搜索
   登录

羊扁甩羊扁念
所属图书:《苗族贾理(第二版)(上)》 出版日期:2015-11-01 文章字数:5231字

十三 羊扁甩羊扁念

jouf nriangb deil ib juf
jef niangb deil ib juf

有那十二群,

jouf nriangb deil ob dol
jef niangb deil ob dol

有那十二伙,

ab nriangb diux Vongl Diul
ax niangb diex Vongl Dil

不住在荣独,

ab vuf zad Vongl Dlieeb
ax vuf zaid Vongl Dliangb

不栖在荣先,

diux taid diux taid taid
diex taid diex taid taid

跋山又跋山,

dieik diangf dieik diangf diangf
dik diangf dik diangf diangf

涉水又涉水,

diux taid gheeb Vangl Beex Dlaix [1]
diex taid ghangb Vangl Bangx Dlenx

走到羊扁甩寨脚,

dieik diangf fend Vangl Beex Nrees [2]
dik diangf hfud Vangl Bangx Nangs

行到羊扁念村头,

dongl dongd gheeb Vangl Beex Dlaix
dongl dongd ghangb Vangl Bangx Dlenx

住遍了羊扁甩寨脚,

dal dat fend Vangl Beex Nrees
dal dat hfud Vangl Bangx Nangs

挤满了羊扁念村头。

nriangb dail bak Dlas Geis [3]
niangb dail bad Dlas Gas

有个夏桂爸爸,

nriangb dail mens Boux Vol [4]
niangb dail mais Bex Vol

有个宝娥妈妈,

naix loul ab xuk nriut
naix lul ax hxek hniut

人老到末年,

beet diangs ab xuk naib
bat diangs ax hxek hnaib

猪肥临末日,

dangx aob mil dieeb nrieex
dangx eb mongl dab niangx

沉水已多年,

liouf bil mil not nriut
liuf bil mongl not hniut

入土已多岁。

meeb jouf lol seeb diongx [5]
maib jef lol sangb diongx

他们才来祭筒,

meeb jouf lol but niul [6]
maib jef lol but niel

他们才来祀鼓,

seeb diot gheeb Vangl Beex Dlaix
sangb diot ghangb Vangl Bangx Dlenx

祭在羊扁甩寨脚,

but diot fend Vangl Beex Nriees
but diot hfud Vangl Bangx Niangs

祀在羊扁念村头。

bangb feeb jouf dax fud
bangb fangb jef dax hfed

村村来吹笙,

los vangl jouf dax zouk
los vangl jef dax zuk

寨寨来跳鼓。

daib Diul jouf nangd nreex
daib Diel jef hnangd nangx

汉人闻音讯,

daib Diul jouf nangd bat
daib Diel jef hnangd bit

汉人得消息,

gangl neel gheeb wab dax
gangl nangl ghangb wab dax

从甜味地方来,

gangl jus gheeb xid dax
gangl jes ghangb xid dax

从甜盐处所来。

nib dax ab dax seeb
nenx dax ax dax hsab

他来不空手,

nib dax ab dax lial
nenx dax ax dax lial

他来不空脚,

mab xangb nib jouf dax
mab hxangb nenx jef dax

带着神香来,

bil doud nib jouf dax
bil dud nenx jef dax

带着钱纸来。

Vob Xib wat weil diul
Vob Xib wat wil diel

莴西已摸锅,

Zaid Nrongl [7] wat xit dlongx
Zaid Nongl wat xit dlongx

再农已摸甑, [8]

