七 第七朗
男: | |
Nuangx dais baaih laez mal? | 阿妹你从何方来? |
May mengz dez wal jings dez nganz mal weeh, | 阿母用花用银来妆饰, |
Weeh mengz lumc duezbad, | 扮你像菩萨, |
Weeh mengz lumc duezmeeuh, | 扮你像菩萨, |
Ranl mengz lumc duezmeeuh guanyfuj, | 看你像庙里的菩萨, |
Ranl mengz lumc duezyux guancqyaml, | 看你像城里的女孩, |
Guehxamz saml miz needt, | 玩耍不安心, |
Leg feax bas logleedt mbael ndaaix, | 妹妹你聪明伶俐, |
Bas loglaaix mbael daauz, | 嘴巴红润像桃叶, |
Leg feax dinl fengz yeeul gvaamsjais, | 蛋壳一般的肤质, |
Bas mais lumc dosxingz, | 地壳蜂般红润嘴唇, |
Bas ndingl lumc dosndaangs, | 马蜂般红润的嘴唇, |
Goy doc nehjaiz suans yiangz nuangx xaaux genl, | 我想要和你成家, |
Damxxih mengz yieh xaaux raanz genl lix niangh, | 只是你小时就定亲, |
Bail xaaux eeux lix niangh. | 只是你小时已定亲。 |
Goy doc nehjaiz ndaml joic jaiz genl nog, | 哥种芭蕉想吃整串, |
Gueh logt jaiz aul mbangs, | 做水车想要水筒, |
Goy doc nangh yiangz nuangx xih maaic aul nuangx gueh baz, | 哥和你坐就想娶你做妻, |
Xohneex daail ndaangl raz banz guh, | 你已结婚我唯有死心, |
Daail ndaangl nuangx banz guh. | 妹已结婚我唯有死心。 |
Nuangx heec, | 妹妹啊, |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz genzmbenl ndaaulndis ndingl, | 说天上的星星呈五彩, |
Ximl banz walrucgais, | 看起像是鸡冠花, |
Xamzreeul dais rauz mal, | 是我首先开玩笑, |
Nuangx bail gal laez doonc, | 妹去何处拦住我, |
Menl bail hoongc laez laanz, | 去哪山谷拦住我, |
Menl qyus baanz laez meangh, | 妹在哪条路上盼等我, |
Haec nuangx gah meangh gah dogtxel, | 让妹独盼独伤心, |
Baais byagtfuz naz xeeh, | 好比田里的浮萍, |
Nuangx yieh boh miz meeh laez gaml, | 妹妹也没有父母管, |
Ndanl saml menl beangs laangh, | 妹妹敞开心扉, |
Ndanl saml nuangx beangs laangh. | 妹妹敞开心扉。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Genzmbenl ndaaulndis log, | 天上的星星呈绿色, |
Dogt mal lac banz rinl, | 落到地上成石头, |
Mbinl bail genz banz raanx, | 飞到天上成石板, |
Mbaanx xib raanz guc raanz, | 寨上家户多, |
Gah raanz mengz rox aul hees, | 只有你家热情好客, |
Raanz xib meeh guc meeh, | 家家有母亲, |
Gah meeh mengz rox ral goiz, | 唯独你母亲会找女婿, |
Myaec mengz yungz ndaangl ndoil bins meanh, | 不让你单身我到现在, |
Myaec mengz gueh hunz laangs bins meanh. | 不让你单身到现在。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚你总是说, |
Laais nauz may nuangx jangl gais xac yeeuh gvax, | 说你母亲养鸡等鹰来, |
Jangl max xac nyiec uns, | 养马等青草, |
Degt benh xac naz ndaml, | 打粪等种田, |
Lengclix yungz ndanlsaml xac goy, | 还在空心等着哥, |
Yungz saml nuangx xac goy. | 妹妹空心等哥哥。 |
Laais nauz may nuangx lengclix xuangs gueh fad xah xoongz, | 说你妈留你做树叶垫桌子, |
Xuangs gueh roongl sues haux, | 留做叶子来包饭, |
Xuangs gueh baex may rauz, | 留做我母亲儿媳妇, |
Xuangs mengz saec dinl fengz may goy, | 留你侍奉我母亲, |
Saec doix haux mah goy. | 侍奉哥哥的母亲。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
May nuangx xiangx gais doc miz lix rongs, | 你母亲养鸡都没有笼子, |
