搜索
   登录

寻伴问侣
所属图书:《苗族贾理(第二版)(上)》 出版日期:2015-11-01 文章字数:20887字

一 寻伴问侣

Jax jul Jax dieed nriangb
Jax jul Jax dad niangb

《贾》完《贾》又续,

lat jous lat soux jit
hlat jus hlat sux jit

月终月复始。

jit Jax jit gongx seid
jit Jax jit gongx hseid

续《贾》阐道理,

jit lil jit daot diangs
jit lil jit det diangs

续理断纠纷。

Jax jit diot yeeb neel
Jax jit diot yangb nangl

《贾》续于水淹,

lil jit diot gos daot
lil jit diot gos det

理续于树没。

yeeb neel juf xongs lat
yangb nangl juf xongs hlat

洪灾十七月,

kib bil juf xongs nriut
kib bil juf xongs hniut

火灾十七年,

dangx jul seeb naix jub
dangx jul hsangb naix jub

千人皆淹殁,

liouf jul beet ghab bul
liuf jul bat ghab bul

百伴已沉完,

dangx jul dail nax vongx [1]
dangx jul dail nax vongx

淹光了水稻,

liouf jul dail nax beel [2]
liuf jul dail nax bil

沉尽了旱谷,

dangx jul dail daot meex
dangx jul dail det mangx

淹光了枫树,

liouf jul dail daot dod
liuf jul dail det dod

沉尽了朵树,

dangx jul dail jeeb [3] loul
dangx jul dail jeeb lul

淹光了巨杉,

liouf jul dail gheid zeet
liuf jul dail gheid zat

沉尽了古松。

yangf jous daib Boux Jongx
yangf jus daib Bex Jongx

仅存孩宝炯,

yangf jous jid Nios Zeef
yangf jus jid Nios Zeef

仅存娃略则,

yangf gangx daib ghab kheeb
yangf gangx daib ghab khangb

存双葫芦仔,

yangf gangx jid ghab xuf
yangf gangx jid ghab xef

存对葫芦孩。

nib nriangb diot ghab kheeb
nenx niangb diot ghab khangb

他躲葫芦中,

nib bus diot ghab xuf
nenx bus diot ghab xef

她藏葫芦内,

laib kheeb dliol dliof neel
laib khangb dliol dliof nangl

茫茫向南漂,

laib xuf dliol dliof jus
laib xef dliol dliof jus

茫茫往北浮。

khab lot gheeb neel yeed
khab lot ghangb nangl yangd

待洪水泄完,

bouk lot fend jus nriangb
buk lot hfud jus niangb

待洪水消尽,

kheeb ghob ngal weix dab
khangb ghongb ngal wix dab

葫芦落了地,

xuf ghob khad leit dos
xef ghongb khad leit dos

葫芦搁了陆,

lol jas feeb seil naix
lol jas fangb seil naix

世上已绝人,

lol jas khongd seil bul
lol jas khongd seil bul

世间已无伴。

jous hveib diot pab bil
jus hvib diot pab bil

拍手无法子,

jous nrid diot pab lob
jus hnid diot pab lob

顿脚无计策,

jid ad vul vuf neel
jid ad vul vuf nangl

兄妹茫茫走,

jid ad vul vuf jus
jid ad vul vuf jes

兄妹漫漫游,

mil qab naix qid naix
mongl qab naix qend naix

寻人做夫妻,

mil vangs bul dangt bul
mongl vangs bul dangt bul

觅伴做配偶,

qid naix lol it niub
qend naix lol ait hniub

为侣好繁衍,

dangt bul lol it xongd
dangt bul lol ait xongd

做伴续人烟。

ob lax vangb vangb neel
ob lax vangb vangb nangl

两个茫茫走,

ob dail vangb vangb jus
ob dail vangb vangb jes

俩人漫漫行,

qab ghoud ab jas naix
qab ghed ax jas naix

不见人踪影,

vangs ghoud ab jas bul
vangs ghed ax jas bul

不见伴踪迹。

mil jas dail bul tid
mongl jas dail bul tid

遇一株白刺,

mil jas dail bul vas
mongl jas dail bul vas

遇一兜野刺,

jouf nais dail bul tid
jef nais dail bul tid

就问那白刺,

jouf nais dail bul vas
jef nais dail bul vas

就问那野刺:

mob nriangb diot ghab vud
mongx niangb diot ghab vud

“你住在原野,

mob xud diot but [4] gongl
mongx hxet diot but gongl

你居在路边,

benf naix fud neel dot
bongf naix hfed nangl dot

见人南来否,

jas bul fat jus dot
jas bul fat jes dot

遇伴北往否?

bib vut qid naix jub [5]
bib vut qend naix jub

咱好与成婚,

bib vut xit ghab bul [6]
bib vut xit ghab bul

咱好与结合。”

bul tid jouf lol jus
bel tid jef lol jus

白刺才回答,

bul vas jouf lol xees
bel vas jef lol xangs

野刺才告诉:

yeeb neel jul naix jub
yangb nangl jul naix jub

“水淹绝人类,

gos daot jul ghab bul
gos det jul ghab bul

树没绝伴侣,

yangf jous daib Boux Jongx
yangf jus daib Bex Jongx

只剩女宝炯,

yangf jous jid Nios Zeef
yangf jus jid Nios Zeef

只存男略则,

yangf jous meeb ob laix
yangf jus mangb ob laix

只剩你们两个,

yangf jous meeb ob dail
yangf jus mangb ob dail

只存你们两人,

ob laix ghoud dios dangl
ob laix ghed dios dangl

你俩也合巧,

ob dail ghoud dios peit
ob dail ghed dios pit

你俩也合适,

jib not mil xid aod
jib nongf mongl xit ed

应自去成婚,

jib not mil xid ghouk
jib nongf mongl xit ghuk

应自去结合,

xid aod it hveib vongx [7]
xit ed ait hvib vongx

成婚做伴侣,

xid ghouk it seet yangs [8]
xit ghuk ait sat yangs

结合做夫妻。”

