil bet bos, | 落水跌倒啵一声, |
Nenx dangx ghangb jid zek, | 深深沉到潭底下, |
Jex dliangx dob gid niangs. | 潭水深有九庹深。 |
Nix jenb mongl dal ves, | 金银下沉就乏力, |
Baix dliux diot jid zek. | 魂魄落在深潭里。 |
Ghet Bod dail hxut gas, | 保公是个聪明人, |
Ghet Bod lol ait xangs, | 来作巫师 [57] 给招魂, |
Niel al pob but bangs, | 呆呆蹲在山坡边 [58] , |
Xil al pangb al penk, | 呵乓呵砰 [59] 念不停, |
Gol nix dliux lol sos, | 银子魂魄招回来, |
Gol jenb dliux lol sos, | 金子魂魄招回身, |
Nix jenb jef lol ves. | 金银康复身健壮。 |
Lol hxid ghab jid niel, | 我们来看那深潭, |
Jex hsangb bob dlod diongl, | 九千山坡山冲下, |
Jex jox eb lol diangl, | 九条江河来生它, |
Jef dangt ghab jid niel. | 这样才有深水潭。 |
Nix jenb dangx jid niel, | 金银沉下深水潭, |
Ib dangx jid wangl lis, | 一次沉在金银潭, |
Ob dangx jid hob dlangl. | 二次沉在雷坪潭。 |
Nix dangx ghangb jid niel, | 银子沉在深潭里, |
Jenb dangx ghangb jid niel. | 金子沉在深潭里。 |
Nix dangx juf ghaid hniut, | 银子沉了十一年, |
Jenb dangx juf ghaid hniut, | 金子沉了十一年, |
Dax jongx hlieb jid sat; | 生的根子刀柄大, |
Nix mongl juf ghaid sangs, | 银子沉了十一代, |
Jenb mongl juf ghaid sangs, | 金于沉了十一代, |
Dax jongx hlieb jid juk. | 生的根有锄柄大。 |
Mongl wix haib mongl sos, | 唱呀唱呵唱到啦, |
Mongl wix ghangb jid zek. | 唱到深潭这段歌。 |
Lol hxid laib zaid mais, | 我们来看妈妈屋, |
Zaid nal juf ghaid dongs, | 妈妈房屋十一柱, |
Juf ob nix nil sos, | 十二根柱来支撑, |
Nil dab seix nil dins. | 下边撑得笃笃稳。 |
Yex hlod nal nas yangs, | 竹子作竿来比量, |
Hxangb hfed diel muf dongs, | 房柱用丝线弹墨, |
Jef xob laib zaid mais. | 这才盖成妈妈房。 |
Laib nend laib zaid mais, | 那是妈妈的房屋, |
Lol hxid laib zaid lis, | 来看金银的房屋, |
Zaid nix jenb gid niangs, | 潭子里的金银房, |
Yex vib linl nas yangs, | 石头作竿来比量, |
Jox dub niul muf dongs, | 青苔牵引线弹墨, |
Jef xob laib zaid lis, | 才盖成了金银房, |
Zaid nix jenb gid niangs. | 潭子里头金银房。 |
Lol hxid laib zaid hlat, | 来看妈妈的房屋, |
Hnaib yenx mol muf dongt, | 寅日卯日才造柱 [60] , |
Hxib xenx sail jef xongt. | 辰时巳时才立房 [61] 。 |
Laib nend laib zaid hlat, | 那是妈妈的房屋, |
Lol hxid laib zaid khut, | 来看金银的房子, |
Zaid nix jenb zaid vut, | 金银那栋好房屋, |
Hnaib hfud qend muf dongt, | 最初那天 [62] 才造柱, |
Hxib hxud hxid jef xongt, | 毛雨时辰才立房, |
Jef xob laib zaid khut, | 才盖成了金银房, |
Zaid nix jenb zaid vut. | 金银那栋好房屋。 |
Ob hxid laib zaid mais, | 我俩来看妈妈屋, |
Zaid nal juf ghaid dongs. | 妈妈房屋十一柱。 |
Max qangb gid dangl niangs, | 枋从里边穿榫眼, |
Liangx lel gid nangl jes, | 正梁搭向东西架, |
Jef xob laib zaid mais. | 这才盖成妈房屋。 |
Laib nend laib zaid mais, | 这是妈妈盖房屋, |
Lol hxid laib zaid lis, | 来看金银盖房屋, |
Max qangb gid was dias, | 枋子旋转穿榫眼, |
Liangx lel gid was mus, | 正梁搭向旋涡架, |
Jef xob laib zaid lis, | 这才盖成金银房, |
Zaid nix jenb gid niangs. | 水潭里头金银房。 |
Lol hxid laib xot mais, | 来看妈妈的蚊帐, |
Xab gangb yud hlat xongs. | 遮挡七月的蚊子。 |
Laib songx jib jil dok, | 杉木机子来织的, |
Laib vas hlod nal xak, | 竹子梳子来梳线, |
Max al pangb al penk, | “呵乓呵乒”拍打着, |
Guf al tongb al tenk, | “呵通呵通”掷梭子, |
Ngix dob lal al hlink, | 织的布面平整整, |
Jef xob laib xot mais. | 拿来缝成妈蚊帐。 |
Laib nend laib xot mais, | 那是妈妈的蚊帐, |
Lol hxid laib xot lis, | 来看金银的蚊帐, |
Laib songx vib linl dok, | 石头机子来织成, |
Laib vas eb seil xak, | 清水梳子来梳纱, |
Jef xob laib xot lis, | 织成金银的蚊帐, |
Xot nix jenb gid niangs. | 潭里金银的蚊帐。 |
Lol wix haib lol sos, | 唱呀唱呵唱到啦, |
Lol wix ghab lot dlongs. | 唱到坳口这段歌。 |
Ob dial dail hxut gas, | 我俩的哥好心肠, |
Dib dangk ghab lot dlongs. | 安个凳子坳口上 [63] 。 |
Laib nend ghab lot dlongs, | 那是陆上的山坳, |
Lol hxid ghangb jid zek, | 来看深水潭底下, |
Ghangb jid niel gid niangs. | 深深潭子那里面。 |
Wangx Bob Lil hxut gas, | 汪包立 [64] 他好心肠, |
Dib dangk ghangb jid zek, | 安凳在那深潭底, |
Nix jenb mongl hxet ves. | 安凳金银好休息。 |
Nix jenb dangx jid zek, | 银金沉在深潭里, |
Wangx diob dail hxut gas, | 螃蟹大王运气好, |
Mongl jas haib mongl songs, | 它才有幸去遇见, |
Seik nix jenb jid zek. | 它在潭里接金银。 |
Nef nox dail vut nangs, | 鲤鱼真是有福气, |
Nenx yel niangb jid zek, | 它游到那深潭里, |
Mongl songs haib mongl jas, | 它才有幸去遇见, |
Seik nix jenb jid zek. | 迎接金银在潭里。 |
Lol wix haib lol sos, | 唱呀唱呵唱到啦, |
Lol wix ghab lot dlongs. | 唱到山坳这段歌。 |
Jangx haib Jil hxuk nos, | 阿蒋阿杰 [65] 去绩麻, |
Niangx haib Nil quk hfuk, | 阿仰阿妮 [66] 去织网, |
Hxangb bal ghab bat mais, | 织张丝网百把眼, |
Jeb ful ghab lot dlongs, | 网套安在山坳上, |
Nangl lol nangl nongt gos, | 鼠走来就套住鼠, |
Ghaid lol ghaid nongt gos. | 咯鸟 [67] 来落网套。 |
Laib nend ghab lot dlongs, | 那是坳口安网套, |
Lol hxid ghangb jid zek, | 来看深水潭里面, |
Ghangb jid niel gid niangs. | 水潭里面的网套。 |
Wangx Bob Lil hxut gas, | 汪包立是聪明人, |
Wangx Bob Lil hxuk nos, | 汪包立就来绩麻, |
Wangx Bob Lil hnent yis, | 汪包立又来织网, |
Hxangb bal ghab bat mais, | 织张丝网百把眼, |
Hfek nix ghangb jid zek, | 套银子在深水潭, |
Ghab gib jid dangl jes. | 水潭西边角落里。 |
Hxab nix dail hxut gas, | 水獭运气真不好, |
Nenx hangb dol lol jas, | 水獭远行来碰上, |
Nenx hangb lol jef songs, | 它走过来才遇着, |
Kheib hxab nix ghongd dend, | 紧紧套住水獭颈, |
Hxab nix kib hniud hniud. | 水獭害怕抖兮兮。 |
Dol lul nongt ed dud, | 老年人们要剥皮, |
Dol yil nongt ed hmid, | 青年小伙要拔牙, |
Xex hlieb nongt ed hxangd, | 中年人们要放血, |
Dat ghongd ghof nongx yad! | 要杀水獭吃肉啦! |
Dail hxab nix ngaf ves, | 那个水獭没奈何, |
Baid dliangl ax dif xangs: | 无可奈何把话说: |
“Xet dib wil henk yus, | “别杀我呀好汉们, |
Nix niangb dliel gid niangs, | 银子就在水潭里, |
Jenb niangb dliel gid niangs. | 金子就在水潭里。 |
Nix ghax liek dail gas, | 银子大得像只鸭, |
Jenb ghax liek dail ngangs, | 金子大得像只鹅, |
Jongx ax ab mongl niangs. | 金银扎根深得很。 |
Mongx ed wil ghax xangs, | 你们想要我就说, |