Lix rongs miz lix wal, | 有笼没有门, |
Joz duezal byaail xaz runs roomh, | 被乌鸦先起床, |
Al runs goons ndaix bail, | 乌鸦起早先得去, |
Weiq may mengz miz rox raih, | 因你母亲不会管, |
Rongs gais gocsiz lix jic duez, | 可惜笼里有几只鸡, |
Doc miz liel duez laez xac romh, | 都不剩一只等老鹰, |
May nuangx naz fih bogt yieh ndaml, | 你母亲田还没耙就栽秧, |
Weiqlengc haux banz riangl ndianl sis, | 所以谷子四月就出穗, |
Leg lix nis doc gaail, | 女儿年纪小都嫁, |
Deel miz yungx ndaangl gvaail xac goy, | 她不让你等哥, |
Deel miz xuangs ndaangl nuangx xac goy. | 她不让妹等哥。 |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz goz dah saauhnix hongz, | 一条河有这么多水潭, |
Goz ndongl saauhnix faix, | 一片森林有这么多树, |
Neh jaiz ndaix sanc ndeeul gueh haanz, | 想要一根做扁担, |
Neh jaiz xac bix yeeuh raanz nuangx gueh daais, | 想等哥哥叫你母亲做岳母, |
Neh jaiz haec bix yeeuhgueh dal jings waais, | 想让哥叫你父亲做岳父送棉, |
Neh jaiz haec bix yeeuhgueh daais jings bangz, | 想让我叫你母亲做岳母送布, |
Haaiz danc mangl yuanl rieh,
[1]
| 鞋子旧了愿给我换, |
Ganl danc ndaanx yuanl rieh. | 头帕脏了愿给我换。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Gocsiz genz reeuz dah nix lag, | 可惜四处传这河深, |
Goy riuc mbagt bail gval, | 哥拿罾去捞, |
Lac reeuz dah nix byal, | 四处也传这河里有鱼, |
Goy aul raz bail xoh, | 哥哥想以你名义, |
Neh haz yeeuh boh nuangx gueh dal jings mbaais, | 想带礼物拜你父亲为岳父, |
Yeeuh may nuangx gueh daais jings bangz, | 带布拜你母亲为岳母, |
Xohnix gul bail dangz, | 今后我到了, |
Haaiz danc mangl ndaix rieh, | 鞋子穿旧了有得换, |
Ganl xomc ndaanx ndaix rieh. | 头帕脏了有得换。 |
Goy doc jaiz gueh rih gogt ndongl, | 哥都想种森林里的土地, |
Laaul rog rongz mal saais, | 怕鸟飞来啄, |
Goy doc neh jaiz genl geac dabt byaljaaic, | 哥哥想吃鱼肝, |
Neh haz genl geac gvaaic byalbangz, | 想吃鱼粉肠, |
Meangz miz sangl rongz dah, | 下河却无捕鱼网, |
Sangl miz meangx rongz dah. | 手中缺个捕鱼具, |
Goy doc neh jaiz aul yah mbaanx nuangx, | 哥想娶妹妹寨上女孩做媳妇, |
Jaiz aul yah mbaanx mengz, | 想在你寨子娶个媳妇, |
Hamz boh bix hoc xeenz, | 恨我父亲穷, |
Hamz boh bix hoc nganz, | 恨我父亲穷银子, |
Miz ndaix saanl fal langz dul jos, | 没有编篱挡朝门, |
Miz ndaix dos byaz humx dinl sianl, | 没有篱笆围园子, |
Weiqlengc joz geac nuangx roonghndianl bail roh, | 所以让你嫁出去, |
Joz geac leglunz feax bail roh. | 让你嫁到外面去。 |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laaisnauz nuangx haz xac mbael yungz sues ngaaiz, | 你说要等椿树叶来包早饭, |
Xac mbael faaiz sues haux, | 等竹叶来包饭, |
Ngonzlaez bians banz baex raanz rauz, | 哪天变成我家儿媳妇, |
Geacdeel nuangx gvaanghgunl seeuc ruangh, | 那单身妹妹少伤心, |
Menl ndanljiangc seeuc ruangh. | 里奖妹妹少伤心。 |
Ngonzlaez ndaix faixdab
[2]
gueh ruez, | 哪天得树木造船, |
Ngonzlaez ndaix faixjiel gueh daus, | 哪天得松木做梭子, |
Ngonzlaez ndaix hocjis gaus xamh eeux,
[3]
| 哪天得故友成家, |
Ndaix hocjis gaus xamh raanz, | 得故友成家, |
