第三节 古歌
贵阳市布依族古歌很多,在传统的节日,婚嫁、立房等场合中都要演唱这些古歌,常见的篇名有《鸡叫歌》(weanl gais hanl)《挖蕨歌》(weanl mbedt* gudt*)《水淹歌》(weanl ramx damh)《干旱歌》(weanl reengx)《摸黑歌》(weanl waz labt)《洗脚歌》(weanl sois dinl)《婚宴歌》(weanl gueh yagt*)《盘根古歌》(weanl beanz)《歇场歌》(weanl yic* jeex)《猜花歌》(weanl ndaml wal)《赞美新娘歌》(weanl daaiz baex)《三朝歌》(weanl nyeez)《苦情歌》(weanl genl hamz)《竖房歌》(weanl qyol raanz)《选物歌》(weanl xaaux yiangh yaangz)《十二个太阳》(weanl xibnyih danglngonz)《造山河歌》(weanl xaaux suangl)《造江河歌》(weanl xaaux dahhaaic)《造谷歌》(weanl xaaux haux)《开天辟地歌》(weanl xaaux mbenl xaaux ndanl)《双对歌》(weanl guh)《婚宴歌》(weanl gueh yagt*)《生肖歌》(weanl xaaux bil)等等。由于篇幅所限,这里节选几首贵阳市布依族传统古歌以飨读者。
分烟歌
Weanl lix sinx bail xunz lo jius, | 自古亲家兴唱歌, |
Gul nauz dauc mengz nyiel lo mangc. | 我说给你听亲家。 |
Gaangc nyiel ndoongl sof xiny sof yig, | 听我说说心里话, |
Gaangc nyiel ndoongl nauz xings xos mengz, | 我说真心话给你, |
Nyiel soongl wangh nauz xaiz xos mengz. | 我俩给你说全话。 |
Gaangc nyiel ndoongl nauz nix haec buangs, | 听我说这些来玩, |
Nyiel soongl buangs nauz nix haec mengz, | 听我俩说玩笑话, |
Nyiel soongl wangh nauz xaiz haec mangc. | 我俩全说给你听。 |
Yingl* laez xoh lang yingl laez beengx, | 哪句话直哪句亲, |
Yingl* laez xoh ziz* gaangc xos laangz, | 哪句直唱给伙伴, |
Yingl* laez biangz ziz* gaangc xos ndoongl. | 哪句亲热送亲家。 |
Yingl* laez zeeuh* ziz* gaangc gvas hrox*, | 哪句直唱过山冲, |
Yingl* laez biangz ziz* gaangc gvas bol. | 哪句亲热唱出山。 |
Langl ndoongl gaangc bail saangl ruangz dos, | 同亲家讲马蜂窝, |
Langl ndoongl jees bail saangl roongz deengl. | 同亲家谈黄蜂窝。 |
Saangl roongz dos ziz* ndanlrangl zax*, | 马蜂窝像细筛子, |
Saangl roongz deengl ziz* ndanlrangl nal. | 黄蜂窝像密筛子。 |
Zuanq*gyus hams deeuz dah nix bail? | 怎样跨过这条河? |
Zuanq*gyus byaaic saangl jeuz nix gvas? | 如何走过这座桥? |
Zuanq*gyus haamc deeuz dah nix bail? | 怎样奔过这条河? |
Zuanq*gyus byaaic yianz damz nix gvas? | 如何迈过池塘边? |
Manq gaiz gaangc me manq gaiz denh, | 慢慢想来慢慢说, |
Manq gaiz denh laangc weanl xos ndoongl, | 慢想慢说给亲家, |
Manq gaiz denh laangc weanl xos mangc. | 说慢想慢迎亲家。 |
Gul nauz nix mengz nyiel lo jius, | 我唱绐你听亲家, |
Yiuq nauz daaus engz nyiel lo mangc. | 我再次说你听亲家。 |
《布依族经典古歌》书影
种烟歌
Gul nauz daaus mengz nyiel lo jius, | 我唱给你听亲家, |
Gul nauz daaus mengz nyiel lo mangc. | 我说给你听亲家。 |
Nauz wanl ianl xos laez dauc goons? | 烟种先从哪里来? |
Nauz guans* ianl xos laez dauc ndux? | 烟根最初哪里生? |
Nauz ndux ianl xos laez dauc goons? | 烟源最早哪里来? |
Guans* ianl xos ndanlmbenl dauc ndux, | 头根最初从天上来, |
Ndux ianl xos ndanlmbenl dauc goons, | 烟源最早从天降。 |
Wanz deel dauc lumc wenl zuangs* ras, | 烟种像阵雨落下。 |
wanz deel dauc ziz* laangh doh beangz, | 烟种落下满大地, |
Wanz deel dauc ziz* nyiangl doh dongh. | 烟种落下遍田坝。 |
Siq buxguanl deel bux dinl qyas, | 是官人的脚步快, |
Siq Buxhas siq bux dinl raiz. | 是汉人的脚腿长。 |
Deel bail ndaix wanl yiany mal diamc, | 他们得烟种来种, |
Dieel bail ndaix wanl ianl mal duagt. | 他们得烟种来撒。 |
Guh ndeeul duagt jeexsanl jeexrux, | 一对撒猴场鸡场, |
Guh ndeeul duagt jeexsanl Dungxguz
[1]
. | 一对撒董古猴场。 |
Guh ndeeul duagt jeexrux beangz al, | 一对撒帮阿鸡场, |
Guh ndeeul hauc jeexnyianz gasdos, | 一对落进戛多虎场, |
Guh ndeeul soy mal dangz beangz nix. | 一对梭到这地方。 |
唱古歌
整地
Nonz laez luamh nonz laez reengx? | 哪天阴呀哪天晴? |
Nonz laez luamh ziz* xail rihbaangx, | 阴天就犁陡坡地, |
Nonz laez reengx ziz* xail rih daagt. | 晴天就犁地来晒。 |
Ndoongl xail leeux lang daausmal raanz, | 我犁完地就回家, |
Mal raanz zaagt* nais haux ndeeul genl, | 回家忙煮点饭吃, |
Mal raanz zaagt* nais liangz ndeeul nanc*. | 到家弄一点充饥。 |
Dul bail xul Lungflij diz mbaagt, | 我去龙里打锄头, |
Dul bail Has Lungflij diz liamz. | 我去龙里打镰刀。 |
Diz liamz hungl youq diz liamz naih, | 打大镰刀小镰刀, |
Diz liamz hungl mal aul gol ais, | 打大镰刀砍黑竹, |
Diz liamz nais mal fag gol haz. | 打小镰刀割茅草。 |
Nonz laez luamh me nonz laez reengx, | 哪天阴哪天晴, |
Nonz laez reengx zix* aul xos daagt, | 哪天晴就扒开晒, |
Ndael mbenl qyas ziz* siul mal byaul. | 天气坏就收来烧。 |
Yeenl zih* sianl youq yeenl zih* rih, | 掏了园厢掏地厢, |
Yeenl zih* sianl mal deemc legbih, | 掏园厢来种小豆, |
Yeenl zih yrih mal deemc wanl ianl, | 掏地厢来种烟种, |
Ndoongl deemc leeux daausmal raanz. | 种完了就转回家。 |
Nauz hadt sadt youq nauz hadt gaex, | 戌日早晨亥日晨, |
Nauz hadt sadt ziz* ul ngaaiz xaux*, | 戌日早晨做饭早, |
Nauz hadt gaex ziz* gueh ngaaiz roomh. | 亥日早晨饭也早。 |
Langs dul bail ngonz rux, | 我们酉日出去玩, |
Bail ndaix saaml hoobt rux yangx daaus, | 玩三个酉日才回, |
Bail ndaix hac hoobtngonz yangx daaus, | 玩五个对场才转, |
Bail ndaix beedt hoobtngonz yangx huif. | 去了八个对场天。 |
Doc gul ngoongh* raaih ianl gul laic, | 等我看看我烟地, |
Doc gul gauc raaih ianl gul goons. | 等我先看那块烟。 |
Gol ianl dauc lumc mbael gemhgaih, | 烟秧长得像浮萍, |
Gol ndeeul laih gol ndeeul zi mac. | 一棵一棵追着长。 |
Mal raanz zaagt* nais haux ndeeul genl, | 回家快点把饭吃, |
Mal raanz zaagt* nais liangz ndeeul nanc. | 到家吃点粮充饥。 |
Ndoongl bail Xul Lungfliy diz mbaagt, | 我去龙里打锄头, |
Ndoongl bail Has Lungliy diz jingl. | 我去龙里打薅锄。 |
Diz jingl hungl me diz jingl nais, | 打大薅锄小薅锄, |
Diz jingl hungl mal ndaml gol ianl, | 打大薅锄栽烟秧, |
Diz jingl nais mal sedt gol ianl. | 打小薅锄插烟草。 |
Ndoongl bail buangs* ndoongl bail wngonz gaex, | 亲家我亥日去玩, |
Bail ndaix saaml hoobtgaex yangx daaus. | 玩三个酉日才回, |
Bail ndaix guc hoobtngonz yangx daaus, | 玩九个对场才转, |
Bail ndaix beedt hoobtngonz yangx huif. | 去了八个对场天。 |
Doc gul ngoongh* raaih ianl gul laic, | 等我看看我烟地, |
Doc gul gauc raaih ianl gul goons. | 等我先看那块烟。 |
Zenl*nix dauc gol yiany ndil ndaml, | 现在烟草正好栽, |
Zenl*nix dauc gol wonz ndil sedt. | 这时烟秧正好插。 |
Ndoongl bail ndaml soongl gol ul guh, | 我去栽两棵成对, |
Ndoongl bail ndaml saaml gol ul guh. | 我去栽三棵成行。 |
Guh deeml guh banz xaiz xazbeangh, | 对对行行齐整整, |
Dul ndaml leeux dul daausmal raanz. | 我栽完了就回家。 |
Mal raanz zaagt* nais haux ndeeul genl, | 回家快点把饭吃, |
Mal raanz zaagt* nais liangz ndeeul nanc*. | 到家弄一点充饥。 |
Dul bail xul Qinyngaif diz mbaagt, | 我去青岩打锄头, |