Ax ed wil ghax dlius!” | 若不想要就算啦!” |
Yongx Ghongb ait zangt niel, | 有个勇弓贩卖鼓, |
Xongx Tinb ait zangt mal, | 熊町老人贩卖马, |
Wangx hnaib ait zangt lil, | 太阳大王贩卖理 [68] , |
Hxab nix ait zangt nail, | 水獭河里贩卖鱼, |
Ait zangt nef xongx xol, | 贩卖鲤鱼顺河走, |
Dlenl eb eb dlenl diongl, | 钻了江河钻山谷, |
Dlenl dab dab dlenl bil, | 钻了地下钻山坡, |
Ghab Dongb dluf Gud Ngul, | 它从革东 [69] 到固俄, |
Dluf Gangx Xib diangd lol. | 直到广西转回来。 |
Liangl hxab nix zaid ghet, | 水獭埋葬它爷爷, |
Bex niox ghab dail hsat. | 葬在河坝沙滩上。 |
Nef xongx eb lol leit, | 鲤鱼顺水上沙滩, |
Nef nox lol qut qat, | 鲤鱼去刨又扒拉, |
Qab hxab nix zaid ghet, | 刨开水獭爷爷墓, |
Zux yux lob bil cat, | 尸骨手脚遍地撒, |
Qab hxab bad dat hvent, | 刨出水獭爷爆晒, |
Zab hnaib khangd hlat diut, | 正是六月天气热, |
Mongb hvib nend bongt wat. | 水獭痛心极了呀。 |
Weid diot jens nangx nenl, | 结仇就是因此事, |
Hxab nix ait zangt nail. | 水獭才抓鲤鱼卖。 |
Nail xib ghend dlongs zat, | 鳛鱼看管水中岩, |
Nail xib tid sos khat, | 鳛鱼成亲在水里 [70] 。 |
Tid diel jangx xongs hniut, | 开亲有了七年整, |
Gax lax lob al yit, | 亲友往来很频繁, |
Ax jangx hvib diangd dut. | 没有心思转回来。 |
Lol hxid ghab dangx niel, | 我们来到踩鼓坪, |
Hxid niangx xenb zuk niel. | 来看姑娘们踩鼓。 |
Diex lob diex ob jil, | 踩鼓双脚交替踩, |
Diex tak bib diex longl, | 一步退来三步进, |
Diex zuk bib diex dol, | 一步踩踏三步走, |
Zuk dongx lob wenl wenl, | 脚步踩来齐斩斩, |
Hfat dongx wangb zel zel. | 身子摆动轻盈盈。 |
Laib nend xenb zuk niel, | 那是姑娘踩鼓舞, |
Ngit nix jenb zuk niel, | 来看金银去踩鼓, |
Diex lob diex jus jil, | 脚出一只向前伸, |
Diex tak ib diex longl, | 一步退来一步进, |
Diex zuk ib diex dol, | 步步向前步步远, |
Zuk dongx lob yul yul, | 脚步踩踏齐斩斩, |
Hfat dongx wangb wenl wenl. | 身子摆动轻盈盈。 |
Lol ngit ghab dangx niel, | 我们看那踩鼓坪, |
Ngit niangx xenb zuk niel, | 来看姑娘踩鼓舞。 |
Gix cob ghax diut jil, | 六只芦笙同吹奏, |
Gix maib laib bongt yangl, | 芦笙用气来牵引, |
Bongt dax bib bongt yangl, | 一气吹出三气吸, |
Bongt longx bib bongt longl, | 吸了一气吹三气, |
Bet leit dangx fangb bil, | 芦笙响到高坡去, |
Qangt leit bax fangb nangl, | 声声震动河下方, |
Jes Hxangt dax hangb niel, | 纠绛 [71] 姑娘来踩鼓, |
Sux zuk gix ghob del, | 只会踩跳高排笙 [72] , |
Zab diut laix ib dangl, | 五六个人站一排, |
Diut xongs laix ib dangl. | 六七个人一排站。 |
Laib nend ghab dangx niel, | 这是陆上踩鼓坪, |
Lol hxid ghangb jid niel, | 我们来看深潭里, |
Ngit nix jenb zuk niel. | 来看金银咋踩鼓。 |
Gix cob cob jus jil, | 芦笙只要吹一只, |
Gix maib bongt eb yangl, | 吹笙用水汽牵引, |
Diex zuk ib diex longl, | 一步向前一步走, |
Zuk dongx lob zel zel, | 脚步踩踏齐斩斩, |
Hfat dongx wangb wenl wenl. | 身子摆动轻盈盈。 |
Lol ngit xenb zuk niel, | 来看姑娘们踩鼓, |
Ghab laix naib dax bangl, | 要喊妈妈来陪伴 [73] , |
Gol hxub but longx lol, | 亲友也都请过来, |
Lol leit ghab dangx niel, | 大家都到鼓场上, |
Ghab dangx nguf ax wenl, | 踩鼓场上真闹热, |
Nguf liek laib xangx genl. | 热闹好比赶乡场。 |
Laib nend ghab dangx niel, | 那是陆上踩鼓舞, |
Ngit nix jenb zuk niel, | 来看金银踩鼓舞, |
Lol hxid ghangb jid niel, | 我们来看看深潭, |
Ghab vongx eb dax bangl, | 要喊水龙来陪伴, |
Gol nail xib longx lol, | 也把鳛鱼请过来, |
Lol leit ghangb jid niel, | 大家都到深水潭, |
Ghangb jid nguf ax wenl, | 深水潭里闹沉沉, |
Nguf liek laib xangx genl. | 热闹好比赶乡场。 |
Lol hxid vongl guk gas, | 我们来看关鸭笼, |
Vongl hlod nal guk gas. | 竹蔑笼儿关鸭子。 |
Vongl nend vongl guk gas, | 那是关鸭的笼子, |
Lol hxid vongl guk lis, | 来看关银的笼子, |
Guk nix jenb gid niangs. | 关金银在水潭里。 |
Vongl vib linl guk lis, | 石头笼子关金银, |
Guk nix jenb gid niangs. | 金银关在水潭里。 |
Vongl vib linl guk lis, | 石头笼子关拿银, |
Nangl zol dail hxut gas, | 那个老鼠最聪明, |
Nangl zol gid dot dlangs, | 老鼠扛斧子敲锤, |
Xix nix jenb jid zek, | 敲锤深潭的金银, |
Xix nix jenb dangs dangs. | 敲锤金银当当响。 |
Nangl zol dail vut hxut, | 那个老鼠很聪明, |
Xix nix jenb jid zek, | 敲锤深潭的金银, |
Xix lol ghab jil cangt, | 根子松的敲出来, |
Jul dail ghab jil jongt, | 根子紧的敲不动, |
Ghab jil hniongd gent lent. | 个个根深沉甸甸。 |
Wangx diob dail vut hxut, | 螃蟹大王也聪明, |
Wangx diob mongl qut qat, | 螃蟹大王刨金银, |
Qab lol ghab jil cangt, | 根子松的刨出来, |
Jul dail ghab jil jongt, | 还有不少根太紧, |
Ghab jil hniongd gent lent, | 个个根深沉甸甸, |
Niangb dliel vongx hfud qut, | 都在龙王枕头边, |
Vongx khad hmid diat diat. | 龙王咬牙嘟嘟响。 |
Diob mongl diob dal ves, | 螃蟹看见吓坏了, |
Diob baix dliux jid zek. | 螃蟹落魂深潭里。 |
Bangx Bed bad ait xangs, | 榜布家爹作巫师, |
Niel ab pob but bangs, | 呆呆蹲在山坡边, |
Xil al pangb al penk. | 呵乓呵乒来叨念。 |
Maib dlox wil tit nus, | 拿鼎锅来代替卦 [74] , |
Maib ghad yud tit nos, | 用构皮来代替麻 [75] , |
Gangb gux ghol tit gas, | 用只蚂蚱代替鸭 [76] , |
Bel liul dliod tit bais, | 用茨泡果代醪糟 [77] , |
Ghab dliux diob lol sos, | 才把蟹魂招回来, |
Wangx diob jef lol ves. | 螃蟹大王才康复。 |
Lis niangb vongx hfud qut, | 金银在龙床头上, |
Vongx khad hmid diat diat. | 龙王咬牙嘟嘟响。 |
Maib dex niul dliot ent, | 要用生铜去哄龙, |
Dlab vongx diangd dangl qut, | 欺哄龙王回头睡, |
Vongx hfaid jid but dlut, | 龙王翻身卟喽响, |
Wangx diob jef mongl qat, | 螃蟹大王才去刨, |
Nangl qab lol jil cangt, | 还是松的刨了来, |
Qab ax lol jil jongt. | 根子紧的刨不动。 |
Hxab nix dail vut hxut, | 水獭主意真高强, |
Hxab nix lol hot lot, | 水獭开口把话讲, |
Job wangx diob dail vangt: | 指教年轻螃蟹王: |
“Vongx hxib dex niul not, | “龙王最怕是生铜, |
Baib mongx dex niul hlongt, | 送块生铜来给你, |
Dad dex niul zenf diot.” | 你把生铜扔给它。” |
Vongx eb diangd dangl qut, | 龙王害怕回头睡, |
Vongx hfaid jid but dlut, | 龙王翻身卟喽响, |
Wangx diob jef mongl leit, | 螃蟹大王才去到, |
Wangx diob jef mongl qat. | 螃蟹大王才去刨。 |
Xed nix hxib nes ghad, | 老虎害怕鸟的粪, |
Hxib nes ghad tangt jid. | 害怕鸟粪淋着身。 |
