搜索
  登录

娃罕和启略
所属图书:《苗岭古风:苗汉对照》 出版日期:2015-06-01文章字数:26282字

娃罕和启略

Vob Hvid Haib Qid Niel

Dliel gid denx id,Bob Bil Jel gid dab maix ib laib vangl Hmub,maix ib dail daib dial bit hot Qid Niel nend. Nenx dot jus ob hniut,nenx mais ghax das mongl yangx,dal jus nenx sul nenx bad maib ob laix niangb. Qid Niel nenx bad ax dios jus bub jax bub hxak hot,dail ghok sux ib bil ghab lob bil vut vut haib. Ait nend,nenx ghax sail dad xangs Qid Niel. Qid Niel hlieb leit juf diut hniut,diub fangb gol hxak hul,dib lob bil hul,seix ax maix naix ait gos nenx. Qid Niel dax mongl yex fangb,xangk dail daib pik bit gol Vob Hvid. Vob Hvid dail naix vut niux vut nios,vut hvib vut hnid,dangx fangb dangx vangl,lul lul vangt vangt seix sail xangx hent. Nenx hnent dol bangx,gangb mongl,gangb bax lief yangt dax bob;Nenx gol dol hxeb hxak,dol nes jub haib nes aib nes nongd seix yangx dax zongb naix. Qid Niel dios hvib Vob Hvid,Vob Hvid seix deid hvib Qid Niel,ob laix ghax ghuk ait ib zaid naix.

很久以前,在香炉山下的一个苗寨里,有个后生名叫启略。他两岁的时候,就失去了母爱,跟着父亲相依为命。启略父亲不仅精通苗家古理、古歌,而且练就了一套操拳、耍刀的本领。因此,启略到16岁的时候,在其父的指点下,不论唱歌、操拳、耍刀都盖过一带地方。启略通过游方,结识了一个身材苗条、举止大方的苗家姑娘,她就是远近有名绣花巧手——娃罕。说起娃罕,百里内外不论青年或老年,无不为之羡慕。她绣的花,蜜蜂也要来采蜜,蝴蝶围着翩舞;她唱的歌,山上的画眉、鸟儿拢来欢跃。所以启略看中娃罕,而娃罕更喜欢启略,两相情愿,结为夫妻。

Qid Niel dios naix hxat,nenx zaid dios zaid ghaib,ved dol bongk ghad longd,nongx ib dias yongt ib dias. Vob Hvid nenx mais bub Vob Hvib xit niangs mongl des Qid Niel,hnangd mongb hvib bongt wat,ghax gol dol jid dax bad daib,ghab bul hxub khat dax waix Qid Niel zaid,tiet Vob Hvid diangd mongl zaid,yaf nenx mongl nenl zaid ait niangb mongl yangx. Vob Hvid maix jus hnaib ait niangb mongl id jef sos nenl zaid,dangl ghangb nongf sail niangb mais zaid,nenl zaid naix dax gol hul,nenx seix ax hangd des mongl.

启略是穷人,住的是茅草房,盖的是烂秧被,吃的有上顿无下顿。娃罕母亲很知女儿跑跟启略后,非常懊恼。于是仗着家族大,亲友多,邀约一伙人,围着启略的房子,把娃罕生拉活扯抡了回去。接着就逼娃罕嫁给了“门当户对”的舅爷家当媳妇去了。而娃罕除了逼嫁哪天到过舅爷家一次外,以后便住在娘家,对方派人来喊,一直拒不肯去。

Maix ib hnaib,Vob Hvid dax mongl hvad xangx,niangb diub xangx jas Qid Niel,nenx maix nenk ax vut ghab mais. Nos sos nenx dex Qid Niel xit vut id,ghax gol hxak hot:

一天,娃罕去赶场,在场坝遇上了启略。她开始有些面愧,但想起和启略的情谊便唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

我俩打成结,

Ob maf jangx laib hxed vel.

造成纺纱车。

Quk ax baib khangd lal,

结打不让移,

Maf ax baib khangd liangl,

纺车不让息,

Ghot sangs naix gid lul.

夫妻怎能离。

Qid Niel ngit Vob Hvid nangl ib jid ud ghot mais,hsod hfud hsod naix ax liek gid denx id,ghax nais hot:“Mongx ait xid deis yangx?” Vob Hvid ax hmat hveb,hvet eb mais zol zol ngit Qid Niel. Qid Niel hxid diub xangx naix not wat,ax vut hnat hveb,ghax hot:“Ob mongl ghangb lob det aib qet ves ib hxot mangf!” Nenx ob laix dax leit ghangb lob det,Vob Hvid ghax xangs nenx mais yaf nenx mongl khat id diot Qid Niel jul jul. Qid Niel qet nenx hvib hot:“Ax maix laib xid,mongx niangb nongd dangl wil nenk daib,wil mongl zeit ghax lol.” Hmat jul ghax zuk dax mongl mail dot ib mab hfed hnent bangx lol yongd diot Vob hvid. Vob Hvid seik hfed taid ghax gol hxak hot:

启略看到娃罕身着一套半旧衣,头发蓬松不像过去活跃,便问:“你怎么啦!”娃罕不语,眼泪汪汪看着启略。启略见场坝人来人往说话不便。就道:“我们到大树脚坐会吧!”他们来到树下,娃罕便把母亲拉回去后逼迫出嫁讲了一遍。启略安慰道:“没关系,你在这里等一下,我马上就来!”说着跑到场坝货摊上,买来一把花线递给娃罕。娃罕接过花线,会意唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid heib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

我俩打换结,

Maf jangx laib hxed vel,

我俩造纺车,

Quk ax baib khangd zangl,

结打不让移,

Maf ax baib khangd liangl.

纺纱不让断。

Mais dax tiet ad nil,

母亲来拉我,

Khat bus nenx zaid nal,

逼妹回娘头,

Wil das ax hangd mongl,

我死也不去,

At xongt hvib ax lal.

爱启心不变。

Jas mangx diot hfud genl,

今天场上遇,

Dat hvent det hfab niel,

楠树下乘凉,

Seik mongx mab hfed diel,

接你把花线,

Pud bangx paib ud nangl,

拿绣花衣穿,

Bus mongx laib zaid nal,

转回你家去,

Ghot ax baib gid dol.

夫妻永不离。

Nenx ob laix niangb diub xangx mail nenk daib nongx,ghax ghangb hvib ghangb niongk seix seix diangd lol Qid Niel zaid lol.

