三 蛇与蛙
xongs juf nios gheed yib | 七十青蛙仔, |
xongs juf nios gheed ghos | 七十蛤蟆仔, |
dax mil dlak Wangx Neeb
[1]
| 来去乞往挪, |
dax mil los Dlas Xit
[2]
| 来去求夏蜥, |
mil los gix lol fud | 乞借笙来吹, [3] |
mil los niul lol dib | 求借鼓来敲。 |
nib wees hvub jud nriux | 摇唇把话讲, |
nib wees seid jud nieif | 鼓舌将言说: |
meeb beef diongx nrieex jux | “你们九月笙, |
meeb beef niul lat juf | 你们十月鼓, |
meeb beef diongx seeb nab | 你们祭祖笙, |
meeb beef niul but mens | 你们祭祀鼓; |
bib beef diongx lat ib | 咱是正月笙, |
bib beef niul lat ob | 咱是二月鼓, |
bib beef diongx qab ghaob | 咱是春耕笙, |
bib beef niul mil gid | 咱是生产鼓。 |
los bib mil fud yad | 借给咱吹吧, |
los bib mil dib yad | 借给咱敲吧!” |
Wangx Neeb jouf hangd los | 往挪才肯借, |
Dlas Xit jouf hangd bib | 夏蜥才肯借。 |
los dot gix lol fud | 借得笙来吹, |
los dot niul lol dib | 借得鼓来敲, |
fud wix ghob ghenl wix | 吹响彻云天, |
dib dab ghob ghenl dab | 敲响彻大地。 [4] |
ghob fud ghob nriul hveib | 越吹越浓心, |
ghob dib ghob nriul nrid | 越敲越入迷, |
ib laix jax ib niub | 纷纷你七言, |
ib dail jus ib gongl | 纷纷我八舌, |
daod diongx it bab ghaid | 砍笙做三截, |
daod niul it bab laib | 砍鼓做三个, |
jouf nenx mil ghab qenb | 就吞进肚里, |
jouf haok mil ghab nrid | 就咽进胸中。 |
dax mil xees Wangx Neeb | 来去禀往挪, |
dax mil xees Dlas Xit | 来去告夏蜥, |
mil wees hvub jud nriux | 更说过之言, |
mil wees seid liax lob | 改吐出之语: |
wil nriangb not vut nrik | “我坐久瞌睡, |
wil bat not dangx dlaib | 我睡沉不醒, |
nriees nriees diongx mil xenk | 贼盗笙去啦, |
nriees nriees niul mil xenk | 贼窃鼓去啦!” |
来源于贵州省凯里市的明代铜鼓,鼓面有青蛙造型(曾宪阳收藏。引自华夏出版社出版《中国民间美术遗产普查集成·贵州卷》)
dieed weix deil nrieex ob | 到了二月间, |
dieed dlouf deil lat bab | 到了三月间, |
weix laib dongd qab ghaob | 到春耕时候, |
dlouf laib out sos nens | 到生产季节, |
jouf dieed gix lol fud | 就拿笙来吹, |
jouf dieed niul lol dib | 就拿鼓来敲, |
fud wix ghob ghenl wix | 吹响彻云天, |
dib dab ghob ghenl dab | 敲响彻大地。 |
Wangb Neeb jouf dax nangd | 往挪来听到, |
Dlas Xit jouf dax nangd | 夏蜥来听到: |
gix nongd jib wil gix | “笙正是我笙, |
niul nongd jib wil niul | 鼓正是我鼓!” |
bad leib jouf nriangl vongl | 猴子气崖头, |
bad yous jouf menb hveib | 汉子气心头: |
mob it hveib ab deix | “你心不诚实, |
mob it nrid ab deis | 你意不诚信! |
mob it laib ab dios | 你做事不对, |
mob sos had ab gheeb | 你煮食不香! |
jas mob diot dangl gongl | 遇你在半路, |
nenx mob diot dangl gongl | 吃你在半路; |
jas mob diot daot xut | 遇你在中途, |
ghout mob diot daot xut | 吞你在中途! |
jas mob diot gheeb lieix | 遇你在田边, |
nenx mob diot gheeb lieix | 吃你在田边; |
jas mob diot gheeb ongd | 遇你在塘脚, |
ghout mob diot gheeb ongd | 吞你在塘脚!” |
gheed yib jouf lol jus | 青蛙就回答, |
gheed ghos jouf lol jus | 蛤蟆就应声: |
wil jid nriangb seeb daib | “我身怀千崽, |
wil dis nriangb wees vangt | 我肚育万孩。 |
mob nenx ghoud yab jul | 你吃也不完, |
mob haok ghoud yab liud | 你吞也不尽。” |
ghoud jeex ib bil Jax | 也成一段《贾》, |
ghoud jas ib god xuf | 也成一个理。 |
[1] Wangx Neeb(往挪)、Dlas Xit(夏蜥):蛇的拟人名。
[2] Wangx Neeb(往挪)、Dlas Xit(夏蜥):蛇的拟人名。
[3] 乞借笙来吹:此处“笙”是修辞用语,与下句“求借鼓来敲”的“鼓”对仗,实亦指鼓。
[4] 青蛙齐鸣,似万鼓齐敲,响彻天地,故民间把青蛙看作鼓神,在苗族人口众多的贵州、云南、广西壮族自治区等省区存世或出土的许多铜鼓上,常见铸有青蛙造型(参见文内插图),可以说与这则神话互相呼应。