Rauz miz mbaanl xinghxingh, | 我什么都不用担心, |
Goy miz mbax xinghxingh. | 哥哥什么都不用担心。 |
Dah lac mbaanx laail byal loc nuangx, | 寨下的河有很多鱼, |
Naz lac mbaanx laail benh, | 寨下的田粪很多, |
Dumh
[4]
lac mbaanx laail onl, | 寨下的萢有很多刺, |
Laaul mengz byaaic ronl longl nauz soh, | 如你走错路就直说, |
Ronl longl nuangx nauz soh. | 走错路了妹妹就直说。 |
Damxxih dah nix dah buxlaez? | 只是这是谁的河? |
Sael lumc ramx diec saangs, | 像缸底的水一样明净, |
Gvaangs lumc ramx diec benz,
[5]
| 像盆底的水一样宽, |
Goy xih miz unl ndaix sois nac, | 我不奢望得洗脸, |
Doc ndaix sac gogt wal, | 只求洒花根, |
Miz unl ndaix gueh baz, | 不奢望能娶做媳妇, |
Doc ndaix gval gueh yux, | 只需挂名做恋人, |
Doc ndaix byaaic gueh saaul, | 只需走在一起做恋人, |
Daail jaangl laauz miz neh, | 关在牢中死也心甘, |
Daail laufgaij miz neh. | 死在监狱也心甘。 |
Doc ndaix gval gueh yux, | 只需挂名做恋人, |
Doc ndaix yux dangz raanz, | 只需恋爱娶到家, |
Doc ndaix gval gueh baz bianghloh, | 只需挂名做媳妇而已, |
Doc ndaix dos bas bic xeeus ianl, | 只需得抽一支烟, |
Ndaix gueh baz roonghndianl miz neh, | 得做月亮媳妇也心甘, |
Roonghndianl yux miz neh. | 做一个月亮恋人也心甘。 |
Xiz haz leeux haz haanz. | 结束了。 |
女: | |
Nuangx dais lac deel mal, | 妹从下面来, |
Bungz rogwal dauc jais, | 遇到花鸟下蛋, |
Bungz gaisnumh xaaux byongl, | 遇到小鸡刚出壳, |
Mbongl sez hauxmicwah, | 像米花一样盛开, |
Hauxmicwah mbongl guz, | 米花开得好, |
Xuz xizlaanl
[6]
mbongl xauh, | 小孩的叔叔很美丽, |
Goy saaml feax mbongl xauh. | 人家的三哥很美丽。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz bix doc jaiz guehrih gogt ndongl, | 哥说你想做森林里的地, |
Laaul rog rongz mal saais, | 怕鸟飞来啄, |
Bix doc neh jaiz genl geac dabt byaljaaic, | 哥想吃鱼肝, |
Neh haz genl geac gvaaic byalbangz, | 想吃鱼粉肠, |
Damxxih meangx miz sangq baangxdah, | 只是网捞不到鱼, |
Sangq miz meangx baangxdah. | 河里的鱼不上钩。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Mal gul nauz mengz bix, | 来我讲给哥哥听, |
Mal ngoj xuex mengz jiml, | 来我谈给哥哥听, |
Is bix jaiz genl byal, | 如果哥哥想吃鱼, |
Haec mengz bail nazbas
[7]
xex meangx, | 让你去纳坝买网, |
Bail basdaangc
[8]
xex reel, | 去坝当买网, |
Riuc bail mbeel baangxdah, | 拿去河边铺, |
Riuc bail rah baangxhongz, | 拿去水边放, |
Laaul deel songz duez liangh, | 说不定网到条把鱼, |
Gaz dal meangx duez liangh. | 网到条把鱼。 |
Isnauz jaiz genl byal xih bail nazbas xex meangx, | 若想吃鱼就去纳坝买网, |
Bail basdaangc nazqyuangx
[9]
xex reel, | 去坝当、纳园买渔具, |
Dez bail mbeel dah niangh, | 拿去小河撒, |
Dez bail xuangs dah runz, | 拿去河里放, |
Xax mengz gaauc aul menl xih ngaaih, | 若想娶我很容易, |
Gaauc aul nuangx xih ngaaih. | 要娶我就很容易。 |
Hamz ngoj daail ans byal bail lag lo bix, | 恨我死了鱼也往深处游, |
Mbagt bail wag yieh wag miz ndaix, | 鱼罾去捞也捞不得, |
May ngoj daail aul naz donghgaix, | 我母亲死也要东街田, |
Neh jaiz aul geac faix bail doh haangc laanz, | 想要树木做篱笆, |
Gaais ngoj daail aul raanz sis xoih, | 我死也要嫁给你, |
