召腊娶了龙王女 [1]
Ndraos Hlak Hxek Yeul Rangx Ncaik
Xaot nad zeux 1ol baob, | 往事今年还知道, |
Lol baob ghad shit nghwl at chaob, | 知道谁家要开亲, |
Baob guk Yeul Rangx nghwl at chaob. | 知道爷让 [2] 要开亲。 |
Nil hik max nil lwb at shit, | 传说有这样一个人, |
Maol yad zhangd ghaob dlat ndux saok, | 要到天边找粮种, |
Nis hik zhad max Ndraos Hlak dwd. | 这人名字叫召腊 [3] 。 |
Ndraos Hlak jil lwx dub raot ndraos, | 召腊是个好儿郎, |
Yad zhangd ghaob dlat ghangb ndux saok. | 到达天边得粮种。 |
Ndraos Hlak drod sib drod zos ngax, | 召腊转回到了家, |
Rix rol ndros nil yad zhangd ghaob, | 乡亲和他要粮种, |
Ndraos Hlak shit dib hik: | 召腊回答乡亲说: |
Zhangd ghaob gud jox lol shit jaob, | 带回的粮种不够多, |
Gos gud maol ndros nief vaif yad. | 等我去和父母要。 |
Ndraos Hlak kwt nws drod sib maol, | 召腊急忙往回走, |
Maol jil sub zos Yeul Rangx ngax. | 他先到达爷让家。 |
Yeul Rangx naf bof Ndraos Hlak raot, | 爷让看中召腊好, |
Nil ndyuf mab ncaik traot at niangb. | 想把女儿许配他。 |
Yeul Rangx git ziet vaf traot naox, | 爷让设宴来招待, |
Yeul Rangx gos ncaik hlob ndros naox, | 叫大女儿来陪客, |
Ndraos Hlak jik nil shit ndros naox. | 召腊不愿意入座。 |
Draik hxut ncaik ndrangb ndros naox, | 又喊二女儿来陪, |
Ndraos Hlak lak mas nghal ndros naox. | 召腊也不愿入坐。 |
Yeul Rangx nggak ncaik niob qeut ngax, | 爷让小女藏闺房, |
Hxut gos lol ndros Ndraos Hlak naox. | 喊来小女陪召腊。 |
Ncaik nzeuf nil jik zit Ngaox Gub, | 幺女名字叫郜姑, |
Ngaox Gub dlok ncik lol raof jik, | 郜姑高兴来陪客, |
Ndraos Hlak dlok ncit sheud ndros naox. | 召腊微笑共进餐。 |
Yeul Rangx bik lwl sib lol hik: | 爷让见了吩咐道: |
Ndraos Chuk kwd nws njaol cat khod, | 吩咐管事去各处, |
Hxut dax chaob gos gyud dix mis. | 邀请众亲好友来。 |
Yeul Rangx sheud bwl sheud ntaot ndyuf, | 爷让站着默默想, |
Ndyuf chaob gos dax xangt khod qeut. | 亲朋好友七处来。 |
Shit max ghad shit at dub ghwx? | 没有谁当芦笙手? |
Nil hik dub ghwx niob qeut dyus? | 好芦笙手哪里找? |
Nil hik dub ghwx niob Yis Dib. | |
Yeul Rangx ntried dub ghwx qeut dyus? | 爷让哪里寻笙郎? |
Maol ntried dub ghwx dax Yis Dib. | 走到夷地请笙郎。 |
Nil ghad shit zeux bof dub ghwx? | 是谁会见那笙郎? |
Yeul Rangx chat zeux bof dub ghwx, | 爷让会见那笙郎, |
Bof bib lwb Ndraos Shib Tob jil, | 会见笙郎召石砣 [6] , |
Niob draot lad dlix ad ndus cod, | 坐在江边吹芦笙, |
Yeul Rangx zhot nil at dub ghwx. | 爷让请他当笙手。 |
Jik nil ghad shit ndyuf shit dob? | 是谁心事想不通? |
Yeul Rangx ngaox ncaik ndyuf shit dot, | 爷让女儿想不开, |
Nied hlub nied hlit zeux 1ol ndws, | 哭哭啼啼来央求, |
Ndws Shad Ndraos Jox Dik Vaos nbas sod. | 央求父母买丝线。 |
Yeul Rangx gub niex nciek liel shiet shut dlad, | 爷让备好金银币, |
Jox dlat Shad Ndraos Jox Dik Vaos nil shut gil, | 来到集市交易地, |
Ndros Shad Ndraos Jox Dik Vaos mis mal sod, | 买了各种丝绸线, |
Yeul Rangx kwd nws mab draot nil ncaik at, | 交给女儿快来做, |
At daot lad chot lit hlud ndlaos ab dlaot, | 做得一件好花衣, |
Mab draot Ndraos Hlak drik maol sangt, | 递给召腊背送去, |
Sangt dlat nil box nil yeul ngax. | 送到公公婆婆家。 |
Ngaox Gub Ndraos Hlak shik hxek maol, | 郜姑召腊一同去, |
Nil lwb shik hxek zos yangd gid, | 他俩一同到半路, |
Max dus nangb hak Ngaox Cub leuf, | 大蟒抢走了郜姑, |
Ndraos Hlak jil shit max kaot kaod, | 召腊没有啥法子, |
Kwd nws drod sib drod 1ol hik, | 赶快转回去报信, |
Hik khet nil lwx Yeul Rangx jil. | 报告郜姑被抢走。 |
Yeul Rangx sheud bwl sheud ntaot ndyuf, | 爷让立即想办法, |
Kwd nrws zib xangt lwx dub maol, | 急忙派七个儿子去, |
Xangt lwx gyud dix xangt dul hnwd, | 七个儿子七张弩, |
Zos qeut nangb hak Ngaox Gub id, | 到达郜姑被抢那地方, |
Xangt lwx gyud dix zox gangb maol, | 七个弟兄跟踪去, |
Ntried daot dul nangb bod das sangt, | 射死凶恶的大蟒, |
Hak 1ol Ngaox Gub traot Ndros Hlak. | 抢回郜姑给召腊。 |
Xangt lwb ad nus ndros maol dlat, | 七个舅舅跟着去, |
Zos dlat nil box nil yeul ngax, | 到了公公婆婆家, |
Nil box nil yeut dlok ncub ncit, | 公公婆婆笑眯眯, |
Kwd nws jaof chik zeux lo1 dat, | 急忙拉只羊来杀, |
Mab sangb chik traot nief nus drik. | 拿出半边送舅舅。 |
Des hid Ad Hmaob ghat ncaik jil, | 从此苗家嫁女儿, |
Yad gos nus chaob sangt mas maol, | 定要舅舅来送亲, |
Box yeul mab sangb chik draot drik. | 公婆才送半边羊肉背。 |
[1] 《召腊娶了龙王女》:是一首反映苗族婚俗来源的古歌。演唱歌师:朱高明、龙树岗;采录者:龙运泽;翻译者:龙运泽。
[2] 爷让:苗语译音,即龙爷,或称龙爷王。
[3] 召腊:苗语译音,人名,故事中的主人公。
[4] 笙郎:芦笙手。
[5] 夷地:苗语译音,地名。
[6] 召石砣:苗语译音,人名,这里是芦笙手的名字。