一 寻伴问侣
Jax jul Jax dieed nriangb | 《贾》完《贾》又续, |
lat jous lat soux jit | 月终月复始。 |
jit Jax jit gongx seid | 续《贾》阐道理, |
jit lil jit daot diangs | 续理断纠纷。 |
Jax jit diot yeeb neel | 《贾》续于水淹, |
lil jit diot gos daot | 理续于树没。 |
yeeb neel juf xongs lat | 洪灾十七月, |
kib bil juf xongs nriut | 火灾十七年, |
dangx jul seeb naix jub | 千人皆淹殁, |
liouf jul beet ghab bul | 百伴已沉完, |
dangx jul dail nax vongx
[1]
| 淹光了水稻, |
liouf jul dail nax beel
[2]
| 沉尽了旱谷, |
dangx jul dail daot meex | 淹光了枫树, |
liouf jul dail daot dod | 沉尽了朵树, |
dangx jul dail jeeb
[3]
loul | 淹光了巨杉, |
liouf jul dail gheid zeet | 沉尽了古松。 |
yangf jous daib Boux Jongx | 仅存孩宝炯, |
yangf jous jid Nios Zeef | 仅存娃略则, |
yangf gangx daib ghab kheeb | 存双葫芦仔, |
yangf gangx jid ghab xuf | 存对葫芦孩。 |
nib nriangb diot ghab kheeb | 他躲葫芦中, |
nib bus diot ghab xuf | 她藏葫芦内, |
laib kheeb dliol dliof neel | 茫茫向南漂, |
laib xuf dliol dliof jus | 茫茫往北浮。 |
khab lot gheeb neel yeed | 待洪水泄完, |
bouk lot fend jus nriangb | 待洪水消尽, |
kheeb ghob ngal weix dab | 葫芦落了地, |
xuf ghob khad leit dos | 葫芦搁了陆, |
lol jas feeb seil naix | 世上已绝人, |
lol jas khongd seil bul | 世间已无伴。 |
jous hveib diot pab bil | 拍手无法子, |
jous nrid diot pab lob | 顿脚无计策, |
jid ad vul vuf neel | 兄妹茫茫走, |
jid ad vul vuf jus | 兄妹漫漫游, |
mil qab naix qid naix | 寻人做夫妻, |
mil vangs bul dangt bul | 觅伴做配偶, |
qid naix lol it niub | 为侣好繁衍, |
dangt bul lol it xongd | 做伴续人烟。 |
ob lax vangb vangb neel | 两个茫茫走, |
ob dail vangb vangb jus | 俩人漫漫行, |
qab ghoud ab jas naix | 不见人踪影, |
vangs ghoud ab jas bul | 不见伴踪迹。 |
mil jas dail bul tid | 遇一株白刺, |
mil jas dail bul vas | 遇一兜野刺, |
jouf nais dail bul tid | 就问那白刺, |
jouf nais dail bul vas | 就问那野刺: |
mob nriangb diot ghab vud | “你住在原野, |
mob xud diot but
[4]
gongl | 你居在路边, |
benf naix fud neel dot | 见人南来否, |
jas bul fat jus dot | 遇伴北往否? |
bib vut qid naix jub
[5]
| 咱好与成婚, |
bib vut xit ghab bul
[6]
| 咱好与结合。” |
bul tid jouf lol jus | 白刺才回答, |
bul vas jouf lol xees | 野刺才告诉: |
yeeb neel jul naix jub | “水淹绝人类, |
gos daot jul ghab bul | 树没绝伴侣, |
yangf jous daib Boux Jongx | 只剩女宝炯, |
yangf jous jid Nios Zeef | 只存男略则, |
yangf jous meeb ob laix | 只剩你们两个, |
yangf jous meeb ob dail | 只存你们两人, |
ob laix ghoud dios dangl | 你俩也合巧, |