Dul bail ral Qinyngaif diz jingl. | 我去青岩打薅锄。 |
Diz jingl hungl me diz jingl nais, | 大薅锄呀小薅锄, |
Diz jingl hungl mal ndaail gol yiany, | 大薅锄来薅烟草, |
Diz jingl nais mal haoy gol ianl. | 小薅锄来薅烟秧。 |
Wenzlaail gaangc bail xul leh benh, | 人家去城里挑粪, |
Gul yej gaangc bail xul leh benh. | 我也去城里挑粪。 |
Laail aul dauh benh max bail ul, | 人家拿马粪去壅, |
Gul aul dauh benh max bail ul. | 我也拿马粪去壅。 |
Laail aul dauh benh mul bail jiuc, | 人家挑猪粪去窖, |
Gul aul dauh benh mul bail jiuc. | 我也挑猪粪去窖。 |
Ngonz ndeeul jiuc ndaix soongl daaus benh, | 一天窖了两次粪, |
Ngonz ndeeul jiuc ndaix saaml daaus benh. | 一天窖了三回粪。 |
Gol deel mac riz rumz bail saangl, | 烟秧见风就长高, |
Dul bail doons nyiadt saangl deel doc. | 我们把顶叶掐丢。 |
Gol deel mac riz rumz bailgenz, | 烟秧见风就上长, |
Dul bail doons nyiadt genz deel doc. | 我们把烟尖掐掉。 |
Dul bail buangs* dul bail ngonz sax, | 我们午日出去玩, |
Bail ndaix saaml hoobt sax yangx daaus. | 玩三个午日才回。 |
Bail ndaix hac hoobtngonz yangx daaus, | 玩五个对场才转, |
Bail ndaix beedt hoobtngonz yangx huif. | 去八个对场天回。 |
Doc gul ngoongh* raaih ianl gul laic, | 等我看看我烟地, |
Doc gul gauc raaih wonz gul goons. | 等我先看那块烟。 |
Zenl*nix dauc gol yiany ndil aul, | 现在烟叶正好收, |
Zenl*nix dauc gol wonz ndil goonz. | 这时烟叶正好割。 |
Nauz beangl laez beangl lix gaul gaadt, | 哪地方有葛藤, |
Nauz baaih laez baaih lix gaul yeeul. | 哪方向有青藤。 |
Aul gaul yeeul mal biany gol yiany, | 拿青藤来编烟叶, |
Aul gaulgaadt mal weedt gol ianl. | 拿葛藤来编烟串。 |
Zaag* sais* reeux xah sais gueh dol, | 小串小串放成摞, |
Zaag* hungl reeux zaag hrungl gueh diabt. | 大串大串放成堆。 |
Zaag* ndeeul woic xos saangl xoonghdaangs, | 一串挂在窗子上, |
Zaag* ndeeul langy xos saangl sancsaaux. | 一串晾在竹竿上。 |
Mizqyus nyums ul liangx dauc banl, | 太少不够以两分, |
Mizqyus nyums ul jinz dauc haec. | 太少不够以斤送。 |
Nauz zenl*banh miz ndaix daauc zeez*, | 刚才没有敬茶水, |
Qyams weanl zinnia* daauc zeez* zenl*banh. | 现在以歌来替茶。 |
Nauz zenlbanh miz ndaix banl ianl, | 刚才没有分支烟, |
Mbos laez mbos miz xaml ndaaulndis, | 哪口井底不沉星, |
Mbos laez mbos miz gec roonghndianl. | 哪口井里不藏月。 |
Jiangyjiuq dianl saauhnix lo lenh, | 将就说这些算了, |
Jiangyjiuq dianl saauhnix lo ndoongl, | 将就说这些亲家, |
Bail ziml* laail lo jius. | 亲家懂多该你唱。 |
Hingl ndoongl gaadt lang hingl ndoongl dinc, | 我的歌短停断了, |
Hingl ndoongl gaadt sianl* senc lo diangz, | 我的歌断甜歌接, |
Hingl ndoongl dinc sianl* xoih lo deangz, | 我的歌短甜歌补, |
Hingl ndoongl dinc sianl* reangz lo mangc. | 亲家我歌短亲家接唱。 |
班光瑶 收集整理
布依歌会献唱
竖房歌
起房歌
Gul nauz dauc mengz nyiel raanz daais, | 我来唱你听外家, |
Gul nauz daaus mengz nyiel longznax. | 我再唱你听舅爷。 |
Zenl*nix dauc raanz gul fafiiay, | 这时候我们家发, |
Zenlnix daaus raanz gul faffuq. | 现在我们家发富。 |
Dul fafjiay raanz miz dangz zuq, | 家发房屋不够住, |
Dul faffuq raanz miz dangz qyus. | 家富房子不够用。 |
Dul yangx gaangc mal qyol raanz mos, | 才来讲起建新房, |
Dul yangx gaangc mal dos raanz hungl. | 又来想起造大房。 |
Qyol raanz hungl mal xac legsais, | 修起房屋等小孩, |
Qyol raanz mos mal xac leglaanl. | 建起新房给孙子。 |
Waanl deeml waanl deel dauc ndaix qyus, | 一辈一辈得居住, |
Ziuh* deeml ziuh* deel daaus ndaix zuq. | 世世代代得安居。 |
Bol genz mbaanx siq bol ndeeul jiangs, | 我寨坡上较宽敞, |
Jeemh genz mbaanx siq Jeemh ndeeul rengz. | 山垭口上光秃秃。 |
Bol genz mbaanx yangs lix rinljeebt, | 寨上坡那有石板, |
Jeemh genz mbaanx yangs lix rinl yeeul. | 垭口那里有青石。 |
Aul rinl deeuz mal dab yangs needt, | 条石安砌才稳实, |
Aul rinl yeeul mal dab yangs luamc. | 青石砌屋才平整。 |
Siq xaanghrinl deel dab deenhraanz, | 请来石匠砌屋基, |
Siq xaanghfaix deel dos banz raanz. | 请木匠来拼造房。 |
Raanz maic rinl deeml daux yangs manh, | 石砌屋基才牢固, |
Raanz maic faix deeml zinnia* yangs needt. | 木枋穿斗才扎实。 |
Siq xiuhgoons deel laail yaangz xaaux, | 从前古人造多样, |
Ziuh* buxlaaux deel laail yaangz xiny. | 古时老人多样兴。 |
Deel yangs xaaux banz wenz gungs jings, | 他们造成地上人, |
Deel yangs xiny banz wenz xaaux mbaanx. | 他们兴了人造寨。 |
Deel yangs xaaux xibngih fah waanl, | 他造十二把斧头, |
Deel yangs xaaux xibsaaml fah sius. | 又造十三把凿子。 |
Dul bail bol genz mbaanx dul ral, | 我们去寨上坡找, |
Dul bail baangx genz raanz dul zuams*. | 又去家后山上寻。 |
Bol genz mbaanx deel ral menfcuangy, | 寨上坡去找门枋, |
Jeemh genz mbaanx deel zuams* menthof. | 到山坳去砍门框。 |
Gol nix dauc laic hof siq xings, | 看准这棵真合适, |
Guh nix daaus laic hof xings raaix. | 找到两树真合格。 |
Raanz gul aul jic wenz bail loonx, | 我要几人去砍倒, |
Raanz gul singc jic wenz bail gead. | 又请几人去抬来。 |
Siq jic sanc jic dez mal doh, | 有几根都全拿来, |
Siq jic gol jic gead mal leeux. | 有几棵全部扛完。 |
Siq diz boh mal siq diz bix, | 是父亲啊是阿哥, |
Siq diz boh aul sel mal qyex*, | 父亲要历书来看, |
Siq diz bix aul sel mal fanh. | 阿哥拿皇历来看。 |
Dez mal fanh ndaix ngonz ngih hac, | 看中吉日二十五, |
Dez mal zac* ndaix ngonz ngih beedt, | 推算好日二十八, |
Ngonz ngih hac deel ndil xux yiagt, | 二十五日好请客, |
Ngonz ngih beedt deel ndil henc ruangz. | 二十八日好上梁。 |
唱礼俗歌
外家送梁
Zongc* nauz xinq me zongc* nauz sins*? | 如何通知外婆家? |
Zong*cqyus nauz xinq dangz raanzdaais? | 怎样带信到外家? |
Zong*cqyus nauz sins dangz lungznax? | 怎样送信给舅爷? |
Dinl deeml dinl dis byaaic lizlaanz, | 一脚一脚地走远, |
Qyaams deeml qyaams dis byaaic lizlaanz. | 一步一步地走长。 |
Zenl*dis byaaic mal dangz raanz daais, | 那时走到外婆家, |
Zenl*dis zanj dangz raanz lungznax. | 那时跨进舅家门。 |
Lungz qyus baaih lamxleedt ziz* haanl, | 大舅急忙就讲话, |
Nax qyus weangx* lamxlaanz ziz* haaus. | 小舅在旁边发话。 |
Ngonz mengz dauc gueh maz za bix? | 哥你今天来干啥? |
Ngonz mengz daaus gueh maz za nuangx? | 弟你今日何事来? |
Nuangx qyus baaih lamxjeedt ziz* haanl, | 小弟急忙就回答, |
Bix xos weangx* lamxlaanz ziz* haaus. | 哥有事就直说。 |
Ngonz ngih beedt dul laic xingc hees, | 二十八日要请客, |
Ngonz deel daaus dul laic dangc saul. | 那天吉日要立柱。 |
Bail genl lauc qyol raanz za bix, | 请哥去吃竖房酒, |
Bail genl lauc qyol raanz za nuangx. | 去吃竖房酒啊弟。 |
Lungz qyus baaih lamxleedt ziz* haanl, | 大舅急忙就回答, |
Nuangx qyus weangx* lamxlaanz ziz* haaus. | 小舅也在旁边说。 |
