筑城 [1]
Zhub Laos
Lad xaot lit nad lad zeux lol baob, | 过去的事现在还知道, |
Mangs baob guk lad dib ghat shit shit nies byul, | 大地刚形成的时候, |
Lad dib lit byul lad mas byul, | 地就有了边缘, |
Byul draot lad dib ghos lof had. | 地是圆圆的大地, |
Nad lad dib ghos lof max jik ib lub ghab nief drangl jik, | 圆圆大地有个大平原, |
Mangs niob jik Ndlos Hlangb Dleud Dib draot dlaob gub yas, | 在世间的四方中心呀, |
Ndliex dib dwd nwb mas hxut at Nzhil Mik Lik Ndrangl Lik Mos jik, | 世人称直米利利莫大平原, |
Nzhil Mik Lik Ndrangl Lik Mos dib jik guk dib ghwl lit ndrangl diex, | 直米利利莫平原地平气候暖, |
Niob draot Dlix Yif Bangx aob xiangt chod ghab siet dib yas, | 那里有仪榜 [2] 大河水拐七道弯, |
Mangs yos ndliex dib dwd nwb ghaob ghat nzhak raot dib qeut, | 那里是世间的产粮地, |
Ndlix rieb shied gib rieb, | 粘谷成熟遍地黄, |
Ndlix ndlaol zeus job ghab nzhat shied git ndal. | 糯谷高粱成熟金灿灿。 |
Jik lab nies ghad shit zeux lol niob, | 是谁最先来开发, |
Niob draot lab dib lit qeut nad? | 居住在大平原里? |
Jik guk Gid Chib Yeul Laol Gid Ndlwb Yeul Laol, | 是格蚩爷老格娄爷老, |
Mangs hxet lab Hmaob Mik Nzhil zeux lol niob. | 率领卯米直 [3] 最先住这里。 |
Lad xaot lit nad lak zeux lol baob, | 过去的事现在还知道, |
Mangs baob guk Gid Chib Yeul Laol Gid Ndlwb Yeul Laol xaot zhub laos, | 知道格蚩爷老格娄爷老要建城, |
Gid Chib Yeul Laol Gid Ndlwl Yeul Laol jik, | 格蚩爷老格娄爷老两首领, |
Mangs hxut ndliex dib Hmaob Mik Nzhil lib ghat laol lab dit yaot dax shit zhyus, | 率领卯米直青壮年齐相聚, |
Hmaob Mik Nzhil lib ghat laol lab dit yaot jikzeux lol zhaot, | 卯米直青壮年会开采, |
Zhaot guk draob veb draob zak ndros lol zhub, | 他们采那石块来修建, |
Mangs zhub daot laos bib lob drax bit ndrwl. | 建起圆圆厚厚的城墙。 |
Hmaob Mik Nzhil lib ghat laol lab dit yaot jik zeux lol zhaot, | 卯米直青壮年会开凿, |
Mangs zhaot lab veb cib veb nzab lol lok jik, | 开凿那青石板来铺垫, |
Lok nik lab ndlos laos diex bit dwl yas. | 铺那城内平平展展。 |
Gid Chib Yeul Laol Gid Ndlwl Yeul Laol jik, | 格蚩爷老格娄爷老两首领, |
Mangs hxet ndliex dib Hmaob Mik Nzhil lib ghat laol lab dit yaot jik, | 率领卯米直青壮年呀, |
Zhub daot lad nies ib lub lit laos gub, | 建了一座大金城, |
Mangs zhub guk lad ghaof lit laos drod jax drod, | 外墙修成九道拐, |
Jil guk lad ndlos lit laos chod jax chod. | 城内修成九道弯。 |
Draik guk lad ghaof lit laos faod veb pwd, | 城墙粉刷上青灰, |
Jil guk lad ndlos lit laos taid veb nzab, | 城内铺垫青石块, |
lad ndlos lit laos lad mas at guk max jax lit dul rangx, | 城内铸起九条龙, |
Mangs guk at jiet zheb njot Gid Chib Yeul Laot. | 作为格蚩爷老的纪念。 |
