搜索
   登录

所属图书:《苗族贾理(第二版)(下)》 出版日期:2015-11-01 文章字数:4165字

jouf nriangb deil ib juf
jef niangb deil ib juf

有那十二群,

jouf nriangb deil ob dol
jef niangb deil ob dol

有那十二伙,

diux taid bil Bif Nrieix
diex taid bil Bif Nix

走到毕辇坡,

dieik diangf bil Bif Jenb
dik diangf bil Bif Jenb

行至毕金坡, [1]

nib vib jouf lol jil
nenx vib jef lol jenl

他们拿石来立,

nib daot jouf lol lof
nenx det jef lol lof

他们拿树来栽。

nab Pif Nrieix jouf vud
naib Pif Nix jef vud

毕辇妈妈就讲,

mens Pif Jenb jouf jus
mais Pif Jenb jef jus

毕金妈妈就说:

daib Diul yab niox doud
daib Diel vax niox dud

“汉人离不开书,

daib Naos yab niox Jax
daib Nes vax niox Jax

苗人离不开《贾》,

daib Diul yab niox zangt
daib Diel vax niox zangt

汉人离不开商,

daib Naos yab niox ghaob
daib Nes vax niox gheb

苗人离不开农,

ghab ghaob nib mil qid
ghab gheb nenx mongl qend

活路头他来兴,

ghab niul nib mil xongt
ghab niel nenx mongl xongt

鼓藏头他来立。”

xongs dail daot jab mol
xongs dail det jab mal

七棵枇杷树,

xongs dail daot jul dlox
xongs dail det dlox jel

七棵枇杷木,

wix xux ghoud dous beex
waix xux ghed dus bangx

冬天也开花,

diangd xud ghoud dous beex
diangd hxed ghed dus bangx

春天也开花,

wix xux dous beex nrieix
waix xux dus bangx nix

冬天开白花,

diangd xud dous beex jenb
diangd hxed dus bangx jenb

春天开黄花。

laib beex nongd fal lial
laib bangx nongd bal lial

“这花胡乱开,

laib beex nongd dot nait
laib bangx nongd dot nait

这花瞎乱绽,

yab benb dongd qab ghaob
vax bub dongd qab gheb

不知农事季节,

yab benb lat mil gid
vax bub hlat mongl gid

不懂做活月份。”

mil gangf dieeb dot daox
mongl gangf diangb dot dex

去拿把铜斧,

mil gangf dieeb dot laot
mongl gangf diangb dot hlet

去挥把铁斧,

dod daot jab mol niox
dod det jab mal niox

砍掉枇杷树,

dod daot jul dlox niox
dod det dlox jel niox

砍了枇杷木,

vut benb dongd qab ghaob
vut bub dongd qab gheb

好知农事季节,

vut xangk lat mil gid
vut xangk hlat mongl gid

好识做活月份,

vut benb nrieex bid jil
vut bub niangx bid jenl

好知栽种之年,

vut xangk nriut sos nens
vut xangk hniut sos nens

好识栽插之岁。

jus laix Wangx Jit Lil
jus laix Wangx Jit Lil

有个往纪李,

jus dail Wangx Jit Nrif
jus dail Wangx Jit Nif

有个往纪尼,

bouk doud ghab vongl xid
buk dud ghab vongl hxid

开箱中书看,

bouk doud ghab jit nrieet
buk dud ghab jit ngit

开柜内书阅,

doud nenx nrieex ghoud nriangb
dud nenx niangx ghed niangb

年节的书也有,

doud haok nriut ghoud nriangb
dud hek hniut ghed niangb

岁时的书也有,

doud jangx nrieeb ghoud nriangb
dud jangx niangb ghed niangb

送嫁的书也有,

doud dieed jid ghoud nriangb
dud dad jid ghed niangb

迎娶的书也有,

doud xangb keeb ghoud nriangb
dud hxangb kab ghed niangb

造犁的书也有,

doud sos kak ghoud nriangb
dud sos kak ghed niangb

造耙的书也有,

doud tid zad ghoud nriangb
dud tid zaid ghed niangb

起房的书也有,

doud xongt diees ghoud nriangb
dud xongt diangs ghed niangb

架梯的书也有。 [2]