Mengz aul sinc yaangz maz ziz* haaus, | 你要什么就发话, |
Mengz aul gueh yangz maz ziz* gaangc. | 你要什么就直讲。 |
Xaaml mengz songs sanc liangz ndeeul banl, | 姑妈请你送棵梁, |
Xaaml mengz songs sanc ruangz ndeeul haec. | 要你献梁给姑妈。 |
Yungfyiq daaus Yungfyiq ndaix nauz, | 小舅回答忙说容易, |
Yungfyiq daaus yungfyiq ndil gaangc. | 大舅也答应好讲。 |
Bol genz mbaanx dul lix gol ndeeul, | 坡上我们有一棵, |
Gol deel xeeuh yizyaaiz dings byaail, | 那棵直挺到顶巅, |
Goc dis mac yizyaaiz dings danc. | 那树长得很挺拔。 |
Gul zeeul* leeux ziz* daausmal raanz, | 我看完就转回家, |
Mal riangz boh ndaelraanz sangyliangf. | 回来和家父商量。 |
Aul haec roih guynaiy ndaelraanz, | 拿送给我家姑妈, |
Aul haec roih guynaiy ndaelmbaanx. | 拿送给我家姑姑。 |
Aul bail haec deel qyol raanz mos, | 送去给她起新房, |
Aul bail haec deel dos raanz hungl. | 拿去给她造大房。 |
Xos langl mos siq wenz ndeeul zi, | 往后姑妈成新人, |
Xaiz bailnac siq wenz ndeeul ndil. | 以后就是一富人。 |
Ngonz ngih sis mal ngonz ngih hac, | 二十四日二十五, |
Ngonz ngih sis ziz* dez bail xac. | 二十四日扛去等。 |
Ngonz ngih hac ziz* dez dangz raanz, | 二十五日扛到处, |
Ngonz ngih beedt ziz* dez dangzjaic gaec. | 二十八就送到点。 |
Mengz maic aul jeeul hungf ndeeul xos, | 你要给大梁披红, |
Mengz maic woic jeeul ndingl xos zi. | 要给大梁挂红彩。 |
送餐具
Songs ruangs leeux sanc ruangz bail mo, | 我们唱完送梁歌, |
Doc dul os zal* gvaz dauc deeml. | 再来唱赠餐具歌。 |
Doc dul os zal*ndaais dauc buc, | 我们说一说花碗, |
Nauz siq naamh beangz mangc la ndingl, | 说是这方有红土, |
Nauz siq naamh Baihsingl xaaux yaauz. | 说是摆金好造窖; |
Nauz siq naamh beangz mangc la haaul, | 说是这方有白土, |
Nauz siq naamh Rihzaauz xaaux yaauz. | 说是惠水好造窖。 |
Deel aul naamh rues xanc banz ndanl, | 他 [3] 拿泥来捏成型, |
Deel aul naamh mal wanc banz goonc. | 他拿泥来做成胎。 |
Soongl baiz xians banz ranz zegjix, | 两下转成圆箩箩, |
Jeeul mail nood baaihdic goh niangz, | 路线刮下边成花纹, |
Jeeul bangz nood heenz zal* gueh luamc. | 布条一抹碗玉滑。 |
Ngonz laez luamh me ngonz laez reengx? | 哪天晴呵哪天阴? |
Ngonz laez luamh zix aul xos laangs, | 阴天就拿碗胚晾, |
Ngonz laez reengx ziz* aul xos daagt, | 晴天拿碗胚来晒, |
Deel aul goil xiangylanf mal raabt. | 他拿背箩装碗来挑。 |
Ngonz deel raabt bailgenz yeeuh qya, | 那天他挑了上去, |
Ngonz deel raabt baillac yeeuh qya. | 那天他又挑下去。 |
Nauz siq Has gaail zal* dangz mbaanx, | 汉人到寨来卖碗, |
Dangz jaangl dongh deel yeeuh maiq tanf, | 到田坝就喊卖坛, |
Dangz jaangl mbaanx deel nauz maiq wanj. | 挑到寨里叫卖碗。 |
Soongl fengz nood zihxaul* mal lac, | 双手插进荷包里, |
Ndaix sis hac liangx nganz mal jees, | 摸得白银四五两, |
Ndaix xadt beedt liangx nganz mal xex. | 得七八两银来买。 |
Ngonz mengz xex jic fus zal* raaiz, | 今天买几副花碗, |
Ngonz mengz xex jic baaiz zalzings*? | 再买多少排瓷碗? |
Zalzings* riux zalzings* gueh baaiz, | 瓷碗与瓷碗作排, |
Zal* raaiz riux zal* raaiz gueh guh. | 花碗与花碗共堆。 |
Aul ndanl zal* xos haux buxnais, | 拿碗给客人添饭, |
Ndanl zungl* nais xos lauc haec rauz, | 酒杯盛酒敬客人, |
Gaauh zal* ndil xos xauz haec mangc. | 好碗盛饭敬亲家。 |
Gos1angl* sa goslangl* raanz daais, | 多谢呵多谢外家, |
Saaml langl sis goslangl* lungz nax. | 再三致谢舅爷们。 |
Ngonz mengz dauc jic yiangh jic mbaaus, | 你送礼品样样好, |
Ngonz mengz dauc jic guangh wuangcbaaus, | 又送来几团鞭炮, |
Ngonz mengz dauc jic gaangl laucndangs. | 送来几缸高度酒, |
Raabt gvas dongh gvas naz laail ranl, | 挑过田坝多人见, |
Raabt gvas dongh gvas gaail laail rox. | 挑过街头多人知。 |
Boog* nix heac mengz nyaag* xeenz hungl, | 这次让你费大钱, |
Boog* nix haec mengz fuiq xeenz nduams. | 又让你花很多钱。 |
Nyaag* xeenz hungl yij weiq legsais, | 花了大钱为小孩, |
Nyaag* xeenz nduams yix weiq za nuangx. | 费了大米为子孙。 |
Dis dul zeangs* lianjmianq zeangs* banz, | 为我争光得脸面, |
Dis dul zeangsz* nacndangl zeangs* ndaix. | 为我争得脸和面。 |
班光瑶 收集整理
鸡叫歌
Nauz nix zi mengz nyiel siml* yagt*, | 让我说来客们听, |
Youq nauz daaus mengz nyiel jic yux. | 我再唱给表哥听。 |
Dul laic gaangc bail weanl linzlih*? | 我们将唱什么歌? |
Dul laic gaangc bail jih* yaangzlaez? | 我们要起啥歌头? |
Dul laic gaangc bail weanl linzlaangh*? | 我们该唱哪类歌? |
Dul laic gaangc bail daangh yaangzlaez? | 我们要唱哪段歌? |
唱古歌
Dul laic gaangc bail weanl gaishanl, | 我们要唱鸡叫歌, |
Dul laic jis* bail gais hanl momh. | 要唱就唱鸡鸣歌。 |
Siq leaz xaaux duezgais rox hanl? | 是谁造公鸡会鸣? |
Siq leaz xaaux duezmal rox raus? | 是谁造狗会吠? |
Diqsenf xaaux duezgais rox hanl, | 地神造了公鸡鸣, |
Duldih* xaaux duezmal rox raus. | 土地神造狗会吠。 |
Siq duezgais raanz leaz hanl zaoj? | 哪家公鸡鸣叫早? |
Gais saangl lauz raanz leaz hanl roomh? | 哪家楼上鸡早鸣? |
Roomh miz roomh ziz* hanl sauh ndux, | 很早鸡叫头一遍, |
Roomh miz roomh ziz* xux sauh langl. | 接着又叫第二遍。 |
Duezgais deel hanl sauh dazidt, | 公鸡鸣叫第一遍, |
Genzmbenl jiangsnianh* fead mbosbih*, | 天空晴朗蜻蜓飞, |
Lacmbenl deel yej jiangsmbungz* mbiangz*. | 天下晴朗朦胧亮。 |
Duezgais youq hanl sauh dazngih, | 公鸡鸣叫第二遍, |
Wenz byaaic rosrih raaiz yizqyaaul*, | 人走地边眼昏花, |
Saaul*raanz nix la ziz* raaiz jeeus*. | 姑娘正在作美画。 |
Duezgais deel hanl sauh dazsaaml, | 公鸡鸣叫第三遍, |
Saaml yaangz haux deel yej gungh jis*, | 三样秧苗都有枝, |
Sis yaangz haux deel yej gungh mbael. | 枝枝都有翠绿叶。 |
Duezgais deel hanl sauh dazsis, | 公鸡鸣叫第四遍, |
Duez jinyjiy ndaelndongl senh* nyaaux*, | 林中金鸡吵闹闹, |
Rogxeeul* haux ndaelndongl senh* nianh*, | 林里画眉尽情叫, |
Wenz laic xos ndael dianh* senh* rianz*. | 人在野外蜜语交。 |
Duezgais deel hanl sauh dazhac, | 公鸡鸣叫第五遍, |
Ndaix faz saaul* duezbyac xaaiz beah | 见雷电姑娘裁衣, |
Ndaix faz nax* duezdoongz xaaiz winc. | 见彩虹姐妹裁裙。 |
Duezgais youq hanl sauh dazrogt, | 公鸡啼叫第六遍, |
Wanghngenz* dauc banz logt jees jais, | 梦到水车在数蛋, |
Ndaix faz baanc* saaul* sais saanl xaul, | 梦见姑娘绣荷包, |
Saanl xaul deel bail xac weanl meanh*, | 绣了荷包等热闹, |
Saanl xaul deel bail xac weanl maiz. | 绣好她等唱恋歌。 |
Duezgais deel hanl sauh dazxadt, | 公鸣叫第七遍 |
Gezhadt gead joil bail gonz nyiec, | 早晨挑篮割青草, |
Ndaix nyiel byaaic lacsiec* dul gvas. | 听见走过庭院声。 |
Duezgais youq hanl sauh dazbeedt, | 公鸡鸣叫第八遍, |
Xibbeedt roonghndianl roongh saaul* gavas, | 下弦月亮照姑娘, |