Vongx eb hxib dex niul, | 水龙害怕生铜呀, |
Hxib bongt dex vab venl, | 害怕铜腥来刺激, |
Vab vent nenx lob bil. | 刺激手脚真难受。 |
Vongx eb ib dail nal, | 水龙各是一个妈, |
Dex fangx ib dail nal, | 黄铜各是一个妈, |
Xit yenb jens gheix xil, | 究竟为个什么呢, |
Dail yenb hlieb dail mal, | 仇恨就像马匹大, |
Vongx eb hxib dex niul? | 水龙才怕生铜片? |
Hfud zaid dliel lot dongt, | 房屋最高中柱顶, |
Hfud dongd dliel lot ot, | 最初远古那时候, |
Vongx qend gid diangl dangt, | 水龙刚刚才出生, |
Maib dex niul hleik duk, | 用铜片割龙脐带, |
Laib gux ait nend ait, | 道理就是那样来, |
Vongx hxib dex niul bongt. | 龙才最害怕生铜。 |
Lis niangb vongx hfud qut, | 金银在龙床边上, |
Vongx khad hmid diat diat. | 龙王嘟嘟咬牙吓。 |
Hniangb nax lol dliot ok, | 用谷穗来引诱鸭, |
Gangb gux ghol dliot dliongt, | 蚂蚱虫虫诱鸱鸺, |
Maib dex niul dliot ent, | 用生铜来吓唬龙, |
Dlab vongx diangd dangl qut, | 吓龙害怕回头睡, |
Vongx hfaid jid but dlut. | 龙一翻身卟喽响。 |
Wangx diob dail vut hxut, | 螃蟹大王心明白, |
Wangx diob mongl hlongt leit, | 螃蟹大王才去到, |
Wangx diob mongl qut qat, | 螃蟹大王才去刨, |
Gongb qab lol jil cangt, | 根子疏松刨得来, |
Jul dail ghab jil jongt. | 根子坚固刨不动。 |
Bub dail xid vut hxut, | 不知是谁好主意, |
Nenx qab lol jil jongt? | 根深它也刨得来? |
Dliel denx hxib khangd niul, | 悠悠远古那时候, |
Dliel bangx mangb qend zangl, | 杏花刚刚绽放来, |
Lob hfab hxab dliangd liol, | 脚板踩车轮转动, |
Det hfab lix dliangd diongl, | 树干翻滚落下冲, |
Waix xux dax cad val, | 冬季天上落雪米, |
Hlat xongs dax hob liul, | 暑天七月下冰雹, |
Eb hlieb gid jes lol, | 滔滔洪水西方来, |
Lol dus bangx dus yenl, | 大浪波花滚滚翻, |
Dus bangx hlieb langl ngil, | 波纹片片大如瓦, |
Dus langs hlieb max nongl, | 浪纹道道像仓枋, |
Eb fangx jangb eb niel, | 黄水和着浑水淌, |
Vib nox jangb vib linl, | 青石混合岩石流, |
Vib linl hleik duk lis, | 岩石割断金银脐, |
Nix jenb bongx al dias. | 金银纷纷冒出来。 |
Ob ngit xangf niangx nongd, | 我俩来看现在吧, |
Maib hlod nal lof xangt, | 用竹竿来打桩柱, |
Maib dinl diel buf put, | 拿竹席子拦水滩, |
Waix eb mongl gid hvangt, | 把水拦往边上去, |
Dangx dob bongl dlongl hlongt, | 大家纷纷跑过来, |
Wil diob wil nail hot. | 捉蟹捉鱼来煮吃。 |
Laib nend xangf niangx nongd, | 那是如今捉鱼蟹, |
Lol hxid xangf niangx qend, | 回头来看远古时, |
Maib dlongx bil lof xangt, | 用泡桐木打桩柱, |
Dlongx dlub nex buf put, | 白桐木叶拦水滩, |
Waix eb mongl gid hvangt, | 把水拦到边上去, |
Nix jenb lol dail hsat, | 金银围上沙滩来, |
Nix jenb lol not not. | 金银围来多又多。 |
Nix jenb hlieb dail liod, | 金银像头黄牛大, |
Lis dax gib bod tiod. | 金银也生两只角。 |
Dot lis dot jangx jul, | 金子银子都得了, |
Dot lis hxet ax zel, | 得了金银坐等着, |
Ait yangs ait yangx yul, | 看呵看着那样子, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样子要向前走, |
Nongt sangt yes dax yel! | 就要造船来运啦! |
Ob ngit xangf niangx nongl, | 我俩来看护吧, |
Det hxet ghab vangx bil, | 树子生在山坡上, |
Dot det jef dax xongl, | 砍得树子才来凿 [78] , |
Jef dot diangb niangx lal. | 造成只船才来划。 |
Laib nend xangf niangx nongl, | 那是如今的事情, |
Hfab ngit xangf niangx niul, | 回头来看远古时, |
Vangb nas hob xit vil, | 姜央雷公俩争吵 [79] , |
Laix hob baid qit lol, | 雷公生气鬼火冒, |
Hxib hmangt laib waix lal, | 夜晚天空晴朗朗, |
Hxib dat laib waix niel, | 早上天空乌云罩, |
Hob ait nongs dax yel, | 雷公下起大雨来 [80] , |
Eb zenx ghab bok bil, | 洪水涨齐山坡高, |
Langs leit fangb waix lol, | 大浪稻滔天上来, |
Das nangx das det jul. | 野草树木淹死完。 |
Dail dal det dlongx dlub, | 只有一棵白桐树, |
Hxud al tiab vangx hvib, | 高高耸立在山坡, |
Hob dad zenk leix jeb, | 雷公用笔来架住, |
Hob dad dens dax kheib, | 雷公拿绸来拴着, |
Hob dad hsangt dax xab, | 雷公用伞来遮盖, |
Kib bil dot ax kib, | 野火烧山烧不着, |
Yangb nangl dot bongx ghaib. | 洪水滔天根不暴。 |
Dlongx dlub dlongx hlieb dliangl, | 白泡桐树长得大, |
Jongx nongx dab mongl dol, | 根子扎得深又远, |
Ghab jongx leit Gud Ngul, | 根须串到固俄去, |
Guf leit wangx hob dlangl, | 树梢长齐雷王坪, |
Xab mongl eb mongl diongl, | 遮盖河水与山冲, |
Xab mongl fangb mongl vangl, | 遮尽寨子和村庄, |
Xab leit hob diux nongl, | 遮到雷公大仓门, |
Mes leit hob diux bil, | 掩到雷公家后门, |
Hob xongt ghab linx ghol, | 雷公便用镰刀割, |
Hot hleik ait nangx mal, | 雷公割来作马草, |
Ait tangd yis ninx diel, | 当作草来喂水牛, |
Yis niak kab lix wul. | 喂饱水牛犁坝田。 |
Xongx Tinb dail vut hxut, | 熊町是个热心人, |
Xongx Tinb lol luf det, | 熊町来砍泡桐树, |
Luf dail dlongx bil ent, | 砍棵云山泡桐树, |
Xix niangx qab liangl jit, | 砍来造船运金银, |
Qab nix liangl jit put. | 运金运银上滩来。 |
Niangx nongd seix dot dot, | 现在才有斧砍树, |
Niangx qend bil dot dot, | 远古时候没有斧, |
Maib gheix xid tit dot, | 用什么来当斧子, |
Jef dad lol sangt det? | 才能拿去砍树子? |
Bad gheib lul hfaid hxut, | 有只公鸡很高兴, |
Mif gheib lul hfaid git, | 有只母鸡要下蛋, |
Qab ghab daix zaid ghot, | 去刨旧房老屋基, |
Qab lol ghab lenf hlet. | 刨出来一堆废铁。 |
Dlox wil ax yongs xit, | 不用拿来制鼎罐, |
Zax hsod vax yongs dangt, | 不用拿来打锄耙, |
Maib nenx lol dangt dot, | 把它拿来打斧手, |
Jef dad mongl sangt det, | 拿去砍伐泡桐树, |
Luf dlongx dlub bil ent, | 砍棵云山泡桐树, |
Xix niangx qab liangl jit, | 砍树造船运金银, |
Qab nix liangl jit put. | 运金运银上滩来。 |
Xongx Tinb dail vut hxut, | 熊町是个热心人, |
Xongx Tinb lol luf det, | 熊町来砍泡桐树, |
Dod mongl ib pit det, | 树干砍去了一半, |
Bif mongl ib pit dot. | 斧口也缺了—半。 |
Dex vib hved qut hxet, | 斧同磨石一处住, [81] |
Nas vib hved xit hmat, | 斧向磨石去诉说, [82] |
Xob lol diangb dot vut, | 借得一把好斧子, |
Jef dad lol sangt det, | 这才拿去砍桐树, |
Luf dlongx dlub bil ent. | 砍棵云山泡桐树。 |
Xongx Tinb dail vut hxut, | 熊町是个热心人, |
Xongx Tinb lol sangt det. | 熊町才来砍桐树。 |
Dod gangl dliel hxib dat, | 早晨天亮就去砍, |
Dluf wix dliel hxib hmangt, | 砍到傍晚天煞黑, |
Dod yangx dliel dat gas, | 天刚蒙亮就砍起, |
Dluf wix dliel hmangt gos, | 砍到傍晚天煞黑, |
