三 第三朗
男: | |
Rogrees mbaanx laez raiz, | 哪寨姑娘像鸟一样唱, |
Gaisgail hunz laez rianh
[1]
, | 是谁像山鸡一样唱, |
Rianh xaz eedt xaz ngox genz meangl, | 在草丛里、在水竹丛中鸣叫, |
Buxlaez weanl geaznix xezbanh, | 谁刚在这里唱歌, |
Jicsiz aul eens
[2]
gauc, | 简直像只燕子, |
Eens sil dais soongl mbaanx, | 你们从俩寨子追来, |
Eens gaangc dais soongl siangl, | 话从两面讲, |
Riangl luangz henc soongl is, | 衣上绣龙凤, |
Sis xih xomc wal daanl, | 头上戴鲜花, |
Baz feax xaangl leeux xauh, | 人家妻子打扮真的美, |
Yah feax xuac leeux xauh. | 人家妻子打扮真是美。 |
Soongl bix ximl fus dal deg maaic, | 哥俩看你双眼很讨喜, |
Soongl nuangx byaaic geazlaez yieh sianx, | 俩妹走哪都文静, |
Byaaic dinl beah miz rianz, | 走起路来衣服不摆动, |
Duanz lumc ndanl roonghndianl xibhac, | 好比十五月亮明, |
Reeuz mengz gac jic bux bohraanz, | 传你迷几多成家人, |
Hamhnix goy lengc xaanz mal nangh, | 所以今晚哥哥慕名来, |
Gul lengc xuex mal nangh. | 我才说来坐。 |
Hamhnix dah nix buxlaez guanc, | 今晚这河谁人管, |
Mbaanx nix buxlaez hah, | 这个寨子谁人占, |
Mas jings manc nix buxlaez ndaml, | 水果李子谁人栽, |
Genl miz hamz miz xaad, | 吃起不苦也不辣, |
Ngonz ndaadt goy jaiz qyol, | 晴天哥想伸手摘, |
Ngonz hunl goy jaiz ngog, | 雨天哥想攀, |
Doodt beah woic jis lunz, | 脱下衣服挂在嫩枝上, |
Doodt gunz woic jis daaih, | 脱下围腰挂在细枝上, |
Raaih gogt bail dangz byaail, | 从树底爬到树顶, |
Lix yiangz daail doc nangh, | 是生是死都要坐, |
Daail yiangz lix doc nangh. | 是死是活都要坐。 |
Hamhnix nangh yiangz menl jizndaix, | 今晚和妹坐值得, |
Nangh yiangz nuangx jizjal, | 和妹妹坐很值得, |
Baais bux habt raais ramx ndeeul hes, | 好比堵干一溪水, |
Laaul mengz mal bungz gul sezguiy, | 怕你遇见我吃亏, |
Mal bungz bix sezguiy. | 遇见哥哥你吃亏。 |
Haadt nix roongh bazlil, | 今晨天蒙蒙亮的时候, |
Laaul mengz mal miz suans xez ndil os eeux, | 怕你出门没算好时辰, |
Nuangx miz suans xez jeeuc os raanz, | 妹未算好时辰出屋, |
Mal bungz xuz xizlaanl sezguiy, | 遇见我吃亏, |
Goy saaml feax sezguiy. | 遇见哥哥你吃亏。 |
Hamhnix goy xih nangh yiangz menl jizndaix, | 今晚哥哥和妹坐值得, |
Nangh yiangz nuangx jizjal, | 和妹坐很值, |
Baais bux gac bol haz ndeeul lamx, | 好比割一坡茂盛的茅草, |
Baais bux habt raais ramx ndeeul hes, | 好比堵干一溪水, |
Baais bux dez xaangh banz lamxlos, | 好比突然成工匠, |
Baais bux dab gos banz rinl hoonz, | 好比踩到松动的石蹬, |
Rauz raaih goonl mal nangh, | 我们小心翼翼爬来坐, |
Goy raaih lamx mal nangh. | 哥哥跌跌倒倒到此坐。 |
Jeedt xih jeedt yiangz ramx, | 鱼鳞因水而精致, |
Lamx xih lamx yiangz rinl, | 跌倒是因为石头, |
Lamx yiangz jiml banz xoh, | 因你跌倒而出名, |
Goongl yiangz nuangx banz xoh. | 因妹而倒而出名。 |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais noz nangh yiangz goy jizndaix, | 说和哥坐值得, |
Nangh yiangz bix jizjal, | 和我坐很值得, |
Baais bux ndaix duezbyal xamh nangh, | 好比和鱼一起坐, |