Xoonghfaz roongh neeuh* ndanl ndaaulndis. | 壁缝看见星星亮。 |
Soongl siml* lix yaangzmaz ziz* dangs, | 表哥有什么就说, |
Jianl siml* dangs bacnax* dul bail. | 对歌约着姐妹去。 |
Duezgais deel hanl sauh dazguc, | 公鸡鸣叫第九遍, |
Renldeel* weac genzmbenl rox xians*, | 那时天上云会转, |
Genzmbenl xians* mal dauc nailfeangz. | 天上就会降白霜。 |
Ziangz* genz dul laic xos nyiec max*, | 朝门上边放马草, |
Ziangz* lac yis* laic geal nyiec waaiz. | 下边朝门喂牛草。 |
Sabhaaiz* songs bixnuangx dul bail, | 靴鞋送我兄弟去, |
Dinlndoil duh nailfeangz miz ndaix. | 赤脚踏霜路难行。 |
Xeeuh haec xabt la deel miz xabt, | 此时该遇而不遇, |
Bail xabt yagt* Hufnanf gaail mail, | 去遇湖南卖线客, |
Soongl saaul* rox dangz xaiz nix ies. | 此歌只知这一节。 |
Xeeuh haec xabt la deel miz xabt, | 此时该遇而不遇, |
Bail xabt yagt* Hufnanf gaail bangz, | 遇着湖南卖布人, |
Soongl saaul* rox dangz xangz* nix ies. | 姑娘只晓这一层。 |
班光瑶 收集整理
挖蕨歌
Dul gaangc dauc mengz nyiel leeuxsaus*, | 让我讲来大家听, |
Youq suans daaus mengz nyiel leeuxlaangz*. | 再来唱给众人听。 |
Laic miz gaangc youq laic miz jis*, | 要想不讲不叙述, |
Siq jic buangl* jic dauc xaizxaiz. | 各方歌手都在此。 |
Weanl doonh* goons la dul mizqyus, | 以前古歌我没有, |
Weanl doonh* ndux la dul miz rox. | 要唱古歌我不会。 |
Dul ziz* rox bil xaec ndeeul roz. | 我们就知鼠年干旱, |
Bil jiafzij ndanlmbenl ziz* gany. | 甲子那年大天干。 |
Bil deel dauc ndanlmbenl senl* reengx, | 那年一直大干旱, |
Bil deel daaus ndanlmbenl senl* roz. | 那年还是大干旱。 |
Deel reengx ric dinl mbaanx yej roz, | 旱得寨脚溪水干, |
Ral aams ramx xos hoz mizlix. | 一口水也难找到。 |
Raaihnaz aans mbaadthaabt* dogt leg, | 烂田裂口能落孩子, |
Naz dogtjac yej aul dogt maagt*. | 秧田也只好撒豆。 |
Zenldis* baxwenz leeux qyas gvas, | 那时人们很难过, |
Zenldis* jongsrauz leeux qyas gvas. | 那时人们很难熬。 |
Zenldis* dauc genl maz mo mbenl? | 天啊,人们要吃啥? |
Zenldis* daaus genl maz mo weac? | 云啊,人们要喝啥? |
Miz dangz genl aul ndes* mal daamh*, | 不够就拿酒糟泡, |
Miz dangz dauz* jeeuc* naamh xos genl. | 用青苔拌黄泥吃。 |
Miz dangz nanc* bail genl legbeeh*, | 饥饿就去吃红子, |
Miz dangz lix bux leeh mbael sal*, | 饥饿就吃构皮叶, |
Miz dangz genl yej genl byagtgaadt*, | 饥饿就去吃青菜, |
Siq byagthaul* byagtsaadt* genl doh. | 臭菜野菜都要吃。 |
Byagtngaaih* genz mbaanx genl miz liel, | 附近苦蒿也吃尽, |
Deel ziz* lumc duezxiez genl mbuabt*. | 就像黄牛啃野草。 |
Gead waagmbaagt* bail hauc byaailbol, | 扛着锄头上坡去, |
Gudt* saangl bol duezwenz mbedt doh. | 山上蕨菜人挖尽。 |
Buxganx mbedt ziz* ndaix jic naams*, | 勤人去挖得几挑, |
Buxjigt daaus ziz* ndaix yingh diangx*. | 懒人去挖一小点。 |
Bux reengz hungl ziz* ndaix laail naih, | 力大的人挖得多, |
Bux reengz nais* ziz* aul xos riuc. | 力小人只挖够篮。 |
Dez mal goc* xos heenz dah sag, | 挑到河边去搓洗, |
Dez mal qyungl* xos heenz damz sois*. | 提来蹲在塘边洗。 |
Dez mal xos ndanlluangc* deel sums*, | 放在粑槽里捶碎, |
Dez mal xos ndanlruml* deel zogt*. | 放在碓窝里舂烂。 |
Ngonz deel daaus aul ramx xos daauz*, | 舂碎放水缸淘洗, |
ngonz deel daaus aul redt* mal saauz. | 再拿筲箕滤下来。 |
xac deel daaus bangz gaais nangc nanc*, | 等它干成块蒸嚼, |
xac deel daaus banz gaais rungl genl. | 等它成块煮来吃。 |
zenldis* dauc yangx* aul jiuq mingh, | 那时拿来可救命, |
zenldis* daaus yangx* aul jiuq mingq. | 那时拿来救生命。 |
siq buxhungl ziz* genl yingh* gaais, | 是大人就吃块把, |
siq legsais ziz* genl yingh diangx*. | 是小孩就吃一点。 |
Aul ramxxeengx* guns* zogt* guns* genl, | 用冷水边冲边吃, |
Aul ramxmbos guns* lail guns* ndenx*. | 用井水边泡边吞。 |
Laangc* weanl daaus dul gaangc miz xaiz, | 这首歌我唱不全, |
Dul ziz* rox dangz xaiz nix ies. | 我只知道这样多。 |
班光瑶 收集整理
水淹歌
Gul nauz dauh mengz nyiel leenxsaus*, | 让我说来大家听, |
Youq nauz daans mengz nyiel leeuxlaangz*. | 我又唱来大伙晓。 |
Dul laic gaangc bail weanl linzlih*? | 我们要唱的哪种歌? |
Dul laic gaangc bail qij demh* beangz. | 我们要唱水淹歌。 |
Dul laic gaangc bail weanl linzlaangh*? | 我们要讲哪类歌? |
Dul laic gaangc bail dangh* demh* beangz. | 我们要唱水淹歌。 |
Soongl ziuh*goons la saaml ziuh*ndux, | 在开始的三世前, |
Saaml ziuh*ndux la sis ziuh* roomh, | 在远古的四世时, |
Deel labt wenl xos baaihlaez dauc? | 乌云黑雨哪边来? |
Deel labt byac xos baaihlaez dangz? | 雷鸣闪电哪边起? |
Deel labt xos jaue ndoil bianghzos*, | 黑在山头遍野上, |
Deel labt xos jauc dah jeeuz luangz, | 又黑在铜桥源头, |
Sis mianh beangz deel ye bems* leeux. | 四面八方都黑暗。 |
Deel siq xos ziuh* laez ramx demh*? | 它是哪世被水淹? |
Deel siq xos bil laez ramxroongz? | 它是哪年涨洪水? |
Ramxroongz daue legtal* legtwus*, | 洪水来得汹又涌, |
Siq weiq gus* yaangzmaz banz nix? | 它是为啥成这样? |
Siq duezngeag* deel rongz bail dah, | 它是巨龙游下河, |
Siq duezweangz deel suaj bail haaic. | 它是龙王游下海。 |
Siq duezbyac deel saaml daaus beedt*, | 雷鸣闪电吼不停, |
Weac genzmbenl deel beedt daaus dauc. | 天上乌云黑不断。 |
Ramxroongz dauc legtal* legtwus*. | 洪水下来涌又汹, |
Ramx dauc lumc duezngeag* deeuz hoongl*. | 水来像龙破山谷。 |
Deel siq xos bil laez ramx demh*? | 它是在哪年水淹? |
Deel siq xos ziuh* laez ramxroongz? | 是在哪世涨洪水? |
Deel siq xos bil xaec ramx demh*, | 是在子年被水淹, |
Deel siq xos bil xaec ramxroongz. | 是在鼠年涨洪水。 |
Deel siq xos bil xiz ramx seeus*, | 到了龙年水才消, |
Xaec dangz xiz deel demh* bas bil. | 鼠年龙年淹百年。 |
Duez maz ndil ye demh* daail leeux, | 万类生物都淹死, |
Dangz bil xiz siq ngonz ndeeul mos. | 到了龙年水才消。 |
Lungfwangf bians banz wenz biaoygoy, | 龙王变成表哥来, |
Ngonz deel byaaic sil* suangl* bailgenz, | 他从山弯走上来, |
Ngonz deel zenz* sil* rongz baillac. | 又从沃野游下去。 |
Bail beangz saaul* duezbyac riangz haaus, | 他去与雷女说话, |
Bail beangz nax* duezdungz riangz gaangc. | 去和彩虹姐妹讲。 |
Saaul* duezbyac lamxleedt* ziz* haanl. | 雷女喃喃就答话, |
Nax* duezdungz* lamxlaanz* ziz* haaus. | 彩虹姊妹也在讲。 |
Ngonznix danc siq ngonz ndeeul mos. | 现在是个新天地, |
Mengz laic byaaic bail laez biaojgoy? | 剩你表哥去哪里? |
Wangh* lungfwangf deel ziabt* la haanl, | 龙王表哥接着讲, |
Wenz lungfwangf deel zaaml* la haaus. | 龙王表哥紧答话。 |
Deel ziz* qyus jeexxiz dah yeeul. | 他住龙场青河边, |
Ngonznix daue siq ngonz ndeenl mos. | 如今又是新一天。 |
Ngonznix daaus siq ngeag* deeuz hoongc, | 龙王开山谷引水, |
Ngonznix daue siq luangz deeuz mbos. | 今日是蛟龙离井。 |
