萨岁进村护地方
(一)
Maenl naih maenl lail yenx Sax quk, | 今天吉利牵萨走, |
Sax daol heeng luh | 萨岁行路 |
daiv jagc wuc weenh bienl. | 带领千万兵。 |
Sax daol xedp jenl | 萨岁出阵 |
daiv jagc wuc weenh xangv, | 带领千万将, |
baos lieeux dinl senl gaos xaih | 保护村头寨尾 |
jaens nyenc menc. | 人丁旺。 |
(二)
Danl xup Sax Siis | 当初萨岁 |
nyaoh aox Damc Yangc xaih, | 住在丹阳寨, |
Damc Yangc hak aiv liix wap daoc. | 下界丹阳花满园。 |
Sax Mags suit xenp suiv jeenh dees, | 萨玛打扮坐下殿, |
Sax Uns suit xenp suiv jeenh menl. | 萨温打扮坐上殿。 |
Sax Buic Sax Bagx suiv jeenh dav, | 萨培萨把坐中殿, |
sank sup sank yak yangh hongp mienc. | 红伞绿伞朵朵圆。 |
Sax daol suit xenp xonc xuh ags, | 咱萨打扮好十分, |
suit xenp lail dah dav wagx senl. | 大庭广众最耀眼。 |
Meix xigt Sax Siis dal eis nuv, | 魔尺萨岁眼不见, |
wul bial xac nanh lianx nuv penp. | 瀑布崖顶难见尘。 |
Sax daol laos xaih nyenc menc yaengt, | 萨岁进寨人安康, |
maoh nyaoh dih douc baos weenh jenl. | 萨坐殿坛保万人。 |
(三)
Danl xup Nyeenh Wangc yangx Sax Siis, | 当初研王生萨岁, |
danl xup Sop Muih yangx Sop Bac. | 当初索美生索八。 |
Lis nyinc xebc siik | 一十四岁 |
aol maoh Sax guans xaih, | 要她萨管村, |
xaih naih liemc liemc saip Sax xal. | 村宽寨大全遮下。 |
Duc xeengp bedl ail saip Sax guans, | 六畜养牲萨帮管, |
dih donh jinc dangc lail donh wac. | 山川田塘谷米发。 |
(四)
Mix xiv menc louc | 未置门楼 |
xiv naenl dih douc unv, | 先要设萨坛, |
xiv naenl dih douc dos dav senl. | 萨坛设在寨中央。 |
Dadl baenl samp saemh mux daengl douh, | 砍下老竹节对节, |
ads xis dih yeep beec dah lenc. | 裁纸剪花铺满堂。 |
Pup jongl pup xeenh dos dees dih, | 千般种子撒大地, |
sank sup sank yak bienl dah jenl. | 红伞绿伞遮阴阳。 |
Meix xigt taemt langh yenx Sax laos, | 魔尺保护牵萨进, |
Sax laos xaih naih baos nyenc menc. | 萨进村寨人丁旺。 |
(五)
Danl xup Sax Siis | 当初萨岁 |
nyaoh oc Damc Yangc xaih, | 住在丹阳寨, |
nyedc douc samp xangh nogl Sax liop. | 日头三丈迎萨来。 |
Aol Sax laos biingl deic kueengk kueengk, | 牵萨进坪莫松手, |
dongc lac ngueengk ngueengk duic samp gol. | 铜锣哐哐众喝彩。 |
Duic xih samp gol nogl Sax Siis, | 鸣锣三声迎萨岁, |
Sax laos senl naih | 萨进村寨 |
suiv daengl dih siis ngoc. | 坐在子午天地开。 |
(六)
Damc Yangc hak aiv dangc jeenh Sax, | 下界丹阳萨殿堂, |
siik weengh bav nyax biedc mieec xuc. | 四叶纱车绕丝绸。 |
Sax Uns Qinp Baos suiv jeenh dees, | 萨温天宝坐下殿, |
Sax Mags Qinp Siis suiv jeenh wul. | 萨玛天子坐上殿。 |
Sax Buic Sax Bagx suiv jeenh dav, | 萨培萨把坐中殿, |
Sax daol suiv dih baos wuc yul. | 咱萨坐殿护万千。 |
(七)
Suit xenp dal beenv yangh Sax Siis, | 梳妆打扮似萨岁, |
Sax Siis laos dangc ags yangh nyenc. | 萨岁进堂显光彩。 |
Sax Siis laos dangc meix xeengk sank, | 萨岁进堂撑开伞, |
lagl guil eis lanh sank xal senl. | 树桩不朽伞遮寨。 |
Xebc nyih dih douc saip Sax Siis, | 十二方位萨岁管, |
