农事
Gheb Lix Gheb Las
Nangx not ghax gheb das, | 草多稻谷黄, |
Mux not ghax gheb vas. | 肥多米线长。 |
Dangl hlat ax yis las, | 半月不锄草, |
Ghab nangx mes baid las. | 草比庄稼好。 |
Hnaib hnaib hangb ax hxib gid dol, | 天天走不怕千里, |
Hnaib hnaib ait ax hxib gheb not. | 日日做不怕活多。 |
Diangx not denb jef fangx, | 油多灯才亮, |
Mux not gheb jef vut. | 肥多庄稼旺。 |
Ghangb bil not khab ongd, | 坡脚多修塘, |
Niangb eb ghongb niangb gad. | 有水就有粮。 |
Naf hvib jef jangx gheb, | 勤手才成活, |
Nins hvib jef bub jax. | 勤脑才懂理。 |
Ib hniut ngit diangd dongd, | 一年看春天, |
Ib hnaib ngit hangd sod, | 一天看早晨, |
Ib sangs ngit hangd ngas. | 一身看勤劳。 |
Gangt ngas gangt ngas, | 勤勤快快, |
Niangb vob niangb gad. | 有饭有菜。 |
Jangs ax niangb bat, | 圈里无猪, |
Lix ax hxangd gad. | 地头无谷。 |
Diangd dongd ax naf, | 开春不忙, |
Hlat jex ax hxub. | 九月无粮。 |
Nes vut ngit dliub, | 鸟美看羽毛, |
Naix vut ngit ngas. | 人美看勤劳。 |
Ngas ait yangs yangs niangb, | 勤劳样样得, |
Ngil ait yangs yangs hvangb. | 懒汉一身债。 |
Daib gheb ax kab lix, | 农民不种田, |
Diub yis ax nongk ib. | 城里不着烟。 |
Vut hniub jef vut yib, | 好种出好秧, |
Vut yib jef vut nax. | 好秧谷满仓。 |
Dab fangx jangx dab dlaib, | 黄土变黑土, |
Hxangd gad nongl nongl baid. | 八月仓满谷。 |
Hlat diut ax jangs, | 夏至不栽, |
Wix ghol nenk liangs. | 东倒西歪。 |
Kab lix ed xangk hfangb, | 耕田懂扶犁, |
Lax las ed xangk wangs. | 砍树识山向。 |
Hangd deis niangb ghab dab, | 哪里有泥巴, |
Hangd deis diangs hxangd gad. | 哪里长庄稼。 |
Nongf ed dot gad xangd, | 要想吃饭饱, |
Ax hxib lol eb hniangk. | 不怕多流汗。 |
Hniub nax hniut hniut leis, | 种子年年选, |
Bangx nax hniut hniut hvib. | 产量步步高。 |
Kab lix ax niox lix, | 耕田不离田头, |
Nent nail ax niox eb. | 钓鱼不离滩头。 |
Eb dios gheb bangf nangs, | 水是庄稼命, |
Mux dios gheb bangf gad. | 肥是庄稼粮。 |
Hlat deb hlat lof ax khab ongd, | 冬腊月间不修塘, |
Hlat zab hlat diut xad vangs nongs. | 五六月间心发慌。 |
Eb bus lix, | 水进田里, |
Gad bus nongl. | 谷进仓里。 |
Vut lix jef vut yib, | 田肥禾苗壮, |
Vut mais jef vut daib. | 娘健孩儿壮。 |
Ax niangb bat diub ngex, | 无猪在圈头, |
Ax niangb gad diub nongl. | 无谷进仓头。 |
Dail naix dlab dail naix, | 只有人才哄人, |
Laib gheb ax dlab dail naix. | 庄稼不会哄人。 |
Hfaid lind ghab dab nongx, | 翻开泥土能养人, |
Das jangx ghab dab bex. | 翻开泥土能埋人。 |
Ghab wangx niangb dail zend, | 园边种果树, |
Taid ghox daib nongl gad. | 像个小谷仓。 |
Ait gheb jas ghab dongd, | 农事抓季节, |
Dib hlet jas khangd kib. | 趋热快打铁。 |
Laib nongl niangb laib wil niangb, | 谷有锅才有, |
