搜索
  登录

目录

议榔
所属图书:《苗族民间文学经典作品选读:中部方言:苗、汉对照》 出版日期:2015-05-01文章字数:字

议榔

Ghed Hlangb

立榔柱

Xongt Ghab Nix Hlangb

Xongt ghab nix hlangb hvib zab det,

立榔柱高五尺,

Jenl ghab nix hlangb hlieb ib bes.

栽榔柱粗一抱。

Ghed hlangb diot ghab ghaib vib,

议榔在石柱脚,

Jox hlangb dliat diot ghab ghaib vib;

榔规留在石柱脚;

Ghed hlangb diot ghab ghaib mangx,

议榔在枫柱根,

Jox hlangb dliat diot ghab ghaib mangx.

榔规留在枫柱根。

Ghed hlangb diot ghab ghaib vib,

议榔在石柱脚,

Jox hlangb hsangb hniut ax bal;

榔规千年不违反;

Ghed hlangb diot ghab ghaib mangx,

议榔在枫柱根,

Jox hlangb wangs sangs ax dal.

榔规万年不遗失。

议榔辞

Hveb Ghed hlangb

Niangb gux diot khangd niul,

远古有古典,

Niangb bongs diot khangd ghot,

古时有律令,

Dib laib gux lol hnangd,

说古典来听,

Dib laib bongs lol bub.

说律令来知。

Fangb waix niangb lil waix,

天上有天上的理,

Fangb dab niangb lil dab.

人间有人间的理。

Hlait niox laib lil waix,

且不说天上的理,

Lol hmat laib lil dab.

只来讲人间的理。

Lol sos fangb Lil Dens [1]

来到立登地方,

Lol wix fangb Vangl Jux [2] .

来到阳久寨子。

Ghet Jux jef lol ghed,

久公才来议定,

Wuk Jenk jef lol maf.

吉婆才来决断。

Lol ghed hsangb ob diel,

来议定一千二百种,

Lol maf bat ob jens.

来决断一百二十件。

Ghed leit liod ninx tiab,

议到黄牛水牛,

Maf sos dol dlad bat;

决到狗和猪;

Ghed leit gheib gas nail,

议到鸡鸭和鱼,

Maf sos ngix dab dot;

决到野猪山羊;

Ghed leit ghab vangx bil,

议到山岭,

Maf sos dol nangx dul;

决到草木;

Ghed leit las lix wul,

议到田土,

Maf sos dol eb lix;

决到田水;

Ghed leit dol wuk ghet,

议到公公婆婆,

Maf sos dol daib niangb;

决到儿子媳妇;

Ghed leit dol ghab bul,

议到朋友,

Maf sos dol naix jub;

决到乡邻;

Ghed leit ed laib deix,

议到实话实说,

Maf sos ed laib dios.

决到实事求是。

Jox vangx ghax jox vangx,

山岭就是山岭,

Jil diongl nongf jil diongl;

山谷就是山谷;

Jox gid ghax jox gid,

路就是路,

Jox gongb nongf jox gongb;

沟就是沟;

Eb waix ghax eb waix,

上水就是上水,

Eb dab nongf eb dab;

下水就是下水;

Nail lix ghax nail lix,

田鱼就是田鱼,

Nail eb nongf nail eb;

河鱼就是河鱼;

Dail wuk ghax dail wuk,

婆婆就是婆婆,

Dail niangb nongf dail niangb;

媳妇就是媳妇;

Hxub khat ghax hxub khat,

亲戚就是亲戚,

Ghab bul nongf ghab bul;

朋友就是朋友;

Mongx bangf ghax mongx bangf,

你的就是你的,

Wil bangf nongf wil bangf.

我的就是我的。

Nongf naix nongf ait nongx,

各家种粮各家吃,

Nongf naix nongf ait nangl.

各家织布各家穿。

Xet ait hvib niul diot diongb,

不要藏坏心在腹中,

Xet ait hvib vas diot niangs.

不要藏坏心在肚里。

Dail xid ait hxut wangx dox,

谁起心不正,

Dail xid ait hvib nenk ghenk,

谁起心歪斜,

Mongl buk maix lix,wil maix nail,

去开别人的田捉鱼,

Xenb maix dul,dod maix det,

去偷砍别人的林木,

Tiet maix liod,niangs maix bat,

盗窃别人家的猪牛,

Genf maix zaid,niangs maix hut,

入室抢劫他人财物,

Dib maix daib,luf maix niangb,

打他孩子抢他妻子,

Jox fangb ghax ax hnangd,

全地方不答应,

Laib vangl ghax ax yib.

全寨子不容许。

Ed ib jox hlangb bangf lil,

按照地方榔规,

Dongx ib jox hlangb bangf naix,

集中全体榔民,

Dad nenx diub ait diub jel,

让他自食其果,

Dad nenx jid ait jid dangb.

让他自作自受。

Nenx mongb nenx jef hnangd,

他痛他才晓得,

Nenx das nenx jef bub.

他死他才明白。

Jef khab vangl juf diut,

才能教育十六村,

Jef job fangb juf zab.

才能警示十五寨。

杀牛议榔

Ghed Liod

Ghed hlangb diot diub fangb bub lil liod!

议榔使地方人明理,牛!

Ghed hlangb diot diub vangl hnangd hveb liod!

议榔使寨上人听话,牛!

Dail xid ait hvib dot vut liod!

哪个存心不好,牛!

Dail xid ait hnid dot deix liod!

哪个蓄意不善,牛!

Mongx khangd niangs maix dliok dliok liod!

你心里有把秤称,牛!

Mongx ghab qub maix nox lix liod!

你肚里有墨线比,牛!

Mongx tiet nenx mongl dliangb ghab nangl liod!

你拉他到有鬼的天涯,牛!

Mongx dliof nenx mongl dliux ghab fangb liod!

你拖他到有怪的地角,牛!

Dliat juf ob dail dliangb neif nenx jul bongt liod!

让十二个鬼来捏他断气,牛!

Dliat juf ob dail dliux ait nenx maib das liod!

让十二个怪来整他丧命,牛!


[1] Lil Dens:立登,地名,何处待考。

[2] Vangl Jux:阳久,地名,何处待考。

苗族民间文学经典作品选读:中部方言:苗、汉对照