他俩在场坝买些东西吃后,就高高兴兴回到了启略家。

Vob Hvid khat mongl nenl zaid leit jus lind,dangl ghangb ax yongs mongl sos,xangf nongd dad zuk des Qid Niel mongl yangx. Nenl zaid ghax dax ed naix,ait nenx mais bub dliux bub dat、naf hvib naf hnid,ax bub ait deis ait yel. Xangf id,dail mais lul pit gux jef dax hot:“Mangx seik Vob Hvid mongl,jul not xus bix seix,laib nend bib ghend ax dot,Xangf nongd Vob Hvid zuk des Qid Niel mongl yangx,mangx vas yus nongd not ghax nongf mongl vangs!” Ob bib dail daib vangt hnangd laib hseid nend,ghax deix ninb dax Qid Niel laib vangl dax. Maix dax vangs ob bib dail vangl lul dex maix hmat ghab lil. Ob bib dail vangl lul [1] hxid maix gheb dliangl ves,ghax ait ghab dliax hvib,ait naix dlab hlab ob bib dail daib vangt id hot:“Dios mangx dax luf Qid Niel bangf niangb,dail hot Qid Niel ed mangx bangf niangb. Sangx ed bib mongl nas mangx vud ghab lil,laib nend bib ax ait,hxib hxot daib nenx dib das bib lol. Qid Niel dail naix nongd sux lob bil,mangx bangf naix not hul,seix ax gid mongl ait nenx,hangd hot ait nenx qit yangx,maix naix ghol ghongd bib seix ax bub.” Ob bib dail daib vangt hnangd hot Qid Niel vas bongt wat,laix laix seix ax gaix dax mongl ait,niangb ib ghaid hnaib ghax diangd mongl yangx.

娃罕自嫁到舅爷家后,一直不肯去,如今又跑转跟启略。舅爷那边又来找要人,弄得娃罕的母亲像热锅上的蚂蚁,又不知怎样应付。这时隔壁邻居大婶才出来打圆场说:“至于你们接娃罕花去多少钱,我们管不着。如今人又跑跟启略去了,你们有本事便自己去找吧!”几个青年听到这一说以后,就直奔启略寨子上来。他们来到寨上找到几个寨老来帮他们讲理。几个寨老看到肥肉来到嘴边,就起了猫心。就吓那几个青年道:“你们要了启略的老婆,还说他要了你的老婆。要我们去喊他来讲理,这个我们搞不了。弄不好他要杀人的。这个人很会武打,你们的人再多,也休要去惹他,如要把他惹火了,脑袋掉了还不知道哩!”几个青年听到说启略了不得,谁也不敢去动,待了半天后就走了。

Dol vangl lul hak daf ob bib dail daib vangt mongl yangx,ghax dax dlab Qid Niel hot:“Ab Qid,ax jangx hseid yel!Mongx ed dail niangb nongd,nenx mais sod khat nenx mongl nenx nenl zaid ait niangb mongl yangx. Hnaib nongd maix dax naix vangs bib nas mongx vud lil,nongt ed Vob Hvid diangd mongl. Hangd hot Vob Hvid ax hangd mongl,mongx ghax bex nenx nenl zaid seik Vob Hvid laib bix seix id lol,ax dot maix ghax dib naix maf naix dax dail. Bib hxib mongx ax qet vut lob bil,ghax dlab nenx dol vud mongx ax niangb zaid,vud dab vud not nenx dol jef diangd mongl. Xangf nongd mongx hxid laib hfud gid nongd ait deis ait?Diangd naix diot maix ghaid bex maix bix seix?”

寨老们把几个青年吓诈走后,就来诈骗启略说:“阿启,不得了啦!你要的那老婆,她妈已把她嫁给舅爷当媳妇去了。今天他们来找我们喊你去讲理,声称要把娃罕要回去。如果娃罕真不愿去,就要赔他们接娃罕所花费的钱来,不然他们是要杀人的。我们怕你没有准备,就说你不在家了,好容易才把他们打发走。现在你看这事情怎么办?把人退回去,还是赔他们钱?”

Qid Niel hnangd hot ait nend,ait deis seix ax baib Vob hvid mongl,ghax hot:“Nenx dol hot ed not xus bix seix?” Dol vangl lul hxid maix nix gad vut kad wad,ghax dad maix xit xangs vut yangx id laib hseid xangs hot:“Nenx dol hot hsat xus seix bib juf zab liangl nix nend,jus vud ax bil nas mongx xit xangs,bib ghax ax bil dab hveb. Hangd hot mongx ax baib Vob Hvid mongl,hangd bex bix seix,bib ghax nas mongx hmat mangx ghax niox.” Bangs ab Vob Hvid,Qid Niel jus ves dad xongs ghangt lix lul mail mongl,dot bib juf xongs liangl nix dlub,dax nais dol vangl lul hot:“Nix dlub wil dot lol yangx,nenx dol ax dax naix,wil ait deis dad diot nenx dol?” Vangl lul hot:“Nenx dol dax vangs bib,ghax dad diot bib mongl baib. Hsad maix dol hfud gid gheix xid bib ghax dangb.” Qid Niel hnangd vangl lul hmat laib hseid nend seix dios,ghax dad nix diot vangl lul. Vangl lul dot nix dlub leit bil,diangd jus bib liangl Vob Hvid ghab dliux nix diot Qid Niel hot,ghax seil nongx mongl yangx.

启略听后,当然不愿把人退回去,就说:“你们要多少钱?”寨老们听到有利可图,就将几个商量好的数目说:“他们说至少要三十五两银子。不过还没有同你商量,也就没有直接答应。如果你真的不愿退人,愿拿钱的话,我们再从中给你说和。”为了娃罕,启略把祖传仅有的七挑地卖了,共三十七两银子,然后问寨老到:“银子得来了,他们没有来人怎么个交法?”寨老说:“他们既来找我们,就交给我们去办。有什么三长两短由我们负责好了。”启略觉得寨老说得有道理,就把银子交给寨老。寨老得了银子,除了退三两给娃罕做还魂银外,其余的不客气吞掉了。

Vob Hvid haib Qid Niel hsent vud ait nongd ghax jul diangs yangx. Maix ib hnaib,nenx ob laix dax mongl hvad xangx,hnaib id Vob Hvid nenl zaid jib daib sul mail daib vangt seix dax hvad xangx. Deid Vob Hvid haib Qid Niel xit cait ib laix mongl ib gid mail gid gongb xangf id,nenl zaid jib daib sul mail daib vangt dax jas Vob Hvid taid,ghax hlab liak hot:“Henf!Vob Hvid,wil weid seik mongx lol ait niangb,hxad jul bix seix nix gad ax xus,xangf nongd mongx dad zuk des Qid Niel mongl,dail ax sangx bex ib laib bix seix,waix dab bet deis maix laib hfud gid vut ait nongd not?Hnaib nongd hxat hxat dax jas mongx,hvit bil des wil mongl zaid mongl!Ax mongl nend ax vut!” Vob Hvid khangd niangs dot ib dik,hot:“Mongx zaid dax vangs vangl lul vud lil,bix seix seix dot mongl yangx,ait xid xangf nongd diangd hmat ait nend nend?”