Ghab hsangb mongl diut qik, | 刀痕有了六尺长, |
Jib daib mongl vik nongs; | 小孩进去可躲雨; |
Dod yangx dliel hxib dat, | 早上天亮就砍起, |
Dluf wix dliel hxib hmangt, | 砍到傍晚天黑尽, |
Ghab hsangb mongl zangd diut, | 刀痕一丈六尺深, |
Jib daib mongl vik hvent. | 小孩进去可乘凉。 |
Xongx Tinb dail vut hxut, | 熊町是个热心人, |
Xongx Tinb lol luf det. | 熊町去砍桐木树。 |
Dod yangx dliel hxib dat, | 天刚蒙亮就去砍, |
Dluf wix dliel hxib hmangt, | 砍到傍晚天煞黑, |
Ghab hsangb nangl zangd diut. | 刀口仍然一丈六。 |
Diangd dod diangd hvit hvongt, | 熊町越砍越饥饿, |
Nenx diangd zaid gongt diongt, | 他急忙跑回家来, |
Bab had gad diot lot, | 跑回家去吃口饭, |
Ghab hsangb bongl liongl dliangt, | 刀痕复合溜溜光, |
Bongl liongl liek khangd ghot, | 溜溜平像过去样, |
Maix dail gheix xid ait? | 有个什么来作怪? |
Ghaib det maix gangb pend, | 树子脚下有蚂蚁, |
Guf det maix dliangb wid, | 树梢枝头有鬼怪, |
Luf det ax hongb dliangd. | 树子才会砍不倒。 |
Xongx Tinb daib bad hliod, | 熊町是个聪明人, |
Luf dail det niangx qend, | 砍伐这棵远古树, |
Luf det luf ax dliangd. | 树子总是砍不倒。 |
Lox Menx daib bad hliod, | 鲁猛 [83] 心中好主意, |
Gik ghab dongb diot hmid, | 嘴里咬着芭茅草, |
Det fux jib gid lind, | 头上反戴三脚架, |
Ak pangb hsob gid tied, | 身上蓑衣倒起披, |
Hvet naix hvet mais dod, | 斜眉怪眼来砍树, |
Luf dail det niangx qend. | 砍棵远古泡桐树。 |
Dlangd lul dail vut hxut, | 老鹰就是最担心, |
Dlangd lul lol hot lot, | 老鹰飞来开口啦, |
Vud hseid ghab jil det, | 树子枝头把话说, |
Vud ghab laib xent xent, | 句句说得很分明, |
Xend ghab laib bat tiat: | 句句说得响嗒嗒: |
“Xet bil xet bil ghet, | “别忙别忙砍呵公, |
Xet bil dod dail det, | 别忙来砍泡桐树, |
Ax dangl ib dangl hniut, | 你如果不等半年, |
Seix dangl ib dangl hlat, | 也要等待半个月, |
Dangl wil hlieb mail vangt, | 等我养大这批崽, |
Hlieb mail daib mongl yet, | 这批娃崽长大了, |
Mail daib sail yut wat, | 这批娃崽还太小, |
Genx al nangb al neit.” | 呵哪呵呐叫唤着。” |
Maib gheib ghol dliot dliongt, | 要用鸡来引诱鹞 [84] , |
Dlab dlangd lul tent tent, | 欺哄老鹰一阵阵, |
Dlangd lul mongl bas khat, | 老鹰飞去走亲戚, |
Mongl diangb diel was zangt, | 去走亲戚做生意, |
Dlangd mongl jangx xongs hniut, | 老鹰去了七年整, |
Niangb dangl dlangd lol leit, | 等到老鹰转回来, |
Dlongx ab jil al yit, | 泡桐树木倒歪歪, |
Dlangd lax bib mail git, | 砸烂三批老鹰蛋, |
Dlangd niox bib mail vangt. | 老鹰失去三批崽。 |
Dliof det jox deis mongl? | 树子拉向哪边倒? |
Nongt dliof det jox bil, | 要拉树子山上倒, |
Dib gos bangx liangx lul, | 就要砸烂老祖坟, |
Nongt dliof det xongx diongl, | 要拉树子倒山冲, |
Dib gos mais lix wul, | 砸坏妈妈好坝田, |
Hxat gos mais nax liel; | 压烂妈妈水稻谷, |
Dib det diax bob mongl, | 要拉树子倒山坡, |
Dib gos mais jux ghol. | 砸烂荞子和小米。 |
Dliof det xongx vangx bil, | 拉树倒向山坡岭, |
Lol leit ghab zangx lal. | 树子倒在坪子上。 |
Ghok det jox hvib lal, | 树桩是个好心肠, |
Ghok det vib bil dlial, | 树桩伸手来阻挡, |
Ax baib det dliangd diongl. | 不让树子滚下冲。 |
Bok vas dax dab hel, | 尖坡出来答声嘿 [85] , |
Dab haik dliel hvangb bil. | 嘿声回响对门坡。 |
Liak pat dail bub hvib, | 木片就是最忠心, |
Liak pat ved ghab ghaib, | 木片来守护树根 [86] , |
Ved ghab ghok bub diub. | 静静坐着守树根。 |
Liak pat jangx hniub nail, | 木片后来变鱼种, |
Hxut hxit jangx gangb dul, | 木面 [87] 后来变蛀虫, |
Ghab jongx jangx lies nail. | 根须变成了黄鳝。 |
Luf det luf jangx jul, | 树子已经砍倒了, |
Det gos ghab zangx lal. | 树子倒在坪子上。 |
Ghab ghaib gos hmid dot, | 树根是用斧口砍, |
Diongb yangl gos hmid jut, | 树干是用锯子断, |
Ghab guf gos hmid sat, | 树梢是用柴刀砍, |
Xenb dongx ngol val yit. | 各截砍得齐斩斩。 |
Sangt det sangt jangx jul, | 树子已经砍好了, |
Sangt det ait jangx ngol, | 树子解成一段段, |
Ait xongs ghok niox mongl. | 一共解作七大截。 |
Ib yangl mongl hvok sas, | 一段拿去解板子, |
Mongl tid zaid diot mais; | 拿给妈妈盖房屋; |
Ob yangl mongl sangt yes, | 二段拿去造木船, |
Xix niangx qab jit jes; | 造船划上西方来; |
Bib yangl mongl ghat diangs, | 三段拿去架桥梁, |
Yub jux lul lot dlongs, | 架桥在那山坳上, |
Jef diangl Nil Jit Dens, | 这才生出妮姬顿 [88] , |
Niangx Eb Seil vut yangs; | 仰阿莎妞很漂亮; |
Dlob yangl mongl dlangs xit, | 四段拿去造纸用, |
Mongl dod dud nius ghot; | 造那最远古的纸; |
Zab yangl mongl dangt dangk, | 五段拿去造板凳, |
Dib dax diel hxet ves. | 造板凳来好休息。 |
Lol hxid yangl sangt yes, | 来看造船那段木, |
Niux Tinb daib bad hliod, | 狃町 [89] 是个聪明人, |
Diot yent niox diub jid, | 树干上面盖印子, |
Tiet det ghab zangx fangd. | 把树拖到宽平处。 |
Bad jangl dail vut hxut, | 角尺就是最细心, |
Jox diub liek ghongl ghat, | 身子就像把弯钩, |
Geb lieb mongl ngit det, | 悄悄跑去看树子, |
Ghab bil ghab but ngit, | 两边两面都看看, |
Ed fangd nenx mongl dint, | 多宽要由它去定, |
Ed dad nenx mongl dint, | 多长也由它去定, |
Nas jangx diel al yit. | 样样由它比划成。 |
Dliongb nox daib bad hliod, | 那个墨斗很聪明, |
Dangl aib dangl nongd hxid, | 这头那头去察看, |
Al ghaib al ghaif diangd, | 歪歪直直往回跑, |
Sangt det ait jex hxid. | 要解树子成九块。 |
Mal nix daib bad lul, | 那个好汉是木马, |
Hxet diot ghab zangx lal, | 静静坐在坪子里, |
Tiangt gax dab gul yul. | 稳稳立脚在地上。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公 [90] , |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公 [91] , |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix mongl hsut hsat, | 四个老人去商谈, |
Ghab zangx dlangl jut det, | 要在坪坝解树子, |
Yux hmob sul was pet. | 锯末纷纷如雪飞。 |
Dot liek liax lob qend, | 斧子像只翘脚板, |
Taib liek ghangx gangb med, | 刨子就像水虿颏, |
Jut liek nail diub hsongd, | 锯子像根鱼脊骨, |
Benb liek ghab nex kod. | 锛子像片荸荠叶。 |
Niangx nongd jef dot xangs, | 现在才有的木匠, |
Niangx qend bil dot xangs. | 远古时候没木匠。 |
Yangx Yub dail hxut gas, | 养优心里很聪明, |
Yangx Yub lol ait xangs, | 养优才来作木匠, |
Tid niangx lol qab lis, | 来造木船运金银, |
Qab nix liangl jit jes. | 运金运银上西方。 |
