搜索
  登录

里相宜和娃仙长
所属图书:《苗岭古风:苗汉对照》 出版日期:2015-06-01文章字数:3682字

里相宜和娃仙长

Lix Xangd Nail Sul Vob Hlib Zangx

Gid denx,maix ib laix naix bit Lix Xangd Nail,nenx dot dail niangb gol Vob Hlib Zangx. Qend qend nenx ob laix hsat xit vut,nongx laib gheix xid hul,ib laix ax nongx dal ib laix. Miax hveb hseid hot:“Ngas nongx ngil ait ghax hxat”. Diub nongl dol ghab hsab dios jangs lix dot lol,ax dios bongx gangl ghab dab dax. Dail Lix Xangd Nail nongd ngil seix ngil,hvongt lot seix hvongt lot. Ax maix nongx yel,nenx ghax dias Vob Hlib Zangx mongl ait gheb lol yis nenx. Vob Hlib Zangx ait gheb not jul ves yangx,ghax lol gol hxak diot nenx hot:

从前,有个人叫里相宜,他得个老婆叫娃仙长。开始夫妻很要好,不论吃什么东西,一个丢不得一个。俗话说:“坐吃山空”。仓里的谷子是种出来,而不是冒出来的。可是那里相宜是个懒得要死,馋得要命的人。没有吃了,他就赶娃仙长去做活来养他。娃仙长做活多累了,就唱歌来给他道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Mongx dail Lix Xangd Nail,

你阿里相宜,

Nangl ghongs mais ax fal,

鼠挖眼不起,

Dol gheb diangs ax mongl,

活路懒得做,

Xangs Vob dax gid dul,

叫妹拾柴火,

Ait gheb ninx bad langl,

做的牛马活,

Jul ves niox id leil,

累得不能当,

Ait dais yis mongx lul!

怎能养你老!

Lix Xangd Nail niangb ghab qut hnangd Vob Hlib Zangx gol hxak tat nenx,ghax fal zangl lol gol hxak dab hot:

里相宜在床上听到娃仙长唱歌骂自己,就一滑咕噜从床上起来,应声唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Mongx Vob Hlib Zangx id dail,

你个娃仙长,

Vas ves jangx xed mongl,

力气大如虎,

Yis yes ax sos lul,

养丈夫不活,

Diot hxak dax qangd niangl.

唱歌来骂人。

Nongt zangl jangx xangf nongd zangl,

要散咱们散,

Nongt dol jangx xangf nongd dol,

要离现在离,

Ax kot Vob Hlib Zangx id dail,

不靠娃仙长,

Yis liex khab nongd lul.

养活里相宜。

Vob Hlib Zangx sod ax sangx des Lix Xangd Nail niangb yel,hxot nongd dad hnangd nenx gol hxak ait nend haib,ghax dax mongl vangs vangl lul,gol hxak hot:

娃仙长本来就不愿和里相宜再生活下去,听了里相宜这一唱,就去找来寨老,对他们唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Wil Vob Hlib Zangx id dail,

我个娃仙长,

Des ab Lix Xangd Nail,

嫁那里香宜,

Lol jangx bib dongd dangl,

来了三个春,

Bib laib xux khangd seil,

三个冬过去,

Bib laib niangx baid jenl.

三次谷进仓。

Ninf nax Jes Ghod Diongl,

摘谷在田里,

Ghok nax dus dad bil.

手长满老茧。

Xangf nongd ab Lix ax ed wil,

阿里不要我,

Wil lol but mangx ib mail lul,

报你们寨老,

Kheik diongx [1] baib wil mongl.

刻竹给我去。

Vangl lul zongb naix Vob Hlib Zangx zas hxak nongd,seix nongf bub Lix Xangd Nail ngil lins niox haib,zenx ait nongd mongl,ghax ait hat Vob Hlib Zangx hot. Ait nend,vangl lul ghax xangs naix mongl gol Lix Xangd Nail dax,kheik det pat diongx diot nenx ob laix.