Boux Jongx jouf laid xeed
Bex Jongx jef laid hxangd

宝炯就恼怒,

Nios Zeef jouf fak qit
Nios Zeef jef fak qit

略则就生气:

ob diongb sax xeed nriul
ob diongb seix hxangd niel

“咱同血孕育,

ob gux sax was dloub
ob gux seix was dlub

咱同奶喂养,

langx aob jous laib geef
langx eb jus laib gangf

同盆洗羊水,

leik douk [9] jous dieeb diouk
hleik duk jus diangb diuk

同刀割脐带,

ob laix jous dail nab
ob laix jus dail naib

我俩同个妈,

ob laix jous dail mens
ob laix jus dail mais

我俩共个娘。

mob dieed jus hvub xad nangd
mongx dad jus hveb xad hnangd

你怎讲话丑听,

mob dieed jus seid xad ment
mongx dad jus hseid xad hmut

你怎出言难闻!”

diud bul tid ghab khob
diud bel tid ghab khob

拉白刺之头,

dliof bul vas ghab fend
dliof bel vas ghab hfud

扯野刺之梢,

dieed mil lof ghab dab
dad mongl lof ghab dab

拿去插土里,

dieed mil tieik ghab niuf
dad mongl tik ghab niuf

拿去埋泥中。

bul tid ghob ghongl dlad
bel tid ghongb ghongl dlad

白刺就弯腰,

bul vas ghob ghongl diub
bel vas ghongb ghongl diub

野刺就驼背,

ob dangl ghob nenx dab
ob dangl ghongb nongx dab

头脚都啃泥,

ob dangl ghob haok seet
ob dangl ghongb hek hsat

根稍都吃沙。 [10]

dieed aob xend lol pongb
dad eb hxud lol pongb

又以柴灰壅,

dieed aob xend lol put
dad eb hxud lol put

又以草灰淋,

nib jouf dloub dlol dlox
nenx jef dlub dlol dlox

它就白沉沉,

nib jouf pub dlongl dlongd
nenx jef pub dlongl dlongd

它就灰扑扑。 [11]

bul dloub jouf lol jus
bel dlub jef lol jus

白刺就说道:

wil jub mob qid naix
wil job mongx qend naix

“我教你成婚,

wil xees mob dangt bul
wil xangs mongx dangt bul

我劝你结合,

dieed it wil pangb pub
dad ait wil pangb pongb

却整我肤灰,

dieed it wil ghongl diub
dad ait wil ghongl diub

却整我背驼,

dieed bol wil vangx xangb
dad bal wil vangx hxangb

毁我的相貌,

dieed bol wil jol yif
dad bal wil jol yif

坏我的容颜!

naib gheeb hangd jeex naix
hnaib ghangb hangd jangx naix

日后若成婚,

diees gheeb hangd jas bul
dias ghangb hangd jas bul

今后若结合,

lieix liub aod wil zod
lix hlieb ed wil zod

大田需我镇,

diux liub aod wil tieet
diux hlieb ed wil tiangt

大门需我撑,

lol xab mob diangs naix
lol xab mongx diangs naix

来掩你人怨,

lol diul mob diangs dlieeb
lol dil mongx diangs dliangb

来盖你鬼仇,

lol nenx mob zad gheib
lol nongx mongx zaid gheib

来吃你的鸡,

lol haok mob zad dlad
lol hek mongx zaid dlad

来呑你的狗!” [12]

ghoud jeex ib bil Jax
ghed jangx ib bil Jax

也成一段《贾》,

ghoud jas ib god xuf
ghed jas ib ged xuf

也成一个理。

nriangb gangx daib ghab kheeb
niangb gangx daib ghab khangb

一对葫芦仔,

nriangb gangx jid ghab xuf
niangb gangx jid ghab xef

一双葫芦娃,

jouf qab vul vuf neel
jef qab vul vuf nangl

茫茫往南找,

jouf qab vul vuf jus
jef qab vul vuf jes

漫漫向北寻,

mil jas xenb nrinx [13] meik
mongl jas xenb ninx mik

遇到狮子草,

mil jas xeet lieef [14] dius
mongl jas hxangt lif dius

见到四棱草,

jouf nais xenb nrinx meik
jef nais xenb ninx mik

就问狮子草,

jouf nais xeet lieef dius
jef nais hxangt lif dius

就问四棱草,

mob nriangb diot ghab veex
mongx niangb diot ghab vangx

“你住在山岭,

mob xud diot ghab dlongs
mongx hxet diot ghab dlongs

你居在山坳,

benf laix heeb neel dot
bongf laix hangb nangl dot

见人南来否,

benf dail diees jus dot
bongf dail dias jes dot

遇伴北往否?