Laib xit niangb laib dit niangb. | 甑有碗才有。 |
Diangd dongd ax naf gheb, | 春天不忙活, |
Hlat yaf ax maix hxub. | 八月收无着。 |
Bat ob juf jox gongl, | 百二十条路, |
Ait gheb jef nongx lul. | 家事吃到老。 |
Ait gheb ax hxib kib, | 劳动莫怕热天, |
Bus vud ax hxib xad. | 钻山莫怕荆棘。 |
Ait gheb ed mux, | 农活要有肥, |
Vud hseid ed lil. | 说话要讲理。 |
Vut bangx jef vut zend, | 好花才好果, |
Vut lix jef vut gad. | 田肥才好谷。 |
Mongx baib lix mux, | 人给田送粪, |
Lix baib mongx nongx. | 田给人送粮。 |
Lix diangs hxangd gad not, | 田肥产量多, |
Bat diangs niangb ngix not. | 猪肥有肉多。 |
Naix ait gheb xus ax jul lix las, | 庄稼离不开土地, |
Naix nent nail xus ax jul laib jid. | 钓鱼离不开河滩。 |
Khab gongb zait tid nongl, | 修沟如修仓, |
Niangb eb niangb gad ngangl. | 有水有饭尝。 |
Eb dob hxangd nail, | 水深鱼跃, |
Lix diangs hxangd gad. | 田肥谷好。 |
Eb eb seix hlod nail, | 水水繁鱼虾, |
Fangb fangb seix hxangd jenl. | 处处长庄稼。 |
Ded ongd niangb nail nongx, | 修塘有鱼食, |
Khab lix niangb gad ngangl. | 开田有饭食。 |
Naix dios hlet gad dios hsab, | 人是铁饭是钢, |
Hniub nax bil hsaid eb bud mux. | 五谷靠水肥养。 |
Sangx ait gheb vut ax hxent ves, | 想要庄稼好不怕累, |
Sangx nongx gangb wab ax hxib bangt. | 想要吃蜜不怕蜂蛰。 |
Lix dios daib eb dios mais, | 田是崽水是娘, |
Mais niangb wel daib jef hlieb. | 娘有奶儿肥胖。 |
Eb dios nax bangf nangs, | 水是禾的命, |
Mux dios nax bangf mais. | 粪是禾的娘。 |
Hxat das ax nongx hniub nax, | 穷死莫食谷种, |
Khat gas ax nongx xongd bat. | 再馋不食猪种。 |
Hsangb jox gid bat jox gongl, | 千条路来百条路, |
Ait gheb ax dal ghab dongd ot. | 农事莫把季节错。 |
Khab lix khab ongd ax jenl det, | 开田修塘不植树, |
Niangb lix niangb las ax niangb eb. | 有田有土水不注。 |
Guf ongd jenl niangb det, | 塘边多植树, |
Diub lix ghongb hxangd gad. | 田中稻谷多。 |
Lix diangs nongt ed ghad, | 田肥靠粪泼, |
Liangx vas nongt ed hved. | 刀快靠石磨。 |
Hvongt das ax nongx hniub nax, | 馋不食种子, |
Hxat das ax mail wid daib. | 穷不卖妻室。 |
Naix dios hlet gad diob hsab, | 人是铁钣是钢, |
Lix las ax maix mux xaf naf. | 田土无粪空忙。 |
Eb dliuk dliangl, | 有水能救人, |
Bil dliuk ves. | 有山能救命。 |
Hfud bil niangb det jef vut hxid, | 坡上有树才好看, |
Dail naix nangl ud jef vut ngit. | 人穿衣服才美观。 |
Leif yib zait leif nangx, | 剩秧如剩草, |
Xus yib zait xus bod. | 缺秧像缺宝。 |
Maix det jef maix hob, | 树多才生雾, |
Maix hob jef maix nongx. | 雾多粮食多。 |
Laib det dul baid vud, | 森林满山坡, |
Xus ax dot ghab dab. | 全靠土养育。 |
Eb ax niox nail, | 水中离不得鱼, |
Bil ax niox ngax. | 山坡离不了兽。 |
Zenx ed ghab vud niul, | 只要山常绿, |
Ax hxat hvib dul diod. | 不怕莫柴烧。 |