Byal diec hongz xamh nangh. | 和水底的鱼一起坐。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Laaul mengz nangh yiangz goy xih jiz miz ndaix, | 怕你和我坐不值, |
Nangh yiangz bix xih jiz miz jal, | 和我坐不值, |
Raz seeuc nac lianx mianh, | 丢你们面子, |
Seeuc nac xih mengz mic qyans, | 丢脸你就别后悔, |
Xohnix xianh bail dangz jaanghgaail, | 以后走到大街上, |
Bungz raanz gvaail daaus bianh, | 你见到丈夫立马转身走, |
Bungz gvaanl nuangx daaus bianh. | 妹见丈夫立马转身走。 |
Nuangx xians jeeuc daaus langl, | 妹妹转身回, |
Fengz dungl ndangl haec goy, | 在我面前手捂鼻子, |
Labt dal xangz haec goy. | 用厌恶的眼神看我。 |
Goy lengcxih nangh yiangz menl jizndaix, | 哥哥和你坐才值, |
Nangh yiangz nuangx jizjal, | 和妹妹坐才值, |
Raz lix nac lix mianh, | 我有脸有面, |
Xohnix xianh bail dangz jaanghgaail, | 以后走到大街上, |
Bungz mengz naail dol noih, | 遇见你多喊几声, |
Bas gvaail doongx dol noih. | 嘴巴甜的就多喊几声。 |
Xohnix xianh bail dangz sangydianq, | 以后走到商店去, |
Mengz daz yianh gea sagt oms ianl, | 如你递上支香烟, |
Jijnyianq mengz beangz roh, | 让我纪念远方的你, |
Jijnyianq nuangx beangz roh. | 纪念远方的妹妹。 |
Hamhnix soongl gol faix xamh gogt, | 今晚两树同根生, |
Gogt aul byaail dungx xoh, | 枝枝想要在一起, |
Mengz yieh leg daangs boh beangz jail, | 你是远方客, |
Goy yieh leg daangs wail beangz feax, | 哥是他乡人, |
Baais geac weac genzmbenl, | 好比天上的云彩, |
Rumz dez mal xamh nangh, | 风带来坐一起, |
Al dez dauc xamh nangh. | 尘埃带来坐一起。 |
Laaul xih labtmos dez mengz mal, | 怕是雾把你带来, |
Weacal dez mengz xians, | 尘埃带你到处走, |
Dez mengz xians daaus xunl, | 来回带你到处走, |
Dez mal yiangz geac bix gvaanghgunl xamh nangh, | 带来和我坐一起, |
Mal yiangz goy saaml feax xamh nangh. | 来和哥哥坐一起。 |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz nangh yiangz nuangx xih xic beah haaul goy ragt, | 说和妹妹坐我白衣领会皱, |
Xiuc beah mag goy myaaiz, | 灰衣领会烂, |
Haaiz diec dinl goy myonh, | 哥哥的鞋会烂, |
Ganl genz jauc goy myonh, | 哥哥头帕会烂, |
Myonh jeeuc bail dangz ndangl, | 从鞋跟烂到鞋尖, |
Raanz rauz ranl xih nyah, | 我妻见了就生气, |
Yah bix rox xih nyah, | 妻子知道就生气, |
May rauz rox xih hamz, | 母亲知道就愤怒, |
Hab fanz yeeuc ndil mbaans, | 恨得咬牙切齿, |
Xaaic xugt naamh banz gumz, | 脚下的土踩成坑, |
Ndil aul rauz gueh menh, | 恨不得把我打成肉末, |
Ndil aul bix gueh menh. | 恨不得把哥打成肉末。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Nangh yiangz nuangx yieh xic beah haaul gul os, | 和妹坐我的白衬衣出彩, |
Xuic beah mos gul haail, | 我的新衣服明亮, |
Haaiz diec dinl gul manh, | 我的鞋子很牢固, |
Baanl haaiz jeex gul manh. | 街上买的鞋很牢固。 |
Manh jeeuc bail dangz ndangl, | 从鞋跟到鞋尖都很牢, |
Raanz rauz ranl aangsyaangh, | 我的家人见了高兴, |
May goy rox aangsyaangh, | 母亲知道了高兴, |
May goy qyus duldaangs yieh reeul, | 母亲站在大门口也笑, |