nib ghoud dax liax gix
nenx ghed dax liax gix

也来跳笙舞,

nib ghoud dax zouk niul
nenx ghed dax zuk niel

也来跳鼓舞。

liax weix naib ab bil
liax wix hnaib ab bil

跳到日落山,

zouk dlouf mangt gos veex
zuk dluf hmangt gos vangx

跳到夜幕临,

xid dieed diangd mil diux
xid dad diangd mongl diux

她们转回家,

xid dieed tok mil zad
xid dad tak mongl zaid

她们返回屋,

xid dieed fud daix gix
xid dad hfed daix gix

她们走过笙堂,

xid dieed fat dais niul
xid dad fat dais niel

她们走过鼓场。

Vob Xib wat weil diul
Vob Xib wat wil diel

莴西忌摸锅,

Zaid Nrongl wat xit dlongx
Zaid Nongl wat xit dlongx

再农忌摸甑,

liax gix ghab seib hvad [9]
liax gix ghab hseib hvad

来跳笙舞祖宗羞,

zouk niul bongs nriongs diuk
zuk niel bod niongs diek

来跳鼓舞神灵笑,

xud ngal veex liub dax
xed ngal vangx hlieb dax

虎下大岭来,

xud ngal bil dad dax
xed ngal bil dad dax

虎下长坡来,

bad loul [10] jouf dax dib
bad lul jef dax dib

公虎才来打,

meif nios [11] jouf dax nangk
mif nios jef dax nangk

母虎才来揍,

ob fend deel neel dab
ob hfud deel neel dab

两个双双倒,

ob fend dees nees dlieik
ob hfud dees nees dlik

俩人双双亡。

Vob Xib bak jouf jus
Vob Xib bad jef jus

莴西父就说,

Zaid Nrongl bak jouf jus
Zaid Nongl bad jef jus

再农父就说:

yous Dlieex beeb dieed qud
yus Dliangx bab dangd qud

“显人汉子佩长刀,

yous Dlib eek seet maf
yus Dlib ak sat maf

西人汉子背柴刀,

yous Dlieex dieed dib wil daib
yus Dliangx dad dib wil daib

显人汉子打我崽,

yous Dlib dieed maf wil vangt
yus Dlib dad maf wil vangt

西人汉子杀我孩,

dieed dib aod ghoub laol [12]
dad dib ed gheb laol

打死好要银项圈,

dieed maf aod ghoub meik [13]
dad maf ed gheb mik

杀死好要银项圈。”

jouf ghab dail loul dax
jef ghab dail lul dax

就喊理老来,

jouf gol dail ghot dax
jef gol dail ghot dax

就请寨老来。

yous Dlieex jouf hvid jus
yus Dliangx jef hvid jus

显人汉子就辩说,

yous Dlib jouf hvid jus
yus Dlib jef hvid jus

西人汉子就辩说:

bib not dax liax gix
bib nongf dax liax gix

“咱各来跳笙舞,

bib not dax zouk niul
bib nongf dax zuk niel

咱各来跳鼓舞,

liax gix ghob liax lieel
liax gix ghongb liax lal

跳是正经跳,

zouk niul ghob zouk vut
zuk niel ghongb zuk vut

跳是规矩跳,

dieed dib aod ghoub laol
dad dib ed gheb laol

却说打要银项圈,

dieed maf aod ghoub deif
dad maf ed gheb deif

却说杀要银项圈!

hangd dib not niox lioul
hangd dib nongf niox liul

若打应有拳印,

hangd maf not niox dieed
hangd maf nongf niox dangd

若杀应有刀痕。”

dail loul jouf lol jus
dail lul jef lol jus

理老就问道,

dail ghot jouf lol jus
dail ghot jef lol jus

寨老就问道:

Vob Xib jeex xub dot
Vob Xib jangx hxub dot

“莴西成亲否?

Zad Nrongl jas kheet dot
Zaid Nongl jas khat dot

再农出嫁否?”

