搜索
  登录

阿衣
所属图书:《苗岭古风:苗汉对照》 出版日期:2015-06-01文章字数:5514字

阿衣

Ab Vib

Dliel gid denx,bib zaid Hmub dios dad hxak lol vangs niangb. Daib dial daib ad diot hxak,hangd hot daib ad diot ax gos daib dail,dial daib ad ghax nongt des dail daib dial mongl ait niangb.

很久以前,我们苗家都是以唱歌来求偶。在男女对唱中,如果女方唱不过男方的,女的就跟男的的去做老婆。

Maix ib laix daib dial bit Ab Vib nend,nenx mais bad sod das mongl yangx,jus laix heib hab mail dad waif gad lol nongx. Nenx gangl khangd yut lol ghax at diot hxak,ib nangs fangb ax maix dail xid diot gos nenx.

有一个名叫阿衣的苗家后生,他早就失去了父母,一个人靠打草鞋卖来维持生活。不过他从小就爱唱歌,这一带地方没有哪个唱赢他的。

Maix ib lind,nenx dax mongl yex fangb,des ib laix daib ad bit Ab Niangx nend pab hxak. Ab Niangx diot ax gos Ab Vib,des ghab lil ghax nongt des Ab Vib mongl ait niangb. Ab Niangx nenx mais bad xeef Ab Vib zaid hxat wat,ghax ax baib nenx mongl des,ghax khat nenx mongl bet hsat mongl yangx. Ab Vib hnangd mongb hvib bongt wat,ghax hxot hxot seix ait niangs mongl zongb naix. Nenx zongb naix gos Ab Niangx mongl khat bangf jox fangb sul ghab hnaib ait niangb yangx,ghax dad gid dax mongl yangd gongl Ab Niangx nongt hangb fat id ait jox jux bis. Hangd qend ait jangx,dol naix ghax hxongt Ab Niangx dx leit yangx. Ab Vib hxid nenx dol dax leit,ghax dad gid bangd pot dud pik tik pak tak. Dol naix hxid Ab Vib bangd pot dud,ghax ax gaix hangb des jox jux,ait gid was gongl fat dax mongl. Ab Vib hxid Ab Niangx fat mongl yangx,qit nongt dus dliud mongl,ghax liub dol git dol gad nef diot eb gif,mongb hvib ghangl xangl diangd lol zaid lol.

有一次,他去游方,和一个叫阿仰的姑娘对歌。阿仰唱不过阿衣,按道理就该跟阿衣做老婆,但父母嫌阿衣穷,不送阿仰跟阿衣走。接着把阿仰嫁到另一个地方去了。这样,就气坏了阿衣,阿衣就到处打听。当他打听到阿仰出嫁的地方和日子后,就到阿仰要过的那条路上搭了一座木板桥。桥刚好搭成,他们就送阿仰来了。阿衣看他们来了,就故意放爆竹庆祝。他们见阿衣放爆竹,也就不敢从阿依架的那桥上过,而是绕路过去。阿衣见阿仰已过,越来越恼火,就把带来的鸡蛋和糯米饭甩进沟里,气愤的回家来了。

Ait nend,bib hniut ghax fat dlongs mongl yangx. Maix ib lind,Ab Vib dad dax mongl des ib laix daib ad bit Ab Bangx nend yex fangb,Ab Bangx ait deis hul seix diot ax gos Ab Vib. Ait nend,Ab Bangx ghax sul nenx dol bed nas Ab Vib niuf ghab hnaib,vut hsongt Ab Bangx mongl Ab Vib zaid. Ib hnaib ib hnaib fat mongl,leit ghab hnaib hsongt Ab Bangx lol yangx. Ab Vib ghax ak jil yas ghad haib ait naix dlab dax mongl gheik ghad,ngit nenx dol dax sos ax bil. Nenx hangd qend dax mongl leit ghab but vangl,ghax jas maix dax leit yangx,ghangt dax dol bat,dol jud,dol gad nef maix not not deix not hsongt Ab bangx lol. Ab Vib ghangb hvib lins niox!Ab Bangx dol bed ghax nais Ab Vib hot:“Mongx zaid niangb hangd deis Vib?” Ab Vib ghax gol hxak dab hot:

这样,一晃三年过去了。有一回,阿衣又来去跟一个阿榜的姑娘游方对唱,阿榜怎么也唱不过阿衣。于是,阿榜跟哥哥们就和阿衣约好日子,把阿榜送来。日子一天一天地过去。约定的日子来到了。阿衣假装背起粪箩出去拾粪,看他们来没有。他刚走到寨边,正好遇到他们来了,有的抬猪,有的抬酒,有的抬糯米饭等很多东西送阿榜来。阿衣心里暗暗高兴了!阿榜哥哥们就问:“你家住在哪里呢?”阿衣唱歌应道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Wil zaid niangb ghab diongb wangs,

我家住在寨中间,

Ghab diongb vangl gid niangs,

住在寨中间里面,

Mangx mongl mangx nongf sens,

你们去了各自问,

Jangx dol bul nongf xangs.

朋友会跟你们讲。

Diut laib longx mongl jes,

六根横梁向东方,

Hxangt ghab longx xil lis;

横梁上下迎太阳;

Diut laib longx mongl nangl,

六条横梁向西方,

Hxangt ghab longx xil lil.

横梁左右送日光。

Ait nend,maix ghax bil yil mongl bil yil nais,nais mongl leit ghab hfud vangl,ib laix diub vangl naix jef tut bil diot laib zaid ghaib hot:“Ab Vib zaid ghax dios laib nongd.” Ab Bangx dol bed ghax hot:“Naix not ax gid naf bus zaid,dangl Ab Vib lol hmat mangs yet nongt bus gid bus.” Nenx dol hangd qend hmat jul,Ab Vib ghax diangd lol leit yangx. Ab Bangx dol bed nais hot:“Vib!”

这样,他们真的边走边问,问到寨头,有一寨上的人指着一间茅草棚说:“阿衣家就是这个。”这样阿榜的哥哥们就说:“大家慢点进屋,等阿衣来我们讲清再进。”他们刚说完,阿衣就来了。阿榜的哥哥们问道:“衣!”

“Heid!” Ab Vib dab hot.

“唉!”阿衣答道。

Ab Bangx dol bed ghax gol hxak dax:

阿榜的哥哥们随声唱到:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Mongx vud mongx zaid niangb diongb wangs,

你说你家住在寨中间,

Ghab diongb vangl gid niangs,

住在寨中间里面,

Mangx mongl mangx nongf sens,

你们去了各自问,

Jangx dol bul nongf xangs.

朋友会给你们讲。

Diut laib longx mongl jes,

六根横梁向东方,

Hxangt ghab longx xil lis;

横梁上下红;

Diut laib longx mongl nangl,

六条横梁向西方,

Hxangt ghab longx xil lil.

横梁左右红彤彤。

Hxot nongd ait xid ghax dongb niel pet zaid,

现在为何茅草盖房子,

Vox bangb mangl tit gad?

以荞麦来当饭吃?

Ab Vib ghax gal lial dab hot:

阿衣听到就随声应道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Vox bangb mangl tit gad,

荞麦当饭吃,

Nangx dongb niel pet zaid,

茅草来盖房,

Dax nongs lol bet qod,

雨来唰唰响,

Kib hnaib lol hvent hvid,

日出多凉快,

Hnaib hnaib nongx ghad liod,

天天吃牛肠,

Nongx ngix bat hlaid gad,

吃猪肉下饭,

Mongx hxat hvib xid ad!

妹你心焦啥!

Ait nend,Ab Bangx dol bed ax bub ait deis hmat yel,ghax bus fal liul mongl diub zaid mongl. Nenx dol niangb Ab Vib zaid nongx ngix hek jud jangx bib hnaib bib hmangt,ghax diangd mongl zaid mongl yangx,dal jus Ab Bangx jus laix des Ab Vib niangb.