bib vut qid naix jub
bib vut qend naix jub

咱好与成婚,

bib vut xit ghab bul
bib vut xit ghab bul

咱好与结合。”

xenb nrinx meik jouf jus
xenb ninx mik jef jus

狮子草才讲,

xeet lieef dius jouf jus
hxangt lif dius jef jus

四棱草才说:

yeeb neel jul naix jub
yangb nangl jul naix jub

“水淹绝人类,

gos daot jul ghab bul
gos det jul ghab bul

树没绝伴侣,

yangf jous meeb ib gangx
yangf jus mangb ib gangx

只剩你们一对,

yangf jous meeb ib nriouf
yangf jus mangb ib niuf

只存你们一双,

ob laix jib dios dangl
ob laix jib dios dangl

你俩正合巧,

ob dail jib dios peit
ob dail jib dios pit

你俩正合适,

ob laix mil xid aod
ob laix mongl xit ed

两个去成婚,

ob dail mil xid ghouk
ob dail mongl xit ghuk

俩人去结合,

xid aod it hveib vongx
xit ed ait hvib vongx

成婚做伴侣,

xid ghouk it seet yangs
xit ghuk ait sat yangs

结合做夫妻,

naib dous vut qub liub
hnaib deis vut qub hlieb

日后好生男,

deik dous vut xeef mongl
deik deis vut xangf mongl

以后好添女,

daib jid vut bid feeb
daib jid vut baid fangb

儿女遍地方,

vangt nios vut bid vangl
vangt nios vut baid vangl

子孙满村寨,

jouf ab jeex mongb ghod jil
jef ax jangx hmongb ghod jil

才不成缠树的藤,

jouf ab jeex daot ghol gouf
jef ax jangx det ghol guf

才不成断梢的树。”

daib Boux Jongx laid xeed
daib Bex Jongx laid hxangd

宝炯就恼怒,

jid Nios Zeef faf qit
jid Nios Zeef faf qit

略则就生气:

ob diongb sax xeed nriul
ob diongb seix hxangd niel

“咱同血孕育,

ob gux sax was dloub
ob gux seix was dlub

咱同奶喂养,

langx aob sax laib geef
langx eb seix laib gangf

同盆洗羊水,

leik douk sax dieeb diouk
hleik duk seix diangb diuk

同刀割脐带,

ob nab jous dail nab
ob naib jus dail naib

我俩同个妈,

ob mens jous dail mens
ob mais jus dail mais

我俩共个娘。

dieed jus hvub xad nangd
dad jus hveb xad hnangd

你怎讲话丑听,

dieed jus seid xad ment
dad jus hseid xad hmut

你怎出言难闻!”

diot xenb nrinx bab daif
diot xenb ninx bib denf

三踩狮子草,

xenb nrinx gal menl nrinf
xenb ninx gal menl ninf

草就扁沓沓;

diot xeet lieef bab laf
diot hxangt lif bib laf

三踏四棱草,

xeet lieef gos beil deif
hxangt lif gos beil deif

草就趴地下。

xenb nrinx meik jouf jus
xenb ninx mik jef jus

狮子草就讲,

xeet lieef dius jouf jus
hxangt lif dius jef jus

四棱草就说:

wil jub meeb qid naix
wil job mangb qend naix

“我教你们成婚,

wil xees meeb dangt bul
wil xangs mangb dangt bul

我劝你们结合,

dieed laf wil lod songd diub
dad laf wil lod hsongd diub

却踩我断背,

dieed laf wil lod songd dlad
dad laf wil lod hsongd dlad

却踏我折腰!

meeb hveib nongd ab lieel
mangb hvib nongd ax lal

你们心不善,

meeb nrid nongd ab vut
mangb hnid nongd ax vut

你们意不良。

naib gheeb meeb jeex naix
hnaib ghangb mangb jangx naix

日后你们成婚,

diees gheeb meeb jas bul
dias ghangb mangb jas bul

今后你们结合,

meeb dax fud nriux bil
mangb dax hfed niux bil

你们走过山冈,

meeb dax fat lot dlongs
mangb dax fat lot dlongs

你们行过山坳,

nriangb dab diot nriux bil
niangb dab diot niux bil

在山冈坐下,

qut vus diot lot dlongs
qet ves diot lot dlongs

在山坳歇憩,

gid xid mob beeb dloub
gid hxid mongx bab dlub

再窥你白腿,

gid nrieet mob was angt
gid ngit mongx was angt

再瞧你峰乳,

gid xid mob khangd qud
gid hxid mongx khangd qud

再窥你阴门,

gid nrieet mob khangd dangt
gid ngit mongx khangd dangt

再瞧你下窍!” [15]

ghoud jeex ib bil Jax
ghed jangx ib bil Jax

也成一段《贾》,

ghoud jas ib god xuf
ghed jas ib ged xuf

也成一个理。

nriangb gangx daib ghab kheeb
niangb gangx daib ghab khangb

一对葫芦仔,

nriangb gangx jid ghab xuf
niangb gangx jid ghab xef

一双葫芦娃,

jouf qab veel veef neel
jef qab veel veef nangl

茫茫往北找,

jouf vangs veel veef jus
jef vangs veel veef jes

漫漫向南寻,

mil jas vos zaid daob
mongl jas vos zend deb

遇一串葫芦,

mil jas vos zaid xuf
mongl jas vos zend xef

遇一串葫瓜,

jouf nais vos zaid daob
jef nais vos zend deb

就去问葫芦,

jouf nais vos zaid xuf
jef nais vos zend xef

就去问葫瓜:

mob nriangb diot diongb weex
mongx niangb diot diub wangx

“你住在园里,

mob xud diot diongb las
mongx hxet diot diub las

你居在地头,

benf laix heeb neel dot
bongf laix hangb nangl dot

见人南来否,

benf dail diees jus dot
bongf dail dias jes dot

遇伴北往否?