ob dail ghoud dios peit | 你俩也合适, |
jib not mil xid aod | 应自去成婚, |
jib not mil xid ghouk | 应自去结合, |
xid aod it hveib vongx
[7]
| 成婚做伴侣, |
xid ghouk it seet yangs
[8]
| 结合做夫妻。” |
Boux Jongx jouf laid xeed | 宝炯就恼怒, |
Nios Zeef jouf fak qit | 略则就生气: |
ob diongb sax xeed nriul | “咱同血孕育, |
ob gux sax was dloub | 咱同奶喂养, |
langx aob jous laib geef | 同盆洗羊水, |
leik douk
[9]
jous dieeb diouk | 同刀割脐带, |
ob laix jous dail nab | 我俩同个妈, |
ob laix jous dail mens | 我俩共个娘。 |
mob dieed jus hvub xad nangd | 你怎讲话丑听, |
mob dieed jus seid xad ment | 你怎出言难闻!” |
diud bul tid ghab khob | 拉白刺之头, |
dliof bul vas ghab fend | 扯野刺之梢, |
dieed mil lof ghab dab | 拿去插土里, |
dieed mil tieik ghab niuf | 拿去埋泥中。 |
bul tid ghob ghongl dlad | 白刺就弯腰, |
bul vas ghob ghongl diub | 野刺就驼背, |
ob dangl ghob nenx dab | 头脚都啃泥, |
ob dangl ghob haok seet | 根稍都吃沙。 [10] |
dieed aob xend lol pongb | 又以柴灰壅, |
dieed aob xend lol put | 又以草灰淋, |
nib jouf dloub dlol dlox | 它就白沉沉, |
nib jouf pub dlongl dlongd | 它就灰扑扑。 [11] |
bul dloub jouf lol jus | 白刺就说道: |
wil jub mob qid naix | “我教你成婚, |
wil xees mob dangt bul | 我劝你结合, |
dieed it wil pangb pub | 却整我肤灰, |
dieed it wil ghongl diub | 却整我背驼, |
dieed bol wil vangx xangb | 毁我的相貌, |
dieed bol wil jol yif | 坏我的容颜! |
naib gheeb hangd jeex naix | 日后若成婚, |
diees gheeb hangd jas bul | 今后若结合, |
lieix liub aod wil zod | 大田需我镇, |
diux liub aod wil tieet | 大门需我撑, |
lol xab mob diangs naix | 来掩你人怨, |
lol diul mob diangs dlieeb | 来盖你鬼仇, |
lol nenx mob zad gheib | 来吃你的鸡, |
lol haok mob zad dlad | 来呑你的狗!” [12] |
ghoud jeex ib bil Jax | 也成一段《贾》, |
ghoud jas ib god xuf | 也成一个理。 |
nriangb gangx daib ghab kheeb | 一对葫芦仔, |
nriangb gangx jid ghab xuf | 一双葫芦娃, |
jouf qab vul vuf neel | 茫茫往南找, |
jouf qab vul vuf jus | 漫漫向北寻, |
mil jas xenb nrinx
[13]
meik | 遇到狮子草, |
mil jas xeet lieef
[14]
dius | 见到四棱草, |
jouf nais xenb nrinx meik | 就问狮子草, |
jouf nais xeet lieef dius | 就问四棱草, |
mob nriangb diot ghab veex | “你住在山岭, |
mob xud diot ghab dlongs | 你居在山坳, |
benf laix heeb neel dot | 见人南来否, |
benf dail diees jus dot | 遇伴北往否? |
bib vut qid naix jub | 咱好与成婚, |
bib vut xit ghab bul | 咱好与结合。” |
xenb nrinx meik jouf jus | 狮子草才讲, |
xeet lieef dius jouf jus | 四棱草才说: |