Xebc nyih dih yeml xebc dih yangc. | 十二地阴十地阳。 |
Xebc nyih dih pangp xebc dih taemk, | 十二地高十地矮, |
Sax daol daengl naemv xebt douh kuenp. | 萨岁到来众高兴。 |
Naenl wap Sax Siis | 萨岁美貌 |
xongs jagc xis dugs sonk, | 好似蒜皮白, |
Nyinc naih Sax daol biingx xonh | 今年咱萨安好 |
guans nyenc menc. | 护人丁。 |
(八)
Umv dems weenh nyinc qink hak lonh, | 混沌万年天下乱, |
maemx xih lonh longl liongc lonh nyal. | 老虎乱山龙乱海。 |
Wangc jiv lonh xeeuc meeuc lonh liingx, | 野鸡乱岭皇乱朝, |
Wangc Xeeuc deic env yenx Sax map. | 王朝掌印引萨来。 |
Yenx touk gaos nyal Bial Samp Sums, | 引到上游岩三耸, |
ums Sax laos dih nonx samp jac. | 拥萨进坪锣鸣开。 |
(九)
Yenx Sax quk, | 牵萨走, |
xedp menc samp buh Sax xonv senl. | 出门三步萨回村。 |
Sax daol xonv senl baos donc xaih, | 萨岁回乡护村寨, |
Sax wangk senl naih raengt nyenc menc. | 萨离村寨旺人丁。 |
(十)
Sax oil Sax, | 萨呀萨, |
xuip lenc dos unv Sax xonv biingl. | 吹笙引路萨回坛。 |
Xedp jenl dongc nas | 千人万众 |
aol nyac Sax dos unv, | 靠你萨领先, |
Sax daol xonv xaih ledp taik biingc. | 萨岁回村太平年。 |
(十一)
Yenx Sax tamk, | 引萨访, |
yenx Sax tamk yeek lis nas wanp. | 引萨访友喜盈盈。 |
Sax daol tamk yeek lis nas maengx, | 萨岁访友心高兴, |
sank sup sank yak bienl dah pangp. | 红伞绿伞遮雨淋。 |
Nyenc daol weex ongl douv maenl naih, | 今天停耕, |
kat leec wap aiv | 鸡卜吉利 |
yenx jagc jenl laos dangc. | 众人一起进。 |
Siik xebc nyih dih xebt bix laos, | 四十二个方位都莫进, |
laos dih wap aiv xonc sinp jangl. | 只入吉地千般兴。 |
(十二)
Sax oil Sax, | 萨呀萨, |
xuip lenc dos unv Sax xonv biingl. | 吹笙引路萨回坛。 |
Yenx laos xaih naih xebt samp tonk, | 萨到贵村绕三转, |
maoh nyaoh gaos nyal suiv jeenh biingc. | 她在上游坐平殿。 |
Wul bial louc mieenh naemx sank xuit, | 崖头瀑布水分流, |
aol maoh miegs juis guans xaih | 请她鬼妹管村 |
jav xih nyenc menc yingc. | 那才旺人间。 |
(十三)
Yenx Sax quk, | 牵萨走, |
Sax daol heengh luh | 萨岁行路 |
hogc jagc meeux nyinc xenp. | 贺那卯年春。 |
Sax Mags xedp jenl guans donc xaih, | 萨玛率众护村庄, |
xedp jenl gonh xaih naol cenc cenc. | 人多众广闹纷纷。 |
Nyenc menc sags ongl wac xih jingh, | 人们耕种禾谷好, |
nyenc yunl digs xaih yav digs senl. | 人丁满寨粮满村。 |
Saemh laox dos al xebt il naih, | 老辈编歌这样唱, |
jeml nyaenc digs juih dangl digs senc. | 牛羊满圈柜满银。 |
(十四)
Danl xup Sax Siis | 当初萨岁 |
nyaoh aox Damc Yangc xaih, | 住在丹阳寨, |
Damc Yangc hak aiv deic maoh daengl. | 下界丹阳请她来。 |
Seik sint Wamgc Xeeuc weex biingl xus, | 请来王朝做坛主, |
yuh sinc Nyaenc Fuk weex sangh daengc. | 又请银富做坛匠。 |
Siip sinc Biingl Jingl daengh daenl aiv, | 再请炳金选鸡卜, |
yanc Sax dav xaih taemt langh yangp. | 坛设寨中护村庄。 |
Sax nyaoh taemt langh sagc yah yaot, | 萨在村庄贼害怕, |
Sax laos taemt langh sagc yah baengl. | 萨进村庄贼胆丧。 |
(十五)
Danl xup Sax Siis | 当初萨岁 |
nyaoh aox Damc Yangc xaih, | 住在丹阳寨, |