Lix gal ramx ndeeul xos sil* langl, | 有股洪水随后涌, |
Deel laic lail bail xaml* mbos ngeag*, | 水流沉入龙王井, |
Deel bail mbaanx mbos ngeag* xaaux beangz, | 去龙井寨 [4] 造时间 |
Deel bail beangz mbos ngeag* xaaux mbaanx. | 它去龙井处造寨。 |
Ngonzdeel demh* dangz xul nanfmenf, | 洪水淹到城南门, |
Ngonzdeel demh* dangz jauc dullhaaul. | 洪水淹到城北门。 |
Miz rox doc bausaaul gaiznyibt*. | 他不让族人受苦, |
Deel miz weengh* leeux wenz sinssiue*. | 也不让世人心焦。 |
Ngonzdeel demh* dangz gungx* dul ziangz*, | 洪水淹到朝门口, |
Ndingl* miz doe saangl*beangz gaiznyibt*, | 决不让乡间受苦, |
Ndingl* miz haee saangl*beangz singssiue*. | 也不让族人心焦。 |
Mbaanx mbos ngeag* deel xaaux banz mbos. | 去龙井寨造井泉, |
Xaaux gal ramx ndeeul xos leeux beangz. | 造股泉水流世间。 |
Mbaanx mbox ngeag* deel xaaux banz dah . | 去龙井寨造成河, |
Xaaux gal dah ndeeul laail leeux beangz. | 要让河流遍世间。 |
Jie beangz jie hoonge* deel demh* doh. | 多少地方全淹遍, |
Jie hoonge* jie luag* deel demh* leeux. | 田园沃野都淹完。 |
Demh* laail daue wuffaf leeuxsaus*, | 淹了人间全无法, |
Demh* laail daaus wuffaf bail leeux. | 淹了世间真无法。 |
Demh* laail dauc ul haux miz banz, | 淹了种稻种不成, |
Demh* laail daaus ul meenz miz ndaix. | 淹了庄稼种不了。 |
Duezngeag* langl duezbyac xaaux ndoongl, | 雷电巨龙成亲家, |
Yangshaiz* xiny mal rooml* xoonghseeue*. | 才兴消洞水流下, |
Ramx hungl waaic* sil* rianz* bail haaie. | 大水顺洞流下海。 |
Xaanx xoonghseenc* deel xos heenz rinl, | 消洞造在岩石边, |
Wenl hungl dane ziz* sil* bail haaie. | 大水顺洞流下海。 |
Yangxhaiz* xaaux raaih hungl raaih nais*, | 造成大块小块, |
Xaaux raaih hungl mal ul meeuz ndaais*, | 大块做成稻花香, |
Xaaux raaih nais* mal ul meeuz haux. | 小丘种出五谷粮。 |
Yangzhaiz* daaus ul haux ndaix banz, | 后来种稻种得起, |
Yangzhaiz* daaus ul meeuz ndaix zix*. | 粮食五谷丰收矣。 |
Bail xabt Has Hufnanf gaail mail, | 遇着湖南卖线女, |
Saaul* ziz* rox dangz xaiz nix ies. | 姑娘就只知到这里。 |
Bail xabt Has Hufnanf gaail bangz, | 遇着湖南卖布人, |
Saaul* ziz* rox dangz xangz* nix ies. | 姑娘只知这一层。 |
赵焜 班光瑶 收集整理
抹黑歌
Weanl lix sinx* bail ziml* lo jius, | 有情的歌亲家想, |
Gul nauz daaus mengz nyiel lo mange*. | 我唱来给亲戚听。 |
Gaangc nyiel ndoongl* sof xiny sof qinf, | 听我说句心里话, |
Gaangc nyiel mangc* nauz zings* xos mengz, | 听我告诉你真话, |
Nyiel soongl jius nauz xaiz xos mengz. | 听我说完全部话。 |
Nyiel hinglweanl youq nyiel hinglhaaus, | 听歌声又听话语, |
Nyiel hinglweanl ndoongl* dauc ndilmbaaus*, | 听你歌声真优美, |
Nyiel hinglhaaus ndoongl* dauc ndiljaiz. | 亲家话音很可爱。 |
Hinglweanl dauc ndilngaaih* yangx* raiz*, | 歌声欢乐才欢迎, |
Hinglweanl dauc ndiljaiz yangx* xux. | 歌声可爱才接受。 |
Mail doz* soh lang mail doz reeux*, | 纺线要纺直和绞, |
Mail doz* soh xos saangl jinyqiaof, | 直线挂在金桥上, |
Mail doz* reeux* xos genz lanfgany. | 绞线放在栏杆上。 |
Dul huif sins xos ndoongl* dangz mbaanx, | 来我寨就告诉你, |
Dul huif sins xos mangc* dangz raanz. | 到我家就讲你听。 |
Ndoongl* nauz leeux ndoongl* nangh sadteel*, | 亲家唱完坐靠背, |
Ndoongl* nauz leeux ndoongl* nangh sadtqyus. | 你唱完了就休息。 |
Langl ndoongl* gaangc bail weanl laez laangh*? | 和你唱哪类宽歌? |
Langl ndoongl* gaangc bail weanl wazlabt*, | 和你要唱抹黑歌, |
Langl ndoongl* suans bail weanl wazruamx*, | 打算要唱黄昏歌。 |
Mizqyus mbenl ziz* mizqyus weac, | 没有天就没有云, |
Mizqyus weac ziz* mizqyus wenl. | 没有云就没有雨。 |
Cuf liaoj mbenl miz dauc wenlmans*, | 除了天不下毛雨, |
Cuf liaoj weac miz gcanz* wenlmans*, | 除了云不洒毛雨。 |
Cuf liaoj mangc* miz ranh* baiz dinl. | 除了亲家不陷泥, |
Cuf liaoj jius miz zenz* zinh* ruamx*. | 除了亲家不摸黑。 |
Cuf liaoj mbenl miz danc wenlras. | 除了天不下阵雨, |
Cuf liaoj weae miz geanz* wenlras. | 除了云不洒阵雨, |
Cuf liaoj mangc* miz suaj dianh ngenz*. | 除了你才摸夜路, |
Cuf liaoj mengz miz zenz* xez ruamx*. | 除了你不玩到黑。 |
Weanl wazlanmbt* la weanl waz ruamx*, | 摸黑歌摸黄昏歌, |
Weanl wazlabt* xos baaih jeemh mungh*, | 摸黑歌从马桑关起, |
Weanl wazruamx* xos baaih jeemh suml. | 摸黄昏歌起麻柳关。 |
Wazlabt* jius ziz* diab* deg xuamx*, | 摸黑你踩着荨麻, |
Wazruamx* jius ziz* diab deg suml*, | 亲家摸黑踩麻柳, |
Aul miz ndaix ndanl dangl laez roongh. | 没有哪盏灯照亮。 |
Labt xos byoongh jaangl ronl yej naanz*. | 黑在半路很困难, |
Labt xos byoongh jaangl mbaanx yej gonaz*, | 黑在寨中也是愁, |
Labt xos jih* dinl ngcz* yej wangs, | 黑在园埂脚更慌, |
Labt xos mianh xoonghziangz* yej zamx*, | 黑在朝门外冰凉。 |
Banzzonge* lix yingh* jos* zaanzdaans*, | 若有块把燃木炭, |
Banzzonge* ndaix yingh* gaais zaanzfiz*, | 假如有片把燃柴, |
Labt xos byoongh jaangl ronl miz naanz, | 黑在半路不困难, |
Labt xos byoongh jaangl mbaanx miz gongz*, | 黑在寨中也不愁, |
Labt xos jih* dinl ngez* miz wangs*, | 黑在园埂脚不慌, |
Labt xos mianh xoonghziangz* miz zamx*. | 黑在门外不冰凉。 |
Gah guaiq boh me gah guaiq bix, | 只怪父来只怪兄, |
Gah guaiq boh raanz dul miz lix, | 只怪我父亲贫穷, |
Gah guaiq bix raanz dul mizqyus. | 只怪我家哥贫困。 |
Miz xeenz xex bol hungl bol nais*, | 没钱买大山小坡, |
Miz xeenz xex bol hungl ndaml ais*, | 没钱买坡种松油。 |
Miz xeenz xex bol hungl ndaml lecnl*, | 没钱买大山栽竹 |
Miz xeenz xex liul* sais liul* siz*, | 没钱买粽秆细稿, |
Miz xeenz xex liul* sais deemcfiz, | 没钱买亮稿点火, |
Miz xeenz xex liul* jil deemcroongh. | 无钱买松稿点亮。 |
Ndoongl* bail byaaic lang ndoongl* bail buangs, | 亲家来走又来玩, |
Ndoongl* bail byaaic miz liul* deemcroongh, | 你来我无稿点亮, |
Ndoongl* bail buangs* miz maz deemc zaoq. | 来玩我无啥照明。 |
Ngonz ndoongl* byaaic dianhhamh* miz rel*, | 你走夜路不习惯, |
Ngonz ndoongl* byaaic dianhngenz* miz ndaix. | 你深夜走路不行。 |
Miz xeenz xex bol hungl bol nais*, | 没钱买大山小坡, |
Miz xeenz xex bol hungl ndaml ais*, | 没钱买大山栽竹, |
Miz xeenz xex bol nais* ndaml siz*, | 没钱买坡栽粽秆。 |
Miz sanc soh me miz sane ndaaux*, | 没有直竹和长竹, |
Mizlix sanc soh mal gueh saaux, | 没有直竹来做竿, |
Mizlix sanc ndaanx* mal guch deh, | 没有长竹做筷子, |
Mizlix sanc qyastfaz gueh liul*. | 没有丑竹做亮稿。 |
Nganz gaail mul lang nganz gaail gais, | 卖猪和卖鸡的银, |
Nganz gaail mul miz lix jic saiy, | 卖猪的银没几筛, |
Nganz gaail gais miz lix jic gol*, | 卖鸡银没有几锭, |
Nganz gaail gais miz qyol* huayyinf. | 卖鸡银子不成堆。 |
