搜索
   登录

声母
所属图书:《贵州少数民族基础语音双语读本.布依族、侗族、水族:布依族文、侗族文、水族文、汉文对照》 出版日期:2017-05-01 文章字数:2508字

一 声母

布依文有声母32个,其中用来拼写固有词的声母26个,用来拼写汉语借词的声母6个。

(一)拼写固有词的声母

b

bas 嘴、口

Bas duezbidt beemc.

鸭嘴是扁的。

bal 喇叭

bos bal 吹喇叭

baz 妻子

gvaanlbaz 夫妻

bac 伯母

bax 携带

mb

mbax 蝴蝶

Fead duezmbax xaul dazraaix!

蝴蝶翅膀真漂亮!

mbal 软

mbac 裂开

mbas 肩膀

m

max 马

Xingl duezmax bail bol genl nyiec.

牵马上山吃草。

mal 来、狗

malraanz 回家

duezmal 狗

maz 什么

mac 生长

max 马

mas 果

f

faix 树

Heenzrih raanz gul lix gol faix ndeeul.

我家地埂上有一棵树。

bail 去

baiz 疮;时候

daic 哭

daix 矮小

dais 剃

daih 口袋

w

wal 花

Ndoswal nix seeus dazraaix!

这朵花真美!

waz 抓

waz naamh 抓泥土

wac 拍

wac fengz 鼓掌

was 裤子

was bigt 蓝色裤子

d

dal 眼睛

Dal deel laaux.

他(她)的眼睛大。

daz 纺

dazwaais 纺纱

dac 叉开

dax 打赌

das 晒

dah 河

nd

ndangl 鼻子

Ndangl duezxaangx raiz.

大象的鼻子长。

ndangs 能干

ndangx 烧

ndangx fiz 烧火

n

nas 箭

Deel dez gonglnas bail bol degt duezyej.

他带上弓箭上山打野兽。

nal 厚

naz 田

nac 脸

nax 舅

nah 水獭

l

laz 锣

Deel ros laz ndil nyiel dazraaix.

他敲锣非常好听。

lac 下

lax 旺

las 桄

lasmail 桄线

g

gais 鸡

Jic leg gais nis deel ndiljaiz jazxiz!

那几只小鸡真可爱!

gail 楼枕

gaix 掀

gaiz 次、回

ng

ngaz 芽

Wanl dueh dauc ngaz bai!

豆种发芽啦!

ngah 馋

ngax 向外倾斜

yeeuc ngax 龅牙

h

haans 鹅

Duezhaans rox fuz ramx,duezgais mizrox fuzramx.

鹅会浮水,鸡不会浮水。

haanl 答应

haanz 扁担

haanh 汗水

j

jais 蛋

Ngonzjeex nail gul aul jais bail gaail.

赶场天我奶奶拿蛋去卖。

jail 远

jaiz 爱

ndiljaiz 可爱

ny

nyal 草

Boh gul ngonzlianz bail bol gonz nyal.

我爸爸昨天上山割草。

nyaz 邋遢

nyac 别、不要

nyas 季节

nyah 烦躁

x

xah 绳子

Aul xah mal xug duezmul bail gaail.

用绳子捆猪去卖。

xal 差

xaz 茶

xac 等

xax 柴刀

xas 削

y

yuangz 羊

Jongs yuangz ius jaanglbol genl nyiec.

羊群在山坡吃草。

yuangzbyal 山羊

yuangzxianl 绵羊

s

sel 书

Gul ius raanzsel dohsel.

我在学校读书。

sez 红薯

sec 巳

bil sec 属蛇

ses 媒

guehses 做媒

r

raangz 笋子

Gul maaic genl raangz.

我喜欢吃笋子。

raangl 炒

raangc 扣

raangc saailhaaiz 系鞋带

raangx 过度

raangs 饶

raangh 鸣叫

by

byal 鱼

Ngonz xinyqiy,gul riangz boh gul bail baangx dah degtbyal.

星期天,我和爸爸到河边捕鱼。

byaz 遮盖

byac 雷

byax 稀

byas 额头

byah 离别、分别

my

myaus 猫

Raanz gul lix duezmyaus ndeeul.

我家有一只猫。

myauh 劝

myauz 头发

qy

qyaangx 马刀

Fahqyaangx,haaus has yeeuh gueh“majdaoy”.

“法养”,汉语叫做“马刀”。

qyaangl 如此

Buxqyaangl 布依族区域称谓之一

gv

gval 瓜

Ndael rih ndaml lix gval.

地里种有南瓜。

gvaz 右

gvax 盘旋

gvas 过

ngv

ngvax 瓦

Neengz raanz hams ngvax.

房顶上盖瓦。

raanzngvax 瓦房

ngodngvah 摇晃

qv

qvax 傻

Ngonznix bail roh xabt buxqvax ndeeul.

今天出去遇见一个傻子。

qvaais 让开、转向

qvaaix 蔫、萎;困倦

qvas 让开;躲开

qvees 转向、朝向

sl

slungz 床

Slungz aul mal ninz.

床是用来睡觉的。

sloongl 二

slis 四

hr

hreih 旱地

Gungl gul ius raanz guehhreih.

我爷爷在家种地。

hrangz 苦

hranghlunz 昨晚

hreislaez 哪时

hreihnaz 田地

hreih bagt 菜地

(二)拼写汉语借词的声母

p

pinypangyqiuf 乒乓球

Gul maaic degt pinypangyqiuf.

我喜欢打乒乓球。

pifpay 琵琶

peiypinf 批评

peiypanq 批判

t

tinfzij 亭子

Jaangl jeexxaec lix ndanl tinfzij ndeeul.

鼠场上有一座亭子。

Tianynganymenf 天安门

tungjziq 统治

k

kungjlungf 恐龙

Baiz xauxxaux deel ndaelbeangz lix kungjlungf.

很久很久以前地球上曾有恐龙。

Kungjzij 孔子

kunqnanf 困难

q

qiqqiuf 气球

Xaznauz xuangs fengz qiqqiuf xih biul bail jaanglmbenl.

如果松手气球就飘到空中。

Qiny zhenqfuj 清政府

qiaojmiaoq 巧妙

qinydanq 氢弹

qinjsiq 请示

z

zhenqzouy 郑州

Zenqzouy ius beangz Hofnanf.

郑州在河南。

ziqduq 制度

ziycif 支持

Zangy Sanyfungy 张三丰

Zaoqzouy qiaof 赵州桥

c

congydianqqiq 充电器

Cungydianqqiq aul mal jangl dianq xos soujjiy.

充电器用来为手机充电。

Cungfqinq 重庆

cenyweij zujrenq 村委主任

Cangfcenf 长城

gungycangj 工厂

贵州少数民族基础语音双语读本.布依族、侗族、水族:布依族文、侗族文、水族文、汉文对照