娃罕和启略满以为婚约就此了结。一天,夫妻俩相约去赶场。那天舅爷家那小子也和一伙青年来赶场。正当娃罕和启略分开买东西的时候,舅爷小子一伙遇上了娃罕,劈头就威胁道:“哼!娃罕!我为了接你过门,花了不少钱来,现在你又跑跟启略,还想一个钱不赔,世上哪有这么好的事?好容易今天碰上了你,快跟我一起走吧!不走是不行的!”娃罕奇怪说:“你家不是来找寨老讲和,银子都得去了,怎么翻脸不认账呢?”

Ob bib dail daib vangt hnangd ait nend,seix ax bub dios alib dliangb gheix xid,ghax hot:“Dail xid bongf mongx laib nix nend dios dlub ghaid dlaib?Bib seix ax jul hvib mongx bangf bib seix,hnaib nongd ait deis mongx seix nongt des bib mongl. Hangd hot mongx ax hangd,bib ghax dlof bil. Diub xangx diub genl hsangb mangl bat mais,mongx ax xit sas?” Vob Hvid hxid nenx dol dax laib yangs yangf wat,des maix vud lil maix seix ax zongb naix,ghax hot:“Ait nend,mangx dangl nenk daib,Qid Niel hnaib nongd seix dax hvad xangx,mais wil mongl xangs nenx ib hveb,diangd lol bib gid mongl. Ax dot dangl nenx bub dias dax nend ax vut.” Vob Hvid hmat ait nend,ghax bub dliux bub dat dax mongl vangs jas Qid Niel,gol hxak hot:

几个青年听了,也并不清楚是咋回事,就说:“哪个看到你的银子是黑是白?反正我们也不稀罕你那钱,今天你就得跟我们走。不走我们就要动手拉了!场坝上千脸万目,你不害羞吗?”娃罕看来人气势汹汹,不便硬碰硬顶,就说:“那么,你们等一下,今天启略也来赶场,我去告诉他一声,回来我们就走。不然等他知道追来不好。”娃罕说着,匆匆忙忙找到了启略,唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Vangl lul hvib ax lal,

寨老耍花招,

Khaid nix bus ud mongl,

银子入衣袖,

Wil dot jus bib liangl,

我得银三两,

Tit ghab dliux diangd nil,

作为还魂钱,

Dib jangx hliongt ib jil,

打成保命圈,

Diot diot ninx diub bil.

戴在左手上。

Dot mongx mab hfed diel,

保你绣花线,

Pud jangx pangb ud nangl.

绣成花衣穿。

Saib jus laix daib nenl,

可恨舅小子,

Yob fangb dax vangs gongl,

约众来管闲,

Jas ninx diot gid genl,

今来场坝上,

Vud ax dot nix liangl,

声称未得钱,

Nongt tiet ninx dliangb diangd mongl.

要拉我回去。

Yus vut jus Qid Niel,

好夫称启略,

Ob ait deis zux zangl!

我俩不能疏!

Xangf nongd naf jangx dul,

仇人逼得紧,

Wil pangd des nenx mongl,

我先跟着去,

Dangl xongt dax dliuk nil.

等你来救妹。

Qid Niel hnangd hot nenl zaid jib daib nongt tiet Vob Hvid mongl,hseid seix ax hmat ib laib,ghax xangs Vob Hvid des nenx dol mongl. Nenx ghax dax mongl bet ait dangd ait diuk mail id mail dot diangb dangd maf ninx [2] ,was gongl zeit dax mongl dangt Vob Hvid nenx dol.

启略听说舅爷小子把娃罕拉走,不便多说什么,让娃罕跟他们走后,他在铁器铺里选了一把砍牛刀,匆匆走在娃罕他们要去的那条路前面。

Mail vangt yangl Vob Hvid ghangb hvib ghangb niongk des gongl lol,Qid Niel yend diot dius gongk ghab but gongl,bongf nenx dol lol yangx,ghax qeb laib daib vib gox dax mongl deix ab Vob hvid. Vob Hvid jus hxid dios Qid Niel,ghax was ghab jit dlab dol daib vangt id hot:“Wil mongb ghab qub wat,nongt xud ghad,mangx mongl dol nenk daib!”

几个青年带着娃罕,一路高高兴兴走来。启略躲在路边的刺蓬里,看到他们来了,就捡了颗石子向娃罕投去。娃罕抬头看见是启略,灵机一动,对几个青年道:“我肚子痛,要拉肚子了。你们让开点!”

“Nongt xud ghax mongl pit waix pit dab xud,jox gongl nongd dol naix hvad xangx mongl mongl lol lol,ax hxib xit sas?”

“要拉到坎上坎下拉,大路边赶场人来人往,不怕羞吗?”

“Mongl pit waix pit dab,hxat hvib mangx ax dangl wil,wil jus laix vut hxib!”

“到坎上坎下,怕你们不等我呢?我一个人害怕!”

“Bib mongl dangl hfud dangl mongx!”

“我们到前面等你!”

Ob bib dail daib vangt mongl yangx,Qid Niel ghax fal gangl dius ghab gongk bel lol gol hxak hot:

几个青年走了,这时启略从刺蓬里站出来唱:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvaid haib Qid Niel,

娃罕和去略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Hent jus laib gux lul,

可恨旧习俗,

Khat ninx dliangb diangd nal,

要娃回娘头,

Mait dios maix hvib nil,

妹是有心人,

Das ves ax hangd mongl.

宁死不肯去。

Mongx ob dios nend lol,

我俩本有意,

Ghuk jangx ib zaid niel.

婚姻本有缘。

Mongx niangb bet nongd dangl,

你站在那里,

Wil bus taid gongk bel,

我钻进刺蓬,

Yel vib dax vangs nil,

投石来找娃,

Vib bus mongx ed mongl,

石进衣袖去,

Das ves ax gid dol.

