自然
Waix Dab Hfud Gid
Ib hxot taid dex niel, | 一会像铜锣, |
Ib hxot ghab linx ghongl; | 一会像镰刀; |
Liangs diot ghab vangx bil, | 出在山坡上, |
Los diot ghab vangx mongl. | 落下山岭去。 |
(laib hlat) | (月亮) |
Vut nongx ax yongs ghangb, | 好吃并不香, |
Not naix seix mangs hvib; | 人人都赞同; |
Dliat nenx baix diub eb, | 让它落水里, |
Ngit nenx ax yongs niangb. | 无影也无踪。 |
(eb) | (水) |
Ngit ax bongf, | 看不见, |
Wil ax gos; | 摸不着; |
Bus vangx vud, | 钻进山, |
Sul dax nongs. | 像雨落。 |
(jent) | (风) |
Ged bangx hxangt, | 一朵红花, |
Ax maix lot; | 没有嘴巴; |
Sux nongx det, | 能吞大树, |
Ax hxib jent; | 风来不怕; |
Nongs dax tangt, | 雨水来淋, |
Ghongb niox cat. | 它最害怕。 |
(dul) | (火) |
Hsangb jox hfed, | 千条丝, |
Wangs jox hlat; | 万条线; |
Baix diub eb, | 落河中, |
Ngit ax bongf. | 看不见。 |
(nongs) | (雨) |
Diuk maf ax xit, | 刀砍不着, |
Eb sad ax jus. | 水洗不净。 |
(eb niel) | (浑水) |
Dail ghet lul ghongl diub, | 一个驼背公, |
Niangb diot ghab yangl eb; | 站在河当中; |
Naix hangb nenx ghab diub, | 人跨它背过, |
Eb bus nenx ghab qub. | 水行它肚中。 |
(jux ghongl diub) | (拱桥) |
Hxot niangb hxot ax niangb, | 时在时不在, |
Niangb nend zait dongx hsenb; | 在时像棉絮; |
Ax hxib hxot dax nongs, | 不怕下大雨, |
Hxib jus jent dax cob. | 只怕风来吹。 |
(eb hob) | (雾) |
Nox nox hxangt hxangt diangb jux ghongl, | 红绿一座桥, |
Fix diot hangb waix niel; | 架梁有天高; |
Nongs dangt wangb deix niul, | 雨来它妖娆, |
Nongs fat ghongb yangx mongl. | 雨过难寻找。 |
(vongx hek eb) | (彩虹) |
Dlub dlub zait nix liangl, | 皑皑似白银, |
Ges wes yangt waix niel; | 在天空舞蹈; |
Mangs hvib diot xux seil, | 冬天最活跃, |
Dongd hxed vangs ax lol. | 夏天很难找。 |
(bait pet) | (雪) |
Laib daib dit lix hsaid, | 一个量米碗, |
Niangb ghab but vix vud, | 在那丛林边, |
Jit eb jit ax baid. | 舀水倒不满。 |
(vil nes) | (鸟巢) |
Laib ghab daib lix gil, | 一块小干田, |
Niangb ot det waix mongl; | 挂在树梢间; |
Dax nongs eb dlax mongl | 下雨不积水, |
Kib hnaib dab ax zangl, | 天干不开裂。 |
(vil nes) | (鸟巢) |
Laix laix niangb dail bul, | 人人带朋友, |
Hnaib dax maib longl lol; | 日出随身走; |
Dlaib naix mais ghenl ninl, | 黑脸又黑眉, |
Hnaib niox maib zangl dongl. | 日落它就溜。 |
(ghab dliux naix) | (人影) |
Ib laib wil, | 一口锅, |
Ob laib jed; | 两块饼; |
Ib laib seil, | 一块热, |
Ib laib hxed. | 一块冷。 |
(ghab waix,hnaib,hlat) | (天、日、月) |
Dius nangx niangb hfud vud, | 茅草在山坡, |
Zent dax zongs zend ded; | 结串珍珠果; |
Mait dax qeb taid hxid, | 阿妹捡来看, |
Baix ghab dab zod lod. | 纷纷地下落。 |
(eb dat) | (露珠) |
Dol ngit zait laib wangb, | 远看像簸箕, |