Qyus duleeux yieh hanh, | 站在仓门口也赞美, |
Ndunl dullaaux yieh hanh. | 站在大门口也赞美。 |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz nangh yiangz goy jizndaix, | 说和我坐一起值得, |
Nangh yiangz bix jizjianl, | 和哥坐一起值得, |
Baais bux ndaix duezsianl xamh nangh, | 好比和神仙一起坐, |
Sianl genz jauc xamh nangh. | 好比和天上神仙一起坐。 |
Nuangx hee, | 妹妹啊, |
Laaul xih byagt saangl raangz gal dams, | 怕是菜高笋子矮, |
Xomx haux raangh xomx nyal, | 一从稻谷一丛草, |
Laaul mengz nangh yiangz bix xih jiz miz jal, | 怕你和哥坐不值, |
Raz seeuc nac lianx mianh, | 让你丢脸面, |
Goy yieh yianghyiangh doc seeuc nuangx, | 哥哥样样不如妹, |
Yianghyiangh doc seeuc mengz, | 样样都少你, |
Laaul mengz nangh yiangz jiml waaih xoh, | 和我坐怕你坏名声, |
Nangh yiangz bix waaih xoh. | 和哥哥坐坏了你名声。 |
Xab wois laaux saauh wois, | 自从我长大到现在, |
Miz ranl bidt laez mbinl gvas raih, | 没见过哪只鸭飞过水塘, |
Miz ranl gais laez mbinl gvas sianl, | 没见过哪只鸡飞过菜园, |
Xab luanl laaux saauh luanl, | 自从我长大到现在, |
Miz lix buxlaez weanl bins jees, | 没有哪个把歌唱到老, |
Miz ranl buxlaez bic bins jaail, | 没见哪个唱歌直到老, |
Gah goy xih waaiz laaux saaml daaus as, | 唯我大牛几次训, |
Lengc lix lihlah yiangz xizlaanl, | 还和小孩一起嘻嘻哈哈, |
Lengc lix qyus jaanglraanz gueh bic, | 还在堂屋里唱歌, |
Is raanz nix nauz weanl, | 在此东家来唱歌, |
Xaxnauz luanl miz xaz goc nangh, | 如你不嫌弃就坐吧, |
Nyangh miz xianf goc nangh. | 姑姑不嫌弃就坐吧。 |
Laaul mengz nangh yiangz gul xih jiz miz ndaix, | 怕你和我坐不值, |
Nangh yiangz bix xih jiz miz jal, | 和我坐不值, |
Raz seeuc nac lianx mianh, | 让你丢脸面, |
Laaul mengz banz dal wal mal nangh, | 怕你眼花才来坐, |
Genl lauc fiz mal nangh. | 喝酒醉了才来坐。 |
Xonz wois xood lo xeeux, | 我的歌唱结束了, |
Xonz wois leeux lo mail, | 我的歌唱结束了, |
Weanl bail mengz laaucxaangh, | 歌请你歌师去唱吧, |
Weanl bail nuangx laaucxaangh. | 歌请妹妹去接唱吧。 |
Weanl goy dies xos jis hauxweangc, | 把歌寄放在小米枝上, |
Dies xos fengz hauxrul, | 放在薏仁米上了, |
Xaanghis fengz mengz ful gueh menh, | 随你揉成粉, |
Dinl nuxnanx gueh menh. | 用脚踩成粉。 |
女: | |
Reeg miz gvas mbael haz, | 细不过茅草叶, |
Nal miz gvas mbael haux, | 厚不过秧叶, |
Jih hunl dauc yieh sianz, | 即使下雨也轻摇, |
Hunl miz dauc yieh sianz, | 不下雨也轻摇, |
Jiml nganz henc gueh gvih, | 金银财宝滚滚来, |
Henc gueh gvih nganz ndil, | 银子装满整柜子, |
Raanz boh ndil jings ndil, | 东家好又好, |
Raanz boh ndil funghgvis, | 东家兰桂腾芳, |
Sis xih gueh duanzyuanz, | 四面筑墙围, |
Raanz boh duanz sez jiangs, | 家庭团圆如明镜, |
Yiangh boh gvaanl yieh singh, | 东家老爷身伟岸, |
Raanz ndil nganz ndaix fah, | 东家银满仓, |
Boh wois liel nganz diz dis sac, | 用银做成钥匙链, |
Liel nganz dac nangldaais, | 用银做纺车, |
Liel nganz maaih nac xoongz, | 用银镶桌面, |