生死不相离。

Vob Hvid ghangb ghangb hvib hvib tiangt jil ghab mongl ud,Qid Niel qeb laib daib vib gox dax mongl,ax hvib ax gal,bus Vob Hvid jil ghab mongl ud taid. Vob Hvid ghax diangd lol des Qid Niel xit seix mongl yangx. Maib ax sangx dliat mail daib vangt diangd dax dias gos,ghax zenx hangb des gid vangx gid bil mongl. Maib mongl leit laib daib vangl ghab but,Vob hvid hnangd xit xus gad wat,hangb ax niangs yel,ghax gol hxak hot:

娃罕高高兴兴张开袖口,启略捡石投去,不偏不斜,刚好投进娃罕的衣袖内。真是有情有义,情投意合。娃罕掉转身子,跟启略一起走了。为了回避几个青年的追赶,他们顾不得跋山涉水。一口气地往前走呵,走呵!当他们来到一个小村边的时候,娃罕肚子实在饿极了,实在走不动了,她唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Hangb dliel hnaib tob nangl,

我俩日出走,

Leit dliel hnaib ab bil,

日落未收脚,

Ghab qub genx ghol ghol,

肚子咕咕叫,

Lob mais jangx jed liul.

脚杆软成胶。

Dad mongx diuk dad mail,

把你牛刀卖,

Waif diongx ghab hsaid lol,

换碗米回来,

Hot jangx ob dad ngangl,

煮两碗稀饭,

Ait jangx ob gid mongl.

吃了咱再走。

Qid Niel hnangd ait nend,ghax gol hxak dab hot:

启略听后,思索一会回唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Jus deix dios nend leil,

你讲真心话,

Dios mongx hveb vud lol,

你说是真情,

Hangb dliel hnaib tob nangl,

日出我俩走,

Leit dliel hnaib ab bil,

日落还在行,

Ghab qub genx ghol ghol,

肚子咕噜叫,

Hangb lob ax mongl yel.

脚步挪不成。

Dliat diangb dangd jil bil,

牛刀我留下,

Bod mongx ob hfud mangl,

保性命要紧,

Hleik mongx dliub hfud xangl,

剪下你长发,

Waif diongx ghab hsaid lol,

换米来养身,

Nongx jangx ob gid mongl.

吃了再前行。

Qid Niel gol hxak jul ghax hot:“Dliat diangb dangd bangl ghab jid,jef dangf hvib hangb gid. Hsad maix laib hfud gid gheix xid dax jef vut ait.” Vob Hvid hnangd Qid Niel hmat ait nend seix dios,ghax hleik nenx ghab deb hfud lol,dad mongl diub vangl waif dot dit ghab hsaid lol hot nongx yangx maib jef mongl. Maib zenx mongl zenx mongl,mongl dangl hfud jas ib laib vangl ghax zek waix yangx,Vob Hvid ghax gol hxak hot:

启略唱完解释道:“把牛刀留在我们身边,就可以放心大胆地走路。万一有什么事,也才好对付。”娃罕听了解释,毫不犹豫一刀割下了长发,拿到寨上换来了碗米,他俩煮吃后,又继续往前走。他俩无目的地走呵,走呵!当他们来到一山清水秀的寨子时,天就黑了。娃罕唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Ait nes bes vud lul,

鸟住山林里,

Ait naix vangs zaid niel,

人要住屋宇,

Qet nais naix gid vangl,

去讨寨上人,

Dlak nenx laib zaid niel,

借宿他家里,

Bal sod tob waix dlial,

明天天放亮,

Fal jangx ob gid mongl.

咱再把程启。

Ait nend,maib ghax bus mongl diub vangl dlak zaid bit,dlak not not zaid sail ax baib,bangs maib laix dios ib dail bed ib dail ad,hxib jangx laib hfud gid gheix xid dax,ghaib zaid dangb ax dot. Ax baib dad kub maib ghab mais,maix ib laix naix xangs maib hot:“Ghab but vangl maix ib dail wuk naix lul,ax maix jib daib,mangb mongl dlak nenx ngit hxid,hangd hot nenx baib,mangb ghax bit,hsad hsent jangx laib hfud gid gheix xid dax hul,bib niangb ob pit,seix jef vut vud hseid.” Hmat jul ghax tut bil xangs maib ob laix dax mongl leit wuk naix lul zaid. Jus nais,wuk naix lul ax maix ib hveb hseid vak,ghangb ghangb hvib seik maib bus zaid mongl.

于是他俩就进寨去找地方住,可是好多家都不愿留。原因是他们是一对青年男女,怕出什么事,连累自己。不送住又觉得有些可怜,有一个就向他俩建议道:“寨边住有一老太太,无儿女。你们去问问看,如果她愿意留,你们就住下。要是出什么事,我们在旁边,也可以帮说句话!”在寨人的指点下,他们来到了老太太家。经一问,老太太二话不说,就高高兴兴地把他俩留下了。

Hmangt id,diub vangl dol naix sail dax ngit gangx daib vangt xit niangs zuk nongd,dail nongd ib hveb,dail aib ib laib,hent wuk naix lul maix daib maix niangb yangx,ait Qid Niel haib Vob Hvid ax vut ghab mais yel. Hmat hseid diongx hmongb,maix seix sangx des wuk naix lul ait daib ait niangb.

当晚,这个寨上的人,都来看这对逃婚的夫妇。这个一言,那个一语,羡慕起老太有了好儿媳,弄得启略和娃罕不好意思起来。其实何尝不愿在这里留下,做老太太的儿媳呢!

Laib vangl nongd maix ob bib dail daib dial,ghab niangx hniut des Qid Niel haib Vob Hvid qab ax not,maix ib laix dios zaid dlas bangf jib daib. Dail daib dlas nongd,nenx sod dot niangb yangx,jus vud dail niangb gal ghad nenk nend hot [3] . Ob bib dail daib vangt ghax congx hox nenx hot:“Hof mongx diel naix nongd,ed niangb ghax ed dail liek Vob Hvid nongd jef dios!” Maix ib laix dad hot:“Ax sux dliat mongx dail gid denx aib mongl,ghax ed Vob Hvid niox!” Hmat dail daib dlas id bongx hvib ghal dias,jus vud nenx ax bub ait deis jef ed dot Vob Hvid,ghax hot:“Hlib ed nenx hul,nenx ax hangd lol seix hsab lial. Nenx dail dot khat yangx haib!” Ib laix dad hot:“Ail!Ed jus mongx hlib ed,nenx ax hangd des,bib maix ghab jit not,bob mongx dot leit bil!” Ait nend,maix ob bib laix ghax ghuk ait ib bob,pib qib pot qot ib hxot daib jef diek wid wid wend wend zangl mongl.