Lal vit ngit kheb khangb; | 近看半边洞; |
Pit waix dios bod vib, | 上边石头镶, |
Pit dab dios jid eb. | 下边水融融。 |
(jux ghongl diub) | (拱桥) |
Nenx liek dail eb ib, | 它像是烟子, |
Seix liek dail eb hob; | 又像那雾罩; |
Lal dax mes laib hnaib, | 常把太阳挡, |
Hmangt gos xok geb lieb. | 傍晚红飘飘。 |
(dent ent) | (云) |
Waix xux liangs dail nas, | 冬天长根笋, |
Ghab ot dad ngal dab; | 尖儿往下掉; |
Jent nangl cob ghail hlieb, | 北风吹变大, |
Jent jes cob ghail niub. | 南风吹变小。 |
(dliuk ghab dut zaid) | (檐冰) |
Hxot niangb hxot ax niangb, | 时有时无, |
Hxot hvib hxot ax hvib; | 时高进低; |
Hxot hlieb liek ninx tiab, | 有时大如牛, |
Hxot yut yut jangx gheib; | 有时小像鸡; |
Hxed seil nenx seix niangb, | 四季它常有, |
Hxib dail jent dax cob. | 风来就溜去。 |
(dent ent) | (云) |
Niangb maix dlob jid dax, | 看这四兄弟, |
Dail hlieb diangs nangk bex, | 老大楼上跳, |
Dail ob diangs duk fangx, | 老二点火亮, |
Dail bib qib dab dax, | 老三把地扫, |
Dail dlob eb mais baix. | 老四泪滔滔。 |
(bet hob,lif hob,cob jent,dax nongs) | (打雷、闪电、吹风、下雨) |
Dail xid hnangd gheib gol? | 哪个听鸡鸣? |
Dail xid des gheib fal? | 哪个随鸡动? |
Dail xid hnangd gheib ghat? | 哪个听鸡叫? |
Dail xid ed gheib hsongt? | 哪个要鸡送? |
(laib hnaib) | (太阳) |
Ghab zat nox, | 青岩壁, |
Dib xangt dex, | 钉铜钉, |
Dib hlot dab hlot waix. | 密密又麻麻。 |
(daib ghaib) | (星星) |
Ghab zat nox, | 青石板, |
Ghab zat dliangt; | 石板青; |
Dib xangt dex, | 钉铜钉, |
Niangb hsat not. | 数不清。 |
(daib ghaib) | (星星) |
Ib laix ib dail bul, | 人人带朋友, |
Hnaib dax des dinl dinl; | 日出跟着走; |
Hnaib baix ghongb zangl mongl, | 日没它就溜, |
Hnaib dax diangd longl lol. | 日出它又有。 |
(ghab dliux naix) | (人影) |
Dol ngit nox bongb yongb, | 远看绿茵茵, |
Lal vit jangx maib hnaib; | 近观如明镜; |
Hxed not jangx eb hob, | 遇暖雾升藤, |
Seil not nenx dlub wib. | 冷变白生生。 |
(eb) | (水) |
Nox bongb yongb, | 绿茵茵, |
Ghox vib dlab; | 滑石板; |
Nix dinb hniangb, | 银钉镶, |
Fangx diab ab; | 亮闪闪; |
Waix hxib hob, | 天无云, |
Dix gus zus; | 密密繁; |
Dax nongs dangs, | 下雨天, |
Ax yongs niangb. | 消失完。 |
(daib ghaib) | (星宿) |
Niangb gangx ghab bul lul, | 有对好朋友, |
Ob laix jus gid mongl; | 两人一起走; |
Ib laix hangb gid lal, | 一个走大路, |
Ib laix hangb gid bel; | 一个刺蓬游; |
Ghab vangx ghab vud dlenl, | 钻深山老林, |
Hangb ax baib xit dal. | 始终不离丢。 |
(ghab dliux naix) | (人影) |
Dail det hvib waix hob, | 大树长齐天, |
Diangb jik jik ax hniangb; | 锯子锯不开; |
Diangb dot dod ax gos, | 斧头砍不来, |
Hlieb jent cob yux penb. | 风吹如尘散。 |
(eb ib) | (烟火) |