Damc Yangc hak aiv deic maoh map. | 下界丹阳请她来。 |
Map touk gaos nyal Bial Samp Sums, | 来到河头笔架山, |
ums Sax laos dih nonx samp jac. | 拥萨进坪锣三响。 |
Seik heemk Wangc Lac weex biingl xus, | 请来王腊做坛主, |
yuh sint Jeml Fuk wees sangh lac. | 又请金富做坛匠。 |
Siip sint ebs siis daengh daenl aiv, | 再请甲子来卜鸡, |
yanc Sax dav xaih jeenh liongc gal. | 引萨寨中进龙殿。 |
Sax nyaoh dih douc sagc yah yaot, | 萨坐殿坛贼害怕, |
Sax laos senl naih sagc pap dal. | 萨进村寨贼眼瞎。 |
(十六)
Sax wangk Sax, | 萨相别, |
Sax daol daengl wangk weenh nyinc nal. | 二萨相别万年长。 |
Qenx Sax liuuc bul xut donc xaih, | 请萨留步护村乡, |
nyinc sac xebp naih | 明年今天 |
daiv jagc Sax xaop map. | 再引萨进来。 |
Yenx Sax daengl tamk wah lix yais, | 二萨互访话长短, |
saemh sibs saemh bail lail dangc al. | 代代相传耶堂情。 |
Senl daol hot qip meec daengl uiv, | 寨间和气不相斗, |
oux kuaot daengl yuih gol nyabp dal. | 盛情款待喜盈盈。 |
Lagx liix daengl hot bioc daengl douh, | 年轻人相悦话语合, |
jangx fap hot koux yuh tenp al. | 话语合口又合心。 |
Banl miegs daengl yuih duih xebt bus, | 男女相恋村人赞, |
weex yeek doiv xus wanh lix wap. | “为也” [1] 结情开花朵。 |
Weex yeek ledl ledl meec guenx guenx, | “为也”牵线不能断, |
lenc buh eis lenx yais yil nyal. | 越牵越久似长河。 |
Nyinc sac xaop daengl | 明年再来 |
jiul buh nyaoh yanc sibs, | 咱在家迎接, |
digs bix daengl toip | 切莫推辞 |
nyinc sac yuh nyinc sac. | 明年又明年。 |
Nyac map yaoc daengl nyaengc douh yangh, | 你来我往才合心, |
nyix laic ngox wangx gail tieenh xap. | 我往你来传美名。 |
(十七)
Sax Mags laos dangc xait siis dih, | 萨玛进堂踩子地, |
maoh xait siis dih dih anl wanp. | 她踩子地地安宁。 |
Pux pienx tieenh xap miac deic env, | 普品天下印掌稳, |
yit sit sanh senx taik biingc yangc. | 一十三省都太平。 |
Sax laos touk senl senl dih haot, | 萨进到村村寨好 |
baos touk xaih nup raengt nyenc menc. | 护佑村寨旺人丁。 |
(十八)
Dangc jeenh Sax Mags dih naih liaemt, | 萨玛殿坛地势好, |
dih naih liaemt liaemt dih dangl lac. | 地好土好起青苔。 |
Dih naih liaemt liaemt dih dangl nyangt, | 地好土好长青草, |
saemh laox qamt bail saemh daol map. | 先辈走过后辈来。 |
(十九)
Maenl naih maenl lail jenl xeec Sax, | 今天吉利敬萨茶, |
daol jenl xeec Sax Sax nas wanp. | 香茶敬萨萨开颜。 |
Meix xigt Sax Siis lis wap aiv, | 萨岁魔尺显神威, |
naih ugs nyinc meik taik biingc yenc. | 辞旧迎新太平年。 |
Jiuc senl yac daol | 我们村寨 |
sagc buh eis map nguap eis kuk, | 贼不敢进狗不叫, |
Sax mags xait dih louk xeeuc xongl. | 萨玛过地赛宫殿。 |
(二十)
Maenl naih maenl lail saoh xeec Sax, | 今天吉利敬萨茶, |
daol saoh xeec Sax Sax sais lail. | 备茶敬萨萨心开。 |
Daol saoh xeec Sax Sax lail sais, | 备茶敬萨萨高兴, |
baos lieeux dinl donc gaos xaih | 保佑上村下寨 |
xebt fat caic. | 都发财。 |
[1] 为也:侗语weex yeek的音译,汉语也翻译成“月也”,即侗族村寨间集体相互作客的通称,是侗族民间十分盛行的一种民俗活动。