Vob Xib bak jouf jus
Vob Xib bad jef jus

莴西父答道,

Zaid Nrongl bak jouf jus
Zaid Nongl bad jef jus

再农父答道:

Vob Xib gheel wat weil
Vob Xib ghail wat wil

“莴西已摸锅,

Zaid Nrongl gheel wat xit
Zaid Nongl ghail wat xit

再农已摸甑。”

dail loul jouf lol jus
dail lul jef lol jus

理老才说道,

dail ghot jouf lol jus
dail ghot jef lol jus

寨老才说道:

jus dib ab niox lioul
jus dib ax niox liul

“说打无拳印,

jus maf ab niox dieed
jus maf ax niox dangd

说杀无刀痕。

Vob Xib wat weil diul
Vob Xib wat wil diel

莴西已摸锅,

Zaid Nrongl wat xit dlongx
Zaid Nongl wat xit dlongx

再农已摸甑,

zouk gix ghab seib hvad
zuk gix ghab hseib hvad

来跳笙舞祖宗羞,

zouk niul bongs nriongs diuk
zuk niel bod niongs diek

来跳鼓舞神灵笑,

xud ngal veex liub dax
xed ngal vangx hlieb dax

虎下大岭来,

xud ngal bil dad dax
xed ngal bil dad dax

虎下长坡来,

bad loul jouf dax dib
bad lul jef dax dib

公虎才来打,

meif nios jouf dax lioul
mif nios jef dax liul

母虎才来揍,

ob fend deel neel dab
ob hfud deel neel dab

两个双双倒,

ob fend dees nees dlif
ob hfud dees nees dlieif

俩人双双亡。”

Vob Xib mil Vob Xib
Vob Xib mongl Vob Xib

莴西白白死,

Zaid Nrongl mil Zaid Nrongl
Zaid Nongl mongl Zaid Nongl

再农白白亡,

gos ab nriangb jub qit
gos ax niangb jub qit

无一针之赔,

gos ab nriangb fud bux
gos ax niangb hfed bex

无一线之偿。


[1] Vangl Beex Dlaix(羊扁甩):村寨名,意为桃花盛开的村寨。Dlaix指daot dlaix(桃树)。《贾》的异说本有一首指路词,指引亡灵逆祖先迁徙路线回祖籍地,其中有一站是今湖南省桃源县。此处的羊扁甩(桃花村),说不定就和桃源县有名的桃花源一带有关。

[2] Vangl Beex Nrees(羊扁念):村寨名,意为李花盛开的村寨。Nrees 指daot nrees(李树)。

[3] Dlas Geis(夏桂)、Boux Vol(宝娥):人名,即对葫芦兄妹的别称。一说祭祀的这对夫妻名Xab Qab(虾参)、Daof Haot(道郝)。

[4] Dlas Geis(夏桂)、Boux Vol(宝娥):人名,即对葫芦兄妹的别称。一说祭祀的这对夫妻名Xab Qab(虾参)、Daof Haot(道郝)。

[5] seeb diongx、but niul:直译祭筒、祀鼓,指举办吃鼓藏的祭祖活动。苗族认为木鼓是祖灵栖息的地方,祭木鼓就是祭祖宗。

[6] seeb diongx、but niul:直译祭筒、祀鼓,指举办吃鼓藏的祭祖活动。苗族认为木鼓是祖灵栖息的地方,祭木鼓就是祭祖宗。

[7] Zaid Nrongl(再农):少女名,一说为Zad Longl(展隆)、Zaid Nongl(展农)。

[8] 已摸锅、已摸甑:喻少女已出嫁。苗俗:出嫁的女子须举行了“摸锅甑”的仪式(有的地方是用饭甑或舀甑子饭的饭瓢触一下女子,有的地方是女子洗一下大灶的锅并舀上几瓢水等),方可在婆家操厨;与此同时,她及夫婿到其娘家时,须“忌锅甑”(亦称“忌锅灶”),即禁忌接触大灶、饭甑及进谷仓等,即使就餐时盛饭也须由娘家人代劳。反之,她若未忌娘家锅灶,则可继续在娘家操厨而必须忌婆家锅灶。

[9] hvad:xad hvad(害羞、羞耻)的省称,口语中不能省称。

[10] bad loul:原义“大丈夫”、“好汉”,这里是对雄虎的讳称。

[11] meif nios:原义“女中豪杰”,这里是对雌虎的讳称。

[12] ghoub laol:圆柱形的银项圈。

[13] ghoub meik:扁形的银项圈。

苗族贾理(第二版)(上)