却说该寨有几个后生,正好与启略、娃罕年纪不相上下。其中有个是富家子弟。这个富家后生,原来娶了一个矮不罗拖的女人。几个青年借此机会怂恿他道:“像你这样的人家,要娶就要娶像娃罕这样的姑娘才配得起!”其中一个说:“干脆把原来的离去,要娃罕算了!”那富家子弟听后垂涎三尺,但他不知怎么才要到娃罕,只好说:“想要娶她,她不愿意跟,还不是白搭!况且她是有夫之妇呢!”另一个接上说:“唉!只要你肯要,她不愿跟我们有的是办法,保证你得到手!”于是几个家伙凑在一起,叽叽咕咕一阵后,哈哈大笑散去。

Maix ib hnaib,ob bib dail dangb vangt id dax leit wuk naix lul zaid,jus bus zaid ghax nais Qid Niel Hot:“Ghab bul,bib maix ib yangs gheb,dlak mongx mongl nas ait,mongx hxid ait deis?” Qid Niel ax bub dios ghab jit,ghax nais hot:“Ax bub mangx laib gheb nend dios laib gheb gheix xid mangf?” Ib hxot daib nenx dad hot:“Wil dail naix nongd nongx gad not,ed gheb dliangl seix not!” “Ail!Bib maix hvib dax vangs mongx,dail hxib laib gheb dliangl not nend haib?Dix gongb hul,bob gongb hul,ed bix seix ed ghab hsaid zaid mongx!” Qid Niel zot nos hxot daib,hot:“Xangf nongd wil xit dot ax maix nongx,wil ed ghab hsaid ghax niox.”“Ib hnaib gheb ed not xus hsaid?”“Ib hnaib wil ed bib hxenb,mangx hangd hot baib leit wil ghax mongl ait,jus vud dail ax bil bub mangx bangf laib gheb nend dios laib gheb gheix id haib?”“Ghongs laib vongl pid dit,mongx ghax des bib mongl ghongs,bib hxenb ghax bib hxenb.”“Ghongs laib vongl hlieb not xus?”“Zab qik gid fangd,zab qik gid dad,ib zangd gid dob.”“Bib hmat vut yet,wil dios dail naix dlif gux,wil ghongs ib hnaib nongt ed ib hnaib bangf ghab hsaid,ait nend wil jef maix nongx.”

一天,几个青年来到了老太太家,进门就问启略:“朋友,我们有一桩活路,请你帮做怎么样?”启略不知是计,问道:“不知你们是什么活路?”停了一下又说:“我这个人饭量大,要的工价高!”“嗨!我们有心找你,还怕你工价高?点工也行,包工也行,要钱要米随你便!”启略想了想说:“现在我正缺吃的,要大米算了。”“要多少米一天?”“要三升一天,你们认为划得来我就去干,但还不知道你干哪样活?”“挖个窑洞来烧碗,你跟我们挖罢,三升就三升。”“要挖多大的窑呢?”“挖五尺见方,一丈五深。”“先讲好,我是出外人,挖一天要一天米,这样我才有吃的。”

Niuf jangx vut jul,Qid Niel ghax dax mongl des nenx dol ghongs khangd vongl. Diut xongs hnaib fat mongl yangx,dail daib dlas id nenx mais bub nenx jib daib ait niangs niangs ghab hsaid dax mongl gux yangx,ax vut niangb nenx ghab mais nais hseid,ghax dax mongl nais dex nenx jib daib xit vut bul dail daib dial id dios ait xid deis?Dail daib dial id hot:“Ax vik mongx naix lul,mongx dail jib daib hlib ed Vob Hvid lol ait niangb,bib ghax dlab Qid Niel mongl ghongs khangd wangl,dangl nenx ghongs dob yangx,bib ghax hfangb nenx diot gid niangs. Nenx dios dail naix gid gux,dail xid jef dax mongl khend dlenl dol hfud gid nongd?Leit hxot id,Vob Hvid ax des mongx daib nenx mongl des dail gheix xid?Vob Hvid lol yangx,bib ghax mongl nenx ob laix niangb laib zaid dail wuk naix lul aib ait wuk khat,ait nend ghax nangx deid hveb mangs yangx!”

商定好了,启略就去给他们挖洞。过了六七天,富家子弟的母亲,发现儿子偷偷把米拿出去,但又不好直问,就去问那个和他儿子较好的后生是怎么回事?那青年道:“不瞒你老人说,你儿子想要娃罕做老婆,所以我们哄启略去挖洞,等把洞挖深了,我们就埋他在里面。他是个外地人,谁来管这些呢?那时娃罕不跟你儿子,还去跟哪个嘛!娃罕来了,我们就去认他们住她家的老太做外婆,既名正,又言顺!”

Dail daib dlas nenx mais hnangd hmat ait nend,ghax hxud hvib zangl zangl,jox hvib liek nongx dangf gangb wab yangx id jus diel. Bangs nenx bongf Vob Hvid lol leit wuk naix lul zaid,jox hvib seix hsat hlib maix dail niangb vut liek Vob Hvid nongd. Xangf nongd dal jus wuk naix lul hangd ax hangd tid diux hxub nongd hot yangx. Ait nend,nenx ghax xangs nenx hsent fangf dail naix dax mongl wuk niax lul zaid longs wuk naix lul hot:“Maix naix hlib des mongx tid diux hxub,ax bub mongx naix lul hangd ax hangd nend?” Wuk naix lul hnangd yangx,ax bub laib hseid nongd hmat gangl gid deis dax,ghax hot:“Wil ax maix daib ax maix vangt,tid laib hxub gheix xid?Ax gid dad wil ait longs yel!” Dail id ghax tiet wuk naix lul ghab mais,job lot diot nenx jil ghab naix hmat pik qik pok qok,dail vud wuk naix lul hot:“Nenx zaid naix vas,dail xid seix ax gaix ait laib xid,hangd hot mongx ax dab hveb,ghaid dlax hveb dax mongl diot dail hsab bub yangx,hxat hvib mongx jox ghab nangs seix bod ax dot.”