yeeb neel jul naix jub | “水淹绝人类, |
gos daot jul ghab bul | 树没绝伴侣, |
yangf jous meeb ib gangx | 只剩你们一对, |
yangf jous meeb ib nriouf | 只存你们一双, |
ob laix jib dios dangl | 你俩正合巧, |
ob dail jib dios peit | 你俩正合适, |
ob laix mil xid aod | 两个去成婚, |
ob dail mil xid ghouk | 俩人去结合, |
xid aod it hveib vongx | 成婚做伴侣, |
xid ghouk it seet yangs | 结合做夫妻, |
naib dous vut qub liub | 日后好生男, |
deik dous vut xeef mongl | 以后好添女, |
daib jid vut bid feeb | 儿女遍地方, |
vangt nios vut bid vangl | 子孙满村寨, |
jouf ab jeex mongb ghod jil | 才不成缠树的藤, |
jouf ab jeex daot ghol gouf | 才不成断梢的树。” |
daib Boux Jongx laid xeed | 宝炯就恼怒, |
jid Nios Zeef faf qit | 略则就生气: |
ob diongb sax xeed nriul | “咱同血孕育, |
ob gux sax was dloub | 咱同奶喂养, |
langx aob sax laib geef | 同盆洗羊水, |
leik douk sax dieeb diouk | 同刀割脐带, |
ob nab jous dail nab | 我俩同个妈, |
ob mens jous dail mens | 我俩共个娘。 |
dieed jus hvub xad nangd | 你怎讲话丑听, |
dieed jus seid xad ment | 你怎出言难闻!” |
diot xenb nrinx bab daif | 三踩狮子草, |
xenb nrinx gal menl nrinf | 草就扁沓沓; |
diot xeet lieef bab laf | 三踏四棱草, |
xeet lieef gos beil deif | 草就趴地下。 |
xenb nrinx meik jouf jus | 狮子草就讲, |
xeet lieef dius jouf jus | 四棱草就说: |
wil jub meeb qid naix | “我教你们成婚, |
wil xees meeb dangt bul | 我劝你们结合, |
dieed laf wil lod songd diub | 却踩我断背, |
dieed laf wil lod songd dlad | 却踏我折腰! |
meeb hveib nongd ab lieel | 你们心不善, |
meeb nrid nongd ab vut | 你们意不良。 |
naib gheeb meeb jeex naix | 日后你们成婚, |
diees gheeb meeb jas bul | 今后你们结合, |
meeb dax fud nriux bil | 你们走过山冈, |
meeb dax fat lot dlongs | 你们行过山坳, |
nriangb dab diot nriux bil | 在山冈坐下, |
qut vus diot lot dlongs | 在山坳歇憩, |
gid xid mob beeb dloub | 再窥你白腿, |
gid nrieet mob was angt | 再瞧你峰乳, |
gid xid mob khangd qud | 再窥你阴门, |
gid nrieet mob khangd dangt | 再瞧你下窍!” [15] |
ghoud jeex ib bil Jax | 也成一段《贾》, |
ghoud jas ib god xuf | 也成一个理。 |
nriangb gangx daib ghab kheeb | 一对葫芦仔, |
nriangb gangx jid ghab xuf | 一双葫芦娃, |
jouf qab veel veef neel | 茫茫往北找, |
jouf vangs veel veef jus | 漫漫向南寻, |
mil jas vos zaid daob | 遇一串葫芦, |
mil jas vos zaid xuf | 遇一串葫瓜, |
jouf nais vos zaid daob | 就去问葫芦, |
jouf nais vos zaid xuf | 就去问葫瓜: |
mob nriangb diot diongb weex | “你住在园里, |
mob xud diot diongb las | 你居在地头, |