Khob niangx khob nail lies, | 船头像个黄鳝头, |
Jid niangx jid nail liek, | 船身就像鱼身子, |
Daid niangx daid nail liek. | 船尾鱼尾一个样。 |
Khob niangx mais bil dad, | 船头要安个手把, |
Diongb niangx mais dinl hlod, | 船中要搭竹席棚, |
Daid niangx mais dlied dad. | 船尾要安把长浆。 |
Xix niangx juf ghaid qongd, | 木船造了十一舱, |
Ghax yangx juf ghaid bad; | 能载爹妈十一支; |
Xix niangx juf ghaid yangl, | 木船造了十一节, |
Ghax yangx hsangb wangs liangl. | 能装金银千万两。 |
Nix jenb niangb dail hsat, | 金银就在沙坝上, |
Nix jenb hlieb dail hsangt. | 金银个个如大象。 |
Yangx Yub dail vat hxut, | 养优是个聪明人, |
Gangl gid nangl hlongt dut, | 他从东方走过来。 |
Nenx vib hfud dot zeit, | 抓起一把大斧子, |
Xix nix jenb tiat tiat, | 砸得金银嗒嗒响, |
Nix jenb zux zangl cat. | 金子银子纷纷碎。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Maib dob niul nent ghent, | 捞起青苔来扭拧, |
Heib jangx yas yuf khut. | 编撮箕来撮金银。 |
Yangx Yub dail fangx hvib, | 养优是个热心人, |
Gangl gid nangl longx lob, | 他从东方走过来, |
Nenx lol ghangt nix vib, | 他来挑抬碎银子, |
Ghangt liangl las niangx hlieb. | 挑抬银子装大船。 |
Sangt yes sangt jangx jul, | 造船已经造好了, |
Ghangt lis ghangt jangx jul. | 抬银也已抬完了。 |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呵看着那样子, |
Nongt jit jes dax yel. | 看着要来西方了。 |
Lol hxid ghangb jid niel, | 我们来看深水潭, |
Eb zenx liek dinl diel, | 水面平平像席子, |
Dangl deis dios dangl bil, | 不知哪头是西面, |
Dangl deis dios dangl nangl, | 不知哪头是东方, |
Ghet hxat hvib ax ghul. | 公公焦急忧忡忡。 |
Fux Fangb dail hxut gas, | 甫方心里多明亮, |
Maib dliub gas hmut yangs: | 他用鸭毛探方向 [92] : |
Dangl nongd dios dangl jes, | 这边一头是西面, |
Dangl aib dios dangl vuk. | 那边一头是东方。 |
Niux Xangb daib bad lul, | 狃香是一个好汉, |
Niangb ghab vangx hfud bil, | 坐在高山岭上头, |
Bongf jox eb nongd lal, | 看见这条河水流, |
Des jox hxangb nongd vil, | 就按这根绳索扯, |
Des jox eb nongd longl. | 顺着这条河道走。 |
Ghet Bod dail hvib fangx, | 保公是个聪明人, |
Dik tenk mongl diub bongx, | 一跳跳进水滩里, |
Qeb dot jil gib vongx, | 捡得一只龙角来, |
Jit zeit mongl diub vangx, | 爬到高高山岭上, |
Cob heil heil heib heix, | 嘿呀嗨呀吹起来, |
Gol naix lol qab nix, | 喊人们来运金银, |
Qab liangl jit jes dax. | 运金运银上西方。 |
Ob hxid gid qab nix, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl dangb denx. | 古时金银大搬运。 |
Ghet Bod dail hvib fangx, | 保公是个聪明人, |
Ghet Bod gol qab nix. | 保公喊人运金银。 |
Fux Fangb dail hvib fangx, | 甫方是个热心人, |
Nenx dail lol qab nix, | 是他先来运金银, |
Lol qab liangl dangb denx, | 最先来运金银人, |
Qab liangl jit jes dax. | 运金运银上西方。 |
Ob hxid gid qab liangl, | 我俩来看运金银, |
Qab lis dliel hnaib niul, | 古时金银大搬运, |
Hlat mais nox dlod dul, | 青藤索子来吊柴, |
Hlat jex jub dlod niel, | 九股索子来吊鼓, |
Hlat wangx lieb dlod nail, | 网榴索 [93] 子用吊鱼, |
Hlat wangx hnaib dlod lil. | 太阳索子来吊理 [94] 。 |
Hlat vongx eb dlod liangl, | 水龙索子 [95] 吊金银, |
Dliof nix jenb jit xol, | 拉起金银划上滩, |
Dot lis vax ab lol. | 得到金银这样来。 |
Ob hxid gid qab liangl, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl jit xol, | 运金运银上水滩, |
Qab lis dliel hnaib niul. | 远古时候运金银。 |
Qend qab ghangb jid niel, | 最初运自深潭底, |
Ghab Nangl Dins gid nangl, | 嘎南町 [96] 潭水下面, |
Nix hlieb lol leit bil, | 银子才能运上来, |
Jenb hlieb lol leit bil. | 金子才能运上来。 |
Ob hxid gid qab liangl, | 我们看看运金银, |
Gid qab 1is jit xol, | 运金运银上水滩, |
Qab 1is dliel hnaib niul, | 远古时候运金银, |
Fat zeit ghangb jid niel, | 船划过了深水滩, |
Ghab Nangl Dins gid nangl. | 划过嘎南町下边。 |
Lol lol jus deix lol, | 来呀来哟真来啦, |
Lol leit ghab dangd xol, | 划船来到滩坎边, |
Ghab seix eb gid nangl. | 水流出口的下面。 |
Gas eb daib bad lul, | 鸭子也是个好汉, |
Gat bax dliub lal lal, | 头发梳得光溜溜, |
Qet jox wangb niul niul, | 浑身都是美穿戴, |
Qet jox wangb Liul Ghel, | 全是留格 [97] 人装扮, |
Hmat dol hveb Diel nangl, | 尽说的是汉人话, |
Hveb seix jenb lial lial, | 句句话都值银钱, |
Hmat lax laib bol niol: | 结结巴巴这样说: |
“Mongx sangb wangb liek wil, | “你若穿得像我好, |
Qab nix ghax leit bil; | 银子就能运上来; |
Ax sangb wangb liek wil, | 要是穿得比我差, |
Qab jenb ax leit bil.” | 金子就运不上来。” |
Fat zeit ghab dangd xol, | 船行一过水滩边, |
Qab yal qab yat yal, | 划呀划呀又划呀, |
Nix leit nangl eb liangl, | 银子运到峡谷里, |
Jenb leit nangl eb liangl. | 金子运到峡谷里。 |
Hsub hsab haib hsat mongl, | 水边渣滓细沙砾, |
Hsub hsab quk bal val, | 渣滓结成了网子, |
Quk jex pangb bal lul, | 结成九铺大网子, |
Quk jex pangb bal yil, | 还有九张小网儿, |
Quk yes waix ghab nangl, | 结网河里来围船, |
Seix baib eb ngal nangl, | 只许河水东流去, |
Ax baib lis lol bil, | 不让金银往上运, |
Lis niox hvib dlinl dlinl. | 金银心头好忧愁。 |
Waix xux dax cad val, | 寒冷冬天落雪米, |
Hlat xongs dax hob liul, | 暑天七月下冰雹, |
Eb hlieb diot jes lol, | 大水奔流西方来, |
Lol dus bangx dus yenl, | 飞溅浪花翻浪纹, |
Dus bangx hlieb liul ngil, | 浪花朵朵大如瓦, |
Dus langs hlieb max nongl. | 浪纹条条仓枋大。 |
Eb hlieb dail hvib lal, | 大水有副好心肠, |
Eb hlieb buk diux diel, | 来开大门运金银, |
Od diux hlieb dlial dlial, | 拗着大门一下下, |
Diux hlieb buk dlial lol, | 大门忽然拗开来, |
Niangx hlieb jef jit xol, | 大船才划上水滩, |
Nix jenb jef hlongt lol. | 金银才能运上来。 |
Ob hxid gid qab nix, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl dangb denx, | 远古金银大搬运, |
Qab nix liangl jit bongx. | 运金运银上滩来。 |
Nangl eb liangl fat niox, | 船行过了峡谷口, |
Qab yal qab leit dax, | 划呀划呀上来啦, |
Niangx leit zat bux lux, | 大船划到啵噜 [98] 岩, |
Zat bux lux eb dlod, | 岩上水泻啵噜响, |
Bux lux eb dlod yangd, | 啵噜水泻下奔流, |
Eb bux lux xud hmad. | 啵噜水泻起泡沫。 |
Nios jent daib bad hliod, | 大风是个调皮鬼, |
Nios jent nangl jes ted, | 大风东瞧西又看, |
