铸日造月
Liub Hnaib Dangt Hlat
Xongt dongs xongt jangx jul, | 立柱撑天立好了, |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呀看呵看样儿, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样就要向前走, |
Nongt dangt hlat dax dail! | 就要铸造月亮啦! |
Hfab hxid dliel lot ot, | 回头来看那远古, |
Mux hxib dol bongt wat, | 最初古时远悠悠, |
Nangx ghaib bil dot dangt, | 茅草都还没有长, |
Bangx vob bil dot cait, | 野菜花花还不生, |
Bil liub hnaib dangt hlat, | 还没铸日和造月, |
Waix dlaib dab al jat, | 天上一片黑黢黢, |
Dab dlaib waix al jat, | 地上一片黢黢黑, |
Zek dlaib nangl al hlangt. | 到处昏黑看不见。 |
Fangb waix ax vut hxet, | 天上日子不好过, |
Fangb dab ax vut hxet. | 地下日子不好过。 |
Fangb waix dail xid hlongt? | 天上来了哪一个? |
Fangb dab dail xid hlongt? | 地下来了哪一人? |
Fangb waix Wid Yul hlongt, | 天上来了个宇郁 [1] , |
Wid Yul lol hlongt dut. | 那个宇郁走来了。 |
Dail xid dail vut hxut, | 哪几个公热心肠, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix mongl dangt jit, | 四个老人打主意, |
Hsangb liangx lol dangt hlat, | 商量来铸造月亮, |
Liub hnaib bil dent ent? | 铸造云坡的太阳? |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公与当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix lol dangt jit, | 四个老人打主意, |
Hsangb liangx mongl dangt hlat, | 商量来铸造月亮, |
Liub laib hnaib bil ent. | 铸造云坡的太阳。 |
Niangx nongd sail dot yangs, | 现在才有个模样, |
Maib wangb niel ait yangs. | 拿簸箕来作模样。 |
Niangx qend bil dot yangs, | 从前还没啥模样, |
Maib diel xid ait yangs, | 拿什么来作模样, |
Jef dad lol dangt hlat, | 才能拿来造月亮, |
Liub hnaib bil dent ent? | 铸造云坡的太阳? |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老人家, |
Dlob laix mongl dangt jit, | 四个老人打主意, |
Dias dail liod jit zat, | 赶头黄牛上岩坡, |
Mongl kab haib mongl kak, | 去犁去耙岩坡上, |
Mongl kab laib wul zat, | 去犁那个凹岩窝, |
Zux dol vib dliangd lol, | 细碎石块往下落, |
Diof mongl diub jid nangl, | 滚到岩下水潭里, |
Dus langs qix eb wul, | 溅起浪花起漩涡, |
Maib eb wul ait yangs, | 就用漩涡作模样, |
Jef dad lol dangt hlat, | 才能拿来造月亮, |
Liub hnaib bil dent ent. | 铸造云坡的太阳。 |
Maib deb lel tit jos, | 用兜勒来当炉子, |
Jex vangx liangl ghuk jent, | 九岭峡谷聚风来, |
Jex jox diongl ghuk bongt, | 九条山冲风来吹, |
Xob lol laib tongd vut. | 这就成个好风箱。 |
Maib vib bod tit ghait, | 用石块来作锤子, |
Jef dad lol dangt hlat, | 这才拿来造月亮, |
Liub laib hnaib bil ent. | 铸造云坡的太阳。 |
Wid Yul dail vut hxut, | 宇郁是个热心肠, |
Wid Yul lol dliof bongt, | 宇郁就来拉风箱, |
Vil tongd al dif diot, | 拉着风箱手不停, |
Wid Yul lol muf ghait, | 宇郁又来挥锤子, |
Sux muf ax sux xangt, | 只会挥来不会打, |
Ib ghait zangl vot vot, | 一锤打去银星溅, |
Ob ghait zangl vot vot, | 二锤打去溅银星, |