Nganz gaail mul lang nganz gaail haans, | 卖猪和卖鹅的银, |
Nganz gaail mul mizlix jic sany, | 卖猪银没有几山, |
Nganz gaail haans miz lix jic gol*, | 卖鹅银没有几锭, |
Nganz gaail haans miz qyol* huayyinf. | 卖鹅银没有成堆。 |
Miz xeenz dois* ndanlsingl* ndanldaux, | 无钱造升子和斗, |
Miz xeenz dos* ndanlsingl* dauc yaoj, | 无钱造升子舀米, |
Miz xeenz dos* ndanldaux* daue raaul. | 无钱造斗来量谷。 |
Miz xeenz dengs* gaanc foonx gaanc haaul, | 无钱造黑白秆戥, |
Miz xeenz dengs* gaanc foonx dauc raaul, | 没有黑秆戥来称, |
Miz xeenz dengs* gaanc haaul dauc riuc. | 没有白秆戥来称。 |
Miz xeenz zaauh* aaux ndingl aaux lux*, | 无钱买红绸绿缎, |
Miz xeenz zaauh* aaux ndingl ndael xul, | 无钱买城里红绸, |
Miz xeenz zaauh* aaux lux* Ndaclwus*. | 无钱买惠水绸缎。 |
Miz xeenz buangs* jeex genz jeex lac, | 无钱赶上场下场, |
Miz xeenz buangs* dangz raanz laaux Say, | 无钱游到老萨 [5] 家, |
Miz xeenz byangs* dangz raanz laojSeny. | 无钱走到老孙家。 |
Raanz laojSay miz gaail saydeny. | 老萨家不卖纱灯, |
Raanz laojSeny miz gaail boylif. | 老孙家不卖玻璃。 |
Dangl looylif miz roongh bail jail | 玻璃灯光亮不远, |
Dangl saydeny miz saiq lail ndaaux. | 纱灯照亮更不行。 |
Deel miz roongh wanghndoongl* zenz* mbaanx, | 它不亮亲家串寨, |
Deel miz roongh wanghmange* zenz* raanz. | 它不照亲戚串户。 |
Deel miz roongh wanghndoongl* bail buangs*. | 它不亮你去游玩, |
Deel miz roongh ndoongl* laangz* bail byaaic. | 它不照你去走动。 |
Miz xeenz buangs* jeex genz jeex lac, | 无钱赶上场下场, |
Miz xeenz buangs* dangz raanz laauxSay, | 无钱游到老萨家, |
Miz xeenz byaaic dangz raanz laojSuaiq. | 无钱走到老帅家。 |
Raanz laojSay me raanz laojSuaiq, | 老萨家和老帅家, |
Raanz laojSay miz gaail duezwois*, | 老萨家不卖奴隶, |
Raanz laojSuaiq miz gaail buxsaoc*. | 老帅家不卖侍女。 |
Ndoongl* bail byaaic lang ndoongl* bail buangs*, | 亲家出门去游玩, |
Bail zabl* roih* jaoc nyaangz* ye yaaiz*, | 遇着倒发女也谈, |
Bail zabl* roih* miz haaiz yej gaangc. | 遇到赤脚女也讲。 |
Weangz ziuhgoons* me weangz ziuhrulux*. | 很早以前的皇帝, |
Weangz ziuhgoons* siq weangz Qianflungf. | 从前有乾隆皇帝, |
Weangz ziuhgoons* siq weangz xianffongy. | 早先有咸丰皇帝。 |
Xeznix ziml* dangz weangz Jiayqing. | 现在想到了嘉庆, |
Weangz Jiaqing siq weangz ndeeul qyas, | 嘉庆是个恶皇帝, |
Ngonz deel xaaux ngih bas ndagt* rinl. | 他造二百块石头。 |
Qyol* dinl byaaic ndagt* lacz ye ndiangs*, | 脚踏哪块都松动, |
Qyol* dinl diab* ndagt* laez ye ningl*. | 脚踩哪块也摇动。 |
Nyangslaez* haul ndoongl* laaih siq ramx, | 见白处以为是水, |
Ranl wangzramx* ndoongl* laaih siq rinl. | 水凼认为是石头。 |
Guangs* baenax* qyol* dinl bail duh. | 姐妹们抬脚去踩, |
Soongl dinl loms* baillac sizsaz*. | 双脚陷进稀泥凼。 |
Guangs* baenax* guch baaiz yeeuh haais, | 姐妹们齐呼被害, |
Saauhduz* jiay guch baaiz yeeuh haiq. | 伙伴们大喊受害。 |
Siq dinl soix deel byaad* bail nyal. | 左脚滑到草丛里, |
Dinl gvaz daausmal ral ronl byaaic. | 右脚收回探路行。 |
Naamh damh* jiuc haaiz maad qyas sag, | 稀泥淹鞋袜难洗, |
Naamh damh* jiuc haaiznyiuz qyas sois. | 泥淹草鞋洗不净。 |
Mal cifkuiy wanghndoongl* dangz mbaanx, | 到我寨亲家吃亏, |
Mal cifkuiy wanghndoongl* dangz raanz. | 到我家亲家吃亏。 |
Haec ndoongl* riuc bail damz laez sag? | 亲家提去哪河洗? |
Haec ndoongl* riuc bail damz lacz sois? | 亲家提去哪塘洗? |
Ngonz ndoongl* riuc sil bol bailgenz. | 亲家提鞋沿坡上, |
Ngonz ndoongl* riuc sil byiangh baillac. | 亲家提鞋顺坪下。 |
Gaiy haec zabl* la deel miz zabl*. | 该遇到的偏不遇, |
Zabl* sis hae wangzramx* gungh baaiz, | 遇四五水凼成排, |
Zabl* sis hae wangzwaaiz* gungh doong. | 四五牛滚凼成坝。 |
Jiangyjinq go wangzramx* nix sag. | 将就在这水凼洗, |
Jiangyjinq go wangzwaaiz* nix sois. | 将就在牛滚凼洗。 |
Mal clfkuiy wanghndoongl* dangz mbaanx, | 你到我寨吃亏呀, |
Mal clfkuiy wanghndoongl* dangz raanz. | 到我家来吃大亏。 |
Byaaic jic log* jic lix duezgvaaul, | 走几冲都有蜘蛛, |
Byaaic jic hoongc ndillaaul rauh jius, | 走几山谷都害怕, |
Buangs* jic log* ndillaaul rauh mangc*. | 游几冲都很害怕。 |
Byaaic jic log* jic lix duczngeaz, | 走过几冲都遇蛇, |
Buangs* jic hoongc jic feaz rauh jius, | 游几山谷都荒芜, |
Buangs* jic log* jic feaz rauh jius, | 走过几冲都荒凉。 |
Nauz laangc* wcanl deel haif lix ndaaux*, | 说这首歌它还长, |
Nauz laangc* gaangc deel haif lix raiz. | 唱这首歌它很长,. |
Soongl ndoongl* rox dangz xaiz nix ies. | 我俩已唱完了。 |
Nauz weanl gvas lac mbaamx Mgojsos*. | 唱歌走过那水寨 [6] , |
Nyiel ndoongl* jis* bail ndaaux* naih laangz*, | 听亲家你唱这些, |
Nyiel ndoongl* jis* bail naanz naih buc. | 听亲家多唱来补。 |
Nauz weanl gvas lac ziangz* Asbus. | 唱歌走过阿布寨 [7] 。 |
Nyiel ndoongl* huy bail ndaaux* naih laangz*, | 听亲家你唱这些, |
Nyiel ndoongl* huy bail naanz naih buc. | 愿听亲家唱久些。 |
Jiangyjiuq dianl* saauhinx lo lenz*, | 就唱这些聪明人, |
Jiangyjiuq lenh* saauhnix lo ndoongl*. | 我就唱这些亲家, |
Bail ziml* laail lo jius. | 亲家你多想多唱。 |
Hingl ndoongl* gaadl* lang hingl ndoongl* dinc, | 我歌声短我歌停, |
Hingl ndoongl* dinc sianl* senc* lo diangz | 我歌短你甜歌续, |
Hingl ndoongl* daadl* sianl* senc* lo diangz | 我歌停亲家你接。 |
赵焜 班光瑶 收集整理
苦情歌
主: | |
Gah ziml* dauc jouq lang ziml* daaus, | 自己想来又想去, |
Gah ziml* sil* youq lang ziml* laif. | 自己接下又再想。 |
Miz laaul doc soongl saaml deeuz lij, | 不怕相隔二三里, |
Miz laaul laeh* saauhnix deeuzbil, | 不怕相隔这些年, |
Miz ndaix gaangc hingl jil* laez gvas. | 没有讲一句气话。 |
Miz laaul laeh* saauhnix deeuznaanz, | 不怕相离这么久, |
Miz ndaix gaangc hingl bangz* laez gvas, | 从不讲一句闲话, |
Miz ndaix jis* hingl baangz* laez doc. | 也不说任何闲话。 |
Dul xos mbaanx miz bungz yifmaf, | 我们在寨里未遇姨妈, |
Dul xos niangs* miz bungz bacnax*. | 在那时未遇姐妹。 |
Naaih mengz bians banz baus raanz niangf, | 以为你变成他人母, |
Naaih mengz bians banz niangf raanz deel. | 以为你变成他人娘。 |
Maaih bacnax* miz ndil neeuh* yians*, | 姐妹不如原来好, |
Naaih diqxongy miz ndil neeuh* ndux. | 兄弟不如从前亲。 |
Naaih mengz bians banz dauh ndael yaauz*, | 以为你变成窑灰, |
Naaih mengz bians banz yaauz* langl leeul*. | 以为你变成火把。 |
Naaih xaznuangx miz riul* neeuh* yians*, | 弟妹不爽快如前, |
Naaih diqxongy miz riul* neeuh* ndux. | 兄弟没有从前笑。 |
Riul* neeuh* goons langl ndux ziz* ndil, | 笑如从前那就好, |
Riul* neeuh* mauc langl xiz ziz* aangs. | 笑如卯辰我高兴。 |