富家后生母亲听这一说,神魂颠倒起来,霎时心里像吃了蜜糖一样的甜。因为自从娃罕来到老太家后,她何尝不想得到这样一个好媳妇?现在的问题是老太太愿不愿意承认她做亲家了。于是她便叫了一个认为信得过的人,来老太太家试探道:“有人要和你打亲家,不知你老人愿意不?”老太听了,不知道这话从何说起,就说:“我无儿又无女,打什么亲家啰,可别拿我开玩笑!”这时来人看时间已到,拉了老太一把,附耳低声如此这般说了一气。然后带着威吓的口气道:“他家本是不好惹的,如不依从或漏了风声,就连你老命也一起送掉。”

Wuk naix lul zongb naix jul,ghax kib qib jid ninl ninl,ax bub ait deis vut yel,jus ves bil nil bol nol dab hveb. Dangl dail naix id mongl yangx,nenx hsent diel naix ait dat yus luf wid gongl gheb nongd ax dios naix vut,maib nongt dliuk faf gangx jib daib,das nangs hul seix ax hsent yel. Ait nend,nenx dangl Vob Hvid gangl vud lol leit zaid,ghax dad dol hfud gid nongd xangs Vob Hvid jul dieb. Vob Hvid hnangd yangx,naf hvib jangx dliangb xid mongl. Hangd hot ax hvit bil mongl xangs Qid Niel nend,ghax gos hfangb dail. Vob Hvid ghax des wuk naix lul ed dot jil qangd,ait naix dlab hsongt vob dax mongl diot Qid Niel nongx. Nenx dax mongl leit Qid Niel ghongs laib khangd id hvangb bil,ghax hlab hveb gol hxak hot:

老太太听后不寒而栗,开始她不知如何是好,只好唯唯诺诺的应承。待来人走后,她觉得这种杀夫夺妻的举动实在太不人道。为了拯救这对恩爱的夫妻逃出虎口,也顾不得老命了。她等娃罕上山回来后,就把富家子弟暗害启略和拉她做媳妇一事,细细说了一遍。娃罕听了心急如焚!事又迫在眉睫,如果不赶快通知启略,就要遭到活埋的危险!于是向老太要了只提篮,装作送菜的样子,来到了启略挖洞的对面坡上,高声唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Weit vangs jox fangb niel,

为的是生存,

Jef zuk dax fangb dol,

才远走他方,

Des naix ait gheb ngangl.

跟别人打工。

Ax bub gos maix lob bil,

谁知落了套,

Maix hvib zait jab nangl,

他们下毒手,

Qab dab dax mes jil,

泥土把启盖,

Ab Vob maix qeb mongl,

娃罕人抢去,

Mongx nins sos ax bil?

听懂了没有?

Nins sos hvit mongx fal!

听懂快上来!

Pangd vud Qid Niel des naix ghongs khangd,nenx seix nins hvib dinl dinl,diangb dangd seix ax dol ghab jid ib hxot. Hxot nongd laib khangd nongt ghongs jangx yangx,dad hnangd Vob Hvid hveb hxak yangt gangl hvangb bil dax,ghax bub nongt gos naix dat dail. Bangs maix ob bib dail daib vangt ved diot ghab lot khangd haib,nenx ghax bil yil nins hvib hxid maix,bil yil gol hxak diot Vob Hvid hot:

虽说启略在给别人挖洞,但他一直很警觉,砍牛刀从未离开身。如今挖得差不多了,突然听到娃罕从山上传来的歌声,知道马上就要出事。因为洞口那几个家伙在守着,但他一面沉着对付万一,一面安慰娃罕唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Ghot gos Vob Hvid dail,

我有志娶娃,

Das ax baib gid zangl.

誓死不分离。

Weit yis ninx diub lul,

为的是生存,

Jef des maix ghongs vongl,

才给人挖洞,

Bul nongx laib gad lal,

人吃剥削饭,

Ib dias nongx xangd dangl;

一餐吃碗半;

Wil nongx laib dliangl gad,

我吃打工饭,

Hnaib nongx bib hxenb baid,

一天三升满,

Bib hxenb lol yis ad.

三升来养娃。

Maix nongx gad hlat bil,

人吃甩手饭,

Hnaib nongx ib dit dangl.

一天吃一碗。

Wil nongx gad ghet xangs,

我吃手艺饭,

Ib hnaib bib hxenb mangs,

一天三升满,

Bib hxenb yis nil nangs.

三升来养妹。

Maix hvib ghongs khangd vongl,

有志才挖洞,

Ax hxib hvib yangf sail,

哪怕人行凶,

Ghab dab mes ax mongl,

泥土盖不了,

Mongx niangb bet nend dangl.

娃你等着好。

Nenx hveb hxak hangd qend yangk,niangb ghab lot khangd ob bib laix daib vangt id bub nenx dol laib hfud gid nongd faf ghad yangx,ghax ax ait ax liangl hvib,bub dliux qeb dled diud heik ghab dab mes laib khangd,sangx bex Qid Niel diot gid niangs. Qid Niel xend mais hvit lob bil,maix mes pit deix,nenx ghax zuk dax mongl pit jangl,maix mes pit jangl,nenx ghax zuk dax mongl pit deix,ghab dab vel mes vel hvib,seix ax deix Qid Niel nenk daib. Deid nenx dol hxangt bongt hal hal nongt ax vas yel id,Qid Niel ghax dik zod lol leit gid waix,dail dangd dail dangd ghax das jul dieb yangx,dad lios nenx dol mongl diub khangd bex diot gid niangs. Qid Niel lol leit Vob Hvie ghab mais,ghangb hvib gol hxak hot:

他的歌刚落声,站在洞口的几个家伙,知道事已败露,就一不做二不休的用起狠手段,慌忙用铲子把泥土往洞里填,妄图想把启略埋掉。但启略眼明动作快,土往右边填,他往左边靠,土往左边来,他往右边跑,土越填越高,没有伤着启略一根毫毛。正当几个家伙气喘吁吁的当儿,启略一个纵步跃上了地面。说时迟那时快,启略操起砍牛刀,一刀一个,使他们落得了起心害人终害己的下场!启略将就把这几具尸体甩进洞内埋掉了。启略遇到了娃罕高兴唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴不能离,

Maf ax baib gid liangl.

好车不能劈。

Maix ait hvib ax lal,

有人怀歹意,

Bex khab vut ed nil,

埋夫来夺妻,

Dliangb maix but id mongl,

美梦做得好,

Diangb diuk dax ded liangl.