Yux nix ghab wul zangt, | 碎银星子溅满地, |
Bib ghait muf denb deit, | 三锤砸在墩子上, |
Hsab zab nangl diut qut, | 五方六处震声响, |
Vab ghab diongl cat cat. | 山冲轰鸣一阵阵。 |
Hob hnangd hob nul bongt, | 雷公听了怒哼声, |
Vongx hnangd vongx baid qit. | 龙王听了很气愤。 |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公见了不高兴, |
Ghet Bod lol hot lot: | 保公才来吼两声: |
“Mangx kub nongd dlongl wat, | “你们这些也真笨, |
Ax bub gid dangt hlat, | 不懂得打造月亮, |
Ax sux bil was ghait, | 只会挥锤不会打, |
Dliat nix yux but pangt, | 碎金碎银溅坡旁, |
Ax jangx hnaib mangl hlat, | 太阳月亮造不成, |
Jangx daib ghaib mongl hot!” | 却打成了小星星!” |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老人家, |
Sux bil mongl was ghait, | 会挥锤来也会打, |
Nenx dol lol zat hlat. | 他们来铸造日月。 |
Liub diot bil das nangx, | 铸在山坡烧死草, |
Liub diot wangl das box, | 铸在水塘死浮萍, |
Liub diot nangl deis dax, | 铸在哪里才好呢, |
Jef dangt mangl hnaib nix? | 才能铸成银太阳? |
Liub diot bil das ghaib, | 铸在山坡烧死茅, |
Liub diot wangl das dob, | 铸在水塘死青苔, |
Liub diot nangl deis fangb, | 究竟铸在啥地方, |
Jef dangt jangx mangl hnaib? | 才能铸成金太阳? |
Bib diongl ghat bib vangx, | 三冲三岭作架子, |
Gid waix ghat laib dlox, | 上面架口大鼎锅, |
Ghat jos lol liub nix, | 架起炉来化银子, |
Jeb dul diot ghangb dlox, | 锅底下面烧起火, |
Vut diod dul liub nix, | 烧起火来化银子, |
Liub diot wangl vib nox, | 铸在青石塘里面, |
Jef dangt mangl hnaib nix. | 才造成了银太阳。 |
Bib diongl ghat bib hvangb, | 三冲三岭搭架子, |
Gid waix ghat laib wab, | 上面安个大坩埚, |
Ghat jos lol liub jenb, | 架起炉来化金子, |
Diod dul diot ghangb wab, | 坩埚底下烧起火, |
Vut diod dul liub jenb, | 烧起火来化金子, |
Liub diot wangl vib dlaib, | 铸在黑石塘里面, |
Jef dangt mangl hnaib jenb. | 才造成了金太阳。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老人家, |
Dlob laix mongl zat hlat, | 四个老人铸月亮, |
Liub hnaib bil dent ent. | 铸造云坡金太阳。 |
Dail xid hot xet zat? | 哪一个说别忙铸? |
Dail xid hot zat diot? | 哪一个说快铸吧? |
Ghet Qed mongl zat hxit, | 且公便去猛一铸, |
Hnaib jangl mangl git wit, | 太阳脸儿弯斜斜, |
Hlat jangl mangl git wit. | 月亮脸儿弯斜斜。 |
Laib hnaib ax diangl xent, | 成个不亮的太阳, |
Laib hlat ax diangl xent. | 成个不明的月亮。 |
Ghet Bod ent hsent zeit, | 保公见了很生气, |
Qeb laib wil muf deit, | 端起锅来猛一砸, |
Wil dus wil nenk ghenk, | 砸成了口破弯锅, |
Bub jangx diel deis ait? | 不知变成个什么? |
Wil bus wil nenk ghenk, | 砸成了个破弯锅, |
Mongl jongx dail jek hlat, | 后来变成天竹鼠 [2] , |
Ngangl laib hnaib bil ent, | 吞食云坡金太阳, |
Ngangl laib hlat bil ent. | 吞食云坡银月亮。 |
Hlat nix ib dail bad, | 月亮各是一个爹, |
Hnaib nix ib dail bad, | 太阳各是—个爹, |
Jek nix ib dail bad, | 竹鼠各是一个爹, |
