搜索
  登录

议榔立市
所属图书:《苗族贾理(第二版)(上)》 出版日期:2015-11-01文章字数:3052字

四 议榔立市

dail bak Dins Lax
dail bad Dins Lax

定拉爸爸,

dail mens Dins Send
dail mais Dins Send

定圣妈妈,

nriangb lol qid langb [1]
niangb lol qend hlangb

来订榔规,

nriangb lol xongt gil [2]
niangb lol xongt genl

来立集市。

qid langb Aob Nriub
qend hlangb Eb Hniub

订纽河榔规,

xongt gil aob zaok
xongt genl eb zek

立黑水集市。

langb liub jouf xeed ghongd
hlangb hlieb jef hxangd ghongd

榔严食无虞,

gil liub jouf xeed xeix
genl hlieb jef hxangd xix

法厉财无忧。

dail soux pib dail naob neel
dail sux paib dail neb nangl

巧人缝给笨人穿,

dail vas qab dail nrieel nenx
dail vas qab dail niangl nongx

壮人做给弱人吃。

feeb wix ab diul it dlad
fangb waix ax dil ait dlad

天不护兽行,

feeb dab ab diul it nriees
fangb dab ax dil ait niangs

地不护盗窃,

laix gheel hangd mil it dlad
laix ghail hangd mongl ait dlad

谁若做兽行,

dail dous hangd mil it nriees
dail deis hangd mongl ait niangs

谁若当窃贼,

kheib nib dieed lol xongx langb
kheib nenx dad lol xongx hlangb

捆他来对榔规,

wil nib dieed lol dak gil
wil nenx dad lol dak genl

捉他来对场约,

kheib diot daix dol lol xid
kheib diot daix dol lol hxid

捆来给众人看,

wil diot daib not dax nrieet
wil diot daib not dax ngit

捉来给大伙瞧,

ghob dieed nib lol faf langb
ghongb dad nenx lol faf hlangb

定拿他来罚榔,

ghob dieed nib lol faf gil
ghongb dad nenx lol faf genl

定拿他来游场,

daix dol xid vut gul liul
daix dol hxid vut gul liul

众人好以为耻,

daib not nrieet vut xeid geit
daib not ngit vut xit git

大伙好以为戒,

naib vut ab mil it dlad
hnaib vut ax mongl ait dlad

才昼不做兽行,

mangt vut ab mil it nriees
hmangt vut ax mongl ait niangs

才夜不做窃贼,

naix lol it ghaob vut nenx
naix lol ait gheb vut nongx

人人安心劳动,

dail mil it gid vut haok
dail mongl ait gid vut hek

个个专心生产,

niox feeb vut meeb said
niox fangb vut mangb hsaid

地方才安定,

niox vangl vut dieef dent
niox vangl vut dangf dent

村寨才宁静。

laib aob ab bus langb
laib eb ax bus hlangb

有水不入榔,

laib aob jouf lal deil
laib eb jef lal deil

水可毁岸滩;

laib doul ab bus langb
laib dul ax bus hlangb

有火不入榔,

laib doul jouf kib feeb
laib dul jef kib fangb

火可焚地方;

ghab dongb ab bus langb
ghab dongb ax bus hlangb

芭茅不入榔,

ghab dongb jouf hvok bil
ghab dongb jef hvok bil

芭茅可划手;

dail liod ab bus langb
dail liod ax bus hlangb

黄牛不入榔,

dail liod jouf leik xib [3]
dail liod jef hleik hxib

黄牛可禳邪; [4]

dail dlad ab bus langb
dail dlad ax bus hlangb

有狗不入榔,

dail dlad jouf leik xib
dail dlad jef hleik hxib

狗同可禳邪; [5]

dieeb dot ab bus langb
diangb dot ax bus hlangb

斧头不入榔,

dieeb dot jouf peeb lob
diangb dot jef pab lob

斧头可劈脚;

ghab lieex ab bus langb
ghab linx ax bus hlangb

镰刀不入榔,

ghab lieex jouf leik dad
ghab linx jef hleik dad

镰刀可割手。

qid langb jeex langb
qend hlangb jangx hlangb

订成榔规,

qid gil jeex gil
qend genl jangx genl

立成场约——

jeex langb Aob Nriub
jangx hlangb Eb Hniub

《纽河榔规》,

jeex gil aob zaok
jangx genl eb zek

《黑水场约》。

qid jeex gil Nriongb
qend jangx genl Niongb

订成侬集,

xongt jeex gil Kongb
xongt jangx genl Kongb

立成孔场,

nriangb lol qid xeeb qid dit
niangb lol qend hxenb qend dit

还来制订升合,

qid dend qid dliok
qend dend qend dliok

制订戥秤。

qid xeeb lix said
qend hxenb lix hsaid

制升量米,

qid dend dliok nrieix
qend dend dliok nix

制戥称银,

xid bib lol nenx
xit baib lol nongx

互贷来吃,

xid wif lol haok
xit waif lol hek

互易来喝。

dieed xeeb lol lix
dad hxenb lol lix

拿升来量,

dieed dend lol dliok
dad dend lol dliok

用戥来称,

清代苗族使用的戥和苗族自铸的银元宝(莫治英收藏)(王启征 摄)

laix vut ab not
laix vut ax not

谁也不多,

dail vut ab xous
dail vut ax xus

谁也不少,

laix vut dieef hveib
laix vut dangf hvib

人人放心,

dail vut dieef xent
dail vut dangf hxut

个个服气。


[1] langb(榔):是苗族的一种以地缘为纽带的社会组织,由参加议订榔规的人户组成。一般是一寨一榔或数寨一榔,榔规的内容涉及维护公私财产、伦理道德、社会治安,甚至共御外敌等。议定榔规后,要杀牲共食以誓遵守,并栽下榔石或榔柱为证。

[2] gil(集市):交易场所。

[3] leik xib(擂希):苗族巫术用语,意为“禳除‘希’邪”。“希”(xib)是苗族原始宗教观念里十多类鬼神中凶恶的一类,人受其害非死即伤,需以黄牛、狗、鸡等祈禳,称为“擂希”。

[4] 黄牛可禳邪:苗族民间认为,村寨发生火灾是“火灾鬼”作祟所致,需举行“扫寨”巫事,以黄牛祈禳。

[5] 狗同可禳邪:苗族民间认为,“月子鬼”、“坠崖鬼”、“跌树鬼”、“落水鬼”、“干痨鬼”、“冤家鬼”等等邪煞作祟,可致人或伤或病或亡,须以狗祈禳。参见本篇之《宝瑙妈妈》章注63~73。

苗族贾理(第二版)(上)