Mongt nix jenb khangd dlongd, | 从船舱口瞅金银, |
Langl nix jenb jit ded, | 阻拦大船上滩行, |
Dliof niangx hlieb ghab daid, | 死死拉住船尾巴, |
Niangx hlieb ak gud yud. | 大船行进歪斜斜。 |
Ob hxid gid qab nix, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl dangb denx, | 远古金银大搬运, |
Qab liangl jit eb bongx, | 运金运银上水滩, |
Fat dlinf zat bux lux, | 大船划过啵噜岩, |
Qab yat qab leit dax, | 划呀划呀向西来, |
Nix leit ghab yangd jangl, | 银子来到河湾处, |
Jenb leit ghab yangd jangl, | 金子来到河湾处, |
Eb Deit Gux gid nangl. | 就在欧兑古 [99] 下边。 |
Ghab Hvib daib bad lul, | 嘎西是个好汉子, |
Vuk hliat vangx hvib lol, | 忽从高山跑下来, |
Denf vangx niangx bil dil, | 稳稳踏在船沿上, |
Dliangx lob ax dios jil, | 伸出的脚伸错了, |
Bax qab ax dos liol, | 手摇桡板不对劲, |
Niangx qab ax jit xol, | 大船才划不上滩, |
Waf lis waf ax lol. | 金银才运不过来。 |
Ob hxid gid qab lis, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl jit jes. | 运金运银上西方。 |
Fat zeit ghab yangd jangl, | 船行过了一道湾, |
Nix leit nangl zat zek, | 银子运到黑岩下, |
Jenb leit nangl zat zek. | 金子运到黑岩下。 |
Zat zek zek gongl niongl, | 黑岩当真黑洞洞, |
Eb seix bongf gid mongl, | 河水看得见路走, |
Niangx ax bongf jit xol, | 大船不见亮上滩, |
Lis hxat hvib ax ghul. | 金银心头忧忡忡。 |
Fat zeit nangl zat zek, | 船划过了黑岩下, |
Qab yal qab yat yul, | 划呀划呀划呀哟, |
Nix leit ghab vongl liangl, | 银子来到峡谷处, |
Jenb leit ghab vongl liangl, | 金子来到峡谷处, |
Zat baix eb bol bol, | 岩上滴水啵啵响, |
Hmad eb dlub gongl dongl, | 泛起泡沫白生生, |
Hmad eb xit gangx gul, | 水面泡沫相重叠, |
Xit gangx bob del lel, | 层层重叠像山坡, |
Liek gangx bob hfud bil, | 就像山坡相重叠, |
Cent gangx hlinb ghongd jil. | 就像项圈只压只。 |
Vongx eb daib bad lul, | 水龙是个凶猛汉, |
But lot hlieb ngex mal, | 嘴唇像个马圈大, |
Hxangt niangs hlieb ghangx dul, | 粗大胡子扁担长, |
Hniub mais hlieb xangd jenl, | 眼睛有个茶碗大, |
Xok mais jangx denb dul. | 两眼火红像灯笼。 |
Ait yangs ait yangx yul, | 看呀看哟看样子, |
Ait yangs nongt nongx liangl, | 看着就要吃金银, |
Nongt hek lis dax dail, | 就要吃金喝银啦, |
Hek lis ait diangx mangl, | 吃金喝银脸肥胖, |
Lis hxat hvib ax ghul. | 金银心头忧忡忡。 |
Nix leit ghab vongl liangl, | 银子来到峡谷里, |
Jenb leit ghab vongl liangl. | 金子来到峡谷里。 |
Vongx eb ib dail nal, | 水龙自是一个妈, |
Nix jenb ib dail nal, | 金银各是一个娘, |
Nongf eb nongf dlod diongl, | 各条河水各冲流, |
Nongf naib nongf hsaid lol, | 各是各爹娘来生, |
Weid diot jens gheix xil, | 究竟因为个什么, |
Vongx eb jef hek liangl? | 水龙才要吃金银? |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公是个聪明人, |
Maib nex dlongx buf but, | 用泡桐叶遮船边 [100] , |
Maib jil dlongx lof xangt, | 拿泡桐枝插进河, |
Lof leit vongx hfud qut, | 插到水龙床头上, |
Guf vongx laib hfud xit, | 水龙头上被戳伤, |
Vongx eb fal zangl ngit, | 水龙忽然起来看, |
Vongx eb nul val zeit. | 水龙愤怒叫嚷嚷。 |
Weid diot laib nangx nenl, | 就是因为那个事, |
Vongx eb jef hek liangl. | 水龙才要吃金银。 |
Dliel bangx wab qend pud, | 远古樱花初初开, |
Dliel nangx ghaib qend tad, | 茅草初生叶芽时, |
Fux Fangb daib bad hliod, | 甫方老人最热心, |
Lol qab liangl hfud qend. | 是他最先运金银。 |
Put ghab linx fat hfed, | 船划过了镰刀滩 [101] , |
Qab yal qab yat yad, | 划呀划呀向前划, |
Niangx leit nangl zat dad, | 大船来到长岩下, |
Lis leit nangl zat bod. | 金银来到圆岩脚。 |
Ghat ghas vangx vib nied, | 大船搭架陡石边, |
Qab qab ax jit ded, | 大船划不上滩来, |
Bongt dax dax bongt diangd, | 气呼出来又吸转, |
Bongt longx longx bongt ted, | 气吸回来又呼出, |
Diub yub jangx dlangb liod, | 脊背纡弯像牛轭, |
Qab ax niangs niangx dad, | 大船划呀划不走, |
Yuf ves niangx hlieb diangd. | 无力划船倒回转。 |
Ob hxid gid qab nix, | 我俩来看运金银, |
Gid qab liangl dangb denx. | 远古金银大搬运。 |
Fux Fangb mongl qab nix, | 甫方老人运金银, |
Qab liangl jit eb bongx, | 运金运银上水滩, |
Qab mongl qab leit dax, | 运呀运呀运上来, |
Qab liangl mak vib nox, | 船儿触了大青岩, |
Qab yal qab dot longx, | 大船划也划不来, |
Dliat liangl diot diub bongx. | 金银搁置在水滩。 |
Wuk Qat dail hvib fangx, | 洽婆是个好心肠, |
Bongf liangl mak vib nox, | 见金银受青石拦, |
Vangx vib ghat ghas niangx, | 石头阻拦金银船, |
Gat hliat mongl ghab naix, | 她就匆匆去喊人, |
Gol hveb ax niangs dangx, | 喊声太小不响亮, |
Ax sos bul ghab naix, | 不进别人耳朵里, |
Ax hvit lol des nenx, | 别人不快来跟她, |
Xit sul mongl qab niangx, | 一起跑去划大船, |
Qab liangl jit jes dax. | 运金运银来西方。 |
Jul dail wuk Xangb Niux, | 香妞婆婆很着急, |
Gol hsab bil hsab dangx, | 叫声震山和动地, |
Gol Fux Fangb Yangx Yub, | 叫喊甫方和养优, |
Xongx Tinb Yux Ghongb dail: | 熊町友弓四个人: |
“Lol bib mongl qab liangx, | “来同我们运金银, |
Qab liangl jit jes niox.” | 运金运银上西方。” |
Fux Fangb daib bad hliod, | 甫方是个英雄汉, |
Dliof niangx jit jid dad, | 拉着大船上长潭, |
Yangx Yub qab dangl hfud, | 养优就来划船头, |
Xongx Tinb qab dangl jid, | 熊町就来划船身, |
Yux Ghongb qab dangl daid, | 友弓就来划船尾, |
Qab liangl jit jes ted. | 运金运银来西方。 |
Qab yal qab yat yal, | 划啊划啊划向前, |
Qab liangl jit jes lol, | 运着金银向西去, |
Ib bax fat diut xol, | 划了一桡过六滩, |
Ob bax fat diut diongl, | 划了两桡过六冲, |
Fat xongs zangt lix wul. | 船行过了七坝田。 |
Qab leit jid qud wul, | 船划到漩涡水潭, |
Qud wul eb diangd dangl, | 流水盘旋迂回转, |
Eb xit was ax wenl, | 流水迂回转圈圈, |
Put nox eb gel sel, | 滩边之水绿幽幽, |
Khad niangx hlieb dlel dlel, | 大浪拍船砰砰响, |
Vangs ax jas gid mongl. | 找不到路船不前。 |
Gas nix daib bad lul, | 鸭子是个英雄汉, |
Vuk hliat bongx eb gol: | 跳下水滩去叫喊: |
“Ob diangb bax ob dangl, | “两把桡板两头划, |
Xongx ax ab jit bil, | 直直顺着划上滩, |
Niangx hlieb des nenx mongl." | 大船自会随桡行。” |
Niangx leit put bongt langs, | 船行来到急浪滩, |
Eb max vib bet bos, | 大浪卟卟拍击岩, |
Vib langl eb jit jes, | 岩壁阻拦水倒流, |
Zux lob bil cat was. | 流水浪花纷纷溅。 |