牛刀饶不了。

Fangb ax dios fangb niel,

此地不能住,

Eb ax dios eb ngangl,

这水不能喝,

Dob hseit mais naix lul,

谢别老人家,

Ob ait ob diex mongl.

我们走了吧。

Vob Hvid bongf Qid Niel nongf vut vut diangd lol,nenx ghangb hvib bongt wat,nenx ob laix diangd lol zaid dob hseit wuk naix lul jangx ghax mongl yangx. Maib laix pangd zenx mongl zenx mongl,seix ax bub nongt mongl hangd deis,seix ax bub hangb niox not xus gid gongl dol,zek waix yangx,maib jef mongl jas laib vangl. Maib seix ax bub dios ait xid deis,laib vangl nongd hlieb nongf hlieb hul,seix ax hnangd ib laix hmat hseid,seix ax hnangd ib dail dlad xis,dangx laib vangl seil seil net net. Maib bus mongl leit ib laib zaid hlieb ghab diux tit,Qid Niel xangs Vob Hvid hot:“Mongx niangb hangd nongd dangl wil nenk,wil dax mongl dlak hxid gheib zaid baib ax baib bit,hangd hot baib,wil gid lol gol mongx;Hangd hot ax baib,wil lol ob gid mongl.” Vob Hvid niangk khob taid,Qid Niel ghax dax mongl ghab diux gol. Gol niox ob bib hveb,jef hnangd gid niangs maix dail ghet naix lul dab hot:“Dios dail xid?Ait deis zek waix ait nongd not seix dail maix naix gol?Mongx dios naix ghaid dios dliangb?” Qid Niel dab hot:“Dios wil,ghet naix lul. Wil hangb gid gongl dol,zek waix yangx,dlak mongx laib zaid bit fal sod gid mongl.” Ghet naix lul dot ib dik hot:“Mongx jus laix ghaid dail maix dail xid haib?Bib nangs fangb nongd fal xed not wat,jus zek waix ghax lol gik naix leif!”

娃罕看到启略平安回来,真是说不出的高兴,他们依依难舍地辞别老太太,无目的的向前走了。他们走呵,走呵!也不知走了多少路了。天黑了,他们来到一个依山傍水的寨边。奇怪的是,偌大一个寨子,既不听见人声,也不听见狗叫,冷冷清清。他们来到一个大房子的门楼边,启略对娃罕道:“你就在这里等一下,我去问问看,如果让住,我就来喊你,不让住我们再走吧!”娃罕点头同意,启略就进去叫门。启略喊了几声以后,才听到里面有位老人应声道:“谁呀?怎么天黑了还有人在外面喊?你是鬼是人?”启略道:“是我呀,老人家。走远路的人,天黑了借个地方歇息明天走。”老人惊讶道:“就你一个人呢,还是外面有人?我们这一带老虎闹得可凶哩!天一黑老虎就出来伤人的!”

Hnangd hot maix xed gik naix,Qid Niel ghax diangd ful mongl gol Vob Hvid,dail xid bub,Vob Hvid sod gos xed gid mongl yangx,zenx gol seix ax hnangd dab,zenx vangs seix ax jas yel. Qid Niel diangd lol leit ghet naix lul zaid,bes khob genx ghul ghul. Ghet naix lul nais hot:“Mongx genx laib xid?” Qid Niel ghax hfud hfud ghangb ghangb hmat ib lind. Ghet naix lul hxid Qid Niel ib mais,bub nenx dios dail niax gik hvib,dail ghok sux ib bil lob bil vut vut haib. Ghax qet nenx hvib hot:“Ax gid genx yel!Hsent lol hxot nongd dail xed ax bil gik nenx das,dad mongl dub bib hnaib yangx jef gik. Hangd hot mongx maix hvib,fal sod wil yangl mongx dax mongl vangs nenx lol.” Ghet naix lul hmat ait nend,ghax mongl hot ngix yenb lol nongx,dib jud lol hek. Qid Niel naf jox hvib xangs liangs,ait deis nongx seix ax hnangd ghangb yel,zenx niangb ib pit genx hlink genx hlink. Ghet naix lul vox nenx hot:“Nongx yad,mongx nongx xangd xangd diot,fal sod dail hangb gid dol haib.” Qid Niel seix bub ghet naix lul bangf laib hseid nend dios hot:Nongx xangd yangx jef maix ves dib xed. Ghet naix lul vox dab vox not,nenx jef nongx mongl jus ob dit.

听说老虎伤人,启略忙打个转身去喊娃罕,谁知,娃罕已被老虎驮走了。再喊喊不应,再找找不到,启略回到老人的家,抱头痛哭起来。老人问他:“你哭哪样?”启略便把原委说了一遍。老人打量启略一番,知道是个有志的青年,而且从举止看,启略还学了一手好武艺。便安慰道:“莫哭啦!想那老虎还没有把她咬死,一般的过了三天,才有生命攸关。你要是有胆量,明天我带你去把她找回来!”说着就煮腊肉,打酒给启略吃,心急如焚的启略哪里吃得去呢!他一个劲地抽泣,老人再三劝道:“吃吧,你现在吃饱喝足,明天好赶路。”老人的话,启略已知用意,就是只有吃饱了,才有力气和虎斗。在老人的催促下,启略勉强吃去两碗饭。

Hxib hmangt,Qid Niel hsent sos Vob Hvid,ait deis seix bix ax dangx dlaib. Laib waix hangd qend fangx,nenx ghax fal lol yangx. Dail gol ghet naix lul fal lol,maib laix sad jangx mais,xit des dax leit diux gux ghab dlangl. Ghet naix lul ngit laib zaid vus ib mais,hot Qid Niel hot:“Mongx niangb nongd dangl wil nenk,wil dax mongl gid waix ghax lol.” Ghet naix lul jit dax mongl leit laib zaid vus ghab yangs,vil ob diangb yex zab ud zeis hlab hot:“Dax yangx!Lob bil ghax hxid xangf nongd dail!”Nenx dail hmat ax bil jul,diangb yex ghax fangk liangk fangk dat guf dax Qid Niel ghab mais dax. Qid Niel mais gas bil hvit,yel ib dangd dax mongl,diangb yex ghol jangx yaf ghaid. Ghet naix lul dad guf ib diangb deix ninb dax,Qid Niel hxit diangb dangd cat,pat diangb yex jangx ob xangb. Ghet naix lul ghangb hvib hot:“Dios nongd dail!Ob dax mongl yad.” Maib alix zenx mongl zenx mongl,mongl sos laib ghab zat gid dab,ghet naix lul ghax tut bil diot ghab zat dangl yangl laib khangd hot:“Dail vut ghak id ghax niangb laib khangd aib gid niangs,nenx gid lol dol naix not not,sail dub diot hangd aib,xit xus yangx ghax hluk niul nongx. Mong dongs laib vib dax mongl ngit hxid dios ait xid deis?”

