五 课文 Kod Leix

Dail Nangl

Dail nangl ax dios jus ait niangs nongx ghab hsab nax haib ghab hsaid，ait wat khangd nongx khangd hek，dail gik bal ud qub haib gid gongb. Ait nend，laix laix seix saib dail nangl.

Dail nangl ait xid nongt gik bal gid gongb nend？

Bangs dail nangl bangf hmid hfud niux liangs hvit wat，vel liangs vel dad，hangd ax guk gik dol gid gongb gek gab，hved hmid hfud niux xix xal，ax lax not xus，hmid hfud niux ghax dad dax not not，ax vut nongx gid aib gid nongd.

老鼠

老鼠不仅偷吃稻谷和大米，弄脏吃的喝的，还咬坏衣物和家具。因此，人人都恨老鼠。

老鼠为什么要咬坏家具呢？

因为老鼠的门牙长得太快，越长越长，如果不咬坚硬的东西，把门牙磨损，没有多久，门牙就会长出来许多，不便吃这样那样的东西。

Dol Leib

Dol leib xangf xangf seix laix nas laix“Wil gangb hmenb gangb daid”，vangs jas yangx ghax las diot laib lot nongx mongl. Dol naix ax bub，dol leib ghab jid ax maix not xus dail gangb hmenb gangb daid，nenx dol ax dios wil gangb hmenb gangb daid.

Ait nend，nenx dol ait gheix xid nend？

Dol leib xangf xangf seix lol hniangk，dol eb hniangk nongd jangb ghab dud haib ghab ghaib dliub bangf ghad jud xit sul，jangx ghab nius xid. Dol leib nongt bud nongf ghab jid bangf xid，ghax laix pab qab laix ghab jid vangs ghab nius xid nongx.

Ait nend，lax dad lol，ghax lias hvib lias hxut yangx. Dol naix ax bub，dail hsent hot dol leib laix nas laix“wil gangb hmenb gangb daid”.

猴子

猴子经常一个替一个“捉跳蚤虱子”，找着了就放进嘴里吃掉。人们不知道，猴子身上并没有几只跳蚤虱子，它们不是在捉跳蚤虱子。

那么，它们在做什么呢？

猴子经常出汗，这些汗水与皮肤和毛根的污垢混杂，形成盐粒。猴子要补充自己身上的盐分，就一个乱翻一个的身上找盐粒吃。

于是，天长日久，就习以为常了。人们不知道，还以为猴子一个替一个“捉跳蚤虱子”。

Gux Nix

Maix diux dliangb xangs dongf ait nend：

Dliel lax，dol nes jangb dol ngix dib diangs，gux nix hxib das，jas nes ghax hot nongf dios nes ax dios ngix，jas ngix dad hot nongf dios ngix ax dios nes. Dangl ghangb，nes ngix xit vut yangx，sail ax ed nenx ait ghab bul yel，nenx nes ax jangx ngix ax dios，ghax ax vut ghab mais niangb diongb hnaib fangt gux yel，leit hxib hmangt jef fangt gux.

Ait nend，gux nix dios nes ghaid dios ngix nend？

Gux nix nongf ax liek dol xed，dol dlik，ngix dab，ngix dot id dad diob jil lob hangb gid hul，nenx seix maix dlob jil lob. Nenx bangf ob jil lob dangl hfud laid mongl yangx，ob jil lob dangl hfud sul ob jil lob dangl ghangb ghab diongb，liangs ib vix dud niangl niangl，dol naix ax bub，hsent hot dios ghab dak，ax bub vix dud niangl niangl nongd jangb dail nes bangf ghab dak ax jus diel.

Dail nes nas git，bes git lol ghab daib nes；Gux nix ax nas git，ghab daib gux nix niangb lol，hek mais gux nix bangf wel hlieb.

Dail nes ax maix hmid，maix laib bid jis khangd nongx khangd hek；Gux nix laib lot gid niangs maix dol hmid mongl diok hxok，ax maix bid.

Ait nend，gux nix dios ngix ax dios nes.