Jenl gheid xab vangx, | 栽松遮岭, |
Jenl diuk xab vangl. | 植竹盖寨。 |
Dol lul bod det, | 前人保树, |
Dol yil yend hvent. | 后人乘凉。 |
Pid vud jenl fab, | 烧山种瓜, |
Hfangb lix hfangb las. | 田淹土塌。 |
Jenl det dex yux, | 多栽桐树, |
Liek det baix nix. | 如窖银窝。 |
Ghab vangx vud jenl gheid, | 山岭好栽松, |
Ghab wangs vud jenl jib. | 山凹好种杉。 |
Jenl det ax ved xad jangx vud, | 种树不守难成林, |
Yangl daib ax job xad jangx naix. | 养儿不教难成人。 |
Ghab vangx hfud bil jenl det not, | 山山岭岭多栽树, |
Niangb nongx niangb nangl seix vut ves. | 有吃有穿快活多。 |
Diangd dongd ax gox hniub, | 春来不下种, |
Hlat yaf ax maix hxub. | 八月无收成。 |
Khangd jangs luf ait denx, | 栽插抢在前, |
Khangd hxub luf dax naib. | 收割抢在天。 |
Eb nil vut jangs nax, | 浅水好栽秧, |
Eb dob vut xangt nail. | 深水放鱼秧。 |
Bub ax jul hnaib gangb nangl, | 懂不完子午歌, |
Xangk ax jul ghab dongd ot. | 学不尽季节活。 |
Diangd dongd ghait ib hnaib, | 开春闲一天, |
Khangd xux yongt bib hnaib. | 入冬饿三天。 |
Niangb bil jef niangb eb, | 有山才有水, |
Niangb lul jef niangb daib. | 有老才有少。 |
Dab sot ax hxangd bangx, | 土瘦不出粮, |
Naix mongb ghab mais fangx. | 人病面发黄。 |
Gheb ax vut jul ib hniut, | 庄稼不好误一年, |
Sat ax vut jul ib sangs. | 夫妻不合误一生。 |
Diongl hvib dlod eb bet, | 陡冲落水响, |
Bil hvib xad ghab det. | 高坡树兴旺。 |
Khangd mongb khangd bit xit hlib, | 有难有病相扶, |
Khangd jangs hangd ninf xit bangb. | 家事季节相助。 |
Bas vut hlieb zend, | 藤好瓜儿大, |
Nax vut dad hniangb. | 禾好谷穗长。 |
Maix bangf gheb vut ngit mais xangd, | 别人庄稼眼福饱, |
Nongf bangf gheb vut ghab qub xangd. | 自己庄稼肚皮饱。 |
Mux not las diangs, | 粪多土肥沃, |
Hseid not dot diangs. | 岁语失败多。 |
Sangx nongx nail mongl khab lix, | 要吃鱼去修塘, |
Sangx ait vas mongl duf leix. | 要聪明进书房。 |
Ax kib ax hxangd gad, | 不热不熟谷, |
Ax seil ax das gangb. | 不冷不死虫。 |
Ax vut lix vut nax, | 扁田好谷花, |
Ax fangd zaid fangd hvib. | 小房人心宽。 |
Ghab dongd hlat laix laix jus yangs, | 时间对人一个样, |
Ait gheb zuk zangt ax jus yangs. | 家事经商不一样。 |
Niangb hxub ax hxub niangb diot eb, | 有收无收在于水, |
Hxub not hxub xus niangb diot mux. | 收多收少在于肥。 |
Niangb eb jef niangb nail, | 有水繁鱼多, |
Niangb det jef niangb nes. | 有树鸟才多。 |
Diot jab diot khangd mongb, | 药放在痛处, |
Hmat hseid diot khangd fangx. | 话讲在明处。 |
Dliuk ghangd ax dliuk nangl, | 救蛙不救鼠, |
Nongx zend ax maf det. | 吃果莫砍树。 |
Hfud bil ax niangb det, | 山坡无树盖, |
Ghab diongl ax niangb ment. | 山冲无泉来。 |
Jul dul jul det, | 树木砍光, |
Gil lul gil gangt. | 天旱土扬。 |