寨老听到娃仙长的诉说,又深知里相宜懒惰,这样下去会害苦了娃仙长。于是,寨老就去传他俩来讲,刻了竹筒划成两片,各拿一片就走了。

Vob Hlib Zangx diangd mongl leit mais zaid,hof dail daib pik ax bil mongl khat id jus yangs. Hnaib hnaib seix jus dlangd wangb dlangd jid,ax dot ghax pud bangx hnent hmub,hxot hxot seix nangl ud hvib lial lial,dail naix seix liek vangt not dax yangx. Dol naix ghax qangb zas hxak hent nenx hot:

娃仙长回到娘家后,照样过着她的少女生活。每天起来,除了梳妆打扮,就是绣花织锦,穿戴得很漂亮,人也年轻了多了。人们为她编了首歌赞道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hlid Zangx ad nil,

好个娃仙长,

Des ab Lix Xangd Nail,

从前跟里香,

Ait gheb niox hfud diongl,

大冲上种田,

Ait gheb ninx bad langl,

坡傍上种地,

Jit qub jangx ghangb wil.

脸黑像锅底。

Kheik dot diongx vib bil,

刻竹分开后,

Hnaib xongs dias sad mangl,

天七次洗脸,

Hnaib xongs dias dlangd langl,

日七回打扮,

Dlub nox hsol hsod niul,

长的白又嫩,

Niul nox hsol hsod senl,

脸儿像朵花,

Bil jangx lis hfed diel,

指甲像竹筒,

Ngangl niux dus ghongd zail,

说话娇滴滴,

Vut jangx dliangb xid mongl!

赛过天仙女!

Xangf nongd,Lix Xangd Nail hnangd dol naix hent Vob Hlib Zangd nend not,maix nenk daib diangd hvib ax diangd jid. Nenx sangx dax mongl hxid dios jus deix ghad dlab,ghax ait naix dlab dax mongl qid mal,ib hnaib bib dias fat Vob Hlib Zangx zaid ghab diux. Vob Hlib Zangx bub Lix Xangd Nail dad gid dax ngit nenx,ghax gol hxak diot Lix Xangd Nail hot:

当里香宜听到别人赞扬娃仙长如何美时,真有点后悔不及。为了探听虚实真假,他装着买马人的样子,一天三次路过娃仙长的门口。娃仙长看里香宜有意来看自己,就唱歌给他道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Mongx ab Lix Xangd Nail,

你个里香宜,

Zab hfenb nix ghad nangl,

五钱耗子银,

Dios yus xid dax qid mal!

是啥人买马!

Zangt niangb diub xangx genl,

生意在场坝,

Mait niangb ghab diux nal,

妹各在娘家,

Mongx ait naix dlab qid mal,

你乔装买马,

Ait vangx hxangb hxid nil.

趁机想看妹。

Ghab deit ax sos xul,

姻缘不对路,

Dliangb but ax sos nangl!

回家做梦吧!

Ait nend,Lix Xangd Nail ghax bid lid bed lied,hvuk hmangk said zuk mongl yangx. Dangl ghangb seix ax gaix dax Vob Hlib Zangx laib vangl yel. Hnangd hot dangl ghangb Vob Hlib Zangx khat mongl des dail daib vangt vut nios seix vut nios,gangt ngas seix gangt ngas,nenx ob laix dongx dongx mongl vud,dad dongx dongx lol zaid,xit hlib xit vut ib sangs naix.

这样,里香宜像个白脸獐,黑不黑白不白地悄悄溜走了。从那以后,再也不敢进娃仙长的寨子来。据说娃仙长最后嫁了一个勤劳英俊的后生,双双上山,双双回屋,过着幸福的生活。

凯里市舟溪镇吴茂英、吴德周说唱


[1] kheik diongx:刻竹,即刻竹筒。过去苗族议事,恐有反悔,将一竹筒刻上纹道,继而破一为二,双方各持一半为证。

苗岭古风:苗汉对照