Mengz siq baanc* nianfqiny mbael yiangl*, | 你像香樟叶年轻, |
Ziuh* laez lix ziuh* laez yaangz yians*. | 你哪时都是原样。 |
Mengz siq baanc* nianfqiny mbael hol*, | 你像蒜叶一样青, |
Ziuh* xoz lix ziuh* xoz yaangz yians*. | 哪时都是年轻样。 |
Bungz bacnax* ndanlxel ziz* aangs, | 姐妹相逢就高兴, |
Bungz yifmaf ndanlxel ziz* rauc. | 姨娘相遇心温暖。 |
Yangx* haif xos zungl* lauc haec mengz, | 我才敬你一杯酒, |
Yangx* haif daoq zungl* jiuj xos mengz. | 我才倒杯酒给你。 |
Maic* genl sa maic* genl yifmaf, | 要喝呀要喝姨娘, |
Saaml langl sis maic* genl bacnax*. | 一定要喝啊姐妹。 |
客: | |
Gaangc miz gaangc rauz siq gaais zings*, | 讲不讲咱是真亲, |
Jis* miz jis* rauz siq gaais jaec. | 说不说咱是近亲。 |
Soongl bil goons youq saaml bil ndux, | 两年前和三年前, |
Soongl bil ndux youq saaml bil roomh, | 早先两三年以前, |
Rauz xos mbaanx youq langl xos niangs*, | 我在本寨那地方, |
Rauz xos niangs* youq langl xos mbaanx. | 我在家乡寨子里。 |
Laic miz gaangc sagt*nduil doonh* goons, | 若不讲可惜从前, |
Laic miz jis* sagt*ndoil doonh ndux. | 可惜以前好时光。 |
Sagt*ndoil ziuh* guehxamz qyus raanz, | 可惜在家玩耍时, |
Sagt*ndoil ziuh* guehxamz qyus mbaanx. | 可惜在寨时玩耍, |
Ziml* soongl feangx youq langl soongl baaih, | 想起你我各两边, |
Ziml* soongl feangx youq langl soongl feangx. | 又想双方都好玩 |
Rauz xos mbaanx goslangl* bohmeeh, | 咱在寨子全靠父母 |
Rauz xos mbaanx goslangl* buxlaaux. | 咱在家全靠老人。 |
Goslangl* boh rauz siq ndaix haux | 全靠父母我得到米, |
Goslangl* niangf rauz ziz* ndaix mongs*. | 依靠父母亲得名誉。 |
Langl buxlaaux fungyguangy begdel*, | 跟老人很风光, |
Langl bohmeeh guangyyungf begdel*, | 跟父母很荣耀, |
Langl buxlaaux ndil suaj begdel*, | 跟老人很好玩, |
Langl bohmeeh ndil goq begdel*. | 跟父母很好过。 |
Miz guaiq siq yaangzmaz xos goons, | 不怪以前什么事, |
Miz guaiq gaais yaangzmaz xos ndux. | 不怪先前哪样事。 |
Siq buxlaaux legnais* youq laail, | 只怪老人孩子多, |
Siq bohmeeh bixnuangx youq laail, | 只怪我们弟妹多。 |
Dez miz leeux saauhlaez rauz xongy, | 带不了多少孩子, |
Dez miz leeux saauhlaez bixnuangx. | 带不了多少兄弟。 |
Deel ziz* xuangs dul bail raanz hoc, | 就把我嫁穷人家, |
Deel ziz* doc rauz bail raanz nyiabt*. | 把我丢给苦人家。 |
Ndaix raanz ndil raanz hoc yej dibt*, | 富家穷家都得去, |
Ndaix raanz nyiabt* raanz hoc yej bail. | 苦家穷家也要去。 |
Miz ndaix zoq dinllail raanz daais, | 不能坐娘家坎脚, |
Miz ndaix qyus dinllail lungznax*. | 不能住舅家房子。 |
Dul banz wangh* miz ruangh* mengz laangz* | 我成不被牵挂人, |
Dul banz wangh* miz maiz bacnax*. | 成不喜欢的姐妹。 |
Miz ndaix byaaic dangz mengz yifmaf, | 没有走到姨妈家, |
Miz ndaix qyaams dangz mengz bacnax*. | 没有跨进姐妹家。 |
Miz ndaix qyaams bacnzx* meeuc* jil*, | 未进你家勿生气, |
Xaiz bailnac rauz ndil ziz* ies. | 以后咱们好就行。 |
Miz ndaix qyaams bacnax* meeuc* hamz*, | 没有去你家别愁苦, |
Xaiz bailnac rauz nyongz* ziz* ies. | 往后亲热就行了。 |
Xeznix dauc youq xeznix daaus, | 说现在又说现在, |
Xeznix sil* youq xeznix laif. | 接下又来说现在。 |
Mengz gvasjianl* banz laez yej qyaams, | 你牵挂也得生活, |
Mengz gvasjianl* banz laez yej byaaic. | 你牵挂也得走动。 |
主: | |
Nyiel mengz gaangc youq nyiel mengz jis*, | 听你讲又听你说, |
Nyiel mengz jis* youq nyiel mengz tif. | 听你说又听你讲。 |
Nyiel mengz gaangc ndanlxel dul waaih, | 听你讲我心情坏, |
Nyiel mengz jis* ndanlxel dul zamx*. | 听你说我心冰冷。 |
Ndanlxel waaih mal ndanlxel zamx*, | 心情坏来心冰冷, |
Ndanlxel zamx* neeuh* gal haaiz baaih, | 心冰冷像单只鞋, |
Ndanlxel waaih neeuh* gal haaiz roix. | 心情坏如破烂鞋。 |
Dul manq jis* manq gaangc mengz nyiel, | 我慢慢讲给你听, |
Dul manq jis* manq nauz mengz rox. | 我再慢慢告诉你。 |
Soongl bil goons youq saaml bil ndux, | 两年前呀三年前, |
Sagt* nduil ziuh* xos mbaanx gueh laangz*, | 我在寨中是女郎, |
Sagt* Ndoil ziuh* xos raanz gueh laix*. | 我在家里是姑娘。 |
Sagt* Ndoil ziuh* goslangl* buxlaaux. | 那时还全靠老人, |
Sagt* Ndoil ndux goslangl* bohmeeh. | 从前还全靠父母。 |
Goslangl* meeh genl miuz* ndaais* haux, | 全靠母亲吃米饭, |
Goslangl* niangf genl ndaais* mbongs*. | 跟着妈吃甜荞子。 |
Langl buxlaaux fungyguangy jic bil, | 跟老人风光几年, |
Langl bohmeeh guangyyungf jic bil. | 跟父母光荣几年。 |
Benjsiq gaangc siq hingl haaus zings*, | 你说的话本是真, |
Benjsiq daaus siq hingl haaus minf. | 你讲话句句明白。 |
Rauz aul huaq mal jinq leeuxsaus*, | 我用话来敬大家, |
Rauz aul huaq mal jinq bacnax*. | 我用话来敬姐妹。 |
Soongl bil goons wenz laail yaangz xaaux, | 从前古人造多样, |
Ziuh* buxlaaux wenz laail yaangz xiny. | 古代老人兴多样。 |
Daangs wenz nduams* bail gueh nazhaux, | 各人长大去种田, |
Daangs wenz nduams* bail xaaux nac raanz. | 各人长大创家业。 |
Deel ziz* doc mengz bail raanz ndil, | 你家嫁你去富家, |
Deel ziz* has mengz bail raanz lix. | 把你嫁到富人家。 |
Yangx* haif weengh* bacnax* miz bungz, | 所以姐妹不相遇, |
Yangx* haif weengh* saaubduz* miz byaaic. | 丢开伙伴不走动。 |
Dul aul sinclaez* riangz mengz sauh*? | 我们怎能配上你? |
Dul aul daangh* laez riangz mengz ndaix? | 我们哪能跟你比? |
Qyus beangz hungl mengz rox haaus laangh*, | 大地方人话语广, |
Mengz ziz* rox weanl yagt* weanl qyail*. | 你唱美妙歌待客, |
Mengz ziz* rox weanl bail weanl daaus, | 你会拐来转去歌唱, |
Mengz rox haaus zongc* henc zongc* rongz, | 你会说话分上下, |
Mengz rox haaus zongc* rongz zongc* gaangc. | 你十分的会说话。 |
Gah ziml* dauc youq lang ziml* daaus, | 自己想来又想去, |
Gah ziml* sil* youq lang ziml* laif. | 自己接着往下想。 |
Yangx* doc dul bail beangz wengyyanf, | 才丢我到翁岩 [8] 去, |
Yangx* haif weengh* dul bail wengyyanf. | 才把我嫁去翁岩。 |
Mbaanx wengyanf siq mbaanx ndeeul reengx, | 翁岩是个干旱寨, |
Wengyyanf zaiq siq beangz ndeeul roz. | 翁岩那里是旱地。 |
Gah ziml* dauc ndilraaiz* yifmaf, | 想来害羞呀姨妈, |
Gah ziml* dauc ndilraaiz* bacnax*. | 实在害羞呀姐妹。 |
Doc* naanz dauc jic ronl jic laangh*, | 丢久路越变越远, |
Doc* naanz dauc jic daangh* jic lumz. | 丢久处处样样忘。 |
Aul maz gaangc xos mengz yifmaf, | 对你讲什么姨娘, |
Aul maz jis* xos mengz bacnax*. | 有啥与你说姐妹。 |
Doc* naanz dauc jic daangh* jic nduil*, | 丢久不唱段段空, |
Aul maz gaangc sagt* ndoil* doonh* goons, | 可惜以前讲什么, |
Aul maz jis* sagt* ndoil* doonh* ndux. | 可惜从前说的啥。 |
Guanc siq huaq miz neeuh* yej ndil, | 尽管讲话不如你, |
Guanc siq huaq miz lumc yej ndil, | 尽管说话不像你, |
Jaiz ziz* xos zungl* lauc dul genl, | 喜欢就斟一杯酒, |