Bib laix bib dail bad, | 三个各是三个爹, |
Dlis ghab jongx al wid, | 根子相离远又远, |
Sens ghet ax wix bad, | 从公数典不共爹, |
Sens wuk ax wix hxed, | 从奶数典不共妈, |
Sens deik ax wix dod, | 从姑数典不同妹, |
Bub hsut jens gheix xid, | 不知因为啥原故, |
Dail yenb hlieb dail xed? | 他们结仇大如虎? |
“Hfud qend wil yux nix, | “起初用我化银两, |
Ghangb dongd wil ax jangx naix. | 后来我已不成器。 |
Dangl mongl leit ib niangx, | 一等过去了一年, |
Dangl mongl leit ob niangx, | 再等过去了两年, |
Wil mongl leit fangb waix, | 我才走到天上去, |
Ngangl hlat ait qub diangx, | 吞蚀月亮饱肚子, |
Ngangl hnaib ngas hvib naix. | 吞蚀太阳才甘心。 |
Hfud qend wil yux jenb, | 最初拿我熔金子, |
Ghangb dongd wil ax jangx daib. | 后来我不成才了。 |
Dangl mongl leit niangx ib, | 一等过去了一年, |
Dangl mongl leit niangx ob, | 再等过去了两年, |
Wil mongl leit waix dlub, | 我才走到天上去, |
Ngangl hlat ait diangx qub, | 吞食月亮补身子, |
Ngangl hnaib ait diangx qub, | 吞食太阳补身子, |
Diot wil ngas jox hvib.” | 这样才使我甘心。” [3] |
Wid Yul dail hxut gas, | 宇郁是个心灵巧, |
Wid Yul dad genk genk, | 宇郁拿着把剪刀, |
Genk jul ghab lit liangs, | 剪了边缘小枝桠 [4] , |
Hnaib dlenx mangl vut yangs, | 太阳脸圆模样好, |
Hlat dlenx mangl vut yangs. | 月亮脸圆好模样。 |
Wid Yul dad genk genk, | 宇郁拿剪刀来剪, |
Genk mongl ghab lit liangs, | 剪去边缘小枝桠, |
Hnaib hlat bil vut yangs, | 日月还没啥好看, |
Hnaib hlat wix gut lius. | 日月还是弯曲曲。 |
Ghet Bod dail vut hxut, | 保公是个好心肠, |
Nenx Sux bil was ghait, | 他有手艺会敲锤, |
Tangb hnaib hlat dlenx vut. | 日月敲打圆溜光。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed haib ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Dlob laix mongl zat hlat. | 四个老人铸月亮。 |
Bub zat not xus hmangt, | 不知铸了多少夜, |
Ghax jangx not xus hlat? | 铸成多少个月亮? |
Bub zat not xus hxib, | 不知铸了多少时, |
Ghax jangx not xus hnaib? | 铸成多少个太阳? |
Zat jangx juf ob hmangt, | 铸了十二个夜晚, |
Ghax jangx juf ob hlat, | 铸成十二个月亮, |
Zat jangx juf ob hxib, | 铸了十二个时辰, |
Ghax jangx juf ob hnaib. | 铸成十二个太阳。 |
Ib hnaib ghax bit said, | 一个太阳就叫子, |
Ob hnaib ghax bit hxud, | 两个太阳就叫丑, |
Bib hnaib ghax bit yenx, | 三个太阳就叫寅, |
Dlob hnaib ghax bit mol, | 四个太阳就叫卯, |
Zab hnaib ghax bit xenx, | 五个太阳就叫辰, |
Diut hnaib ghax bit sail, | 六个太阳就叫巳, |
Xongs hnaib ghax bit ngux, | 七个太阳就叫午, |
Yaf hnaib ghax bit mais, | 八个太阳就叫未, |
Jex hnaib ghax bit hxenb, | 九个太阳就叫申, |
Juf hnaib ghax bit yul, | 十个太阳就叫酉, |
Juf ghaid hnaib bit hxenk, | 十一个太阳叫戌, |
Juf ob hnaib bit hat, | 十二个太阳叫亥, |
Juf ob hnaib niangb nend. | 那是十二金太阳。 |
Dangt hnaib hlat jangx jul, | 铸日造月完毕了, |
