打柱撑天
Dib Nix Dangt Dongs
Fangb waix bib dias niel, | 天上三次垮下来, |
Bib dias qet jangx lal; | 三次把它修整好; |
Fangb dab bib dias bal, | 天下三次遭毁坏, |
Bib dias xit jangx bil, | 三次造成山坡塌, |
Xit jangx bob bil lal. | 千万山坡都造好。 |
Bob gangx bob dlel dlel, | 层层山坡叠山坡, |
Liek gangx bob hfed diel, | 好像垒着丝线团, |
Laib hvib peit laib gal, | 高山也有矮山配, |
Ghab bob peit ghab diongl, | 高山谷冲配成对, |
Vangx deix liek ghongd mal, | 山岭挺直像马颈, |
Dlongs liek vangx ghob yenl, | 山坳弯如椅边沿, |
Bok liek mos khob diel. | 山坡就像瓜皮帽。 |
Xit bob xit jangx jul, | 山坡已经造完了, |
Ait yangs ait yangx yangl, | 看呵看着那样子, |
Ait yangs nongt diex mongl, | 看样子要向前走, |
Nongt dangt dongs dax dail! | 就要打造撑天柱! |
Dongs gheix xid nil bil, | 先前什么柱撑天, |
Dongs gheix xid nil nangl, | 先前什么柱撑地, |
Laib waix ax gal lol? | 天上不会往下坠? |
Dongs ghab pab nil bil, | 先前五棓柱撑天, |
Dongs vob hvid nil nangl, | 先前蒿枝柱撑地, |
Laib waix sangf gangl wangl, | 天上看去圆溜溜, |
Laib waix ax gal lol. | 天上不会矮下来。 |
Dliangb dab dail hxut gas, | 地神手脚真灵巧, |
Jit fangb waix mongl sos, | 天上他能爬得到, |
Jit fangb waix mongl nges, | 他爬上天去试摇, |
Mongl nges bil nges niangs, | 摇了外来又摇内, |
Mongl nges nangl nges jes, | 摇了东来又摇西, |
Ngit fangb waix dins dins, | 看看天上稳不稳, |
Ngit fangb dab dins dins. | 看看地上稳不稳。 |
Dliangb dab dail hxut gas, | 地神自己心明白, |
Dliangb dab nenx gal yus, | 地神自知是矮汉, |
Mongl fangb waix ax sos, | 天上他是去不到。 |
Jul dail Jenb Hsongd Ngangs, | 有个好汉金松昂 [1] , |
Nenx diub dail hvongt ves, | 他的身子真灵巧, |
Jex bil jex bes nos, | 九个胳臂九只手, |
Jex ngangl jex nangs jus, | 九条长腿九个膝, |
Mongl fangb waix mongl sos, | 天上他也去得到, |
Mongl fangb dab mongl sos. | 地上他也来得了。 |
Jit fangb waix mongl nges, | 爬上天去他就摇, |
Mongl nges bil nges niangs, | 摇了外面摇里面, |
Mongl nges nangl nges jes, | 摇了东边摇西边, |
Ngit fangb waix tink tink, | 仔细地看看天上, |
Ngit fangb dab tink tink, | 仔细地看看地上, |
Fangb waix ax bil dins, | 天上还不怎么稳, |
Fangb dab ax bil dins. | 地上还不怎么稳。 |
Dongs ghab pab nil bil, | 五棓子柱来撑天, |
Dongs vob hvid nil nangl, | 蒿枝柱子来撑地, |
Hniangt dab waix bil dil, | 直直撑着地和天, |
Laib waix dot bil wenl, | 天上还撑不稳固, |
Laib dab dot bil wenl. | 地上也撑不稳固。 |
Fangb waix bib dias niel, | 天上三次垮下来, |
Fangb dab bib dias bal, | 地上三回遭毁坏, |
Bib dias xongt dlox wil, | 三次安锅架鼎罐, |
Xongt jos ghab zangx lal. | 平地架起炉灶来。 |
Fux Fangb dail hxut gas, | 甫方是个聪明人, |
Fux Fangb dail vut ves, | 甫方是个大力士, |
Yax ghab pab mongl dlius, | 五棓子柱拔丢去, |
Yax vob hvid mongl dlius; | 蒿枝秆柱拔丢去; |
Dad dongt nix lol nias, | 拿银子柱来撑天, |