是夜,启略想到娃罕,怎么也睡不着。天刚麻麻亮,他就起了床。并叫起了老人,他们洗好脸,互相跟随来到院坝。这时,老人看了看厢房,对启略道:“你在这里等一下,我上去就来。”老人走到厢房栏杆处,扯下了两根晒衣竹竿,喊声:“来了!功夫就看这下!”说着竹竿横七竖八朝启略飞来。启略眼明手快,一刀挥去,把竹竿砍成了八节,接着老人又将另一竹竿笔直掷了过来,启略挥刀一接,将竹竿从头到尾砍成两块。老人高兴地说:“可以啦!我们走吧。”他俩走呀走,来到了一堵悬崖绝壁下边。老人指着悬崖腰部的洞口道:“大虫就在洞里面,它驮来的很多人,都放在那里,饿了就拿活的来剥着吃。你把石头丢进去,看看有什么动静。”

Qid Niel dongs laib bod vib dax mongl,ghax gox ib laix naix gangl gid niangs dax. Qid Niel seik diud lol hxid,dios dail wuk lul Diel. Ghet naix lul nais hot:“Dios ax dios?” Qid Niel dab:“Ax dios.” Ghet naix lul hot:“Diangd dongs laib vib dax mongl.” Qid Niel ghax diangd dongs alib vib dax mongl,gid niangs dad gox dax ib laix naix,Qid Niel jus hxid,dios dail wuk lul Gud. Ghet naix lul dad nais:“Dios ax dios?” Qid Niel dab:“Ax dios.” Ghet naix lul hot:“Ax dios mongx ghax zenx dongs vib dax mongl.” Dongs ib laib vib mongl niangs,gox ib laix naix lol gux,dongs dab dongs not,Vob Hvid ghax gos gox lol yangx,Qid Niel dax mongl jus seik lol,ob laix xit bes jongt jongt,ghangb hvib gid baix eb mais zol zol.

启略把第一颗石头朝洞里丢了进去。接着里面甩出一个人来。启略赶快接住一看,是个汉族老大妈。老人问:“是不是?”启略说:“不是。”老人说:“再把石头往里丢!”启略接着丢进第二颗,紧接着里面又甩出一个人来,启略一看,是个侗族妇女。老人问:“是不是?”启略说:“不是。”老人说:“不是,你就尽管把石头往里丢!”石头不断丢进洞里,里面的人不断被甩出来。当启略看到娃罕被甩出来,一个箭步上前接住,他俩紧紧相抱在一起,真是说不出的高兴!

Dail xed gis bus khangd dol naix id,sail gos gox lol gux yangx,dail xed ghax qit bongt wat,duf nul niongx hongl. Dail bad xed ghax dik zod gangl laix khangd dax gik Qid Niel,Qid Niel jus heid jox jid,yel ib dangd dax mongl,dail bad xed ghax gos maf ait yaf dongx. Dail mif xed hxid dail bad xed gos maf das yangx,ghax gat dab xos xos,sangx jus dik dax bes Qid Niel gik,Qid Niel ghax hxit diangb dangd hvib hvib job deix dail mif xed laib khob,dail mif xed ghax gos pat ait ob xangb.

老虎把驮进洞里的人,被甩出来后,霎时怒发直立,吼声震地。接着雄虎从洞里跳了出来,扑向启略。启略将身一闪,牛刀一挥,雄虎被砍成八块。雌虎看到雄虎被砍死,吼声更凶,使尽了复仇的莽劲,一跃扑向启略。说时迟那时快,启略将牛刀对准雌虎头部,只一刀,从头至尾划成两半。

Dat das ob dail xed,dol naix gos gid mongl id dot dliuk yangx,dangx laib vangl naix ghangb hvib bongt wat,ghangt ab Qid Niel hvib hvib diot gid waix…

老虎双双被砍死,被它们驮走的人得了救,整个寨子在欢呼雀跃!大家高兴地把启略举入半空……

Vob Hvid haib Qid Niel xit vib bil jongt jongt,xit seix gol hxak hot:

娃罕和启略紧紧握着手,和声唱道:

Hol hol id ol,

嗬嗬咿哦,

Hol hol id ol!

嗬嗬咿哦!

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Ob quk jangx laib hfud dangl,

结成好夫妻,

Maf jangx laib hxed vel,

造成好纺车,

Quk ax baib gid zangl,

好伴永能离,

Maf ax baib gid liangl.

纺车永不劈。

Ib diex ib hmid linl,

一步一脚印,

Ib dliangx ib yangd bal,

一程一难关,

Xad ax gos Qid Niel,

难不倒启略,

Xad ax gos ad nil.

害不了娃罕。

Liangl taid hat naix dail,

埋掉害人精,

Xed vas seix hsab lial,

猛虎休呈行,

Vob Hvid haib Qid Niel,

娃罕和启略,

Xit vut sangs xid mongl.

永远不离分。

Dat das xed mongl yangx,ib nangs fangb nongd ax hxib maix xed diangd dax gik naix yel,zaid zaid niangb hxed niangb vut. Dangl ghangb,diub fangb dol naix ghax nongf bub nongf dad lix las baib diot Qid Niel haib Vob Hvid maib,dail bangb bud maib bix seix nix gad haib,nenx ob laix ghax des dangx dol xit seix ait nongx ait nangl,tid hxub ait khat,xit hangb xit des.

老虎被砍死,一带地方不再担心老虎出来伤人,户户安居乐业。后来地方百姓自动把部分土地、银钱赠给他俩,让他们和大家一起安家创业,开亲走戚!

凯里市万潮镇马田村潘国忠1984年(时年84岁)说唱


[1] vangl lul:寨老,系一寨较有名望的人,专门为人调解纠纷。

[2] dangd maf ninx:砍牛刀,形如汉族的马刀,是苗族杀牛祭祖的专用刀。

[3] gal ghad:矮不罗拖,系方言,即矮小的意思。

苗岭古风:苗汉对照