bib vut qid naix jub
bib vut qend naix jub

咱好与成婚,

bib vut xit ghab bul
bib vut xit ghab bul

咱好与结合。”

zaid daob jouf lol jus
zend deb jef lol jus

葫芦就说道,

zaid xuf jouf lol jus
zend xef jef lol jus

葫瓜就说道:

yeeb neel jul ghab bul
yangb nangl jul ghab bul

“水淹绝伴侣,

gos daot jul naix jub
gos det jul naix jub

树没绝人类,

yangf jous meeb ib gangx
yangf jus mangb ib gangx

独剩你们一对,

yangf jous meeb ib nriouf
yangf jus mangb ib niuf

独存你俩一双,

ob laix jib dios dangl
ob laix jib dios dangl

你俩正合巧,

ob dail jib dios peit
ob dail jib dios pit

你俩正合适,

jid ad lol xid aod
jid ad lol xit ed

兄妹来成婚,

jid ad lol xid ghouk
jid ad lol xit ghuk

兄妹来结合,

xid aod it hveib vongx
xit ed ait hvib vongx

成婚做伴侣,

xid ghouk it seet yangs
xit ghuk ait sat yangs

结合做夫妻,

xob daib vut dieed neel
xob daib vut dad nangl

有崽好传宗,

dot vangt vut gangs jus
dot vangt vut gangs jus

有孩好接代,

diot ab jeex mongb ghod jil
diot ax jangx hmongb ghod jil

才不成缠树的藤,

diot ab jeex daot ghol gouf
diot ax jangx det ghol guf

才不成断梢的树。”

daib Boux Jongx jouf jus
daib Bex Jongx jef jus

宝炯就说道,

jid Nios Zeef jouf jus
jid Nios Zeef jef jus

略则就说道:

ob diongb sax xeed nriul
ob diongb seix hxangd niel

“咱同血孕育,

ob gux sax was dloub
ob gux seix was dlub

咱同奶喂养,

langx aob jous laib geef
langx eb jus laib gangf

同盆洗羊水,

leik douk jous dieeb diouk
hleik duk jus diangb diuk

同刀割脐带,

ob nab jous dail nab
ob naib jus dail naib

咱同一个妈,

ob mens jous dail mens
ob mais jus dail mais

咱共一个娘。

mob jus hvub xad nangd
mongx jus hveb xad hnangd

你说话丑听,

mob jus seid xad ment
mongx jus hseid xad hmut

你出言难闻。”

mil mab dail zaid daob
mongl mab dail zend deb

去捏那葫瓜,

mil dliof dail zaid xuf
mongl dliof dail zend xef

去扯那葫芦,

zaid daob jouf gheik jud
zend deb jef gheik jed

葫瓜就细颈,

zaid xuf jouf yongs ghous
zend xef jef yongs ghus

葫芦就长脖。 [16]

zaid daob jouf lol jus
zend deb jef lol jus

葫瓜就说道,

zaid xuf jouf lol jus
zend xef jef lol jus

葫芦就说道:

jub meeb mil qid naix
job mangb mongl qend naix

“教你们去成婚,

xees meeb mil dangt bul
xangs mangb mongl dangt bul

劝你们去结合,

meeb hveib dieed ab lieel
mangb hvib dad ax lal

你俩心不善,

meeb nrid dieed ab vut
mangb hnid dad ax vut

你俩意不良,

mab wil beef ghab jud
mab wil bangf ghab jed

捏我的脖子,

dliof wil beef ghab ghous
dliof wil bangf ghab ghus

扯我的颈子,

wil ghab jud jouf gheik
wil ghab jed jef gheik

我脖被勒细,

wil ghab ghous jouf yougs
wil ghab ghus jef yougs

我颈被扯长,

jouf bol wil vangx xangb
jef bal wil vangx hxangb

毁了我相貌,

jouf bol wil jol yif
jef bal wil jol yif

坏了我容颜。

naib gheeb meeb jeex naix
hnaib ghangb mangb jangx naix

日后你们成婚,

diees gheeb meeb jas bul
dias ghangb mangb jas bul

今后你们结合,

wil gid lol sangx diongb
wil gid lol sangx diongb

我将来家里,

wil gid lol laif niangs
wil gid lol lenf niangs

我会到屋中,

dib joud diot meeb nenx
dib jud diot mangb nongx

打酒劝你们饮,

neif bas diot meeb haok
neif bais diot mangb hek

盛醪灌你们喝,

qut meeb nenx xangd xangd
qet mangb nongx xangd xangd

劝你们饮饱饱,

neif meeb haok gos gos
neif mangb hek gos gos

灌你们喝醉醉,

niox meeb gos bal dal
niox mangb gos bal dal

让你们醉醺醺,

mees meeb od eef eef
mangs mangb od eef eef

让你们呕哗哗。”

ghoud jeex ib bil Jax
ghed jangx ib bil Jax

也成一段《贾》,

ghoud jas ib god xuf
ghed jas ib ged xuf

也成一个理。

nriangb gangx daib ghab kheeb
niangb gangx daib ghab khangb

一对葫芦仔,

nriangb gangx jid ghab xuf
niangb gangx jid ghab xef

一双葫芦娃,

mil qab vul vuf neel
mongl qab vul vuf nangl

茫茫往南找,

mil vangs vul vuf jus
mongl vangs vul vuf jes

漫漫向北寻,

jouf jas bees dongb ghab
jef jas bangs dongb ghab

遇一蔸南瓜,

jouf jas bees zaid pad [17]
jef jas bangs zend pad

遇一蔸脯瓜,

dongb ghab nriangb guf nrongl
dongb ghab niangb guf nongl

南瓜爬仓顶, [18]

zaid pad nriangb ghab dab
zend pad niangb ghab dab

脯瓜趴地上。

jouf mil nais dongb ghab
jef mongl nais dongb ghab

就去问南瓜,

jouf mil nais zaid pad
jef mongl nais zend pad

就去问脯瓜:

mob nriangb diot guf nrongl
mongx niangb diot guf nongl

“你住在仓顶,

mob xud diot ghab dab
mongx hxet diot ghab dab

你居在地上,

benf naix fud neel dot
bongf naix hfed nangl dot

见人南来否,

jas bul fat jus dot
jas bul fat jes dot

遇伴北往否?