Lad ghaof lit laos lad mas zik zik guk jax dul lit zhod ncad, | 城门塑起九头狮, |
Mangs lit dut zik jiet zheb njot Gid Ndlwl Yeul Laol. | 作为格娄爷老的纪念。 |
Jil guk ngax jit jil lus niob ndraif ndrangl, | 平原金城光闪闪, |
Mangs guk ngax ndlangt ndol lol jit chied chied leuf ndux hxud. | 金城灿烂映青天。 |
Jil lad nis ghad shit lad shib get jil lad dil ngiel? | 什么人心灵手最巧? |
Hmaob Mik Nzhil ghat hlak mis dub guk dub zeux dub shit ngiel. | 卯米直年轻人心灵手巧。 |
Dil zeux dil shit ngiet zeux at shit jik? | 他们心灵手巧会什么呀? |
Dil zeux dil shit ngiet zeux at liex, | 他们心灵手巧会开田, |
Mangs niob Nzhil Mik Lik Ndrangl Lik Mos jik, | 在直米利利莫平原上, |
Mangs khwb jik lad nies ib vef liex, | 开出田块丘连丘, |
Zeux zhot lad aob mib sieb ghwl yus liex, | 又引清水来灌溉。 |
Ndlwf dib ndlwf liex mot jos daos, | 田坎种豆子, |
Jil guk dib liex mot jos yub, | 田中栽秧苗。 |
Ghat hlak dub mis lad sieb gel lad dil ngiel, | 年轻人手巧心又灵, |
Dil zeux dil shit ngiel nghwl at chab, | 着手来将水车造, |
At deuf shit dul aob chab sieb jax dlangb, | 制出水车高九尺, |
Mangs nghul guk lad dlix kix los nghwl yus liex, | 安在克洛河边来抽水, |
Yus gil Nzhil Mik Lik lad nies ndrangl diex. | 灌溉直米利平原的稻田。 |
Jil guk Nzhil Mik Lik lad ndrangl diex jit lad dib raot, | 直米利平原好地方, |
Lad nies ghat nzhak shied jik git ndal, | 高粱熟得红彤彤, |
Jil guk lad ndlix lit nid shied jik vangx vul. | 稻谷熟得黄澄澄。 |
Ghad hlak dub mis lad dil shit ngiel lad dil sied, | 年轻人的手艺好, |
At deuf ib lub ghat jol fangd bwb ghet, | 凿出碓来粗大五肘高, |
At deuf ib lub ghat jol dob bwb nzhas. | 打出碓来深厚宽五尺。 |
Ghad box dik yaot ndros lol drik, | 年轻妇女们, |
Drit guk lad drub ghat jyul lad mas shaot, | 背着婴儿去, |
Mas shaot guk lad ghaob lit dlix draot ndrais liex, | 去到田间把谷收, |
Mangs shaot guk lad ghaob ghat nzhak draot ndrais dib. | 去到地里割高粱。 |
Ghad hlak dub mis guk dil zeux dil shit ngiel, | 手艺高的青年人, |
At deuf ib zyul shit ehab zeux 1ol tried, | 架起水车将谷碾, |
Tried deuf lad ndlix nciek liel lad mangs dleub, | 碾出的大米白生生, |
Lad box dik yaot qib ndlix nciek lie[ bud vangb, | 妇女扫米盛满簸, |
Ndis guk lad ndlix nciek liel jil bud drux. | 白白的大米装满仓。 |
Nzhil Mik Lik Ndrangl Lik Mos Hmaob Mik Nzhil jik, | 直米利利莫平原的卯米直, |
Raot niob syuk hnub dax, | 美好生活似日升, |
Raot byut syuk hnub deuf. | 夜间美梦如日出。 |
[1] 原歌名为《直米利地战火起》,此为原作品内容的节选。演唱歌师:杨大林、李文学;采录者:李重崇;翻译者:朱文德、王正义。
[2] 仪榜:苗语Yif Bangx译音,河名,位于直米利上的一条河。
[3] 卯米直:苗语Hmaob Mik Nzhil译音,对生活在直米利上苗族先民部落集团的称谓。