Dangt hxet ves ax sel. | 造完了就歇歇气。 |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呀看呵看样儿, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样子要向前走, |
Nongt lios jos dax dail! | 要把炉子推倒啦! |
Liub dul mongl ghab bil, | 炉火倒去大山坡, |
Hxat hvib yangx nangx dul. | 恐怕烧化柴和草。 |
Hsongt dlief mongl eb wangl, | 把火送到水塘去, |
Dangx mongl fangb dab mongl, | 沉到人间地底里, |
Fangb dab jef dot dul, | 这样人间才有火, |
Niangx nongd ot bongl yongl, | 如今地面暖融融, |
Bongx ib dluf hfud bil, | 烟火冒到高山头, |
Bongx vib eb zaf lol, | 地里冒出锈水来, |
Bongx hnaib hnaib ax jul, | 锈水天天冒不完, |
Ax baib laib bit dal. | 地火之名不失传。 |
Lios jos mongl bob bil, | 炉子推倒向山坡, |
Ghax jangx dab tait dul. | 后来就变成煤炭。 |
Lios tongd mongl ghab diongl, | 风箱推去山冲里, |
Ghab diongl ot bongl yongl. | 山冲变得暖融融。 |
Lios ghait mongl hob dlangl, | 锤儿丢到雷公家, |
Jangx hob ghait dib niel. | 雷公用作敲锣锤。 [5] |
Hsongt jos hsongt jangx jul, | 搁置炉子搁好了, |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呵看呀看样儿, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样子要向前走, |
Ghangt hnaib hlat dax dail! | 要抬日月上天啦! |
Lix Gongb daib bad lul, | 里功是个英雄汉, |
Diub gek jangx hsab niul, | 脊背硬得像生钢, |
Jil lob hlieb dongs nongl, | 脚杆大得像仓柱, |
Tik lob dins bol diol, | 大步跨来稳笃笃, |
Ghangt hnaib jit waix mongl, | 抬着太阳上天去, |
Ghangt hlat jit waix mongl. | 抬着月亮上天去。 |
Dlab ait jus deix mongl, | 道假也要抬上天, |
Jus ait jus deix mongl, | 说真也要抬上天, |
Mongl wix ib dangl bil, | 走呵走到一半路, |
Leit wix ib dangl yangl, | 已经走到半路上, |
Hnaib kib naf gal lial, | 太阳烫得辣乎乎, |
Kib lins xangt bil dlial, | 太烫了呵猛放手, |
Hnaib hlat ghax diol wol, | 太阳月亮滚下坡, |
Diof wol mongl ghab diongl, | 轱辘滚到山冲里, |
Hnaib hlat dus jex liul. | 日月破成九大块。 |
Dus yangx hangb gid qet, | 摔破了呵再修补, |
Vuf jangx hangb gid ghangt. | 箍好了呀再抬走。 |
Ob hxid nal vuf xit, | 我俩来看箍甑子, |
Tat gheix xid vuf xit? | 什么箍子箍甑子? |
Tat hlod nal vuf xit, | 竹子篾条箍甑子, |
Tat jib jil jef jongt. | 箍杉木桶才牢固。 |
Ed gheix xid vuf hlat, | 拿什么来箍月亮, |
Vuf hnaib ghax gheil jongt, | 箍得太阳牢又牢, |
Vuf hlat ghax gheil jongt? | 箍得月亮牢又牢? |
Yux jenb ghab wul vib, | 熔化金子在石窝, |
Baix eb jenb lol dab, | 金子熔化滴地下, |
Jef dot lol vuf hnaib. | 才能得来箍太阳。 |
Yux nix ghab wul zat, | 银子熔在岩窝窝, |
Baix eb nix lol leit, | 银子熔化滴地下, |
Maib eb nix hent hlat, | 拿银水来焊月亮, |
Hnaib hlat ghax gheil jongt. | 太阳月亮就牢固。 |
Lix Gongb nenx dail yut, | 里功个头太小了, |
Nenx diub ghangt ax leit. | 日月他是抬不动。 |
Xongx Tinb daib bad lul, | 熊町是个英雄汉, |
Xongx Tinb naix hlieb dliangl, | 熊町高大力无穷, |
Dliof det bongx ghaib lol, | 能拔大树起根来, |