Dangs gal doongl yieh weeh, | 虎足凳腿也雕花, |
Xoongz genl haux yieh weeh, | 吃饭桌子也雕花。 |
Mbees dagt ramx yieh nganz, | 水瓢也是银子做, |
Rinl dub bangz lac siec yieh ries, | 捶布石头也包锡, |
Benh lac xogt gaix laanz, | 牛羊满圈, |
Raanz buxgvaangl leeux xauh, | 东家真是美, |
Raanz daqyief leeux xauh. | 大爷房子真是美。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz soongl gol faix xamh gogt, | 总说两树同根生, |
Gogt yiangz byaail dungx doh, | 枝枝叶叶在一起, |
Sis rauz leg daangs boh beangz jail, | 咱们四人都是远方客, |
Leg daangs wail beangz feax, | 都是异乡人, |
Baais geac weac genzmbenl, | 好比天上的云彩, |
Hocrauz rumz dez mal xamh nangh, | 是风带来坐一起, |
Al dez dauc xamh nangh. | 尘埃带来坐一起。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Faix xamh gogt xamh gol, | 树本同根也同枝, |
Bol xamh ngaamz xamh rungh, | 山坡本来同一体, |
Hunz xamh senj xamh xianq, | 我们同省也同县, |
Hocrauz bail sanglliangz dungxgungh, | 咱们上粮一起去, |
Mal haucjeex dungxgungh. | 上街一起去。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Banh mengz laais daaml laais, | 刚才你总是说, |
Laais nauz dah nix buxlaez guanc, | 你说这河谁人管, |
Mbaanx nix buxlaez hah, | 寨子谁人占, |
Masmanc buxlaez ndaml, | 李子谁人栽, |
Dengclaez genl miz hamz miz xaad, | 为何不苦又不辣, |
Ngonz ndaadt goy ndaix qyol, | 晴天哥得摘, |
Ngonz hunl goy ndaix ngog, | 雨天哥得攀, |
Goy ndaix doodt beah woic jis lunz, | 哥把衣服挂在嫩枝上, |
Doodt gunz woic jis daaih, | 把围腰挂在细枝上, |
Raaih gogt bail dangz byaail, | 从树下爬到树顶上, |
Lix yiangz daail doc nangh, | 是生是死都要坐, |
Daail yiangz lix doc nangh. | 是死是生都要坐。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Dah miz buxlaez guanc, | 这河没有哪个管, |
Mbaanx miz buxlaez hah, | 寨子没有哪个占, |
Mas jings manc nix deeh rauz ndaml, | 李子家父种, |
Weiqlengc genl miz hamz miz xaad, | 所以吃起不苦也不辣, |
Weiqlengc ngonz ndaadt goy ndaix qyol, | 所以晴天哥得摘, |
Ngonz hunl menl ndaix waad, | 雨天妹得攀, |
Dah miz buxlaez guanc, | 这河没有哪个管, |
Mbaanx miz buxlaez hah, | 这寨没有哪个占, |
May nuangx xuangs guehsag, | 我妈留着洗衣服, |
Sais lengc ndaix hah dah, | 官才能管河, |
Has lengc ndaix hah beangz, | 汉人才得占地盘, |
Rib nganz liangz lacdih, | 才是收天下租子, |
Icnauz sams geac bux guehrih, | 如果是那些种地的人, |
Sams geac bux guehnaz, | 如果是那些种田的人, |
Buxlaez gaamc mal hah, | 哪个有胆来抢占, |
May nuangx ndaml mas xac mengz qyol, | 我母亲种水果等你摘, |
Laaul sul xaz miz ngood, | 怕你们嫌弃不摘, |
Laaul mengz jigt bail goodt jis mas, | 怕你懒得摘枝上的果子, |
Jigt riuc qyas yiangz xax bail laul, | 懒得拿刀去修理, |
Laaul xih meng miz daanl bail raaih, | 就怕你不想去爬, |
Goy miz xuex bail raaih. | 哥不想去爬。 |
Isnauz raaih gogt bail dangz byaail, | 如果从脚爬到顶, |
Laaul mengz daail yiangz rauz waaih xoh, | 怕你和我死在一起坏名声, |