Dad dongt jenb lol nias, | 拿金子柱来撑地, |
Fangb waix dil gheil dins, | 天上这才稳笃笃, |
Fangb dab dil gheil dins. | 地上这才稳笃笃。 |
Ghet Bod zaid hlieb nix, | 保公家里银子多, |
Nas nenx zaid tub nix; | 向他家去借银子, |
Wid Yul zaid not naix, | 宇郁家里人手多, |
Nas nenx zaid tub naix. | 要他派人来帮助。 |
Dliok nix dail hvib fangx, | 戥子是个热心肠, |
Nangl pangb ud bix seix, | 穿件小钱嵌衣裳 [2] , |
Jix dail mal dlieb liax, | 骑着一匹黄鼬马 [3] , |
Dlenl laib bil dab fangx, | 跑过一座黄土岗, |
Sos ghet Bod ghab diux, | 来到保公家门口, |
Bongf ghet Bod hlieb nix, | 看见保公银子多, |
Nas ghet Bod tub nix, | 就向保公借银子, |
Tub liangl lol dib bax, | 借银子来打银柱, |
Dangt dongs nil fangb waix. | 打造银柱来撑天。 |
Dliok nix dail bub hvib, | 一把戥子最聪明, |
Dliok nix ait ghab diongb, | 戥子来作中间人, |
Nas ghet Bod tub jenb. | 去向保公家借金。 |
Dliok nix dail hvib fangx, | 戥子公平又聪明, |
Dliok nix ait diongb naix, | 戥子来作中间人, |
Nas ghet Bod tub nix. | 去向保公家借银。 |
Diangb dliok dail hvib fangx, | 一把戥子最聪明, |
Nenx ait ghab diongb naix, | 它来作个中间人, |
Nas ghet Bod tub nix, | 去向保公家借银, |
Tub lol ghab wangs nix, | 一共借来万把两, |
Jef dad lol dib bax, | 才能拿来打银桩, |
Dangt dongs nil fangb waix; | 打造银柱撑天上; |
Tub lol bat wangs jenb, | 借来黄金百万两, |
Jef dad lol dib pab, | 才能拿来打金桩, |
Dangt dongs nil fangb hob. | 打造金柱撑天上。 |
Hfab xongx dliel qat lis, | 从前运金和运银, |
Dliel qab liangl jit jes, | 运金运银来西方, |
Ghet Bod dail hxut gas, | 保公是个热心肠, |
Dol daib mongl qat lis, | 跟着他们运金银, |
Mongl qab liangl jit jes. | 运金运银来西方。 |
Jul yal not xus ves, | 花了多少力气呵, |
Lol yal not xus hniangk! | 流了多少汗水呀! |
Qab lol ghab bat wangs, | 运来金银百把万, |
Not nix bet nend sos. | 恁多银子这样来。 |
Niangx nongd sail dot yangs, | 现在才有个模样, |
Niangx qend bil dot yangs, | 从前还没个模样, |
Maib gheix xid ait yangs, | 拿什么来作模样, |
Jef dad lol dangt dongs? | 才能打造撑天柱? |
Maib ib dul ait yangs, | 拿烟升天作模样, |
Jef dad lol dangt dongs. | 才能打造撑天柱。 |
Ghet Bod jangb ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed jangb ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix mongl dangt dongt. | 四个老人去造柱。 |
Ib ghait sul nes yangt, | 一锤打去如鸟飞, |
Ob ghait sul was pet, | 二锤打去像雪飘, |
Sul ghait qud was jent, | 飞锤好像旋风转, |
Bib ghait ghab dlangl hxet, | 三锤打去坪子陷, |
Ghab zangx dob val jat. | 坪子陷个大深坑。 |
Ghet Bod haib ghet Xongt, | 有个保公和雄公, |
Ghet Qed haib ghet Dangt, | 有个且公和当公, |
Nenx dol dlob dail ghet, | 他们四个老公公, |
Dlob laix mongl dangt dongt. | 四个老人去造柱。 |
Jul nix ghab wangs bet, | 银子用了万把砖, |
Nenx dib juf ob hmangt, | 他们打了十二夜, |
Ghax jangx juf ob dongt. | 打造放了十二柱。 |