benf laix heeb neel dot | 见人南来否, |
benf dail diees jus dot | 遇伴北往否? |
bib vut qid naix jub | 咱好与成婚, |
bib vut xit ghab bul | 咱好与结合。” |
zaid daob jouf lol jus | 葫芦就说道, |
zaid xuf jouf lol jus | 葫瓜就说道: |
yeeb neel jul ghab bul | “水淹绝伴侣, |
gos daot jul naix jub | 树没绝人类, |
yangf jous meeb ib gangx | 独剩你们一对, |
yangf jous meeb ib nriouf | 独存你俩一双, |
ob laix jib dios dangl | 你俩正合巧, |
ob dail jib dios peit | 你俩正合适, |
jid ad lol xid aod | 兄妹来成婚, |
jid ad lol xid ghouk | 兄妹来结合, |
xid aod it hveib vongx | 成婚做伴侣, |
xid ghouk it seet yangs | 结合做夫妻, |
xob daib vut dieed neel | 有崽好传宗, |
dot vangt vut gangs jus | 有孩好接代, |
diot ab jeex mongb ghod jil | 才不成缠树的藤, |
diot ab jeex daot ghol gouf | 才不成断梢的树。” |
daib Boux Jongx jouf jus | 宝炯就说道, |
jid Nios Zeef jouf jus | 略则就说道: |
ob diongb sax xeed nriul | “咱同血孕育, |
ob gux sax was dloub | 咱同奶喂养, |
langx aob jous laib geef | 同盆洗羊水, |
leik douk jous dieeb diouk | 同刀割脐带, |
ob nab jous dail nab | 咱同一个妈, |
ob mens jous dail mens | 咱共一个娘。 |
mob jus hvub xad nangd | 你说话丑听, |
mob jus seid xad ment | 你出言难闻。” |
mil mab dail zaid daob | 去捏那葫瓜, |
mil dliof dail zaid xuf | 去扯那葫芦, |
zaid daob jouf gheik jud | 葫瓜就细颈, |
zaid xuf jouf yongs ghous | 葫芦就长脖。 [16] |
zaid daob jouf lol jus | 葫瓜就说道, |
zaid xuf jouf lol jus | 葫芦就说道: |
jub meeb mil qid naix | “教你们去成婚, |
xees meeb mil dangt bul | 劝你们去结合, |
meeb hveib dieed ab lieel | 你俩心不善, |
meeb nrid dieed ab vut | 你俩意不良, |
mab wil beef ghab jud | 捏我的脖子, |
dliof wil beef ghab ghous | 扯我的颈子, |
wil ghab jud jouf gheik | 我脖被勒细, |
wil ghab ghous jouf yougs | 我颈被扯长, |
jouf bol wil vangx xangb | 毁了我相貌, |
jouf bol wil jol yif | 坏了我容颜。 |
naib gheeb meeb jeex naix | 日后你们成婚, |
diees gheeb meeb jas bul | 今后你们结合, |
wil gid lol sangx diongb | 我将来家里, |
wil gid lol laif niangs | 我会到屋中, |
dib joud diot meeb nenx | 打酒劝你们饮, |
neif bas diot meeb haok | 盛醪灌你们喝, |
qut meeb nenx xangd xangd | 劝你们饮饱饱, |
neif meeb haok gos gos | 灌你们喝醉醉, |
niox meeb gos bal dal | 让你们醉醺醺, |
mees meeb od eef eef | 让你们呕哗哗。” |
ghoud jeex ib bil Jax | 也成一段《贾》, |
ghoud jas ib god xuf | 也成一个理。 |
nriangb gangx daib ghab kheeb | 一对葫芦仔, |
nriangb gangx jid ghab xuf | 一双葫芦娃, |
mil qab vul vuf neel | 茫茫往南找, |
mil vangs vul vuf jus | 漫漫向北寻, |