这样,阿榜的哥哥们不知道怎么说了,就呼噜钻进屋去。他们在阿衣家吃肉喝酒热闹了三天两晚,就转回家去了,只剩下了阿榜一人跟阿衣住。

Was mais cat ghax sos khangd niangx yangx,Ab Bangx hxid ax maix laib gheix xid dad lol liul jed,ghax gol hxak diot Ab Vib hot:

一晃就到了过年,阿榜看没有什么可用来打粑粑,就对阿衣唱到:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Maix qangb seix bet jel,

他人粑槽响,

Mongx qangb ax bet jel,

你家槽不响,

Maib gheil xid dod Vib?

拿啥来打衣?

Ab Vib nongf bub nenx zaid hxat,hnaib id nenx ngil ax fal,ghax niangb ghab qut dab hot:

阿衣知道自己穷,那天他懒得起床,就在床上应道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Wil niangb jus bil ghol,

我只有一把小米,

Jus laib dliongb bat bal,

只有一个坏猪槽,

Mongx dangl wil fal lol,

你等我起来,

Fal lol ob xit liul,

起来我俩打,

Xit liul ghab hfat ghol.

打小米糠粑。

Ait nend,Ab Vib fal lol waix,ghax mongl qeb bil ghol lol dub diot laib dliongb jed bal,maib laix ghax liul dad nongx niangx.

于是,阿衣起床后,就去拿把那捆小米放在一个旧粑槽里面,他俩就打来过年。

Ab Vib haib Ab Bangx maib bangf laib khangd niangx ghax ait nongd nongx fat mongl yangx. Leit hlat ob,Ab Bangx des Ab Vib dax mongl nios vob hveb,bangs Ab Vib sangs naix heib hab mail,nenx heib dol hab vut seix vut,hxek seix hxek,Ab Bangx niangb dangl ghangb zenx hxid Ab Vib ob jil ghab liax hab,vel hxid vel deid hvib. Nenx ob laix jit dax leit hfud dlangx bob,Ab Bangx yex dlob hfangb ib mais,hnangd hxud hvib zangl zangl. Ghax nais Ab Vib hot:“Vib!”

阿衣和阿榜的年,就这样过去了。到了二月,阿榜跟阿衣去摘蕨菜,因为阿衣是一辈子打草鞋卖的人,他打得很劳实好看,阿榜跟他后面,紧盯着阿衣的脚跟,越看心里越舒展。不觉来到一个高山顶上,阿榜展眼看四方,心旷神怡,就问阿衣道:“衣!”

“Eid!Ait laib gheix xid?” Ab Vib dab hot.

“唉!做哪样?”阿衣回答道。

“Jox eb aib gol ait xid Vib?”

“那条河叫什么河?衣。”

“Jox eb aib lal yud.”

“小溪汩汩流。”

“Laib zangx aib nend?”

“那个草坪呢?”

“Laib zangx aib dal hlod.”

“草坪好放牛。”

“Laib bil nongd nend?”

“这座山呢?”

“Laib bil nongd bil bod.”

“这山是宝山。”

Ait nend,Ab Bangx ghax gol hxak dax:

于是,阿榜就唱起歌来:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Jit leit Vangx Bil Bod,

爬到宝山领,

Ngit jox eb lal yud,

看那溪流,

Ngit laib zangx dal hlod,

看那草坪子,

Ghot laix Vib lul jid.

跟哥住辈子。

Ab Vib hnangd Ab Bangx gol jul,ghax diek has has has has. Gangl hxot id lol,Ab Bangx Ab Vib maib xit hlib xit vut,gangt ngas ait gheb nongx lul ib sangs naix.

阿衣听阿榜唱完,就哈哈大笑。从那时起,阿榜和阿衣相亲相爱,过着幸福的生活。

凯里市舟溪镇吴茂英说唱

苗岭古风:苗汉对照