十五 谷卢谷蒙
ab nriangb diot Veex Daod | 不住也道岭, |
ab vuf diot Bil Xongt | 不栖排雄坡, |
xid dous aob jid dax | 兄弟散去五水, |
xid tat bil jid ad | 姐妹散去三山, |
dail Dlieex mil dail Dlieex | 显人去显人地, |
dail Dlib mil dail Dlib | 西人去西人地, |
dail Gud mil dail Gud | 固人去固人地, |
dail Yat mil dail Yat | 亚人去亚人地, |
dail Doux mil dail Doux | 嘎斗去嘎斗地, |
dail Yul mil dail Yul | 尤人去尤人地。 |
nriangb dail bak ghaot Nrix | 有个尼爸爸, |
nriangb dail bak ghaot Mib | 有个眯爸爸, |
diux taid bus Guf Liub
[1]
| 走来到谷卢, |
dieik diangf bus Guf Mongl
[2]
| 行来到谷蒙, |
weix nrieex jux lat juf | 到九十月间, |
lol nenx niul haok nens | 祭祖吃鼓藏, |
seeb nib nab Dongx Haot | 祭他父董浩, |
but nib mens Kheeb Nrab | 祀他母科娜。 |
dail bud xil mens ghot | 哥是前娘崽, |
dail yil xil meef hveib | 弟是后娘孩, |
bud dieed gib nrix nenx
[3]
| 哥拿水牛祭, |
yil dieed gib liod haok
[4]
| 弟拿黄牛祭, |
dail bud jus dail yil | 哥哥就说弟: |
wil gib nrix gib yeit | “我水牛角韧, |
mob gib liod gib gangt | 你黄牛角脆, |
gib nrix ghob gib dlas | 水牛角是发财角, |
gib liod ghob gib xat | 黄牛角是穷苦角。” |
gib nrix jouf xid khend | 相比水牛角, |
gib liod jouf xid khangk | 相斗黄牛角, |
dail yil jouf seil hveib | 弟弟就寒心, |
dail yil jouf angt xent | 弟弟就胀气: |
ob laix jux sangs sax laib niul | “我俩九世共个鼓, [5] |
xongs sangs sax jid dax | 七世同兄弟, |
sax sax lol seeb nab | 共同来祭父, |
sax sax lol but mens | 共同来祀母, |
seeb nab sax jeex fib | 祭父同发财, |
but mens sax jas dlas | 祀母同发富, |
dieed jus gib nrix ghob gib dlas | 却说水牛角是发财角, |
gib liod ghob gib xat | 黄牛角是穷苦角!” |
ghob xid lieeb beib dleib | 就争吵不休, |
ghob xid tat beis dleis | 就相骂不止, |
dieed gib nrix xid dib | 拿水牛角打, |
dieed gib liod xid mouf | 拿黄牛角揍, |
jouf jeex dlieeb gib nrix | 才生牛角纠纷, |
jouf jas diangs meid dlad | 才成狗牙祸事。 [6] |
[1] Guf Liub(谷卢)、Guf Mongl(谷蒙):地名,一说为Lieix Veex(里也)、Ongd Dlongs(瓮送)或Ongd Dliongb(瓮松)。
[2] Guf Liub(谷卢)、Guf Mongl(谷蒙):地名,一说为Lieix Veex(里也)、Ongd Dlongs(瓮送)或Ongd Dliongb(瓮松)。
[3] nenx、haok:指 nenx niul haok nous(吃鼓藏)。此处二句直译义“拿水牛角吃”、“拿黄牛角喝”,喻杀水牛、黄牛祭祖。
[4] nenx、haok:指 nenx niul haok nous(吃鼓藏)。此处二句直译义“拿水牛角吃”、“拿黄牛角喝”,喻杀水牛、黄牛祭祖。
[5] 共个鼓:同属一个鼓社的人。鼓社是古代苗族以父系血缘关系为纽带组成的社会组织,每个鼓社有主持祭祖吃鼓藏活动的鼓头,有主持农耕生产仪式的活路头,有调处纠纷评判案件的理老,有从事原始宗教祭祀活动的巫师,他们和各自然村寨的寨老、各榔约组织的榔头一起,构成了黔东南历史上苗族自主管理型社会的管理核心。
[6] 狗牙祸事:厉害、激烈的口舌纠纷。