jouf jas bees dongb ghab | 遇一蔸南瓜, |
jouf jas bees zaid pad
[17]
| 遇一蔸脯瓜, |
dongb ghab nriangb guf nrongl | 南瓜爬仓顶, [18] |
zaid pad nriangb ghab dab | 脯瓜趴地上。 |
jouf mil nais dongb ghab | 就去问南瓜, |
jouf mil nais zaid pad | 就去问脯瓜: |
mob nriangb diot guf nrongl | “你住在仓顶, |
mob xud diot ghab dab | 你居在地上, |
benf naix fud neel dot | 见人南来否, |
jas bul fat jus dot | 遇伴北往否? |
bib vut qid naix jub | 咱好与成婚, |
bib vut xit ghab bul | 咱好与结合。” |
dongb ghab jouf lol jus | 南瓜就说道, |
zaid pad jouf lol jus | 脯瓜就说道: |
yeeb neel jul ghab bul | “水淹绝伴侣, |
gos daot jul naix jub | 树没绝人类, |
yangf jous meeb gangx Jongx | 独剩阿炯你俩一对, |
yangf jous meeb nriouf Zeef | 独存阿则你俩一双。 |
jid ad ghoud dios dangl | 兄妹也合巧, |
jid ad ghoud diot peit | 兄妹亦合适, |
jid ad mil xid aod | 你俩去成婚, |
jid ad mil xid ghuk | 你俩去结合, |
xid aod it hveib vongx | 成婚做伴侣, |
xid ghouk it seet yangs | 结合做夫妻, |
naib gheeb vut qub liub | 日后好生男, |
deik gheeb vut xeef mongl | 今后好育女, |
naix vut lol bid feeb | 人好住满地方, |
daot vut lol bid vud | 树好长满坡上。 |
hab
[19]
sab pab jul dongd | 别迟疑过季, |
hab yux yongs jul naib | 别犹豫误时, |
dieet qab ghaob ab xeed | 过季则失收, |
jeex mil gid ab dios | 误时则无获, |
dieet jeex mongb ghod jil | 会成缠树的藤, |
dieet jeex daot ghol gouf | 会成断梢的树。” |
daib Boux Jongx jouf jus | 宝炯才说道, |
jid Nios Zeef jouf jus | 略则才说道: |
ob diongb sax xeed nriul | “咱同血孕育, |
ob gux sax was dloub | 咱同奶喂养, |
langx aob jous laib geef | 同盆洗羊水, |
leik douk jous dieeb diouk | 同刀割脐带, |
ob nab jous dail nab | 咱妈同个妈, |
ob mens jous dail mens | 咱娘共个娘。 |
mob jus hvub xad nangd | 你说话丑听, |
mob jus seid xad ment | 你出言难闻!” |
sok dongb ghab bab sok | 摔南瓜三摔, |
dongb ghab meik yangl yangl | 南瓜扁沓沓, |
dongb ghab jeex niul deil | 好像只铜鼓, |
dongb ghab jeex geef zeef | 好像个圆盆; |
aob xend put zaid pad | 撒灰淋脯瓜, |
zaid pad dloub dlol dlox | 脯瓜灰扑扑。 [20] |
dongb ghab jouf lol jus | 南瓜就说道, |
zaid pad jouf lol jus | 脯瓜就说道: |
jub meeb mil qid naix | “教你们成婚, |
xees meeb mil xit bul | 劝你们结合, |
meeb hveib dieed ab lieel | 你们却心不善, |
meeb nrid dieed ab vut | 你们却意不良, |
dieed sok wil bab sok | 反摔我三摔, |
dieed put wil aob xend | 反淋我白灰, |
wil meik jeex niul deil | 摔我扁如鼓, |
wil jid dloub dlol dlox | 淋我灰扑扑, |
dieed bol wil vangx xangb | 毁了我相貌, |