Yax niangs ghab bob bil, | 能够搬动大山坡, |
Fangd ghab dlangb guf jil, | 肩头宽大又结实, |
Hlat dub ib pit jil, | 一只肩头扛月亮, |
Hnaib dub ib pit jil, | 一只肩头扛太阳, |
Hnaib dab diot bil jangl, | 太阳扛在左肩上, |
Gangf hnaib jit waix mongl, | 扛着太阳去天上, |
Gangf hlat jit waix mongl. | 扛着月亮去天上。 |
Mongl mongl jus deix mongl, | 走呀走呀径直走, |
Jit wix ib dangl bil, | 已经走到一半坡, |
Leit wix ib dangl yangl, | 已经走了一半路, |
Mongl leit bil ent dlangl, | 走到天上云坪坡, |
Ngit bongf hob diux nongl, | 看见雷公仓门口, |
Hnaib kib naf gal lial, | 太阳烫呀辣乎乎, |
Kib lins xangt bil dlial, | 烫得难受忽放手, |
Hnaib hlat ghax diol wol, | 太阳月亮滚下坡, |
Diof wol mongl ghab diongl, | 轱辘轱辘滚下冲, |
Baix bof mongl eb wangl, | 卟的一声掉塘里, |
Hnaib hlat dus jex liul. | 日月破成九大块。 |
Dus yangx hangb gid hent, | 滚破了来又再焊, |
Hent jangx hangb gid ghangt. | 焊好了来又再抬。 |
Ed gheix xid hent diot, | 要拿什么来焊呢, |
Hent hnaib hlat diangd vut, | 日月焊好了以后, |
Ghab hsangb bongl liongl dliangt, | 没有半点伤疤痕, |
Bongl liongl dangf khangd ghot? | 溜溜光光如当初? |
Eb ghaif lind vuf diot, | 燕子口水可焊接, [6] |
Ghaif lind niux hent hlat, | 燕子喙儿焊月亮, |
Hent hnaib dad diangd vut, | 焊接太阳还原好, |
Ghab hsangb bongl liongl dliangt, | 没有半点伤疤痕, |
Bongl liongl dangf khangd ghot. | 玉玉溜溜像当初。 |
Bangx Yangx haib Bongl Yongl, | 榜养朋荣 [7] 英雄汉, |
Jongt jox diub dil gheil, | 身子硬朗紧绷绷, |
Nongx jex dliangb jed liul, | 一顿吃下九槽粑, |
Hek jex teb nail niul, | 一顿能吃九桶鱼, |
Nongx jul bib dad hlet, | 能吃得下三秤 [8] 铁, |
Jex jangb hsab yil lot, | 九斤钢水漱漱口, |
Bongx eb ghab naix lol, | 两只耳朵冒凉水, |
Yangb eb diot jil bil, | 水淌下来手上流, |
Daib ghaib ob diongx mongl, | 星星装在袖子里, |
Ghangt hnaib niangb ib dangl, | 一个肩头扛太阳, |
Ghangt hlat niangb ib dangl, | 一个肩头扛月亮, |
Ghangt hnaib jit waix mongl, | 扛着太阳上天去, |
Ghangt hlat jit waix mongl. | 扛着月亮上天去。 |
Dlab ait jus deix mongl, | 说是假吧当真走, |
Jus ait jus deix mongl, | 道是真吧当真走, |
Jit wix ib dangl bil, | 已经走到半坡上, |
Leit wix ib dangl yangl, | 已经走至半空中, |
Hlongt leit bil ent dlangl, | 走到天空云坪坡, |
Hnaib kib naf gal lial, | 太阳烫得辣乎乎, |
Kib ghab naix bil jangl, | 烧着左边大耳朵, |
Kib seix ax xangt bil. | 再烫再辣不松手。 |
Mongl mongl jus deix mongl, | 走呀走呀径直走, |
Eb hob daib bad lul, | 那个云雾老大人, |
Eb hob dax dil ghul, | 云雾跑过来阻挡, |
Jox gid zek gongl niongl, | 遮起路上黑昏昏, |
Nenx pab hxit dax mongl, | 排开云雾向前走, |
Nongt leit wangx hob dlangl, | 去到了那雷王坪, |
Hob dad tit dax langl. | 雷公关门来阻挡。 |
Diot ib deit dax mongl, | 一脚踢开门进去, |
Hlongt sos wangx hob dlangl, | 才进到了雷王坪, |
Hnaib hlat hxet hob dlangl. | 日月坐在雷王坪。 |