Niangx leit langs bongt put, | 船行来到急流滩, |
Langs max vib al zeit, | 滔天大浪猛拍岩, |
Vib langl langs diangd dut, | 浪拍岩壁回旋转, |
Zux yux lob bil cat, | 流水浪花纷纷溅, |
Muf niangx hlieb dat dat, | 波浪击船嗒嗒响, |
Nix jenb lind dliat dliat. | 船中金银哗哗翻。 |
Yangx Yub dail vut hxut, | 养优是个英雄汉, |
Vongs dol eb bit dleit, | 踩踏河水卟喽响, |
Nas jox eb yangl put, | 去探河水有多深, |
Seix dob ghab ghongd hot, | 再深也只深齐颈, |
Nix jenb hangb hfent hxut, | 金子银子放了心, |
Niangx hlieb jef jit put. | 大船才划过水滩。 |
Vib linl dail vut hveb, | 岩石是个甜嘴巴, |
Nenx lol gol nix jenb. | 它来呼喊金和银。 |
Nix jenb niangb niangx hlieb, | 金银坐在大船里, |
Bil diangl hvit dax dab, | 并不急忙来回答, |
Niangx lal gangt vux hveb, | 行船就是嘴巴快, |
Bongl dlongl tiat dax dab, | 卟隆嗒嗒来回答, |
Dab hel diot bongx eb. | 水滩上面应声“好”。 |
Niangx leit vongl zat put, | 行船来到岩谷滩, |
Zat put put eb seil, | 岩滩叫做清水滩, |
Zat gheik gheik gif diongl. | 岩夹叫作冲沟夹。 |
Niangx leit vongl zat put, | 行船来到岩谷滩, |
Vongl vib linl zat gheik, | 河谷石头多岩夹, |
Vongl gheik ngif gheik seif, | 河谷狭窄岩夹小, |
Seix yangx niangx mongl dluf, | 船身也能通过来, |
Ax yangx nox mongl waf. | 橹桨就摇不过去。 |
Yangx Yub dail vut hxut, | 养优是个英雄汉, |
Nenx hlieb dliangl hlieb bongt, | 他的力气大无穷, |
Dliof niangx mongl jit put. | 拉起大船就上滩。 |
Vongl nongd vongl zat gheik, | 这河谷是夹岩谷, |
Seix yangx niangx mongl jit, | 船身可以通过来, |
Ax yangx bax mongl hfat. | 橹桨却划不过去。 |
Mongl wix vongl zat yut, | 行船来到小岩谷, |
Vongl nix jel yut wat, | 谷口极小如碓柱, |
Cent laib diux nongl tit, | 小得像个楼仓门, |
Seix yangx eb longl dut, | 水虽能够流下去, |
Eb jux jix ngal pangt, | 江水拥挤奔下山, |
Ax yangx niangx mongl jit. | 行船就划不上来。 |
Hxub Niux dail vut hxut, | 修狃是个英雄汉, |
Gangl gid nangl hlongt dut, | 它从东方走过来, |
Laib niux dad diut dlot, | 用个六柞长喙子, |
Xix vib linl tiat tiat, | 嗒嗒撞击那岩石, |
Zux vib linl pent pent, | 岩石粉碎纷纷溅, |
Ib hnaib mongl diut dlot, | 一天碎落六拃长, |
Jex hnaib mongl zangd diut, | 九天碎落一丈六, |
Yangx niangx hlieb mongl jit. | 才容大船划过来。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix dlob ghaid dlent, | 四个老人四根棒, |
Dib jox eb ngal put, | 拍打江河下水滩, |
Zux dab sul nius dliut, | 泥石飞溅如凝凌, |
Zux eb sul was pet, | 河水飞溅像飘雪, |
Qab niangx mongl jit put. | 行船才划上滩来。 |
Lol lol jus deix lol, | 划呀划呀向前划, |
Lol leit eb jex jil, | 行船来到九汊河, |
Jex jox eb xit diol, | 九条河水相汇流, |
Jex bongx eb ngal nangl. | 九个滩头向东走。 |
Vongx eb daib bad lul, | 水龙是个凶猛汉, |
Niangb diot eb jex jil, | 住在九条河汊口, |
Xit was dias ax wenl, | 来回盘旋打转转, |
Dut deit bongx eb zangl, | 踢蹬滩水四飞溅, |
Xangt bongt bongx eb fal, | 喷气江水浪翻涌, |
Dus bangx hlieb langl ngil, | 浪花片片大如瓦, |
Dus langs hlieb max nongl, | 波纹条条如仓枋, |
Khaid niangx hlieb dlel dlel, | 拍击大船砰砰响, |
Niangx ab bax ab yul, | 大船飘荡摇晃晃, |
Nix niox hvib dlial dlial, | 银子害怕忧忡忡, |
Jenb niox hvib dlial dlial: | 金子害怕忧忡忡: |
“Dlab bub wil xet lol, | “早知如此我不来, |
Wil niangb wil qut nal, | 我就住在妈妈家, |
Wil niangb wil qut hul!” | 我住我家也算啦!” |
Yangx Yub daib bad lul, | 养优是个英雄汉, |
Gangf xangt dex diot bil, | 一个铜钉拿在手, |
Lof xangt dex eb dlial, | 铜钉插进水滩里, |
Eb wat bongt dex niul, | 滩水沾有生铜气, |
Vongx hxib vongx zuk mongl, | 水龙害怕逃得快, |
Dangf zenk bongx eb lal, | 汹涌滩头忽平静, |
Niangx hlieb jit jes lol. | 行船划上水滩来。 |
Dlangd nox daib bad lul, | 绿鹰是个凶猛汉, |
Niangb ghab vangx hfud bil, | 坐在高高山头上, |
Bongf nix jenb jit xol, | 看见金银运上滩, |
Vuk hliat vangx hvib lol, | 忽然飞奔跑下山, |
Ghok diot nix khob mangl, | 趴在金银脑壳上, |
Juk nix jenb dlel dlel, | 啄金啄银咚咚响, |
Juk nix ghab ghongd ngangl, | 啄伤银子脚腕子, |
Juk jenb ghab ghongd bil, | 啄伤金子手腕子, |
Nix niox hvib dlial dlial, | 银子灰心一阵阵, |
Jenb niox hvib dlial dlial. | 金子灰心一阵阵。 |
Nongf det nongf niangb bil, | 树子各在山坡长, |
Nongf eb nongf vuk diongl. | 河水各在山冲流。 |
Niangx hlieb ib dail nal, | 大船各是一个妈, |
Dlangd nox ib dail nal, | 老鹰各是一个妈, |
Xit yenb jens gheix xil, | 互相结下什么仇, |
Dail yenb hlieb dail mal? | 结下冤仇大如马? |
Hfab hxid dliel luf det, | 回头来看砍桐树, |
Xix niangx qab liangl jit, | 造船来运金和银, |
Dlangd lax bib mail git, | 砸烂老鹰三批蛋, |
Dlangd niox bib mail vangt, | 老鹰失去三批崽, |
Mongb hvib nend bongt wat, | 这事叫它太心疼, |
Dlangd lul jef hlongt dut, | 老鹰才飞下山来, |
Ghok nix diub mangl juk, | 趴在金银脑壳上, |
Juk nix lob bil zeit, | 啄伤银子小手脚, |
Juk jenb lob bil zeit. | 啄伤金子小手脚。 |
Yangx Yub daib bad hliod, | 养优是个英雄汉, |
Yangx Yub lol khaid dlangd. | 养优过来把鹰打。 |
Maib yex nox dib dlangd, | 拿竹竿来打老鹰, |
Bit benk niangx hlieb nongd, | 伏卧在这大船上, |
Hot dlangd lol hlaid gad. | 烹煮老鹰来下饭。 |
Lol hxid gid qab liangl, | 我们来看运金银, |
Qab xongx eb jit xol, | 划船沿河上水滩, |
Lol lol jus deix lol, | 划呵划呀用力划, |
Lol leit ib vix xol, | 行船划到一层滩, |
Hxat leit ib vix liul. | 金银添上一层愁。 |
Nix jenb daib bad lul, | 金子银子是好汉, |
Ob daib nongf vud lol, | 两个各自在说话, |
Laix ghab ib laix yangl: | 一个问来一个答: |
“Leit qut yangx ax bil?” | “西方到了没有呀?” |
Fux Fangb daib bad lul, | 甫方有副好心肠, |
Fux Fangb dax hlab gol, | 甫方高声把话讲, |
Xangs nix jenb hfent liul, | 告诉金银好放心, |
Hfent ngas jox hvib mongl: | 安下心来等一会: |
“Xet hxat was laix liangl, | “不要愁啦金和银, |
Sos qut niangb nangx nongl, | 西方就是这里了, |
Jus qut nangb nangx nongl!” | 西方就是这里了!” |
Qut jus Bok Xib Diel, | 终点地名西迪山, |
Qut sos Bok Hob Diel. | 先到地名薅迪山 [102] 。 |
Diot bit dangx dob gol, | 起这个名大家叫, |
Nix jenb hfent hvib dlial. | 金子银子放心了。 |
Lol hxid Bok Xib Diel, | 我们来看西迪山, |
Lol hxid Bok Hob Diel, | 我们来看薅迪山, |
Laib gux ait deis lol, | 道理究竟怎样来, |