dieed bol wil jol yif | 坏了我容颜。 |
ab qid jib ghob niox | 不成婚则罢, |
ab xit jib ghob niox | 不结合则休, |
hangd naib meeb xid aod | 若你俩成婚, |
hangd mangt meeb xid ghouk | 若你们结合, |
meeb ghob nriul daib ghaod laod | 你们就生崽圆鲁鲁, |
meeb ghob nriul jid ghaol laos | 你们就生孩团罗罗, |
ghaod laod dat dongb ghab | 圆如我南瓜, |
ghaol laos dat zaid pad | 团如我脯瓜, |
ghab nriux ab nriangb ghab nriux | 嘴巴没嘴巴, |
ghab nras ab nriangb ghab nras | 鼻子没鼻子, |
ghab nrax ab nriangb ghab nrax | 耳朵没耳朵, |
ghab mis ab nriangb ghab mis | 眼睛没眼睛。” |
ghoud jeex ib bil Jax | 也成一段《贾》, |
ghoud jas ib god xuf | 也成一个理。 |
nriangb gangx daib ghab kheeb | 一对葫芦仔, |
nriangb gangx jid ghab xuf | 一双葫芦娃, |
jous hveib diot pab bil | 拍手无法子, |
jous nrid diot pab lob | 顿脚无计策, |
jouf mil nais Wangx Naib
[21]
| 才去问往奈, |
jouf mil nais Dlas Lat
[22]
| 才去问夏腊: |
liub jouf mob Wangx Naib | “大数你往奈, |
liub jouf mob Dlas Lat | 大数你夏腊。 |
jub bib mil qab naix | 指点我们去寻人, |
xees bib mil vangs bul | 告诉我们去找伴。” |
Wangx Naib jouf lol jus | 往奈就说道, |
Dlas Lat jouf lol jus | 夏腊就说道: |
dieed not liub Wangx Xab
[23]
| “要大数往暇, |
dieed not liub Dlas Diul
[24]
| 要大数夏杜, |
nib xab wil jul dlieeb | 他遮住我颈, |
nib diul wil jul fend | 他罩住我头。” |
diangd lol nais Wangx Xab | 转来问往暇, |
tok lol nais Dlas Diul | 返回问夏杜, |
Wangx Xab jouf lol jus | 往暇就说道, |
Dlas Diul jouf lol jus | 夏杜就说道: |
dieed not liub Wangx Ceib
[25]
| “要大数往崔, |
dieed not liub Dlas Nraif
[26]
| 要大数夏然, |
nib ceib wil mil neel | 他吹我跑南, |
nib nraif wil mil jus | 他扇我跑北。” |
diangd lol nais Wangx Ceib | 转来问往崔, |
tok lol nais Dlas Nraif | 返回问夏然, |
Wangx Ceib jouf lol jus | 往崔就说道, |
Dlas Nraif jouf lol jus | 夏然就说道: |
dieed not liub veex liub | “要大数大岭, |
dieed not liub bil dad | 要长数长坡, |
wil ceib nib ab youx | 我吹它不摇, |
wil nraif nib ab dat | 我扇它不动。 |
meeb not mil nais veex liub | 你去问大岭, |
meeb not mil nais bil dad | 你去问长坡。” |
jous hveib diot pab bil | 拍手无法子, |
jous nrid diot pab lob | 顿脚无计策, |
jouf mil nais veex liub | 才去问大岭, |
jouf mil nais bil dad | 才去问长坡: |
liub jouf mob veex liub | “大数你大岭, |
dad jouf mob bil dad | 长数你长坡, |
mob benf laix heeb neel dot | 你见人南来否, |
mob benf dail diees jus dot | 你遇伴北往否? |
xees bib vut mil qab | 告诉咱去找, |
xees bib vut mil vangs | 指点咱去寻。” |