bib vut qid naix jub
bib vut qend naix jub

咱好与成婚,

bib vut xit ghab bul
bib vut xit ghab bul

咱好与结合。”

dongb ghab jouf lol jus
dongb ghab jef lol jus

南瓜就说道,

zaid pad jouf lol jus
zend pad jef lol jus

脯瓜就说道:

yeeb neel jul ghab bul
yangb nangl jul ghab bul

“水淹绝伴侣,

gos daot jul naix jub
gos det jul naix jub

树没绝人类,

yangf jous meeb gangx Jongx
yangf jus mangb gangx Jongx

独剩阿炯你俩一对,

yangf jous meeb nriouf Zeef
yangf jus mangb niuf Zeef

独存阿则你俩一双。

jid ad ghoud dios dangl
jid ad ghed dios dangl

兄妹也合巧,

jid ad ghoud diot peit
jid ad ghed diot pit

兄妹亦合适,

jid ad mil xid aod
jid ad mongl xit ed

你俩去成婚,

jid ad mil xid ghuk
jid ad mongl xit ghuk

你俩去结合,

xid aod it hveib vongx
xit ed ait hvib vongx

成婚做伴侣,

xid ghouk it seet yangs
xit ghuk ait sat yangs

结合做夫妻,

naib gheeb vut qub liub
hnaib ghangb vut qub hlieb

日后好生男,

deik gheeb vut xeef mongl
deik ghangb vut xangf mongl

今后好育女,

naix vut lol bid feeb
naix vut lol baid fangb

人好住满地方,

daot vut lol bid vud
det vut lol baid vud

树好长满坡上。

hab [19] sab pab jul dongd
hab hsab pab jul dongd

别迟疑过季,

hab yux yongs jul naib
hab yux yongs jul hnaib

别犹豫误时,

dieet qab ghaob ab xeed
dat qab gheb ax hxangd

过季则失收,

jeex mil gid ab dios
jangx mongl gid ax dios

误时则无获,

dieet jeex mongb ghod jil
dat jangx hmongb ghod jil

会成缠树的藤,

dieet jeex daot ghol gouf
dat jangx det ghol guf

会成断梢的树。”

daib Boux Jongx jouf jus
daib Bex Jongx jef jus

宝炯才说道,

jid Nios Zeef jouf jus
jid Nios Zeef jef jus

略则才说道:

ob diongb sax xeed nriul
ob diongb seix hxangd niel

“咱同血孕育,

ob gux sax was dloub
ob gux seix was dlub

咱同奶喂养,

langx aob jous laib geef
langx eb jus laib gangf

同盆洗羊水,

leik douk jous dieeb diouk
hleik duk jus diangb diuk

同刀割脐带,

ob nab jous dail nab
ob naib jus dail naib

咱妈同个妈,

ob mens jous dail mens
ob mais jus dail mais

咱娘共个娘。

mob jus hvub xad nangd
mongx jus hveb xad hnangd

你说话丑听,

mob jus seid xad ment
mongx jus hseid xad hmut

你出言难闻!”

sok dongb ghab bab sok
sof dongb ghab bib sof

摔南瓜三摔,

dongb ghab meik yangl yangl
dongb ghab mik yangl yangl

南瓜扁沓沓,

dongb ghab jeex niul deil
dongb ghab jangx niel deil

好像只铜鼓,

dongb ghab jeex geef zeef
dongb ghab jangx gangf zeef

好像个圆盆;

aob xend put zaid pad
eb hxud put zend pad

撒灰淋脯瓜,

zaid pad dloub dlol dlox
zend pad dlub dlol dlox

脯瓜灰扑扑。 [20]

dongb ghab jouf lol jus
dongb ghab jef lol jus

南瓜就说道,

zaid pad jouf lol jus
zend pad jef lol jus

脯瓜就说道:

jub meeb mil qid naix
job mangb mongl qend naix

“教你们成婚,

xees meeb mil xit bul
xangs mangb mongl xit bul

劝你们结合,

meeb hveib dieed ab lieel
mangb hvib dad ax lal

你们却心不善,

meeb nrid dieed ab vut
mangb hnid dad ax vut

你们却意不良,

dieed sok wil bab sok
dad sof wil bib sof

反摔我三摔,

dieed put wil aob xend
dad put wil eb hxud

反淋我白灰,

wil meik jeex niul deil
wil mik jangx niel deil

摔我扁如鼓,

wil jid dloub dlol dlox
wil jid dlub dlol dlox

淋我灰扑扑,

dieed bol wil vangx xangb
dad bal wil vangx hxangb

毁了我相貌,

dieed bol wil jol yif
dad bal wil jol yif

坏了我容颜。

ab qid jib ghob niox
ax qend jib ghongb niox

不成婚则罢,

ab xit jib ghob niox
ax xit jib ghongb niox

不结合则休,

hangd naib meeb xid aod
hangd hnaib mangb xit ed

若你俩成婚,

hangd mangt meeb xid ghouk
hangd hmangt mangb xit ghuk

若你们结合,

meeb ghob nriul daib ghaod laod
mangb ghongb niel daib ghed led

你们就生崽圆鲁鲁,

meeb ghob nriul jid ghaol laos
mangb ghongb niel jid ghel les

你们就生孩团罗罗,

ghaod laod dat dongb ghab
ghed led dangf dongb ghab

圆如我南瓜,

ghaol laos dat zaid pad
ghel les dangf zend pad

团如我脯瓜,

ghab nriux ab nriangb ghab nriux
ghab niux ax niangb ghab niux

嘴巴没嘴巴,

ghab nras ab nriangb ghab nras
ghab nais ax niangb ghab nais

鼻子没鼻子,

ghab nrax ab nriangb ghab nrax
ghab naix ax niangb ghab naix

耳朵没耳朵,

ghab mis ab nriangb ghab mis
ghab mais ax niangb ghab mais

眼睛没眼睛。”

ghoud jeex ib bil Jax
ghed jangx ib bil Jax

也成一段《贾》,

ghoud jas ib god xuf
ghed jas ib ged xuf

也成一个理。

nriangb gangx daib ghab kheeb
niangb gangx daib ghab khangb

一对葫芦仔,

nriangb gangx jid ghab xuf
niangb gangx jid ghab xef

一双葫芦娃,

jous hveib diot pab bil
jus hvib diot pab bil

拍手无法子,

jous nrid diot pab lob
jus hnid diot pab lob

顿脚无计策,

jouf mil nais Wangx Naib [21]
jef mongl nais Wangx Hnaib

才去问往奈,

jouf mil nais Dlas Lat [22]
jef mongl nais Dlas Hlat

才去问夏腊:

liub jouf mob Wangx Naib
hlieb jef mongx Wangx Hnaib

“大数你往奈,

liub jouf mob Dlas Lat
hlieb jef mongx Dlas Hlat

大数你夏腊。

jub bib mil qab naix
job bib mongl qab naix

指点我们去寻人,

xees bib mil vangs bul
xangs bib mongl vangs bul

告诉我们去找伴。”

Wangx Naib jouf lol jus
Wangx Hnaib jef lol jus

往奈就说道,

Dlas Lat jouf lol jus
Dlas Hlat jef lol jus

夏腊就说道:

dieed not liub Wangx Xab [23]
dad nongf hlieb Wangx Xab

“要大数往暇,

dieed not liub Dlas Diul [24]
dad nongf hlieb Dlas Dil

要大数夏杜,

nib xab wil jul dlieeb
nenx xab wil jul ghongd

他遮住我颈,

nib diul wil jul fend
nenx dil wil jul hfud

他罩住我头。”

diangd lol nais Wangx Xab
diangd lol nais Wangx Xab

转来问往暇,

tok lol nais Dlas Diul
tak lol nais Dlas Dil

返回问夏杜,

Wangx Xab jouf lol jus
Wangx Xab jef lol jus

往暇就说道,

Dlas Diul jouf lol jus
Dlas Dil jef lol jus

夏杜就说道:

dieed not liub Wangx Ceib [25]
dad nongf hlieb Wangx Ceib

“要大数往崔,

dieed not liub Dlas Nraif [26]
dad nongf hlieb Dlas Nenf

要大数夏然,

nib ceib wil mil neel
nenx ceib wil mongl nangl

他吹我跑南,

nib nraif wil mil jus
nenx nenf wil mongl jes

他扇我跑北。”

diangd lol nais Wangx Ceib
diangd lol nais Wangx Ceib

转来问往崔,

tok lol nais Dlas Nraif
tak lol nais Dlas Nenf

返回问夏然,

Wangx Ceib jouf lol jus
Wangx Ceib jef lol jus

往崔就说道,

Dlas Nraif jouf lol jus
Dlas Nenf jef lol jus

夏然就说道:

dieed not liub veex liub
dad nongf hlieb vangx hlieb

“要大数大岭,

dieed not liub bil dad
dad nongf hlieb bil dad

要长数长坡,

wil ceib nib ab youx
wil ceib nenx ax yex

我吹它不摇,

wil nraif nib ab dat
wil nenf nenx ax dat

我扇它不动。

meeb not mil nais veex liub
mangb nongf mongl nais vangx hlieb

你去问大岭,

meeb not mil nais bil dad
mangb nongf mongl nais bil dad

你去问长坡。”

jous hveib diot pab bil
jus hvib diot pab bil

拍手无法子,

jous nrid diot pab lob
jus hnid diot pab lob

顿脚无计策,

jouf mil nais veex liub
jef mongl nais vangx hlieb

才去问大岭,

jouf mil nais bil dad
jef mongl nais bil dad

才去问长坡:

liub jouf mob veex liub
hlieb jef mongx vangx hlieb

“大数你大岭,

dad jouf mob bil dad
dad jef mongx bil dad

长数你长坡,

mob benf laix heeb neel dot
mongx bongf laix hangb nangl dot

你见人南来否,

mob benf dail diees jus dot
mongx bongf dail dias jes dot

你遇伴北往否?