Daail yiangz nuangx waaih xoh. | 和妹死在一起坏名声。 |
Gah ngoj nangh yiangz jiml jizndaix, | 唯我和你坐值得, |
Nangh yiangz bix jizgeez, | 和哥坐一起值得, |
Lingsnauz faanc senlseez doc nangh, | 即使违反政策都要坐, |
Bail laufgaij doc dangh, | 进监狱也要坐, |
Xaxnauz faans senlseez, | 如果违反政策, |
Gul gah leez bail gongh, | 我自己跑进牢房, |
Nuangx gah gongs bail xianq, | 妹妹自己去县城, |
Miz xac jiy fafyianq mal suiy, | 不用等区法院来催, |
Miz xac xianq faftinf mal suiy. | 不用等县法庭来催。 |
Bix dais baaihlaez mal, | 哥从何方来, |
Bolal
[3]
laez dazlongh
[4]
, | 是红岩还是打龙, |
Dazlongh laez bolal, | 是打龙还是红岩, |
Xaaml mengz dianl haec raz roxheeh, | 求你告我知, |
Nauz haec nuangx roxheeh. | 告诉我知道。 |
Bix dais baaihlaez dangz, | 哥从何方到, |
Lofwangq
[5]
laez lofguany
[6]
, | 乐旺还是乐宽, |
Lofguany laez lofdianq, | 乐宽还是罗甸县, |
Xaaml mengz nauz haec nuangx roonghndianl roxheeh, | 求你告我知, |
Dianl haec jiej saaml feax roxheeh. | 告诉我知道。 |
Bidt buxlaez qyus xaanh, | 谁家鸭子在晒台, |
Haans buxlaez qyus damz, | 谁家白鹅在水塘, |
Haans buxlaez qyus naz, | 谁家白鹅在田里, |
Gvaanl buxlaez dangz nix, | 谁家丈夫来到此, |
Danc beah xic xazramh, | 穿着紫色的衣服, |
Danc beah jams jings beah foonx xos jaangl, | 深色衣服穿里面, |
Jaauc feax xuaangl leeux xauh, | 人家丈夫打扮真是美, |
Gvaanl feax xuac leeux xauh. | 人家丈夫打扮真是美。 |
Beah dauh reeux maad haaul, | 灰衣配上白袜子, |
Baaul haec rauz jaiz hanh, | 让我想赞美, |
Baaul haec nuangx jaiz hanh. | 让妹想赞美。 |
Ranl mengz ndunl genz xiangz lumc bad, | 见你站墙上像菩萨, |
Ranl mengz qyus genz xagt lumc sais, | 见你站坎上像官, |
Bas mais lumc dalyiez, | 红润嘴唇像大爷, |
Longl mal xiez mengz nangh, | 错来约你坐, |
Longl mal yinx mengz nangh. | 错来邀你坐。 |
Bix xih laanl bux genl byagtdug, | 哥是富人家子弟, |
Nuangx xih leg bux genl byagtmbus, | 妹妹是穷人家女儿, |
Ranl mengz qyus raanz laaux daux mbenl, | 你的房子有天高, |
Gah nuangx ndunl raanz haz lac bamh, | 我却住低矮茅屋, |
Jic youxdaanh jic el, | 多少重物都背过, |
Nauz dangz sul miz xieh, | 讲来你们不相信, |
Dianl dangz bix miz xieh. | 说来哥哥不相信。 |
Bix hee, | 哥哥啊, |
Ranl mengz roh danc dixliangx sael, | 见你外穿涤纶衣, |
Ndael danc maufxianqyiy, | 里穿毛线衣, |
Beah haaul os lamxlis, | 白衬衣偶露衣领, |
Xaanghis haec rauz ranl, | 故意让我们看见, |
Hamhnix menl mal dangz jaiz hanh, | 今晚妹妹到此想赞美, |
Dal ranl bix jaiz hanh. | 看见哥哥想赞美。 |
Dies xos jis hauxweangc, | 歌放在小米的枝上, |
Dies xos feanx hauxyaangz, | 放在高粱的枝上, |
Dies xos jiml banz raanz gah neh, | 放给哥哥自己想, |
Goy saaml feax gah neh. | 人家三哥自己想。 |
[1] rianh:汉语直译为“吵闹”,但在这句中,并非是“吵闹”的意思,而是“鸣叫”之意。
[2] eens:燕子,这里比喻女子。
[3] bolal:红岩,寨名。在望谟县新屯镇。
[4] dazlongh:打龙,寨名。
[5] lofwangq:乐旺,寨名,借汉词汇,布依话为lacwaangz。
[6] lofguany:乐宽,寨名,借汉词汇,布依话为lacgoonl。