Bangx Yangx haib Bongl Yongl, | 榜养朋荣英雄汉, |
Ghangt hlat wangx hob dlangl, | 扛月亮到雷王坪, |
Ghangt hnaib wangx hob dlangl, | 扛太阳到雷王坪, |
Ghangt leit nenx diangd lol, | 他扛到了就转来, |
Hniongb ghangb ax xangs yel. | 忘记嘱咐日月啦。 |
Wangx senb daib bad lul, | 就是冷王 [9] 英雄汉, |
Nenx diub jef diangd mongl, | 他又亲自转回去, |
Khab hnaib hlat ait nal: | 这样嘱咐日和月: |
“Hnaib said said hangb jit, | “逢到子日子的出, |
Hnaib hxud hxud hangb hlongt. | 逢到丑日丑的出。 |
Hnaib hangb ghongd dlongs zat, | 只许走在岩山口, |
Xet hangb ghongd dlongs det. | 不准走到树林坳。 |
Said dax dax said diangd, | 子时出来子时转, |
Hxud longx longx hxud ted. | 丑时出来丑时回。 |
Ib hnaib ib laix ted, | 一个出来走一天, |
Ax baib dail xid hsad!” | 不许哪个出差错!” |
Wid Daif dail bub hvib, | 宇德 [10] 是个聪明人, |
Wid Daif gid diangb kab, | 宇德扛着一架犁, |
Dias dail liod hlab hlab, | 赶头黄牛慢慢走, |
Kab jox gid fangb hob, | 犁出天上一条路, |
Baib hnaib hlat mongl hangb. | 太阳月亮得行走。 |
Hnaib hlat qud gib wib, | 太阳月亮环行转, |
Gas leit wul fangb dab, | 整个天下亮堂堂, |
Dangx dol diek hob hob. | 天下人人笑呵呵。 |
Wid Daif dail bub hvib, | 宇德是个聪明人, |
Kab jangx gid fangb hob. | 犁成天上一条路。 |
Wid Yul dail bub hvib, | 宇郁是个聪明人, |
Wid Yul dad diangb taib, | 宇郁拿着把刨子, |
Wid Yul dad diangb benb, | 宇郁拿着把锛子, |
Dad diangb taib mongl taib, | 拿把刨子就去刨, |
Dad diangb benb mongl benb, | 拿把锛子就去锛, |
Taib jox gid fangb hob, | 去刨天上那条路, |
Jox gid lal gib neib, | 刨得路面光溜溜, |
Baib hnaib hlat mongl hangb, | 刨给日月来行走, |
Hlat tob mangl gab ab, | 月亮脸上亮堂堂, |
Hnaib qud wul gib wib. | 太阳脸上圆溜溜。 |
Wid Yul dad diangb dieb, | 宇郁拿着把扫帚, |
Wid Yul dad diangb kheb, | 宇郁拿着把凿子, |
Dad diangb dieb mongl qib, | 拿着扫帚去打扫, |
Mongl qib dol fangb hob, | 打扫整个蓝蓝天, |
Mongl qib dol ghab penb, | 扫去那些灰和尘, |
Fangb waix lal gib neib, | 整个天上光溜溜, |
Ax baib wat daib ghaib. | 不让弄脏小星星。 |
Dad diangb kheb mongl kheb, | 拿着凿子就去凿, |
Kheb jangx dol wangl vib, | 凿成一些小石窝, |
Dad daib ghaib mongl dub, | 才把星星去安放, |
Bet nongd jenl ib laib, | 这个窝里栽一个, |
Bet id jenl ib laib, | 那个窝里栽一个, |
Ngit fangb dab bub jub, | 星星盯着天下望, |
Ngit hseik mais tob tob, | 频频眨着小眼睛, |
Gas leit wul fangb dab. | 整个天下都照亮。 |
[1] 宇郁:苗语Wid Yul译音,一女神名。
[2] 竹鼠:一种食竹子、巴茅等的野兽,身体似老鼠,但比鼠大。苗族民间信仰认为月蚀就是竹鼠吃了月亮,相当于汉族的天狗吃月。
[3] 这段是竹鼠的独白,说明它为什么要吞食太阳和月亮。两段歌句内容完全一样,这里变换了声调,这是苗歌分作左右路数的特点。
[4] 这句是说日月铸的毛丕,边缘生出许多枝桠。
[5] 苗族民间信仰认为打雷是雷公敲锣声,敲锣锤就是铸造日月的锤儿。
[6] 燕子含泥,用嘴砌窝,认为燕子口水有粘性,可焊接。
[7] 榜养朋荣:苗语Bangx Yangx Bongl Yongl译音,一个半人半神者,即不熔化者的绰号。
[8] 秤:计量单位,十斤为一秤。
[9] 冷王:榜养朋荣的敬称,苗族诗歌中对人物敬称多用“王”字,如“雷王”、“蟹王”、“太阳王”等等。
[10] 宇德:苗语Wid Daif译音,一神名。