veex liub jouf lol jus | 大岭就说道, |
bil dad jouf lol jus | 长坡就说道: |
beed liub wil jus deix | “大我确实大, |
beed dad wil jus deix | 长我确实长。 |
wil ab benf laix heeb neel | 我未见人南来, |
ab benf dail diees jus | 我未遇伴北往, |
diot benf dail Wangx Gab
[27]
| 只见个往甘, |
diot benf dail Wangs Gus
[28]
| 只见个旺固, |
diongb naib gab
[29]
wil ngeix | 白日抓我肉, |
diongb mangt geik wil songd | 夜里咬我骨, |
gab wil ngeix nenx xeed | 抓我肉吮血, |
geik wil songd haok ghaof | 咬我骨吸髓。 |
ghaot xud nriangb veex vib | 虎公公在石岭岗, |
wouk xud nriangb vis zeet | 虎奶奶在石崖脚, |
mob mil nais ghaot xud | 你去问虎公, |
mob mil nais wouk xud | 你去问虎奶。” |
qab mil weix veex vib | 找到石岭岗, |
vangs mil leit vis zeet | 寻到石崖脚, |
mil jas dail ghaot xud | 遇到虎公公, |
mil jas dail wouk xud | 遇到虎奶奶, |
jouf nais dail ghaot xud | 便问虎公公, |
jouf nais dail wouk xud | 便问虎奶奶。 |
ghaot xud jouf lol jus | 虎公公就讲, |
wouk xud jouf lol xees | 虎奶奶就说: |
yeeb neel jul naix jub | “水淹绝人类, |
gos daot jul ghab bul | 树没绝伴侣, |
jouf yangf meeb gangx Jongx | 只剩阿炯你俩一对, |
jouf yangf meeb nriouf Zeef | 只存阿则你俩一双。 |
jid ad ghoud dios dangl | 兄妹也合巧, |
jid ad ghoud dios peit | 兄妹也合适, |
jid ad mil xid aod | 兄妹去成婚, |
jik ad mil xid ghouk | 兄妹去结合, |
xid aod it hveib vongx | 成婚做伴侣, |
xid ghouk it seet yangs | 结合做夫妻, |
naib gheeb vut qub liub | 日后好生男, |
deik gheeb vut xeef mongl | 今后好育女, |
qub liub vut bid feeb | 生男满地方, |
xeef mongl vut bid vangl | 育女遍村寨。 |
hab sab pab jul dongd | 别迟疑过季, |
hab yux yongs jul naib | 别犹豫误时, |
jeex qab ghaob ab xeed | 过季就失收, |
jas dangt ghongd ab gos | 误时就无获, |
ghob jeex mongb ghod jil | 就成缠树的藤, |
ghob jas daot ghol gouf | 就成断梢的树。” |
daib Boux Jongx jouf jus | 宝炯就说道, |
jid Nios Zeef jouf jus | 略则才说道: |
ob nab jous dail nab | “咱妈同个妈, |
ob mens jous dail mens | 咱娘共个娘, |
ob diongb sax xeed nriul | 咱同血孕育, |
ob guf sax was dloub | 咱同奶喂养, |
langx aob jous laib geef | 同盆洗羊水, |
leik douk jous dieeb diouk | 同刀割脐带。 |
laib nid ab vut nangd | 那样做难听, |
gongl nid ab vut ment | 那样做丑闻。” |
wouk xud jouf lol jus | 虎奶奶就说: |
wil ghoud nriangb dongl wongl ghab qenb | “我也腰粗有孕啦, |
wil ghoud nriangb dal was ghab dis | 我也肚大怀胎啦, |
neel oud ab bees nol | 衣遮不住身, |
neel deib ab bees guf | 裙掩不住体。 |
hangd nriul jid daib jees | 若是生男崽, |
