格自则力刀 [1]
Gid Nzyub Zieb Lik Daol
Dib niob Gid Jieb lit dib draos, | 大地形成时就有格间地, |
Draos draot Gid Nzyub Zieb Lik Daol jiet ib lwb. | 格自则力刀生息在那里。 |
Ndux niob Gid Jieb Lit ndux draos, | 格间地形成后, |
Ndliex dib dwd nwb jik mas niob, | 世人就居住, |
Ndliex dib dwd nwb Laos Gid Jieb, | 居住在世人的格间城。 |
Draos draot Gid Nzyub Zieb Lik Daol jiet ndrux ghwb, | 那时格自则力刀在世上, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol yus Niux Ncad, | 格自则力刀喂养着牦牛, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol yus Niux Ncib. | 格自则力刀喂养着骆驼。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol lid vuf lik zhiel jik, | 格自则力刀的黎明百姓, |
Nghaf Niux Ncib Niux Ncad yus ndraif diex. | 牦牛骆驼放满格间坝。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol jik, | 格自则力刀呀, |
Mas jos zit daot bangx lul draot ndraif diex, | 棉花种满格间坪, |
Mob Shad Ndraos Jox Dik Vaos sieb, | 沙蹈爵氏敖见了眼睛红, |
Tyuk dub zlb dub dros ndros dax ndaok, | 沙敖派兵来掠夺, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol zaol shit zib, | 格自则力刀难忍受, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol ntried gid maol, | 格自则力刀寻路迁, |
Mas bwd lol njaol Ndrangl Gaob Ndrangl Zit Sied, | 迁到三棵针 [2] 的花椒坝, |
Ndrangl Gaob Ndrangl Zit Sied jik ghad ndrangl ndid. | 三棵针花椒坝是长坝子。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol jik mas draik ntried gid maol, | 格自则力刀又寻路迁, |
Lol njaol Ndrangl Kaob Ndrangl Got Dleut, | 迁徙到箐林坝的核桃坪, |
Ndrangl Kaob Ndrangl Got Dleut jik ghad ndrangl fangd. | 箐林坝核桃坪是宽坝子。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol draik bik lwl shit jox mangs, | 格自则力刀心绪烦乱回头望, |
Mangs draot Laos Gid Jieb draob bib lob lit hnub dax. | 望见圆圆的格间城里亮闪闪。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol chat, | 格自则力刀心痛在叹惜, |
Chat Gid Nzyub Zieb Lik Daol qeut niob qeut sheud riet ndux hxud jik, | 可惜往日立足地挨蓝天, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol aob ziel aob mas shit nghwl ndlos, | 格自则力刀眼泪涟涟似珠落, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol at ndus vul vul shit mangs ghwb, | 格自则力刀抑住悲伤不再往回看, |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol mas 1ol shit nib zos, | 格自则力刀再迁又到达, |
Zos Ndux Nzhit ghat dox fangd. | 迁到笃直 [3] 崇山岭。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Dad lak mas 1ol shit nib zos, | 格自则力刀没住好久又迁出, |
Zos dlat Dlix Gib Traob ceud lit bik yol khod veb. | 迁到格桃 [4] 河出水洞。 |
Dlix Mik Liel ndlyul lit bik yol 1ol hnub nzwb, | 米列 [5] 河从西边淌过来, |
Dlix Gib Traob Dlix Mik Liel at jaix shit zyus dlat dib ghaof draob. | 格桃河米列河两河汇集山脚下。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol mas 1ol shit nib zos, | 格自则力刀不久又迁走, |
Zos Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laot ntiet, | 迁慕自老崩崩自老辖地, |
Zos Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol ntaot. | 迁慕自老崩崩自老住地。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol shit jox jik: | 格自则力刀开口说: |
Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol jik, | 慕自老崩崩自老呀, |
Faod dox faod draob zaok yus yangx zaok yus niux. | 你们的山岭好放羊放牛。 |
Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol shit jox jik, | 慕自老崩崩自老商议说, |
Cos Gid Nzyub Zieb Lik DaoI jik, | 叫格自则力刀呀, |
Mas ghwt Niux Ncib Niux Ncad draot, | 分那牦牛和骆驼给, |
Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol lyus lyus yus. | 分给慕自老崩崩自老来喂养。 |
Gid Nzyub Zieb Lik Daol zhangt njaox zhangt lot hik jik: | 格自则力刀开口答: |
Mab Niux Ncib Niux Ncad draot jik, | 我把牦毛骆驼分你们, |
Mab draot Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol lyus lyus yus. | 分给慕自老崩崩自老来喂养。 |
Mub Zyul Laol Bwd Bwb Zyul Laol shit jox jik, | 慕自老崩崩自老同意了, |
Gos Gid Nzyub Zieb Lik Daol draos, | 让格自则力刀居住, |
Draos draot Dlix Gib Traob Dlix Mik Liel ghat hangd dob yas, | 居住在格桃河米列河深谷处, |
Draos draot bangl Dlix At Nat ghat hangd dob jik. | 居住在阿那 [6] 河谷深弯处。 |
[1] 格自则力刀:苗语译音,人名。《格自则力刀》是一首反映苗族由川南一带迁入黔西北的古歌。演唱歌师:陶自该;采录者:王明基、杨荣新;翻译者:王庭芳、陆兴凤。
[2] 三棵针:一种乔叶木名称,长有成片的三棵刺,因此而得名,这里借指地名。
[3] 笃直:苗语译音,地名,指贵州省威宁最高峰一带,全称为“阿自那鲁”。
[4] 格桃:苗语译音,河名,即铺处河,发源于贵州省威宁县境内。
[5] 米列:苗语译音,河名,即兴隆河,位于贵州省威宁县境,发源于威宁兴隆厂。
[6] 阿那:苗语译音,地名,即牛吃水,位于铺处河和兴隆河两条河的汇集处。