Yangx* haif daoq zungl* jiuj dul genl. | 就倒杯酒我们喝。 |
Jeenlbuh* aaux mengz dez dauc xos, | 你穿绸缎衣递酒来, |
Jeenlbuh* gaus dul yaaiz* mal nyamc*. | 我伸破旧衣袖来接。 |
客: | |
Mengz miz lenh* dul benc ndil naih, | 你不说我还好些, |
Mengz miz lenh* dul benc ndil laail. | 你不讲还好得多。 |
Rauz lenh* dauc ndilraaiz* leeuxsaus*, | 我说会害羞大家, |
Rauz lenh* daaus ndilraaiz* leeuxlaangc*. | 我讲更害羞大伙。 |
Ziml* doonh* goons youq langl doonh* ndux, | 像以前又想从前, |
Ziml* doonh* goons raanz rauz yaangz lix, | 从前咱们家富有, |
Siq lungznax* raanz rauz deel youj. | 咱们舅舅家富有。 |
Youq nauz nix mengz nyiel yifmaf, | 又说这些姨妈听, |
Youq nauz daaus mengz nyiel bacnax*. | 再来讲给姐妹听。 |
Dul siq baanc* deel wangh* duagsel*, | 小时我是读书人, |
Dul siq baanc* deel wenz duagsel*. | 那时是一书生。 |
Xos raanz qyus ziz* guq bacnax*, | 在家就照顾姐妹, |
Xeznix dauc siq roih* gueh mail, | 现在我是纺线女, |
Xeznix daaus siq wenz gueh waais. | 此时又是纺纱人。 |
Rauz ziz* doc daangs baaih daangs bail, | 咱们各方各自去, |
Rauz ziz* doc daangs weangx* daangs aais*. | 咱们各自疏远了。 |
Daangs baaih daangs bail guq nac raanz, | 各人各去创家业, |
Soongl bil nix yinqqiq dul cay, | 近年我们运气差, |
Xeznix daaus yinqqiq dul xal*. | 现在我运气也差。 |
Mal dangyjiay duezmul miz mac, | 我当家来猪不长, |
Mal dangyjiay Duezmax miz ndil, | 我当家来马不肥, |
Dul aul daangh* laez riangz mengz ndaix. | 我哪些能赶上你。 |
Youq nauz nix mengz nyiel yifmaf, | 再说这些姨妈听, |
Myaec wangh* ndil ndaix haux jauc gagt*, | 好人不收米骨头, |
Myaec wangh* qyas ndaix haux dalgail*. | 歹人不收糠嘴米。 |
Mengz guns* qyus ndaix lauc jeec* naais, | 你累了有酒解困, |
Dul guns* qyus ndaix zeez* jeecraauc*. | 我渴只有茶解渴。 |
主: | |
Youq nauz nix mengz nyiel yifmaf, | 又说这些姨妈听, |
Sof liangfxiny mengz nyiel bacnax*。 | 说良心话姐妹听。 |
nyiel mengz gaangc youq nyiel mengz jis*, | 听你说又听你讲, |
Nyiel mengz jis* youq nyiel mengz tif. | 听你说又听你提。 |
Nyile mengz gaangc benj sinx* begdel*, | 听你讲来是真情, |
Nyile mengz jis* benj sinx* begdel*, | 听你说来是实意。 |
Banz saais* haaus yaangzdeel aul maz? | 讲那些话干什么? |
Banz saais* huaq yaangzdil* aul qyus? | 说那样话干什么? |
Ziml* soongl baaih youq lang soongl weangx*, | 想想你我两方面, |
Ziml* soongl weangx* youq lang soongl baaih. | 再想你我双边情。 |
Ziml* soongl baaih miz buxlaez jail, | 你我不是远亲人, |
Ziml* soongl weangx* miz waiq laez ens. | 你我都不是外人。 |
Ziml* soongl baaih miz wenz laez lac, | 你我不是下等人, |
Ziml* soongl baaih roxnac duezwenz. | 两边都是认识人。 |
Soongl bil goons youq saaml bil ndux, | 两年前和三年前, |
Boh langl boh rauz byaaic ndeeul bail, | 你我父亲一起走, |
Boh langl yef rauz byaaic ndeeul bail. | 你我爷爷走一起。 |
Siq ndael doc* mengz bail ronl ndaaux*? | 是谁丢你去远处? |
Siq ndael weengs* mengz bail ronl jail? | 是谁嫁你到远方? |
Wenzlaail xiny rauz naaih miz oc*, | 古老兴我们无法, |
Wenzlaail doc rauz naaih miz ndaix. | 古人传只有遵守。 |
Manq gaiz* gaangc youq manq gaiz* jis*, | 我慢想来我慢讲, |
Manq gaiz* jis* youq manq gaiz* gaangc. | 我慢想来我慢说。 |
Gongs* bacnax* rauz nangh yingh* zenq, | 咱们姐妹坐一会, |
Gongs* bacnax* rauz qyaul* yingh* yis*. | 咱们姐妹坐一时。 |
Ngonz miz saic* nauz mingh dul ndil, | 今天不说我命好, |
Daangs wenz lix daangs ras gaais ndil, | 各人各自有好事, |
Daangs wenz daangs ras lix gaais hamz. | 各人各有苦恼事。 |
Laail miz rox nauz saaul* banzbaagt*, | 别人不知说我疯, |
Ziml* aangsyaangz ziz* nauz yingh* zuangx*. | 我是高兴唱一首。 |
Laail miz rox naaih saaul* faffungy, | 别人说我是发疯, |
Ndanlxel rungs* ziz* nauz yingh* zuangx*. | 心情愉快唱一首。 |
Rauz yangx* jis* yingh* yingl* haaus ruangh*, | 我们唱句怀念幼时歌, |
Rauz yangx* jis* yingh* zuangx* haaus maiz. | 我们唱首把来热闹。 |
Yams* weanl gaij jiaoycouf rauz banz, | 唱歌能解我们忧愁, |
Yams* weanl jeec* hoz xanz* rauz saans*. | 唱歌能解我们闷气。 |
Yams* weanl saans* hoz xanz* rauz doc, | 唱歌能解我心胸窄, |
Yams* weanl* jeec* hoz xanz* rauz saans*. | 唱歌解气我们欢心。 |
Gongs* bacnax* ndanlxel ziz* aangs, | 姐妹心里就高兴, |
Gongs* yifmaf ndanlxel ziz* rauc. | 我么办心里暖烘烘。 |
Ndanlmbenl gvaangs disl* ndanl xuangzsas*, | 天体宽地下开阔, |
Ndanlmbenl gvaangs laslaz* lasleanx*. | 天体宽阔无边涯。 |
Bungz bacnax* ndanlxel rauz gvaangs, | 遇姐妹我心里宽, |
Bungz yifmaf ndanlxel rauz rauc. | 遇姨妈我心里暖。 |
Dul youq jis* youq gaangc mengz nyiel, | 我又讲来给你听, |
Dul youq jis* youq nauz mengz rox. | 我又告诉你知道。 |
Soongl bil goons goslangl* buxlaaux, | 两年前全靠老人, |
Goongl bilndux goslangl* bohmeeh. | 两年前全靠父母。 |
Goongl bil goons bohmeeh dauc nail*, | 前两年父母来叫, |
Goongl bil goons buxlaaux dauc raiz*. | 两年前老人来喊。 |
Rauz os rog ziz* maic gaanglliangc, | 我们外出要撑伞, |
Rauz os rog sabhaaiz* xag ribt*. | 我们出门穿鞋走。 |
Ronl jaiznyibt* buxlaaux bail daangc, | 艰苦路程老人挡, |
Miz sinssius* dangz ndaangl siq zings*. | 我们自己不心焦。 |
Daail banz ndos duezdiangz miz gvanc. | 死变蜂骨泥也不管。 |
Miz laaul naamh laic weanc yej ndil, | 天翻地覆也不怕, |
Daanh laic byaaic jic bil mal goons, | 只要能再玩几年, |
Daanh laic busngs* jic bil mal zi. | 只要能再耍几春。 |
Miz laaul naamh laicweanc yej nyongz*, | 天翻地覆也高兴, |
Daanh ndaix byaaic jic ngonz mal goons. | 只要能再走几天。 |
Legngonz* buangs* dangz labt miz nauz, | 每天玩到黑不说, |
Legngonz* beangs* dangz xauz miz gvanc. | 玩到晚饭时不管。 |
Dul xos mbaanx goslangl* yifmaf, | 我在寨里全靠姨妈, |
Dul xos ruangs goslangl* bacnax*. | 在家里全靠姐妹。 |
Dul os rog dul lumc rogziul*. | 我们在外像画眉, |
Dangz xeznix jigt riul* jigt haaus. | 到现在懒说懒笑。 |
Dul os rog dul lumc rogrianz*, | 我们出门像百灵, |
Dangz xaiznix jigt nianq* jigt gaangc | 到现在懒讲懒笑, |
Maz dianz sinx* duezwenz yifmaf. | 用啥报答你恩情。 |
Laaul yingh* sinc* mal lang yingh* ziuh*, | 怕有某时有某事, |
Saaul* os rog miz buxlaez nail*, | 姑娘出门没人理, |
Saaul* gvas gaail miz wenzlaez haaus. | 姑娘过街无人识。 |
Gah ziml* dauc ndilraaiz* leeuxsaus*, | 想来害羞呀大家, |
Gah ziml* daaus ndilraaiz* bacnax*. | 想来害羞呀姐妹。 |
赵焜 班光瑶 收集整理
[1] fndungxguz,董古,以及下句的帮阿,地名,在贵阳市花溪区境内。
[2] 摆金:地名,在惠水县境内。
[3] 他,指碗匠。
[4] 龙井寨,地名,在贵阳市花溪区境内。
[5] 老萨,以及下句的老孙、老师,人名,不是定指,是布依族民歌中唱述的需要提及的人。
[6] 水寨,地名,在贵阳市花溪区境内。
[7] 阿布寨,地名,在贵阳市花溪区境内。
[8] 翁岩,地名,在贵阳市花溪区境内。