Ghab ait Bok Xib Diel, | 才称它作西迪山, |
Ghab ait Bok Hob Diel? | 才称它作薅迪山? |
Lot nius dliel hnaib niul, | 悠悠最远古时候, |
Zat jes diangl bok bil, | 铸造大地有山坡, |
Bet hob hob xil xil, | 雷公哼声响隆隆, |
Des laib hveb nend lol, | 山名跟随雷声叫, |
Ghab ait Bok Hob Diel, | 这才称做薅迪山, |
Ghab ait Bok Xib Diel. | 这才取名西迪山。 |
Lol wix haib lol leit, | 最后终于来到了, |
Nix leit ghangb vangl hxet, | 银子来到寨脚下, |
Jenb leit ghangb vangl hxet. | 金子来到寨脚下。 |
Nix lol liek was pet, | 银子来得像飘雪, |
Jenb lol liek nes yangt. | 金子来得像飞鸟。 |
Xex yil dol vut hxut, | 青年后生心欢喜, |
Khab jox gid ghangt khut, | 都来开路抬金银, |
Dangx dob bongl liongl hlongt, | 大家纷纷拢过来, |
Yax nix jenb mongl hxet. | 搬金抬银去休息。 |
Ghet Bod vut zaid fangd, | 保公家里屋子宽, |
Dub diot ghet Bod zaid. | 金银搁在保公家。 |
Ghet Bod vut zaid fangd, | 保公房屋真宽敞, |
Qib nix bib qongd zaid, | 三间屋来装银子, |
Qib jenb bib qongd zaid, | 三间屋来装金子, |
Qib fangx dab gud yud. | 屋里处处亮堂堂。 |
Dub nix diot nenx zaid, | 银子搁在保公家, |
Dub jenb diot nenx zaid, | 金子搁在保公家, |
Laib hlieb mongl dib bax, | 大块金银用打柱, |
Dangt dongs nil fangb waix; | 打造柱子来撑天, |
Laib diongb mongl zat hlat, | 中等金银造日月, |
Liub hnaib bil dent ent; | 铸造云雾山 [103] 太阳, |
Laib nib dail dliat hxet, | 小块金银要留下, |
Jef dad lol dot hnit, | 要留下来做种子, |
Fangb dab jef dot khut. | 人间才有金银用。 |
[1] 这里的“百”、“千”都是代表多数,并非确数。
[2] 苏岩崖:苗语Zat Sos译音和译意,Zat意即“岩崖”,古地名,待考。
[3] 尕岩崖:苗语Zat Gas译音和译意,古地名,待考。
[4] 幼鸠塘:苗语Ongd Yut Jes译意和译音,ongd意即“塘”,古代池塘名,待考。
[5] 苗族传统认为龙怕生铜,但这里又说龙喜欢铜鞭,总之龙与铜有解不开的瓜葛。
[6] 喻金块大如碑碣,系夸张。
[7] 香耇劳:苗语Xangb Ghed Lol译音,又简称耇劳(Ghed Lol),半神半人者。
[8] 找饭吃:苗族称姑娘出嫁为“找饭吃”。
[9] 娲今:苗语Vob Jenb译音,Vob为女性、Jenb为男性,是两个人的名字,即苗族分宗开亲歌里的娲皎和今丹。
[10] 这是重男轻女的思想意识表现。
[11] 苗族农村夜里生孩子时,接生婆凭盏油灯照明接生,故有此语。
[12] 过去苗族农村生小孩,用竹片割掉脐带脱离胎盘。
[13] 苗族生育习俗,生儿子时,割下的脐带埋在房柱脚,认为这样以后这孩子能成器,比如日后当理老,给人家评判官司。
[14] 生女儿时,脐带埋在灶房地下。
[15] 苗族孩子出生时要杀鸡煮稀饭吃,用鸡肉来涂孩子嘴唇,表示杀鸡敬他。
[16] 称金银都用戥子,不用秤;用硼酸水煮银子才有光泽,故有此语。
[17] 称金银都用戥子,不用秤;用硼酸水煮银子才有光泽,故有此语。
[18] 苗族生育习俗,孩子生出三天后,要抱孩子出门去露个脸,让他看看外面的东西,认为这样以后才能平安成长。
[19] 苗族初生婴儿放在竹篮里睡。
[20] 生儿育女是件喜事,孩子生了要有一番轰动。
[21] 谁家孩子出生了,按礼俗,舅舅要拿只鸭来祝贺,舅妈要拿一段布或绸子给婴儿作衣服穿,还要提一罐酒来祝贺。
[22] 谁家孩子出生了,按礼俗,舅舅要拿只鸭来祝贺,舅妈要拿一段布或绸子给婴儿作衣服穿,还要提一罐酒来祝贺。
[23] 谁家孩子出生了,按礼俗,舅舅要拿只鸭来祝贺,舅妈要拿一段布或绸子给婴儿作衣服穿,还要提一罐酒来祝贺。
[24] 小孩吃奶时,踩着妈妈的双腿,比喻作架桥过。
[25] 小孩吃奶时,母亲用手指轻轻托着乳房,比喻戴垂沿帽。
[26] 两位男子汉:指金和银。
[27] 肩头大:比喻力气大,因挑抬东西用肩头。
[28] 妹娲、耇代:分别是苗语Mut Wus、Ghet Deis译音,前者为女性,后者为男性,为两个男女土地神。苗族村寨边有小土地庙,盖的是小石板房,土地庙里放置两个怪石,象征一对公婆的土地神(保护神)。
[29] 妹娲、耇代:分别是苗语Mut Wus、Ghet Deis译音,前者为女性,后者为男性,为两个男女土地神。苗族村寨边有小土地庙,盖的是小石板房,土地庙里放置两个怪石,象征一对公婆的土地神(保护神)。
[30] 娥:苗语Wet译音,一个女神名。
[31] 炼金炼银时要拉风箱,故有此语。
[32] 瓮料:苗语Ongd Nios译音,古地名,待考。
[33] 男子在山坡上吹木叶呼唤,女子拿手帕在自家房子的楼廊下招手示意就要来。这是苗族青年男女邀约交友的方式。
[34] 男子在山坡上吹木叶呼唤,女子拿手帕在自家房子的楼廊下招手示意就要来。这是苗族青年男女邀约交友的方式。
[35] 札木:木名,常绿灌木,叶子软硬适度,宜吹奏。
[36] 阿娲、阿今系同一个氏族兄妹,他俩要成亲,就得宰杀公鸭来祭祖宗和向氏族赔礼后,才允许成亲,这是历史上的分宗开亲史实。
[37] 金银在炉火中烧得通红钳出来时四溅的火星,比作长鬃的狗。
[38] 将烧得通红的金银敲打时,弯成薄片儿,比作歪冠的鸭。这些行动都是钳子干的,下文故说火钳有胆量,打金银打成首饰,成双配套,比作成亲。
[39] 将熔化金银的坩埚比作旱地螺蛳。
[40] 这是冶炼拉风箱鼓风的情形。
[41] 这是冶炼拉风箱鼓风的情形。
[42] 固俄:苗语Gud Ngul译音,今贵州省剑河县枊川镇苗名叫固俄,可能是沿用古地名。
[43] 中门:堂屋门。
[44] 苗族房屋多是木质结构,一般是五柱。六柱即伸出去的吊脚柱,多出个凉台,故比五柱房大。六柱房指大房屋。
[45] 一代习惯认为六十年,百代就是六千年,这里表示长寿。
[46] 大家:指金银铜铁钢等等。
[47] 苗族最小的儿子与兄弟分家后,父母同他住,由他养老,所以父母送他一丘寨脚田。这里将金银拟人化,比作最小的幺儿。
[48] 苗族农村大门上也贴门神,显然是受汉族文化的影响。
[49] 汉布:苗族对自己自织自染以外的一切机子织的布皆称作汉布,即汉人织的布,凡是带个“汉”字即说明汉区传入并含美称之意。
[50] 野猪的嘴和牙是拱土的,比作一架短小的犁耙,有趣;野猪拱土时总是在一个地方拱着,故说九次犁着一条沟,形象。
[51] 苗族认为地神能指挥毒蛇猛虎,苗族俗语说“地神不允许,老虎不敢咬猪”。
[52] “唷呀唷”系急切欢快的象声语词,苗族常用之。
[53] “泊呀泊”系急切欢快的象声语词,苗族常用之。
[54] 表示去意坚定,苗族诗歌常用这种特殊语气来表示。
[55] 表示去意坚定,苗族诗歌常用这种特殊语气来表示。
[56] 鱼篓:一种捕鱼的竹器。
[57] 巫师在苗族社会中被当作聪明人,有学问,能知祸福,能入鬼域访鬼问病,在无科学的时代,这当然是学问。
[58] 苗族信仰民俗,认为人跌倒就会掉魂,灵魂离身就要生病,所以要请巫师招魂,招魂时巫师蹲在山坡边念巫词。
[59] 念巫词的声音。
[60] 苗族盖房习俗,开始弹墨线造柱要择吉日,开始立房也要择吉日吉时。
[61] 苗族盖房习俗,开始弹墨线造柱要择吉日,开始立房也要择吉日吉时。
[62] 最初那天,即子日。从子数起,子日是开头的一天。
[63] 苗族农村一般在山坳口上安长凳,以求生子,来往行人可坐下休息。
[64] 汪包立:苗语Wangx Bob Lil译音,一神名。
[65] 阿蒋、阿杰:分别系苗语Jangx、Jil译音,两个男子名。
[66] 阿仰、阿妮:分别系苗语Niangx、Nil译音,两个女子名。
[67] 咯鸟:一种候鸟名。
[68] 传说太阳大王是个大理老,给人讲理断案,故叫贩卖理。
[69] 革东:苗语Ghab Dongb译音,地名,即今贵州省剑河县革东镇。
[70] 金银在水里与鳛鱼成亲七年,且互相来往密切,金银没有心思转回来了,但歌中字面不提金银,这是个特点。下文还有此叙述。
[71] 纠绛:苗语Jes Hxangt译音,地名,在今贵州省台江县。
[72] 高排笙:大芦笙。
[73] 苗族女子踩鼓,多是未出嫁的姑娘,她们去踩鼓时,多是母亲陪伴和指点。
[74] 苗族招魂时要用卜卦、麻、一只鸭和醪糟等物件。
[75] 苗族招魂时要用卜卦、麻、一只鸭和醪糟等物件。
[76] 苗族招魂时要用卜卦、麻、一只鸭和醪糟等物件。
[77] 苗族招魂时要用卜卦、麻、一只鸭和醪糟等物件。
[78] 最初造船用独木凿成,故用凿字。
[79] 雷公和姜央为争天下争吵,见《洪水滔天》。
[80] 雷公和姜央为争天下争吵,见《洪水滔天》。
[81] 苗族民间常用石磨斧,故有此比喻。
[82] 苗族民间常用石磨斧,故有此比喻。
[83] 鲁猛:苗语Lox Menx译音,系保护神。从前立房盖屋,出远门时先祭供鲁猛,祈求保佑顺利、平安。此乃苗族进行原始宗教活动的一种形式。
[84] 这里的鹞、鹰是同义词语,指鹰,为押调而变换用的。
[85] 树子倒时山鸣谷应。
[86] 砍树时,砍下的木片掉落在树桩(树根)上,故说守护树根。
[87] 木面:锯下的木头粉末。
[88] 妮姬顿:苗语Nil Jit Dens译音,又名Niangx Eb Seil(仰阿莎),一个美女的名字。有一首著名的苗族古歌叫《Niangx Eb Seil》。
[89] 狃町:苗语Niux Tinb译音,一神名。
[90] 保公、雄公、且公、当公:四个神性巨人,保、雄、且、当分别系苗语 Bod、Xongt、Qed、Dangt译音。
[91] 保公、雄公、且公、当公:四个神性巨人,保、雄、且、当分别系苗语 Bod、Xongt、Qed、Dangt译音。
[92] 丢鸭毛在河潭里,鸭毛流去的方向是下游、东方。
[93] 网榴索:一种野藤,常用来串鱼,并吊着拎。
[94] 吊理:苗族传说太阳是个大理老,理从太阳传出来,阳光是吊理下凡的索子。
[95] 水龙索子:指江河。
[96] 嗄南町:苗语Ghab Nangl Dins译音,古地名,待考。
[97] 留格:苗语Liul Ghel译音,古地名,待考,今贵州省凯里市舟溪苗名叫“留格”,可能沿用古代地名。
[98] 啵噜:冒水的响声,岩上有水泻下啵噜啵噜着响,即称为啵噜岩。
[99] 欧兑古:苗语Eb Deit Gux译音,古代河名或地名,待考。
[100] 让水龙看不见船里的金银。
[101] 镰刀滩:地名,待考。
[102] 西迪山、薅迪山:分别系苗语Bok Xib Diel、Bok Hob Diel译音和意译,意思分别是“祭帽山”(像用于祭祀之帽子的山)、“雷公山”。
[103] 云雾山:指天上。