蝙蝠

有个故事是这样说的：

从前，鸟类跟兽类打仗，蝙蝠怕死，遇到鸟类就说自己是鸟类不是兽类，遇到兽类又说自己是兽类不是鸟类。后来，鸟类兽类友好了，都不要它做朋友了，它鸟不成兽不是，就不好意思在白天外出了，到晚上才出来。

那么，蝙蝠是鸟还是兽呢？

蝙蝠虽然不像虎、熊、野猪、山羊那样用四只脚走路，它也有四只脚。它的前两只脚短去了，前两只脚与后两只脚中间，长一层薄薄的皮，人们不知道，以为是翅膀，不知道这层薄薄的皮跟鸟类的翅膀不一样。

鸟类下蛋，孵出小鸟；蝙蝠不下蛋，小蝙蝠生下来，吃蝙蝠妈妈的奶长大。

鸟类没有牙齿，有嗉囊装吃的喝的；蝙蝠嘴里有一些细细的牙齿，没有嗉囊。

因此，蝙蝠是兽不是鸟。

Niangx Hmub

Bib zaid hmub bangf niangx dlongd not lins niox，niangx hmub dios laib dlongd hlieb. Xangf deis nongx niangx，ib fangb nongf ib diel. Bib fangb niangb diot hlat juf hnaib mol nongx.

Gid denx niangx bal hniut yangf，dol naix nongx ax xangd nangl ax nox，niangx hmub xens bongt wat；Xangf nongd vut niangx vut hniut，zaid zaid ax naf hvib nongx nangl，niangx hmub dliut lins niox.

Nongt nongx niangx hmub dail，zaid zaid seix qib diux qib zaid，guk nail，mail gid aib gid nongd，gol khat. Hnaib yenx hxib dat，nongf naix nongf zaid sail dib bat，bat genx hsab vangl jul. Hnaib mol liul jed，dol zaid xus naix xus dail liul ib dliongb，dol zaid not naix not khat hangd liul ib dliongb ax ghot nongx ax ghot baib khat，ghax nongt liul ob bib dliongb. Hnaib xenx dios dat niangx hvib，hxib dat dib gheib jend ghab hseib ghet niongs，jib gad nef nongx. Gad dat niangx hvib vob not seix not vut seix vut，wil hsat hlib nongx nail dongk.

Jus nongx jangx gad，wil ghax hot wil mais gal lial vangs wil bangf ud qub haib hlinb hliongt lol. Wil nangl ud nix，nangl khuk hlat，diot hab hvib tot hvib，det bangx nix，mangs hlinb，diot hliongt，dlangd wangb vut vut，des dol ghab bul xit seix dax mongl ghab but eb hxid ninx xit diut，dax mongl ghab dangx gix zuk gix zuk niel. Ghab zangx eb maix ob bib bongl ninx xit diut，diut zux dab benl benl，diut xud eb dlel dlel，ghab bil dol naix khat dongx hveb wenl wenl.

Hnaib nongd qend gix.Ghab niel zaid bangf jib daib haib jid dax bed ut，daib pik haib jib niangb zuk bib dlens yangx jef baib dol naix zuk. bib zuk ib dlens dad ib dlens，vel zuk vel bongx hvib，ib nenk seix ax hnangd jul ves. Cuf hnaib nongd mongl，xus seix dail zuk ob hnaib.

Ghab bul！Leit niangx hmub dail，mongx maib ait dax wil zaid nongx niangx！

苗年

我们苗族的年节多极了，苗年是其中的一个大节日。何时过年，各地不一。我们那里在十月卯日过。

从前年景不好，人们吃不饱穿不暖，苗年不热闹，现在好年好景，人们不愁吃穿，苗年隆重极了。

要过苗年了，家家都打扫卫生，捉鱼，购置年货，邀请客人。寅日早晨，家家户户都杀猪，猪叫声响彻寨子。卯日打糍粑，人口少的人家打一槽，人多客多的人家，如果打一槽不够吃、不够赠送客人，就要打两三槽。辰日是大年初一，早晨杀鸡祭祀祖神，蒸糯米饭吃。大年初一，菜既多又好，我最喜欢吃冻鱼。

一吃完饭，我就让妈妈赶快把我的衣物和首饰找出来。我穿上银衣、花带裙、新鞋新袜，戴上银花、项圈、手镯，打扮得漂漂亮亮，跟随朋友们一起到河边去看斗牛，到芦笙场去跳芦笙舞跳铜鼓舞。河坝有几对水牛正在抵斗，斗得尘土飞扬，水花四溅，岸上的人们一阵阵地欢呼。

这一天起跳芦笙舞。鼓藏头家的儿子和房族兄弟，女儿和嫂子跳三圈后，人们才开始跳。我们跳了一圈又一圈，越跳越有兴趣，一点也不觉得累。除这一天外，至少还跳两天。

朋友！苗年快到了，你一定要来我家过年啊！