daod ghab naib ghoud jeex
ded ghab hnaib ghed jangx

订日子分明,

kheik ghab lat ghoud jas
kheik ghab hlat ghed jas

订月份清楚,

juf ob naib ib douf
juf ob hnaib ib duf

十二天一斗,

juf ob lat ib nriut
juf ob hlat ib hniut

十二月一年,

diut lat it wix xux
diut hlat ait waix xux

六月为冷季,

diut lat it diangd xud
diut hlat ait diangd hxed

六月为暖季,

diangd xud beex dlaix nrees
diangd hxed bangx dlenx nangs

桃李花开是春临,

beex ghab ghaob beex vol
bangx ghab gheb bangx vol

俄树花开合动土,

vut benb dongd qab ghaob
vut bub dongd qab gheb

好知农事季节,

vut xangk lat mil gid
vut xangk hlat mongl gid

好识做活月份,

vut benb nrieex bid jil
vut bub niangx bid jenl

好知栽种之年,

vut xangk nriut sos nens
vut xangk hniut sos nens

好识栽插之岁。

Xangb Ceib[3] lol sos keeb
Xangb Ceib lol sos kab

香崔来造犁, [3]

Diul Kheet[4] lol sos kak
Diel Khat lol sos kak

都克来造耙, [4]

sos jeex bib jouf keeb
sos jangx bib jef kab

造成咱才犁,

sos jas bib jouf kak
sos jas bib jef kak

造好咱才耙。

bib dib gas lol nenx
bib dib gas lol nongx

咱杀鸭来吃,

bib dieed joud lol haok
bib dad jud lol hek

咱拿酒来喝,

niox qab ghaob jouf xeed
niox qab gheb jef hxangd

劳作才有收,

niox sos ghongd jouf dot
niox sos ghongd jef dot

觅食才有获。 [5]

weix dax deil nrieex jux
wix dax deil niangx jex

到了九月份,

dlouf dax deil lat juf
dluf dax deil hlat juf

到了十月间,

nax xeed jouf leit bil
nax hxangd jef leit bil

稻子已成熟,

nens youf jouf leit wix
nens yuf jef leit waix

稻谷已飘香,

aod nib lol weix zad
ed nenx lol wix zaid

收它来屋里,

gheet nib lol liees nrongl
ghangt nenx lol las nongl

抬它来入仓。

nrongl geed dat gub gib
nongl gad dangf gub gib

谷仓林立如田中螺蛳,

mis niul dat mis naib
mais niel dangf mais hnaib

鼓面列排似的里葵盘,

lob nrongl dat lob xab
lob nongl dangf lob hxab

仓柱密如水碾木轮齿,

lob niat dat lob xol
lob niat dangf lob xol

牛脚多似河中拦鱼架。

soux dongb fib dat nid
sux dongb hfib dangf nend

那样地发财,

soux angt dlas dat nid
sux angt dlas dangf nend

那样地发富。

jux daib neel jouf nangd
jex daib nangl jef hnangd

九个下方小伙闻讯,

xongs bud jus jouf nangd
xongs bed jes jef hnangd

七个上方兄弟闻讯,

gangl lieix joux nail dax
gangl lix jex nail dax

从大田地方来,

gangl ongd xongs daod dax
gangl ongd xongs ded dax

从大塘地方来,

gheet ghab ghaob xil lis
ghangt ghab gheb xil lis

抬活路名声来,

gheet lol bus ghaot zad
ghangt lol bus ghet zaid

抬来进公屋,

gheet lol bus ghaot vangl
ghangt lol bus ghet vangl

抬来入公寨。


[1] 毕辇(Bif Nrieix)、毕金(Bif Jenb):山名,以女性名命之,一说为皮辇(Pif Nrieix)、皮金(Pif Jenb)。传说十二群人迁徙到此地,便开始农耕种植定居生活,成为本篇所述的各位先人到各地定居立业的源头。

[2] 这八句是说有了“黄历”之类的历法书。

[3] Xangb Ceib(香崔)、Diul Kheet(都克):苗族传说中的能工巧匠,许多工具、用具都是其制造的。Xangb Ceib一说为 Jangb Caib(姜猜),参见《迁徙篇(上)·里陇里藩》。

[4] Xangb Ceib(香崔)、Diul Kheet(都克):苗族传说中的能工巧匠,许多工具、用具都是其制造的。Xangb Ceib一说为 Jangb Caib(姜猜),参见《迁徙篇(上)·里陇里藩》。

[5] 以上这四句反映的是苗族的种种“祭土”习俗,如新田开成,要用鸭、酒祭之;为预防或改变庄稼长不好,要用鸭、酒祭之;开春耕作前,要用酒等祭土。

苗族贾理(第二版)(下)