xees bib vut mil qab
xangs bib vut mongl qab

告诉咱去找,

xees bib vut mil vangs
xangs bib vut mongl vangs

指点咱去寻。”

veex liub jouf lol jus
vangx hlieb jef lol jus

大岭就说道,

bil dad jouf lol jus
bil dad jef lol jus

长坡就说道:

beed liub wil jus deix
bangd hlieb wil jus deix

“大我确实大,

beed dad wil jus deix
bangd dad wil jus deix

长我确实长。

wil ab benf laix heeb neel
wil ax bongf laix hangb nangl

我未见人南来,

ab benf dail diees jus
ax bongf dail dias jes

我未遇伴北往,

diot benf dail Wangx Gab [27]
diot bongf dail Wangx Gab

只见个往甘,

diot benf dail Wangs Gus [28]
diot bongf dail Wangs Gus

只见个旺固,

diongb naib gab [29] wil ngeix
diub hnaib gab wil ngix

白日抓我肉,

diongb mangt geik wil songd
diub hmangt gik wil hsongd

夜里咬我骨,

gab wil ngeix nenx xeed
gab wil ngix nongx hxangd

抓我肉吮血,

geik wil songd haok ghaof
gik wil hsongd hek ghef

咬我骨吸髓。

ghaot xud nriangb veex vib
ghet xed niangb vangx vib

虎公公在石岭岗,

wouk xud nriangb vis zeet
wuk xed niangb vis zat

虎奶奶在石崖脚,

mob mil nais ghaot xud
mongx mongl nais ghet xed

你去问虎公,

mob mil nais wouk xud
mongx mongl nais wuk xed

你去问虎奶。”

qab mil weix veex vib
qab mongl wix vangx vib

找到石岭岗,

vangs mil leit vis zeet
vangs mongl leit vis zat

寻到石崖脚,

mil jas dail ghaot xud
mongl jas dail ghet xed

遇到虎公公,

mil jas dail wouk xud
mongl jas dail wuk xed

遇到虎奶奶,

jouf nais dail ghaot xud
jef nais dail ghet xed

便问虎公公,

jouf nais dail wouk xud
jef nais dail wuk xed

便问虎奶奶。

ghaot xud jouf lol jus
ghet xed jef lol jus

虎公公就讲,

wouk xud jouf lol xees
wuk xed jef lol xangs

虎奶奶就说:

yeeb neel jul naix jub
yangb nangl jul naix jub

“水淹绝人类,

gos daot jul ghab bul
gos det jul ghab bul

树没绝伴侣,

jouf yangf meeb gangx Jongx
jef yangf mangb gangx Jongx

只剩阿炯你俩一对,

jouf yangf meeb nriouf Zeef
jef yangf mangb niuf Zeef

只存阿则你俩一双。

jid ad ghoud dios dangl
jid ad ghed dios dangl

兄妹也合巧,

jid ad ghoud dios peit
jid ad ghed dios pit

兄妹也合适,

jid ad mil xid aod
jid ad mongl xit ed

兄妹去成婚,

jik ad mil xid ghouk
jid ad mongl xit ghuk

兄妹去结合,

xid aod it hveib vongx
xit ed ait hvib vongx

成婚做伴侣,

xid ghouk it seet yangs
xit ghuk ait sat yangs

结合做夫妻,

naib gheeb vut qub liub
hnaib ghangb vut qub hlieb

日后好生男,

deik gheeb vut xeef mongl
deik ghangb vut xangf mongl

今后好育女,

qub liub vut bid feeb
qub hlieb vut baid fangb

生男满地方,

xeef mongl vut bid vangl
xangf mongl vut baid vangl

育女遍村寨。

hab sab pab jul dongd
hab hsab pab jul dongd

别迟疑过季,

hab yux yongs jul naib
hab yux yongs jul hnaib

别犹豫误时,

jeex qab ghaob ab xeed
jangx qab gheb ax hxangd

过季就失收,

jas dangt ghongd ab gos
jas dangt ghongd ax gos

误时就无获,

ghob jeex mongb ghod jil
ghongb jangx hmongb ghod jil

就成缠树的藤,

ghob jas daot ghol gouf
ghongb jas det ghol guf

就成断梢的树。”

daib Boux Jongx jouf jus
daib Bex Jongx jef jus

宝炯就说道,

jid Nios Zeef jouf jus
jid Nios Zeef jef jus

略则才说道:

ob nab jous dail nab
ob naib jus dail naib

“咱妈同个妈,

ob mens jous dail mens
ob mais jus dail mais

咱娘共个娘,

ob diongb sax xeed nriul
ob diongb seix hxangd niel

咱同血孕育,

ob guf sax was dloub
ob guf seix was dlub

咱同奶喂养,

langx aob jous laib geef
langx eb jus laib gangf

同盆洗羊水,

leik douk jous dieeb diouk
hleik duk jus diangb diuk

同刀割脐带。

laib nid ab vut nangd
laib nend ax vut hnangd

那样做难听,

gongl nid ab vut ment
gongl nend ax vut hmut

那样做丑闻。”

wouk xud jouf lol jus
wuk xed jef lol jus

虎奶奶就说:

wil ghoud nriangb dongl wongl ghab qenb
wil ghed niangb dongl wongl ghab qub

“我也腰粗有孕啦,

wil ghoud nriangb dal was ghab dis
wil ghed niangb dal was ghab dis

我也肚大怀胎啦,

neel oud ab bees nol
nangl ud ax bangs nol

衣遮不住身,

neel deib ab bees guf
nangl deib ax bangs guf

裙掩不住体。

hangd nriul jid daib jees
hangd niel jid daib jangs

若是生男崽,

wil xongx it hveib vongx
wil xongx ait hvib vongx

就留作伴侣,

wil ghot it seet yangs
wil ghot ait sat yangs

就结为夫妻,

wil ghoud nriangb qub liub
wil ghed niangb qub hlieb

我又可生崽,

wil ghoud nriangb xeef mongl
wil ghed niangb xangf mongl

我又能育娃;

hangd dios jid bal nial
hangd dios jid bal nial

若是生女儿,

xongx daib lol it hveib [30]
xongx daib lol ait hvib

留与儿成婚,

ghot vangt lol it seet [31]
ghot vangt lol ait sat

让和子结合。

ob laix xid dous ab xid aod
ob laix xit deis ax xit ed

你俩怎不可成婚?

ob dail xid dous ab xid ghot
ob dail xit deis ax xit ghot

你们怎不能结合?”