Sis xoih leg feax xugt xiangz humx, | 可是四面你都围, |
Meanhnix byaaic seznyunx daauslangl, | 此时我迷迷糊糊往回走, |
Meanhnix dal ranl mengz ngoonzngueh, | 此时唯有眼睁睁看着你, |
Dal ranl bix ngoonzngueh. | 眼睁睁地看着哥哥你。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Dah lix byal xih daail geac hunz lix meangx, | 河里有鱼就死给有网的人, |
Rih lix qyuangx xih daail geac bux miz qyas, | 地里巨石难倒无锄人, |
Ndongl lix mas jings manc xih daail geac bux miz xongl, | 林里水果难倒无口袋人, |
Hocrauz hauc ndongl dungx hauc ndongl, | 我们一起进森林, |
Gah ngoj xongl mboxmiz yeeuh mingh, | 独我没有口袋就叫苦, |
Nuangx genl ims laez deeuz, | 妹妹吃饱就离开, |
Miz lix ndanlmas yeeul dangz may, | 没一个青果给母亲, |
Miz lix ndanlmas hamz dangz may. | 没一个苦涩水果给母亲。 |
Geacngoj daans dengcnix xih mbaanl, | 我这样说就觉得很糟糕, |
Daans dengcnix xih ruangh, | 这样说就很伤心, |
Ruangh miz hunzlaez daux, | 伤心没有谁来靠, |
Ruangh miz buxlaez baangl, | 伤心没有谁来帮, |
Jiej xizlaanl leeux ruangh, | 我这小孩的姐姐很伤心, |
Jiej saaml feax leeux ruangh. | 人家的三姐很伤心。 |
Meanhnix ruangh byagt gul gah rauc, | 现在伤心我自己热菜, |
Ruangh haux gul gah baangl, | 伤心我自己做饭, |
Laaul nauz meangh geac xuz xizlaanl mal bangy, | 盼望你来帮, |
Meangh geac goy saaml feax mal bangy. | 盼望人家三哥你来帮。 |
Hamz mengz nisnis gah xomc jobt loc bix, | 恨你幼时就自己戴笠, |
Nisnis gah saanl meangx lac lauz, | 幼时就在楼下织渔网, |
Geacmengz yux dungxaul goons ruangh, | 你恋爱结婚比我先, |
Aul dungx ndaix goons ruangh. | 结婚比我先。 |
Hamz geac may bix doc rox ndiabt, | 恨哥哥母亲都会想, |
May bix doc rox aanl, | 哥哥母亲会考虑, |
Saangl saauh gol nyalwadt dings baz, | 你像粘草高时就定亲, |
Saangl saauh gol nyalhaz dings yah, | 你像茅草高时就结婚, |
May mengz dingh aul baz mengz xaux, | 你母亲早就给你定亲了, |
Dingh aul maix mengz naanz, | 给你定亲很久了, |
Weiqlengc jiej xizlaanl ngoonzngueh, | 所以我只能眼睁睁地看着, |
Jiej saaml feax ngoonzngueh. | 我只能眼睁睁地看着。 |
Lix nis geac mengz saangl lumc gol nyalwadt, | 幼时你刚长如粘草高, |
May mengz eeux jis fad bail faangc, | 你母亲折着树叶到处访, |
Geac mengz nisnis saangl saauh gol maswaangc, | 你长如乔树高时, |
May mengz riuc nangx bail ingl, | 你母亲拿着酒去说亲, |
May mengz riuc diangzndingl bail dingh, | 你母亲拿红糖去给你定亲, |
Wal diangz laaux bail dingh. | 拿大包糖去给你定亲。 |
Geac feax gaangc guehsimh guehsiex lengc ndaix dungxaul, | 人家讲了许多悄悄话才娶, |
Goy fih rox guehraul
[10]
doc dingh, | 你还没站稳就定亲了, |
Fih aul yangx doc dingh. | 手还不会抓东西就定亲了。 |
Xiz haz leeux haz haanz. | 结束了。 |
[1] 此句是男歌手引述女歌手的句子,省略了“我”字,意译时,加上“我”,语意才完整。下句亦同。
[2] faixdab:一种树,无法与汉语实现对译。
[3] 此句中hocjis gaus,指的是“旧相识”。下句亦同。
[4] dumh:萢子,山上的一种野果,刺很多,每年春夏之交结果。
[5] 此句正话反说,盆底里的水,怎么会宽敞呢?
[6] xuz xizlaanl:小孩的叔叔,代指对方男歌手。下句goy saaml feax,亦同。
[7] nazbas:纳坝,寨名。
[8] basdaangc:坝当,寨名。
[9] nazqyuex:纳园,寨名。
[10] guehraul:小孩子长到半岁左右,大人就将他放在膝盖上,两手扶其腋下,小孩一般会自动弹跳,这个动作叫“guehraul”。