wil xongx it hveib vongx | 就留作伴侣, |
wil ghot it seet yangs | 就结为夫妻, |
wil ghoud nriangb qub liub | 我又可生崽, |
wil ghoud nriangb xeef mongl | 我又能育娃; |
hangd dios jid bal nial | 若是生女儿, |
xongx daib lol it hveib
[30]
| 留与儿成婚, |
ghot vangt lol it seet
[31]
| 让和子结合。 |
ob laix xid dous ab xid aod | 你俩怎不可成婚? |
ob dail xid dous ab xid ghot | 你们怎不能结合?” |
[1] nax vongx、nax beel:水稻(歌谣用语),口语称为nax。nax beel亦是一种摘糯稻的名称。
[2] nax vongx、nax beel:水稻(歌谣用语),口语称为nax。nax beel亦是一种摘糯稻的名称。
[3] jeeb:沉没在水中千年不朽的杉树。本地汉语称为“阴沉木”。
[4] but:ghab but(旁边)的省称。
[5] qid naix jub、xit ghab bul:简称qid naix(直译“创造人”)、xit bul(或dangt bul,直译“创造伴”),合起来是个成语,意即“结为夫妻续人烟”,原专指洪水滔天过后兄妹结婚的事件,后亦引申为“结婚成家”、“成家立业”。
[6] qid naix jub、xit ghab bul:简称qid naix(直译“创造人”)、xit bul(或dangt bul,直译“创造伴”),合起来是个成语,意即“结为夫妻续人烟”,原专指洪水滔天过后兄妹结婚的事件,后亦引申为“结婚成家”、“成家立业”。
[7] hveib vongx、seet yangs:均是“伴侣”、“配偶”的意思,系歌谣专用语。
[8] hveib vongx、seet yangs:均是“伴侣”、“配偶”的意思,系歌谣专用语。
[9] douk:ghab douk(肚脐)的省称。
[10] 白刺这种植物有个特点:其枝或梢若被土埋压住,不久即在被埋枝节处长出新根和新芽,形成新的与母体相连的植株。
[11] 白刺嫩枝芽表皮为深红或紫红色,光滑,而老枝表皮则生出一层灰白色的粉末,用手抹之可去。
[12] 白刺说的这段话,反映了苗族的原始宗教信仰和一种叫做 diot bul ghab diux(直译意“撑门”,汉语称“保家”)的巫术:将白剌等几种植物经过祈祷仪式后捆作一束,挂在大门门楣上方,据说可以驱除“口舌鬼”、“活路鬼”等鬼邪,以及阻止改嫁了的女人再次进入该家(据说该妇女如果敢再进,将遭到瞎眼、跛脚等恶报),这种巫术需用鸡、鸭、狗、鱼等作牺牲。
[13] xenb nrinx:草本植物名,当地汉语称狮子草,藤状茎蔓葡伏地下漫长,且密被扁状绿色柔毛,喜长在湿润荫凉的土坡上,生长密集处,人坐在上面,感到松软舒适。
[14] xeet lieef:草本植物名,茎蔓伏地生长,叶光滑细绿,喜长在湿润土坡上,其茎有棱,根可入药。
[15] 窥白腿、瞧峰乳、窥阴门、瞧下窍:过去苗族人上山打柴割草、采蕨、讨猪菜等都喜坐在狮子草的上面休息,青年男女在坡上游方谈恋爱,也爱坐在草上交谈,故此处以草的口气如此说。
[16] 细颈、长脖:以拟人手法,形容葫芦独特的形状。
[17] zaid pad(脯瓜):此瓜各地汉语称谓不一,如有的称“冬瓜”。
[18] 南瓜爬仓顶:住房较稀疏的苗族农家,喜在房前屋后栽几株南瓜,牵蔓爬上房顶,结的南瓜便不被动物啃咬或踩踏。有的房顶盖的是杉木皮,茂盛的瓜叶还可以遮阴挡雨,延长杉木皮的使用寿命,一举两得。
[19] hab:hab laib(勿、别)的省称。口语中不能省称。
[20] 脯瓜灰扑扑:熟透的脯瓜表面长有一层灰白色的粉末(脯瓜霜),抹之可去。
[21] Wangx Naib(往奈)、Dlas Lat(夏腊):太阳、月亮的拟人名。参见《创世篇·铸日造月》注9、10。
[22] Wangx Naib(往奈)、Dlas Lat(夏腊):太阳、月亮的拟人名。参见《创世篇·铸日造月》注9、10。
[23] Wangx Xab(往暇)、Dlas Diul(夏杜):云、雾的拟人名。
[24] Wangx Xab(往暇)、Dlas Diul(夏杜):云、雾的拟人名。
[25] Wangx Ceib(往崔)、Dlas Nraif(夏然):均为风的拟人名。
[26] Wangx Ceib(往崔)、Dlas Nraif(夏然):均为风的拟人名。
[27] Wangx Gab(往甘)、Wangs Gus(旺固):穿山甲的拟人名。一释为山鼠的拟人名。
[28] Wangx Gab(往甘)、Wangs Gus(旺固):穿山甲的拟人名。一释为山鼠的拟人名。
[29] gab:即gat(抓)的变调读音。
[30] hveib:hveib vongx(伴侣)的省称。
[31] seet:seet yangs(伴侣)的省称。