[1] nax vongx、nax beel:水稻(歌谣用语),口语称为nax。nax beel亦是一种摘糯稻的名称。

[2] nax vongx、nax beel:水稻(歌谣用语),口语称为nax。nax beel亦是一种摘糯稻的名称。

[3] jeeb:沉没在水中千年不朽的杉树。本地汉语称为“阴沉木”。

[4] but:ghab but(旁边)的省称。

[5] qid naix jub、xit ghab bul:简称qid naix(直译“创造人”)、xit bul(或dangt bul,直译“创造伴”),合起来是个成语,意即“结为夫妻续人烟”,原专指洪水滔天过后兄妹结婚的事件,后亦引申为“结婚成家”、“成家立业”。

[6] qid naix jub、xit ghab bul:简称qid naix(直译“创造人”)、xit bul(或dangt bul,直译“创造伴”),合起来是个成语,意即“结为夫妻续人烟”,原专指洪水滔天过后兄妹结婚的事件,后亦引申为“结婚成家”、“成家立业”。

[7] hveib vongx、seet yangs:均是“伴侣”、“配偶”的意思,系歌谣专用语。

[8] hveib vongx、seet yangs:均是“伴侣”、“配偶”的意思,系歌谣专用语。

[9] douk:ghab douk(肚脐)的省称。

[10] 白刺这种植物有个特点:其枝或梢若被土埋压住,不久即在被埋枝节处长出新根和新芽,形成新的与母体相连的植株。

[11] 白刺嫩枝芽表皮为深红或紫红色,光滑,而老枝表皮则生出一层灰白色的粉末,用手抹之可去。

[12] 白刺说的这段话,反映了苗族的原始宗教信仰和一种叫做 diot bul ghab diux(直译意“撑门”,汉语称“保家”)的巫术:将白剌等几种植物经过祈祷仪式后捆作一束,挂在大门门楣上方,据说可以驱除“口舌鬼”、“活路鬼”等鬼邪,以及阻止改嫁了的女人再次进入该家(据说该妇女如果敢再进,将遭到瞎眼、跛脚等恶报),这种巫术需用鸡、鸭、狗、鱼等作牺牲。

[13] xenb nrinx:草本植物名,当地汉语称狮子草,藤状茎蔓葡伏地下漫长,且密被扁状绿色柔毛,喜长在湿润荫凉的土坡上,生长密集处,人坐在上面,感到松软舒适。

[14] xeet lieef:草本植物名,茎蔓伏地生长,叶光滑细绿,喜长在湿润土坡上,其茎有棱,根可入药。

[15] 窥白腿、瞧峰乳、窥阴门、瞧下窍:过去苗族人上山打柴割草、采蕨、讨猪菜等都喜坐在狮子草的上面休息,青年男女在坡上游方谈恋爱,也爱坐在草上交谈,故此处以草的口气如此说。

[16] 细颈、长脖:以拟人手法,形容葫芦独特的形状。

[17] zaid pad(脯瓜):此瓜各地汉语称谓不一,如有的称“冬瓜”。

[18] 南瓜爬仓顶:住房较稀疏的苗族农家,喜在房前屋后栽几株南瓜,牵蔓爬上房顶,结的南瓜便不被动物啃咬或踩踏。有的房顶盖的是杉木皮,茂盛的瓜叶还可以遮阴挡雨,延长杉木皮的使用寿命,一举两得。

[19] hab:hab laib(勿、别)的省称。口语中不能省称。

[20] 脯瓜灰扑扑:熟透的脯瓜表面长有一层灰白色的粉末(脯瓜霜),抹之可去。

[21] Wangx Naib(往奈)、Dlas Lat(夏腊):太阳、月亮的拟人名。参见《创世篇·铸日造月》注9、10。

[22] Wangx Naib(往奈)、Dlas Lat(夏腊):太阳、月亮的拟人名。参见《创世篇·铸日造月》注9、10。

[23] Wangx Xab(往暇)、Dlas Diul(夏杜):云、雾的拟人名。

[24] Wangx Xab(往暇)、Dlas Diul(夏杜):云、雾的拟人名。

[25] Wangx Ceib(往崔)、Dlas Nraif(夏然):均为风的拟人名。

[26] Wangx Ceib(往崔)、Dlas Nraif(夏然):均为风的拟人名。

[27] Wangx Gab(往甘)、Wangs Gus(旺固):穿山甲的拟人名。一释为山鼠的拟人名。

[28] Wangx Gab(往甘)、Wangs Gus(旺固):穿山甲的拟人名。一释为山鼠的拟人名。

[29] gab:即gat(抓)的变调读音。

[30] hveib:hveib vongx(伴侣)的省称。

[31] seet:seet yangs(伴侣)的省称。

苗族贾理(第二版)(上)