Fux Fangb dail hxut gas, | 甫方手艺最高强, |
Fux Fangb lol xongt dongs, | 甫方来立撑天柱, |
Nil fangb waix al dias, | 直直来把天撑着, |
Nil fangb dab al dias. | 直直来把地支住。 |
Ib dongs nil Dangx Ghongd, | 第一根柱撑台拱 [4] , |
Ob dongs nil Fangb Hxib, | 第二根柱撑方西 [5] , |
Bib dongs nil Eb Niangx, | 第三根柱撑翁仰 [6] , |
Dlob dongs nil Deb Yenx, | 第四根柱撑都匀 [7] , |
Zab dongs nil Xent Ninl, | 第五根柱撑幸宁 [8] , |
Diut dongs nil Bil Jel, | 第六根柱撑排纠 [9] , |
Xongs dongs nil Bil Lal, | 第七根柱撑排勒 [10] , |
Yaf dongs tiangt diub haix. | 第八根柱撑大海。 |
Jul dail dliat dlob dongs, | 还留下来四根柱, |
Xenb gal mongl diut qik, | 需把它砍去六尺, |
Ib dongs mongl nil nangl, | 一根拿去撑东边, |
Ob dongs mong1 nil bil, | 一根拿去撑西边, |
Bib dongs nil bil jangl, | 一根拿去撑左边, |
Saf guf niox ib jil, | 最后还有一根柱, |
Dad dongs nongd mongl nil. | 就拿这根去撑住。 |
Juf ob dongs nil jul, | 十二根柱都撑完, |
Fangb waix sangf gangl wangl, | 天上圆圆平整整, |
Fangb dab dins dil gheil. | 地上坚固稳笃笃。 |
Jul dail Jenb Hsongd Ngangs, | 有个好汉金松昂, |
Jex bil jex bes nos, | 九个胳臂九只手, |
Jex ngangl jex nangs jus, | 九条长腿九个膝, |
Jit fangb waix mongl sos, | 上天他能去得到, |
Jit fangb waix mongl nges, | 爬上天去使劲摇, |
Mongl nges bil nges niangs, | 去摇外来又摇内, |
Mongl nges nangl nges jes, | 摇了东来又摇西, |
Dab waix ax bil dins. | 天地不是很牢固。 |
Qab jil gib dangl nangl, | 东边一角有缺陷, |
Qab ib nangx gol wol, | 有个地方出漏洞, |
Laib waix ax bil wenl. | 天上才是不牢固。 |
Wuk Xef Nix dail lul, | 旭妮 [11] 婆婆老人家, |
Dat dat yux vib linl, | 朝朝都在熔岩石, |
Hmangt hmangt yux vib linl, | 暮暮都在熔岩石, |
Yux zat dax heib dlel, | 熔化岩浆来焊补, |
Bud jil gib dangl nangl, | 补了东边天一角, |
Laib waix sangf genl wenl, | 天上圆圆稳笃笃, |
Vut hxangt dlinf niox mongl. | 要比过去好得多。 |
Hsenb nenx daib bad lul, | 神仙是个英雄汉, |
Hsenb nenx det gul ful, | 神仙头戴圆圈圈 [12] , |
Det gux fub hangb vangl, | 戴着圈圈去串寨, |
Jil bil gangf kend mongl, | 拿着一把小扫帚, |
Qib dol dliangb dul vangl, | 扫除村中鬼妖怪, |
Qib mongl dab mongl bil, | 扫了下边扫上边, |
Qib mongl eb mongl diongl, | 扫了江河扫山冲, |
Qib dol dliangb jul jul, | 妖魔鬼怪都扫完, |
Ax baib dliangb ghangl ghul. | 不让妖鬼来阻拦。 |
[1] 金松昂:苗语Jenb Hsongd Ngangs译音,半神半人者。
[2] 戥子专称金银用,戥星比作小钱衣裳。
[3] 称金银时戥上的称砣移动不停,比喻黄鼬马。
[4] 台拱:苗语Dang Ghongd译音,地名,即今贵州贵台江县台拱镇,也可能系古地名,待考。
[5] 方西:苗语Fangb Hxib译音,地名,即贵州贵榕江县古州镇,也可能系古地名,待考。
[6] 翁仰:苗语Eb Niangx译音,河名,即今贵州省剑河县巫仰溪,也可能系古地名,待考。
[7] 都匀:苗语Deb Yenx译音,地名,即今贵州省都匀市,也可能系古地名,待考。
[8] 幸宁:苗语Xent Ninl译音,地名,即贵州省镇远县,也可能系古地名,待考。
[9] 排纠:苗语Bil Jel译音,山名,即今贵州省凯里市香炉山。
[10] 排勒:苗语Bil Lal译音,山名,即苗岭主峰雷公山。
[11] 旭妮:苗语Xef Nix译音,一神婆名,类似女娲。
[12] 这是巫师驱妖的打扮。